BIO
Born on 6 October 1889 in Russów, near Kalisz; daughter of the January Uprising veteran Józef Szumski and Ludomira, née Gałczyńska. Her family were members of the poor, déclassé nobility. Between 1901 and 1904, she attended Helena Semadeni's boarding school for girls in Kalisz, while from 1904 to 1906 she attended a boarding Paulina Hewelke's school for girls in Warsaw. In spring 1907, she moved to Lausanne to take a degree in natural science, which she continued from 1908 at Université Libre in Brussels. She received a candidate degree in natural sciences in 1912. In parallel, she attended lecture series in social sciences and philosophy offered by socialist groups at Université Nouvelle. From 1910, she was a member of the J. Lelewel Polish Society, founded in Brussels by Marian Dąbrowski. The Society was part of the European émigré Filarecja Independence Association of Progressive Polish Youth. During this period, she wrote her first pieces of journalism, making her debut in 1910 with the report Z brukselskiego Muzeum Przyrodniczego (From the Brussels Natural History Museum), which appeared in "Gazeta Kaliska" (no. 12). She continued to collaborate with this newspaper until 1910, while also writing for several periodicals based in the Polish lands and oriented towards social and rural issues, including "Zaranie" (1911-15), "Przedświt" (1911-12, and 1914) and "Społem" (1913-14). She married the émigré socialist activist and journalist Marian Dąbrowski, who died suddenly in 1925. From 1911, she also published translations of Camille Lemonnier's prose in the "Po Pracy" supplement of the newspaper "Gazeta Robotnicza" (and also in the Lwów-based "Życie" from 1912). In 1912, her translations of the poems of Émile Verhaeren also appeared in "Dziennik Petersburski". She made her debut as a prose writer in 1913 with the short story We Francji – ziemi cudzej (In France, a Foreign Land), which appeared in "Echo Literacko-Artystyczne" (nos 8/9). She considered her debut proper to be the short story Janek, which was published in the Krakow-based "Prawda" (1914, no. 23). In 1913-14, she and her husband spent time in London, where she conducted research on cooperatives thanks to a fellowship from the Cooperative Society. She returned to the Polish lands in July 1914, where she became active in the independence movement. In autumn 1914, she established a chain of contacts within the Zaranie circle connecting Krakow and Warsaw, thus enabling the sending of informational materials relating to the activities of Józef Piłsudski. Following a request from Aleksandra Szczerbińska (later Piłsudska), she attempted to bring Piłsudski's instructions regarding the defence of bridges in besieged Warsaw to the Central Command of Union of Active Struggle. In 1914-15, she spent time in Piotrków followed by Lublin, where she collaborated with the radical branch of the peasant movement, co-editing the Peasant Union's underground periodicals "Chłopska Sprawa" and "Polska Ludowa". She was also involved in readings offered by the Lublin-based People's University (Uniwersytet Ludowy). During this period, she also published in "Wiadomości Polskie", the official organ of the Supreme National Committee (NKN). She moved to Warsaw in December 1916 and soon started giving lectures in courses for the illiterate organized by the City Council, which she continued until 1918. In 1917, she started collaborating with the youth magazine "W Słońcu", which was edited by Stefania Sempołowska. In 1918, she took up a post as an official at the Ministry of Agriculture and State Landholdings, before being transferred in 1919 to the Head Office of the Land Administration. She was subsequently employed at the Ministry of Agricultural Reform, where she ran the library as well as the press and publication department. From 1924, she focused entirely on her work as a writer. In 1926, she was involved in protests against the political changes taking place in Poland, allying herself with the League for the Defence of Human and Civil Rights. That year, she met the social and political activist and free mason Stanisław Stempowski, who in 1920-21 was minister of agriculture and later minister of health of the Ukrainian People's Republic. They were in a long-term relationship that lasted until his death in 1952. She joined the Polish PEN Club in 1930. The following year, she was involved in the work of the Commission for the Assessment of Books for Children and Youth at the Ministry of Religious Affairs and Public Education. From 1934, she was involved in meetings of the Polish-Russian debating club, Domek w Kołomnie (Cottage in Kolomna), which was established by Dmitry Filosofov (Dmitrij Fiłosofow) and Rafał Marceli Blüth. She turned down the Golden Laurel Prize of the Polish Academy of Literature (PAL) for political reasons in 1935. She did agree, however, to