BIO

Urodzona 10 lipca 1928 w Warszawie w rodzinie ziemiańskiej; córka Kazimierza Dorii-Dernałowicza i Cecylii z Komornickich. Początkowo pobierała naukę w domu. W 1937 opublikowała wierszyki pt. Jesień i Pan Jezus w „Płomyku” (nr 36). W czasie okupacji niemieckiej była od 1941 uczennicą tajnego Liceum Humanistycznego ss. Niepokalanek w Szymanowie, które ukończyła po wojnie w 1946. Następnie studiowała filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów pracowała najpierw w Pracowni Bibliografii Staropolskiej prowadzonej przez prof. Alodię Gryczową w Bibliotece Narodowej, w 1948-50 w Instytucie Badań Literackich (IBL) następnie w Polskim Radiu w Biurze Studiów i Ocen Programów, gdzie była redaktorem stylistycznym „Biuletynu” (1950-52). Jako krytyk debiutowała w 1952 recenzją książki zbiorowej Stefan Żeromski, opublikowaną w „Przeglądzie Powszechnym” (nr 5/6; podpisana Celina Komornicka). Po uzyskaniu w 1952 magisterium pracowała do 1954 w zespole kierowanym przez prof. Juliana Krzyżanowskiego, opracowującym nowe wydanie Księgi przysłów Samuela Adalberga. W 1954 została zatrudniona w IBL PAN początkowo w Pracowni Bibliografii XIX w., następnie w redakcji Obrazu literatury polskiej XIX i XX wieku. W 1963 otrzymała tytuł doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza lat 1832-1834 (promotor prof. Stanisław Pigoń). W 1976 należała do sygnatariuszy Memoriału 101, wyrażającego protest przeciwko projektowanym zmianom w konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Od 1977 była członkiem Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). Artykuły i recenzje publikowała w „Pamiętniku Literackim” (1963-72) i „Twórczości” (1977-82). W 1980-81 prowadziła wykłady z historii literatury romantycznej w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Od 1980 kontynuowała w IBL pracę nad tomem Kroniki życia i twórczości Adama Mickiewicza za lata 1834-40, a następnie podjęła pracę w redakcji wydania krytycznego Dzieł Adama Mickiewicza. Została członkiem honorowym Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. Od 1989 należała do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1993 przeszła na emeryturę. Zmarła 26 kwietnia 2009 w Warszawie.

Twórczość

1. Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza. Red.: S. Pigoń. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957-1996. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

T. 1. Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza. Lata 1798-1824. [Współautorzy:] K. Kostenicz, Z. Makowiecka. 1957, 549 s.

T. 2. Od „Dziadów” części trzeciej do „Pana Tadeusza”. Marzec 1832 – czerwiec 1834. 1966, 365 s.

Praca doktorska.

T. 5. Paryż, Lozanna. Czerwiec 1834 – październik 1840. 1996, 731 s.

2. Antoni Malczewski. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 226 s.

3. Adam Mickiewicz. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Interpress 1969, 113 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972, wyd. 3 1979, wyd. 5 [!] 1985.

Przekłady

angielski

Adam Mickiewicz. [Przeł.] H. Filipowicz. Warszawa 1981.

rosyjski

Adam Mickevič. [Przeł.] D. Gessen. Warszawa 1969, wyd. nast tamże: wyd. 2 1972, wyd. 3 1973, wyd. 5[!] 1981.

4. Portret Familii. [Opowieść o rodzinie Czartoryskich]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974, 346 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1982, wyd. 3 1990.

Zawartość

Zawiera części: Ojciec Króla; Michał i August, książęta Czartoryscy; Izabela.

5. Juliusz Słowacki. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Interpress 1976, 197 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1981, wyd. 3 1985, wyd. 4 1987.

Przekłady

angielski

Juliusz Słowacki. [Przeł.] J. Hopwood z pomocą J. Kurowskiego. Warszawa 1987.

rosyjski

Juliuš Slovackij. [Przeł.] L. Kašnicka. Warszawa 1986.

6. Adam Mickiewicz. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1985, 435 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Ludwik Jabłonowski. 1810-1887. Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 3. Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. T. 1. Kraków 1975 s. 851-867.
Piotr Odmieniec Włast. Twórczość 1977 nr 3 s. 79-85 [dot. Marii Komornickiej].
Roman Zmorski; Stanisław Jachowicz. [Współautorka:] I. Jarosińska. Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 3. Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. T. 2. Kraków 1988 s. 229-270; 959-981.
Listy Mickiewicza. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1993 s. 97-108.
Okruchy kroniki Mickiewiczowskiej. Blok-Notes Muzeum Literatury 1994 nr 11 s. 5-26.
Chrystus Mickiewicza. W: Chrystus w literaturze polskiej. Lublin 2001 s. 187-200.

Prace redakcyjne

1. Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 3. Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. Zespół red.: M. Janion, B. Zakrzewski, M. Dernałowicz. T. 1-2. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 1988, 917 + 995 s.
2. W. Wężyk: Kronika rodzinna. Oprac. i wstęp: M. Dernałowicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, 511 s.
3. A. Mickiewicz: Listy. Oprac.: M. Dernałowicz, E. Jaworska, M. Zielińska. Warszawa: Czytelnik 1998-2005.

Cz. 1. 1815-1829. (Dzieła. T. 14). 1998, 713 s.

Cz. 2. 1830-1841. (Dzieła. T. 15). 2003, 798 s.

Cz. 3. 1842-1848. (Dzieła. T. 16). 2004, 813 s.

Cz. 4. 1849-1855. (Dzieła. T. 17). 2005, 772 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1992, 2004.

Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza

Z. Stefanowska: Calendarium Mickiewiczowskie. Nowe Książki 1958 nr 11 [dot. T. 1. Lata 1798-1824].
W. Weintraub. „The American Slavic and East European Review”, Nowy Jork 1958, t. 17, 4 [dot. T. 1. Lata 1798-1824].
Z. Sudolski: Kronika mickiewiczowska. Nowe Książki 1997 nr 8 [dot. T. 5].
Z. Trojanowiczowa: Nowy tom „Kroniki życia i twórczości Mickiewicza. Polonistyka 1998 nr 7 [dot. T. 5].

Antoni Malczewski

M. Grabowska: Książka o autorze „Marii. Twórczość 1968 nr 5.
J. Iwaszkiewicz: Biedny Antośko. Życie Warszawy 1968 nr 3.
R. Skręt. „Pamiętnik Literacki1969 z. 4.

Portret Familii

S. Meller: Portret rodziny Czartoryskich. Literatura 1975 nr 26.
M. Danilewicz-Zielińska. Kultura”, Paryż 1976 nr 7/8.

Juliusz Słowacki

A. Witkowska: Dyskretny urok popularyzacji. Nowe Książki 1986 nr 9 [dot. wyd. 3 oraz: Adam Mickiewicz].

Adam Mickiewicz [1985]

C. Zgorzelski: Nowa książka o Mickiewiczu. Tygodnik Powszechny 1985 nr 43.
E. Szymanis: Współczesny obraz Mickiewicza. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza 1986.
A. Witkowska: Dyskretny urok popularyzacji. Nowe Książki 1986 nr 9 [dot. też: Juliusz Słowacki. Wyd. 3].