BIO

Urodzony 28 lutego 1894 w Niżniowie nad Dniestrem; syn Feliksa Czyżowskiego, nauczyciela, i Gabrieli z Irodenków. Szkołę średnią ukończył w Krakowie. Następnie studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Debiutował w 1912 jednoaktówką pt. Lipsk, wystawioną w Krakowie. Od 1912 należał do tajnej organizacji Polska Młodzież Socjalistyczna. W 1914-21 służył w Legionach Polskich i w Wojsku Polskim; brał udział w powstaniach śląskich. Odznaczony Krzyżem Walecznych (1914, 1917, 1921) oraz Krzyżem Śląskim (1921). W 1918-19 publikował wiersze w „Żołnierzu Polskim”. W 1921 jako inwalida został w stopniu porucznika zwolniony z wojska i do 1926 mieszkał w Milanówku. W tym czasie (w 1921-23) studiował w Szkole Nauk Politycznych. Współpracował z „Kurierem Wieczornym”, (1924), „Legionem” (1931-33), „Państwem Pracy” (1933-34) i „Narodem i Wojskiem” (1934-37). Od 1934 pracował jako kierownik prasy i propagandy w Dyrekcji Monopolu Tytoniowego, w Państwowej Radzie Spółdzielczej oraz w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Działał też społecznie w wydawnictwach i ruchu spółdzielczym; był m.in. przewodniczącym komisji kulturalno-wydawniczej Zarządu Głównego Straży Pożarnej i wiceprzewodniczącym Zarządu Głównego Pracowniczego Towarzystwa Oświatowo-Kulturalnego. W 1934-38 redagował tygodnik „Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza” oraz współpracował z pismami spółdzielczymi „Spólnota” i „Społem”, a w 1936-39 należał do komitetu redakcyjnego czasopisma „Zuchowaty”, w którym ogłaszał wiele artykułów. W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie i brał udział w pracy konspiracyjnej jako członek Związku Walki Zbrojnej. W lipcu 1940 został aresztowany przez gestapo. Po ucieczce z więzienia w 1942, ukrywał się (pod nazwiskiem Adam Kotowski) w Radomskiem. W 1943 nawiązał kontakt i współpracę z oddziałami Armii Ludowej. Po wojnie brał czynny udział w społecznym i politycznym życiu województwa łódzkiego. W 1945 organizował w Piotrkowie Stronnictwo Demokratyczne (SD) i był wiceprzewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej. W styczniu 1947 został wybrany na posła na sejm. Był członkiem Rady Naczelnej SD. W 1948 został powołany do komisji organizacyjnej, a następnie do zarządu Spółdzielczej Centrali Rzemieślniczej. W tymże roku zamieszkał na stałe w Zalesiu Górnym pod Warszawą. W 1951-52 był redaktorem naczelnym czasopisma „Informator. Kalendarz Rzemieślnika”. W 1953 zorganizował biuro wydawnictw Biblioteka Zawodowa i do 1955 był jego dyrektorem. W sierpniu 1955 uczestniczył w założeniu Spółdzielni Pracy „Znak” i został wybrany na prezesa jej zarządu. Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości (1937) i Złotym Krzyżem Zasługi (1947). Zmarł 20 lutego 1977 w Warszawie.

Twórczość

1. Lipsk. Dramat w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Teatr Ludowy 1912.

Wystawienie na akademii w rocznicę śmierci księcia Józefa Poniatowskiego.

2. Ulica dziwna. Dramat w 3 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr Reduta 1922. Wyd. Warszawa: Vita Nuova 1922, 126 s. Biblioteka Teatru Reduty, t. 1.

3. Muzeum ludzkich cieni. Dramat w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1923.

4. Pochód. Dramat społeczny w 3 aktach z prologiem. Warszawa: Związek Polskiego Stowarzyszenia Spożywców 1923, 168 s.

5. Sylwestrowe błazny. Dramat w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1923.

6. Tajemnicze rozwiązanie. [Groteska]. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1923.

Wystawienie w widowisku: Noc sylwestrowa w Bagateli.

7. Złoty kopiec. Bajka. Warszawa: Związek Polskiego Stowarzyszenia Spożywców 1923, 47 s.

8. Zwiastuny. (Furta ślepych). Dramat w 4 aktach. Powst. 1923.

Rękopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

9. Maciek I, król powietrza. Powieść dla młodzieży, Warszawa: Liga Obrony Powietrznej Państwa [1924], 124 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Księgarnia Polska 1925; wyd. 1 [!] Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1958.

Cz. 2 zob. poz. .

Przekłady

włoski

Maciek I, Re dell'aria. [Przeł.] I. M. Borie. Bologna-Rocca 1928.

10. Ostatni bal. Dramat w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1924.

Wystawienie w widowisku: Rewia karnawałowa.

11. Partia mariasza. Dramat w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1924.

12. Podwórzowi śpiewacy. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1924.

13. Sześć godzin. Powieść. Gazeta Administracji i Policji Państwowej 1924 nr 31-43; „Nowiny Ilustrowane” 1924 nr 33-47.

14. Uczta kochanków. Powieść. Warszawa: J. Czarnecki [1924], 171 s.

15. Maciek na biegunie. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Księgarnia Polskiego Towarzystwa Macierzy Szkolnej 1925, 108 s.

Cz. 1 zob. poz. .

16. Szalony lotnik. Powieść fantastyczna. Lwów: Książnica-Atlas 1925, 138 s.

17. Zwiastowanie. Misterium w 1 akcie. Spólnota 1925 (dod. roczny).

18. Biała panienka i jej dwunastu żołnierzy. Powieść dla młodzieży. Warszawa: Polski Biały Krzyż i Komitet Zbiórki na Dom Żołnierza [1926], 121 s.