be elected to the Academy of the Independent (Akademia Niezależnych), the body responsible for awarding the prize of the periodical "Wiadomości Literackie". In 1936, she became involved in the activities of the Central Cooperative Association, which saw her travel regularly around the country giving readings and talks. In 1938, she joined the board of the Warsaw branch of the Polish Writers' Trade Union (ZZLP), subsequently becoming its chair. That year, she refused election to PAL. Following the outbreak of the Second World War, she and Stanisław Stempowski were in the territories occupied by the USSR, first in Łuck (Lutsk) until 1939 and then in Lwów (Lviv). During this period, she became acquainted with several new people, including the classical philologist and prose writer Jerzy Kowalski↑, together with his wife, the novelist and short story writer Anna↑, with whom Dąbrowska established what would be a life-long friendship in 1943. She returned to Warsaw following the German invasion in June 1941. She was involved in conspiratorial cultural activities. From August 1944, she was involved in the activities of the Commission for Literature and Theatre, whose responsibilities included distributing financial support from the Government Delegation for Poland to writers and people involved in theatre. She collaborated with periodicals including the biweekly "Polska Walczy". She remained in the Polish capital during the 1944 Warsaw Uprising, taking shelter in the Public Library, where part of her archive was also secured. She left Warsaw following the defeat of the uprising in 1944. After leaving a camp in Pruszków, she spent some time in Podkowa Leśna followed by Dąbrowa Zduńska, where she lived in an agricultural school, giving several talks there. She started working on a translation of Samuel Pepys' Diary. In April 1945, she returned to Warsaw and in October that year was re-elected to the board of the Warsaw branch of the ZZLP. In 1946, she was made an honorary member of the Theatre Council, established by the Theatre Department of the Ministry of Culture and Arts. That year, she became a full member of the Warsaw Learned Society. Between 1947 and 1965, she was deputy chair of the Board of the Polish PEN Club. In 1948, she served on the Organizing Committee of the World Congress of Intellectuals in Defence of Peace in Wroclaw. She was involved in the activities of the Polish Writers' Union, including serving on the collegial court of the Warsaw Branch and, from 1956, on the Executive Board from 1956. She joined the Election Committee of the Front of National Unity in 1952. In 1953, she was elected to the Contemporary Literature Team, established by the Programme Department of the Central Office of Publishing Houses. In March that year, at the request of the editorial office of "Nowa Kultura", she published a statement (in issue no. 11) following the death of Joseph Stalin. In 1955, she received the State Prize 1st class in recognition of her entire literary oeuvre. In January 1956, she was appointed to the Council of Culture and Art at the Ministry of Culture and Art. She was a signatory to Letter to the State Council, initiated by Aniela Steinberg, which addressed the revision of sentences passed on political prisoners and their rehabilitation. In April that year, she was a member of the Polish delegation that travelled to Stockholm for an Extraordinary Session of the World Peace Council, while in July she participated in the 23rd International Congress of PEN Clubs in London. She subsequently visited Paris, stopping off at the offices of the Polish-language émigré journal "Kultura" in Maisons-Lafitte. She was awarded an honorary doctorate from the University of Warsaw in 1957. In autumn that year, she moved to Komorów, near Warsaw. She participated in the 10th Congress of PEN Clubs, held in Frankfurt/Main in 1959. In 1963, she travelled together with Anna Kowalska around Italy, France (where they visited the editorial office of "Kultura" in Maisons-Laffitte), and Switzerland, where they met with Jerzy Stempowski↑. She was among the writers and intellectuals who signed the Letter of 34 in March 1964 in defence of free speech. She received the Gold Cross of Merit in 1946, and the Officer's Cross (1952) and the Commander's Cross with Star (1954) of the Order of Polonia Restituta. She died on 19 May 1965 in Warsaw and is buried in the Avenue of the Distinguished at the city's Powązki Cemetery.
Twórczość
1. Powstanie 1863 r. Powitanie wojny i swobody. [Opowiadanie dla dzieci]. Warszawa: Uniwersytet Ludowy 1916, 16 s. Przedruk zob. poz. ↑.
2. Dzieci ojczyzny. Opowiadania historyczne dla młodzieży. Warszawa, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze J. Mortkowicz 1918, 207 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1923, wyd. 3 1927, wyd. 4 1939, wyd. 5 1945, wyd. 6 1947.
