BIO

Urodzony 6 kwietnia 1929[P] w Gwoźdźcu (obecnie część Krzeszowic i Nawojowej Góry w powiecie krakowskim); syn Władysława Czycza, ślusarza kolejowego, i Heleny ze Spytkowskich, chłopki małorolnej. Do szkoły podstawowej chodził w Krzeszowicach. W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Gwoźdźcu. Po wojnie uczęszczał do gimnazjum ogólnokształcącego w Krzeszowicach oraz do Technikum Energetyczno-Elektrycznego w Krakowie, które ukończył w 1952. W tym czasie należał do Związku Młodzieży Polskiej. Następnie do 1955 pracował w Krakowskich Zakładach Kamienia Budowlanego, kolejno w Krakowie i Krzeszowicach. Od 1954 był członkiem Koła Młodych Związku Literatów Polskich (ZLP). Debiutował w 1955 wierszami Było i Elegia, opublikowanymi na łamach dodatku do „Dziennika Polskiego” pt. „Od A do Z” (nr 12); w tym też roku ogłosił w „Życiu Literackim” (nr 51) wiersze: Gdybym żył w roku 1883... i Szczur, które uważał za właściwy debiut poetycki. W 1955-57 podejmował różnego rodzaju prace zarobkowe. Następnie studiował jako hospitant w pracowni prof. Adama Marczyńskiego w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1959 ze względu na konieczność zarobkowania zrezygnował ze studiów. Od 1959 był członkiem ZLP (do 1983). W 1962-69 prowadził w „Przekroju” stałą rubrykę pt. Fotografia jest sztuką trudną (pod pseudonimami: Michał C. i Michał C. – fotoamator). W 1966 ożenił się z Barbarą Sommer (rozwód 1981). W 1976 otrzymał nagrodę Pierścienia'76, przyznaną przez Klub Studentów Wybrzeża „Żak” za całokształt twórczości poetyckiej. W 1983 nie przyjął nagrody Funduszu Literatury. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiego PEN Clubu. W 1989 otrzymał doroczną nagrodę Funduszu Literatury. Odznaczony Złotą Odznaką za Pracę Społeczną dla miasta Krakowa (1980). Zmarł 29 czerwca 1996 w Krakowie; pochowany na cmentarzu w Krzeszowicach.
W 2000 odbył się w Krakowie Poetycki Festiwal Zapowiadających się... im. S. Czycza.

Twórczość

1. Tła. Wiersze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957, 82 s.

2. Berenais. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 51 s.

Zawartość

Cykle: Słowa do napisu na zegarze słonecznym; Punickie nasturcje.

3. And. [Opowiadanie]. Twórczość 1961 nr 3 s. 11-44. Wyd. osobne Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 102 s. Przedruk zob. poz. .

Pierwodruk opatrzony wypowiedzią redaktora pisma J. Iwaszkiewicza: Gorzki smak brzozowych listków (s. 127).

Adaptacje

filmowe

Pozwólcie nam do woli fruwać nad ogrodem. Scenariusz: S. Latałło. Ekranizacja (Polska, Republika Federalna Niemiec) 1974.
Światło odbite. Scenariusz: A. Titkow, B. Maj. Dialogi: S. Czycz, A. Titkow. Ekranizacja 1989.

4. Ajol. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1967, 225 s. Przedruk zmieniony zob. poz. .

Zawartość

Części: And [poz. ]; Ajil; Listy; Laor [por. poz. ].

5. Nim zajdzie księżyc. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1968, 292 s. Wyd. 2 tamże 1970.

Zawartość

Wróć do Sorento; Nad rzeką, której nie ma; I zerwę kwiat pełen rosy; Góry słabo widoczne; Gdy nocą pachnie kwiat magnolii; Myszka; Nim zajdzie księżyc [por. poz. ]; Lady be good.

6. Laor albo Posłuchajcie mandolin. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Lublin, Akademicki Teatr „Gong-2 1970. Por. poz. .