19. Niespodzianka. Szkic dramatyczny. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1926.

20. Pan Marszałek. Rzecz o Józefie Piłsudskim [wierszem]. Warszawa: Związek Strzelecki [1926], 15 s. Wyd. nast. tamże [1926].

21. Przygody małego Eskimosa. Powieść. Warszawa: Księgarnia J. Lisowska [1926], 102 s.

22. Strzelec Rzeczypospolitej. Warszawa: Związek Strzelecki 1926, 54 s.

23. Zapomniany zegar. Dramat w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1926.

24. Mały Ziuk. Jak Marszałek Piłsudski był małym chłopcem. Bajka dla dzieci. [Warszawa:] Związek Strzelecki [1927], 46 s.

25. Jim żeglarz. Powieść. Lwów: Książnica-Atlas 1928, 175 s. Wyd. nast.: Warszawa: Iskry 1957, tamże 1958.

26. Szaleńcy. (My I-sza Brygada). Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1928.

27. Napowietrzni ludzie. Powieść fantastyczna. Iskry 1929 nr 10-28.

28. Szara książeczka. Powieść dla młodzieży. Warszawa: Biuro Zjazdów Instytucji Oszczędnościowych w Polsce 1929, 64 s.

29. Na strażnicy. Wiersze. [Autorzy:] A. Bogusławski, K. Czyżowski. Warszawa: Główny Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej 1932, 61 s.

30. Virtuti Militari. Dramat w 3 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr Polski 1932.

Rękopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

31. Komitet honorowy. Komedia w 2 aktach. Warszawa: Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej 1933, 63 s.

32. Instruktor. Sztuka w 3 aktach dla świetlic straży pożarnej. Powst. ok. 1935. [Inf. autora].

33. Sztygar Florian Nadolny. Nowela osnuta na tle służby publicznej strażactwa śląskiego. Warszawa: Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej 1935, 14 s.

34. Nowe ogniwa. Projekt obchodu 11 listopada. Teatr Ludowy 1938 nr 10 s. 275-286.

35. Pan delegat. Komedia w 2 aktach. Warszawa: Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej 1938, 71 s.

36. Jim lotnik. [Powieść]. [Lwów:] Książnica-Atlas [ok. 1939]. Biblioteka Iskier. [Inf. autora].

37. Mak, syn Błękitnego Pułku. Powieść. Warszawa: Nasza Księgarnia 1939, 190 s.

38. Nawracanie Pawła. (Kiej się wstydzę). Powst. ok. 1948. [Inf. autora].

Nagrody

Wyróżnienie w konkursie Ministerstwa Kultury i Sztuki na sztukę świetlicową.

39. Wiosenna burza. Sztuka w 3 aktach. Warszawa [ok. 1948], powielone.

Nagrody

Wyróżnienie w konkursie Ministerstwa Kultury i Sztuki na sztukę świetlicową.

40. Zawalidroga. Komedia w 3 aktach. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1965, 76 s.

Utwory niepublikowane

Bunt kobiet. Komedia w 3 aktach. [Powst. 1948-1956; wg inf. autora].
Janek z lasu. Sztuka w 5 aktach dla teatrów kukiełkowych. [Powst. 1948-1956; wg inf. autora].
Kowale. Dramat społeczny w 3 aktach.[Powst. 1948-1956; rękopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie].
Wilczek i rekiny. Sztuka w 3 aktach [Powst. 1948-1956; wg inf. autora].
Wilczek morski. Sztuka młodzieżowa w 5 aktach [Powst. 1948-1956; wg inf. autora].

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1953, 1956.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
A. Niewiadowski: Kazimierz Andrzej Czyżowski. „Fantastyka1983 nr 5, przedruk w: A. Niewiadomski, A. Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań 1990.
Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984 (J.Z. Białek).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (H. Urbas).

Ogólne

Artykuły

Z. Wróblewski: Kazimierz Andrzej Czyżowski. W tegoż: Pisarze Stronnictwa Demokratycznego 1939-1979. Warszawa 1981.

Ulica dziwna

W. Horzyca. „Skamander1922 nr 18.
M. Orlicz: Kuszenie szablonu w teatrze. Ponowa 1922 nr 4.
T. (Boy) Żeleński. Czas 1922 nr 103, przedruk w tegoż: Flirt z Melpomeną. Wieczór czwarty. Warszawa 1924.
J. Popiel: Zapomniane karty międzywojennego dramatu. „Ulica Dziwna” Kazimierza Andrzeja Czyżowskiego. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Scientiae Artium et Litterarum1995 z. 5.

Pochód

Z piśmiennictwa. Rzeczpospolita Spółdzielcza 1923.

Maciek I, król powietrza

Z. Szmydtowa. „Bluszcz1925 nr 2.

Virtuti Militari

J. Lorentowicz. „Dzień Polski1922 nr 21, przedruk w tegoż: Współczesny teatr polski. Cz. 2. Warszawa 1935.
T. Boy-Żeleński. „Ilustrowany Kurier Codzienny1932 nr 22, przedruk w tegoż: Okno na życie. Warszawa 1933.
A. Słonimski. „Wiadomości Literackie1932 nr 5, przedruk w tegoż: Gwałt na Melpomenie. T. 2. Warszawa 1959, wyd. inne Warszawa 1982.

Zawalidroga

F. Januszkiewicz: O „Zawalidrodze” Czyżowskiego. „Teatr Ludowy1965 nr 10.