Zawartość
Adaptacje
radiowe
Wydanie osobne opowiadania Żołnierze Kościuszki zob. poz. ↑.
3. Dzieje naszej ojczyzny. Warszawa, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze J. Mortkowicz 1918, 219 s. Wyd. 2 uzupełnione tamże 1920.
4. Łuna. [Powieść]. „Żołnierz Polski”. 1920 nr 109 (17 IV) – 1921 nr 207 (26 I).
5. Gałąź czereśni i inne nowele. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Propagandy Związku Polskiego Stowarzyszenia Spożywców 1922, 59 s.
Zawartość
6. Codzienna praca. [Szkic]. „Spólnota” 1923 nr 42-48, 50, 52, 1924 nr 2, 3, 5. Wyd. osobne Warszawa: Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet 1930, 36 s.
7. Uśmiech dzieciństwa. Wspomnienia. Warszawa, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze J. Mortkowicz 1923, 125 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1934, wyd. 3 1936, wyd. 4 1938; wyd. 5 Kraków: T. Gieszczykiewicz, J. Mortkowicz 1946; Warszawa: Iskry 1956; wyd. 1 [!] ze wstępem E. Korzeniewskiej Warszawa: Czytelnik 1979; [wyd. 12] Warszawa: Kama 1994. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
Inne formy wydań
Nagrody
Zawartość
Przekłady
bułgarski
Wyd. osobne opowiadania Boże Narodzenie Warszawa: Morex 1994, 10 s., Lektury Szkolne.
8. Życie i dzieło Edwarda Abramowskiego. [Szkic]. Warszawa: Wydawnictwo Związku Polskiego Stowarzyszenia Spożywców 1925, 31 s. Wyd. nast.: Redakcja i posłowie R. Okraska. Współpraca: M. Trzeciak, A. Zarzeczańska. Łódź: „Nowy Obywatel” 2014.
9. Marcin Kozera. Opowiadania. Warszawa: J. Mortkowicz 1927, 84 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1929, wyd. 3 1935, wyd. 6 [!] 1939; wyd. 13 [!] Kraków: Czytelnik 1945; wyd. 14 tamże 1946.
Zawartość
Wydanie osobne opowiadania Marcin Kozera zob. poz. ↑.
10. Przyjaźń. Opowiadania. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1927, 81 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1933, wyd. 3 1935, wyd. 4 1936, wyd. 6 [!] 1938, wyd. 7 1939, wyd. 7 [!] 1946, wyd. 8 1948.
Zawartość
Adaptacje
radiowe
Wydanie osobne opowiadania Przyjaźń zob. poz. ↑.
11. Wielki Przemieniony. Opowieść o Juliuszu Słowackim dla młodzieży. Warszawa: Komitet Wykonawczy Uczczenia Powrotu do Ojczyzny Prochów Juliusza Słowackiego 1927, 27 s.
12. Domowe progi. [Powieść]. „Kobieta Współczesna”. 1928 nr 15-32, 1929 nr 1-15. Wyd. osobne: Wstęp i przygotowanie tekstu: E. Korzeniewska. Warszawa: Czytelnik 1969, 273 s.
13. Matka przewodniczka duchowa dziecka. Warszawa: Polski Komitet Opieki nad Dzieckiem 1928, 10 s.
14. Kłopoty pani Barbary. [Powieść]. „Gazeta Zachodnia”. 1929 nr 1-117.
15. U północnych sąsiadów. [Wspomnienia z podróży]. Warszawa: Wydawnictwo Dzieł Literatury Europejskiej 1929 [właśc. 1928], 105 s.
Zawartość
16. Ślub; Wuj Klemens Klicki. [Powieść]. „Kobieta Współczesna”. 1931 nr 8-10, 11-13.
17. Noce i dnie. Powieść. T. 1-4. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1932-1934.
Inne formy wydań
Nagrody
Przekłady
bułgarski
chiński
czeski
duński
litewski
macedoński
niemiecki
rosyjski
rumuński
serbsko-chorwacki
słowacki
słoweński
węgierski
Adaptacje
teatralne
radiowe
filmowe
telewizyjne
T. 1. Bogumił i Barbara. 1932, 396 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1932, wyd. 3 1933, wyd. 4 1934, wyd. 5 1936.
T. 2. Wieczne zmartwienie. 1932, 384 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1932, wyd. 3 1934, wyd. 4 1935.
T. 3. Miłość. Cz. 1-2. 1933, 502 + 448 s. Wyd. 2 tamże: cz. 1 1934, cz. 2 1935.
T. 4. Wiatr w oczy. Cz. 1-2. 1934, 310 + 336 s. Wyd. 2 tamże 1937.
Wyd. łączne całości: Jerozolima: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 1945; wyd. 5 Warszawa: Czytelnik 1947-1948, tamże: wyd. 6 [t. 1-2 jako wyd. 8] 1950, wyd. 9 1950, wyd. 10 1953, wyd. 11 1955, wyd. 12 1959, wyd. 13 1962, wyd. 14 1963, wyd. 15 1963, wyd. 16 1968, wyd. 17 1972, wyd. 18 1972, wyd. 21 1977, wyd. 23 1979, wyd. 24 1982 ; Warszawa: Morex 1993; w 3 vol. Warszawa: Nasza Księgarnia 1996, tamże 1997; w 4 vol. Warszawa: Prószyński i Ska 1997, tamże 1999; wyd. z posłowiem i słownikiem bohaterów w oprac. J. Tomkowskiego w 3 vol. Warszawa: Świat Książki 2003; Oprac. W. Rzehak. Kraków: Greg 2003, Lektura, wydanie z opracowaniem, toż wyd. nast. 2004, 2007; Oprac., wstęp i komentarze E. Głębicka. Vol. 1-3. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna, Instytut Badań Literackich Polska Akademia Nauk 2013; Wstęp i oprac. E. Głębicka. Vol. 1-2. Wrocław: Ossolineum 2021. BN I, 337; t. 1-5. Ilustracje E. Żmudzka. Mysłowice: Arkadia; Warszawa; Ożarów Mazowiecki: Świat Książki 2023. Grupa Arkadia. Klub Miłośników Książki. Przedruk zob. poz. ↑.
Wyd. skrócone t. 1-2: wyd. 19 Warszawa: Czytelnik 1973, 302 + 294 s., tamże: wyd. 20 1975, wyd. 21 1978 [właśc. 1979]; Rzeszów: Resovia 1992.
18. Ludzie stamtąd. Cykl opowieści. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz [1925], 244 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1935; Rzym: Polska Young Men's Christian Association 1946; wyd. 3 Warszawa: Czytelnik 1946, tamże: wyd. 4 1948, wyd. 5 1949, wyd. 6 1955, wyd. 7 1958, wyd. 8 1965, wyd. 9 1968, wyd. 10 1971, wyd. 11 1973, wyd. 12 1976, wyd. 13 1980, wyd. 14 1987, wyd. 15 2015; wyd. ze wstępem S. Chwedorczuk Warszawa: Marginesy 2022. . Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
Inne formy wydań
Zawartość
Przekłady
czeski
duński
niemiecki
rosyjski
włoski
Adaptacje
radiowe
telewizyjne
Wydanie osobne opowiadań: Najdalsza droga zob. poz. ↑; Triumf Dionizego zob. poz. ↑.
19. Marcin Kozera. Opowiadanie. Wyd. 4 [!]. Warszawa: J. Mortkowicz 1936, 67 s. Wyd. nast.: z podtytułem: Opowiadanie z życia polskiego w Anglii. Londyn: Biblioteka Wolnej Polski 1942; z posłowiem Z. Libery Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1962; Londyn: Polska Macierz Szkolna Zagranicą 1964; Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1992; Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1993; [wyd. 5]. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza [1993] . Zob. poz. ↑. Przedruk zob. 35, 37, 39, 43, 59, 74, 77, 79.
Adaptacje
teatralne
20. Najdalsza droga. [Opowiadanie]. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1936, 32 s. Zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
21. Szkiełko. [Opowiadanie]. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1936, 30 s. Wyd. 2 tamże 1938. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
22. Tryumf Dionizego. [Opowiadanie]. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1936, 27 s. Zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
23. Czyste serca. Opowiadania dla młodzieży. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1938, 107 s. Wyd. 1 [powojenne] Warszawa: Nasza Księgarnia 1956, tamże: wyd. 2 1958, wyd. 3 1982. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
Przekłady
czeski
Adaptacje
radiowe
24. Tu i tam. Dwa opowiadania dla młodzieży. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1938, 30 s.
Zawartość
25. Znaki życia. Pięć opowiadań. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1938, 167 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Wrocław: Dobra Książka 1947; wyd. 3 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1949, tamże: wyd. 4 1950, wyd. 5 1956; wyd. 6 Warszawa: Czytelnik 1962. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.
Zawartość
Przekłady
serbsko-chorwacki
26. Geniusz sierocy. Dramat wysnuty z dziejów XVII wieku. Warszawa: J. Mortkowicz 1939, 185 s. Prapremiera: Nowa Huta, Teatr Ludowy 1959. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.
27. Stanisław i Bogumił. Dramat wysnuty z dziejów XI w. „Twórczość” 1945 nr 5 s. 5-22, 1946 nr 1 s. 29-54. Wyd. osobne Warszawa: E. Kuthan 1948 [antydatowane 1947], 107 s. Prapremiera: telewizyjna: Telewizja Polska 1965; teatralna: Wrocław, Teatr Polski 1966. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.
28. Żołnierze Kościuszki. Opowiadanie historyczne dla młodzieży. Warszawa: J. Mortkowicz 1946, 31 s. Zob. poz. ↑.
29. Wybór pism dla dzieci. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1948, 71 s.
Zawartość
30. Wybór pism dla młodzieży. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1948, 105 s.
Zawartość
31. Gwiazda zaranna. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1955, 223 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1956, wyd. 3 1956, wyd. 4 1964, wyd. 5 1970, [wyd. 6] 2001. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
Zawartość
Przekłady
angielski
rosyjski
słowacki
Adaptacje
radiowe
telewizyjne
Wydanie osobne opowiadań: Na wsi wesele zob. poz. ↑, Pielgrzymka do Warszawy zob. poz. ↑.
32. Myśli o sprawach i ludziach. Szkice. Warszawa: Czytelnik 1956, 231 s.
Zawartość
33. Najdalsza droga. Opowiadania. Posłowie: J. Przyboś. Warszawa: Czytelnik 1956, 134 s.
Zawartość
34. Opowiadania. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1956, 326 s.
Zawartość
35. Pisma wybrane. T. 1-3. Warszawa: Czytelnik 1956, 1079 + 862 + 738 s.
T. 1: Opowiadania; Fragmenty; Dramaty; Utwory dla dzieci.
Zawartość
T. 2: Noce i dnie. (Bogumił i Barbara. Wieczne zmartwienie. Miłość, cz.1). [poz. ↑].
T. 3: Noce i dnie. (Miłość, cz.2. Wiatr w oczy, cz.1-2) [poz. ↑].
36. Szkice z podróży. Warszawa: Czytelnik 1956, 143 s.
Zawartość
37. Zdarzenia. Wybór opowiadań. Wyboru dokonali: D. Połtorzycka i S. Stampfl. Warszawa: Nasza Księgarnia 1956, 523 s.
Zawartość
38. Dramaty: Geniusz sierocy; Stanisław i Bogumił. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 271 s. Zob. poz. ↑, ↑.
39. Przyjaźń; Marcin Kozera. [Opowiadania]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1958, 142 s. Zob. poz. ↑, ↑.
40. Szkice o Conradzie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 193 s. Wyd. 2 uzupełnione ze wstępem, red. i przyp. E. Korzeniewskiej. Warszawa: Czytelnik 1974, 285 s.
Zawartość
41. Klara i Angelika. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1960 nr 4 s. 16-23. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.
Adaptacje
radiowe
telewizyjne
42. Przyjaźń; Marcin Kozera; Wilczęta z czarnego podwórza. Warszawa: Nasza Księgarnia 1960, 173 s. Wyd. nast. z posłowiem K. Kuliczkowskiej tamże: wyd. 2 1962, wyd. 3 1965, wyd. 4 1967, wyd. 5 1970, wyd. 6 1988. Zob. poz. ↑, ↑, ↑.
43. Wybór opowiadań. Warszawa: Czytelnik 1960, 266 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1966, wyd. 3 1969.
Zawartość
44. Przygody człowieka myślącego. „Przegląd Kulturalny” 1961 nr 42-51/52, 1962 nr 1-22, 28-50, 1963 nr 1-4, 12. Wyd. osobne: Komentarz i przygotowanie tekstu z rękopisów: E. Korzeniewska. Przedmowa: A. Kowalska. Warszawa: Czytelnik 1970, 906 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972, wyd. 3 1974 [właśc. 1975], wyd. 4 1987.
45. Przyjaźń. Posłowie: Z. Libera. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1962, 54 s. Zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
46. Wilczęta z czarnego podwórza. Posłowie: Z. Libera. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1962, 27 s. Zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
47. Pisma rozproszone. Red. i przypisy: E. Korzeniewska. T. 1-2. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1964, 563 + 755 s.
Zawartość
48. Dzienniki. Powst. 1914-1965.
Dzienniki. T. 1-5. Wybór, wstęp i przypisy: T. Drewnowski. Warszawa: Czytelnik 1988, 430 + 462 + 382 + 366 + 472 s. Por. poz. ↑.
Przekłady
niemiecki
Adaptacje
telewizyjne
Dzienniki 1914-1945. T. 1-3. 1998-2000, 409 + 429 + 576 s.
Dzienniki powojenne. 1945-1965. T. 1-4. 1996-1997, 521 + 481 + 464 + 413 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1997, wyd. 3 1997.
Życie moje cudowne... Dzienniki w jednym tomie. [Wybór]. Przygotował T. Drewnowski. Warszawa: Czytelnik 2002, 402 s.
Dzienniki 1914-1965. Pierwsze pełne wydanie w 13 tomach (bez opracowania edytorskiego) pod kierunkiem T. Drewnowskiego. Red.: W. Starska-Żakowska. Warszawa: Polska Akademia Nauk, Wydział I Nauk Społecznych; Komitet Nauk o Literaturze 2009.
49. Łucja z Pokucic; Zegar z kukułką. [Opowiadania]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 93 s. Zob. poz. ↑.
50. Na wsi wesele. [Opowiadanie]. Warszawa: Książka i Wiedza 1967, 100 s. Wyd. nast.: Posłowie: R. Matuszewski. Warszawa: Czytelnik 1975, wyd. 2 tamże 1980. Zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
51. Opowiadania. Wstęp, red. i przypisy: E. Korzeniewska. Warszawa: Czytelnik 1967, 832 s.
Zawartość
52. Trzecia jesień; Na wsi wesele. Warszawa: Czytelnik 1967, 139 s. Wyd. [2] tamże 1973. Zob. poz. ↑.
53. Tu zaszła zmiana; Pielgrzymka do Warszawy. [Wspomnienia]. Warszawa: Czytelnik 1967, 29 s. Zob. poz. ↑.
54. Najdalsza droga; Łucja z Pokucic; Triumf Dionizego. [Opowiadania]. Warszawa: Książka i Wiedza 1968, 95 s. Zob. poz. ↑.
55. Pielgrzymka do Warszawy. [Wspomnienia]. Warszawa: Czytelnik 1969, 54 s. Zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
56. Na wsi wesele; Szklane konie; Pocieszenie; Jesionka; Trzecia jesień. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1971, 182 s. Zob. poz. ↑, ↑.
57. Pielgrzymka do Warszawy; Najdalsza droga; Nocne spotkanie; Tu zaszła zmiana. [Opowiadania i wspomnienia]. Warszawa: Czytelnik 1971, 69 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972, wyd. [3] 1974, wyd. 2 [!] 1975, wyd. 5 1977. Zob. poz. ↑, ↑.
58. Marcin Kozera; Wilczęta z czarnego podwórza. Wyd. 6 [!]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1972, 92 s. Wyd. nast.: tamże 1973; pt. Wilczęta z czarnego podwórza; Marcin Kozera. Wstęp: M. Marcjan. Wyd. 7 [!] Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1974, tamże: wyd. 8 1974, wyd. 3 [!] 1977, wyd. 4 1982, wyd. 5 1985, wyd. 6 1989. Zob. poz. ↑, ↑.
59. Opowiadania. Oprac.: W. Maciąg. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1972, LXII, 687 s. Biblioteka Narodowa I, 209.
Zawartość
60. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1972, 233 s. Wyd. 2 tamże 1977.
Zawartość
61. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1973, 357 s.
Zawartość
62. M. Dąbrowska, M. Konopnicka: Opowiadania. Wyd. 11 [!]. Warszawa: Czytelnik 1979, 131 s., Biblioteka Lektur Szkolnych.
63. Z drogi do Warszawy. [Opowiadania i wspomnienia]. Warszawa: Czytelnik 1979, 97 s.
Zawartość
64. Panna Winczewska. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 126 s.
Zawartość
65. A teraz wypijmy... Opowiadania. [Opowiadania]. Podał do druku i przedmową opatrzył: T. Drewnowski. Warszawa: Czytelnik 1981, 264 s.
Zawartość
Przekłady
mongolski
66. Dzikie ziele. Opowiadania. Wyd. 3 [właśc. 1]. Warszawa: Książka i Wiedza 1982, 170 s.
Zawartość
67. Najdalsza droga; Noc ponad światem. [Opowiadania]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1982, 34 s. Zob. poz. ↑.
68. Pielgrzymka do Warszawy; Nocne spotkanie; Tu zaszła zmiana. [Wspomnienia i opowiadania]. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza 1983, 31 s. Zob. poz. ↑.
69. Najdalsza droga; Tryumf Dionizego. [Opowiadania]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1985, 30 s. Zob. poz. ↑.
70. Na wsi wesele. Opowiadania. Warszawa: Książka i Wiedza 1988, 170 s.
Zawartość
71. Aforyzmy. Wyboru dokonał A. Bogdański. Wstęp: T. Drewnowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1989, 55 s.
72. Kalisz piórem Marii Dąbrowskiej malowany. Wyboru dokonali H. i S. Molendowie. Kalisz: Towarzystwo Przyjaciół Książki; Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 1989, 20 s.
Zawartość
73. Boże Narodzenie; Pies; Ptaki. Wyd. wspólne z: H. Sienkiewicz: Janko Muzykant; B. Prus: Antek. [Opowiadania]. Bydgoszcz: Arcanum [1991], 33 s. Wyd. nast. tamże [1992]. Por. poz. ↑.
74. [Dwudziestego siódmego] 27 lutego 1956. Urywek dziennika. Z komentarzem Z. Siatkowskiego. Jaworzno: Miejska Biblioteka Publiczna 1991, 10 s.
75. Opowiadania wybrane. Warszawa: Nasza Księgarnia 1992, 83 s.
Zawartość
76. Uśmiech dzieciństwa i inne opowiadania. Warszawa: Votum 1992, 269 s. Niezapomniane Książki Dzieciństwa. Biblioteka klasyki dla dzieci i młodzieży, 9.
Zawartość
77. Marcin Kozera i inne opowiadania. Warszawa: Nasza Księgarnia 1993, 109 s. Wyd. nast.: tamże 1994; Wrocław: Siedmioróg 1994; Warszawa: Nasza Księgarnia 1995, tamże: 1997, 1998, 2000, 2003, 2008, 2010, 2012, 2015.
Zawartość
78. Opowiadania dla dzieci. Wrocław: Siedmioróg 1996, 93 s.
Zawartość
79. Opowiadania. Łódź: Wydawnictwo Literatura 1997, 70 s., Lektura Szkolna dla klas V i VI.
Zawartość
80. Opowiadania. Poznań: GMP [1997], 109 s. Lektura Szkolna.
Zawartość
81. Wybór opowiadań. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza-B 1998, 54 s.
Zawartość
82. Opowiadania. Kraków: Zielona Sowa 2003, 109 s. Wyd. nast. z posłowiem Ł. Baduli tamże 2006.
83. Opowiadania. Kraków: Zielona Sowa 2006, 101 s., Arcydzieła Literatury Polskiej.
Zawartość
84. Opowiadania. Oprac. B. Włodarczyk. Kraków: Greg 2008, 144 s., Lektura z Opracowaniem. Wyd. nast. tamże 2009.
Zawartość
85. Opowiadania. Oprac. A. Nożyńska-Demianiuk. Poznań: Ibis 2009, 183 s. Lektura z opracowaniem.
Zawartość
86. Dzikie ziele. [Opowiadanie]. Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2012], plik tekstowy PDF.
Listy
Nagrody
Wybory utworów literackich w przekładach
bułgarski
czeski
duński
estoński
litewski
niemiecki
rosyjski
rumuński
serbsko-chorwacki
słowacki
ukraiński
węgierski
włoski
Przekłady tekstów w antologiach zagranicznych
angielski
azerski
francuski
gruziński
hiszpański
japoński
litewski
łotewski
mołdawski
norweski
perski
portugalski
rosyjski
serbsko-chorwacki
słowacki
wietnamski
włoski
Prace z dziedziny spółdzielczości i ekonomii
Przekłady
angielski
Przekłady
Wydanie osobne opowiadania Sala nr 6: Warszawa: Książka i Wiedza 1968, 86 s.
Prace redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1951.