7. Białe południe. [Wiersze]. Warszawa: Wydział Kultury Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Śródmieścia, Klub Międzynarodowej Prasy i Książki „Ruch 1972, 23 s.

8. Pawana. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 180 s.

9. Wybór wierszy. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1979, 122 s.

Zawiera wiersze z poz. , .

Nagrody

Nagroda „Poezji” za rok 1979 przyznana w 1980.

10. Nie wiem co ci powiedzieć. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1983, 154 s.

Zawartość

Zawiera opowiadania z tomu poz. : Góry słabo widoczne; Gdy nocą pachnie kwiat magnolii; Lady be good, – oraz: Gdybyś wiedziała Herminio; Jest, było, będzie; Nie wiem co ci powiedzieć.

11. Nie wierz nikomu: baza. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1987, 301 s.

12. Nim zajdzie księżyc. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1990. Por. poz. .

13. Ajol i Laor. Wybór: K. Lisowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1996, 265 s.

Podstawą wydania są teksty z tomu Ajol wydane przez Wydawnictwo Literackie w 1967. Części gruntownie przerobione przez Autora: Al (poprzednio Aji), And; części poprawione: Jol (poprzednio Listy) oraz Laor.

Zawartość

Ajol [inna red. poz. ]; Laor [poz. ].

14. Proza; Wiersze. Wybrał K. Lisowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001, 208 + 57 s.

Tu m.in. And [poz. ].

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1967, 1973, 1976, 1989.

Wywiady

Rozmowa z Stanisławem Czyczem. Rozm. J. Marx. „Poezja 1980 nr 7.
Z Stanisławem Czyczem rozmawia K. Lisowski. Teksty Drugie 1995 nr 2.
Nie ma we mnie nic z Hioba. Rozm. K. Lisowski. Tygodnik Powszechny 1996 nr 30.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (B. Winklowa).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (W. Maciąg).

Ogólne

Książki

Stanisław Czycz – mistrz cierpienia. Zebrał i oprac. K. Lisowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1997, 320 s. [Zawartość: Rozmowy ze Stanisławem Czyczem [rozm. K. Lisowski]. – Utwory ostatnie Stanisława Czycza: K. Lisowski: Kilka słów wyjaśnienia; Bursa [proza]; Mrożek [proza]; [4 wiersze]. – Portret wielokrotny: Nigdy nie rozstaliśmy się... (Rozmowa z B. Sommer-Czyczową); K. Kasprzyk: On rzeczywiście nie miał swego miejsca; W literaturę uchwyceni. (Rozmowa z B. Kurdzielem); K. Targosz: Życie bardzo go paliło; A. Macedoński: Nasze dziewczyny; K. Zaborska: „Zapachniało mi zaraz Sorrento...”; (Listy S. Czycza do K. Zaborskiej); On był do końca cyganem. (Rozmowa z W. Szymborską); Stanisław Czycz (Rozmowa z C. Miłoszem); W. Błońska: Początek drogi; B. Maj: Nie udawał niczego; J. Nowicka: „Ja Irka lubiłem”. (Rozmowa ze Stanisławem Czyczem) [dot. I. Iredyńskiego]; J. Adamski: I niezmącone jasne oczy dziecka; J. Pilch: „Chciałem po prostu”; J. Kornhauser: Kiedy przechodzę ulicą Krupniczą; Czycz miał wyobraźnię mityczną. (Rozmowa z B. Żurakowskim); M. Ziemianin: Naprawdę jak cierpiał – nie wie nikt; J. Pieszczachowicz: Na marginesie pewnej recenzji [dot. recenzji J. Pieszczachowicza pt. Psychopatologia outsidera]; B. Rudnicki: All and Jol. Wszystko i Czycz; H. Zaworska: Niesamowity Czycz; (List S. Czycza do H. Zaworskiej); P. Czapliński: Wszelka osobność].
J. Rozmus: W okolicach arkadii Stanisława Czycza. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej 2002, 221 s.

Artykuły

J. Prokop: Poezja językoznawcza. Twórczość 1961 nr 2.
A.K. Waśkiewicz: Stanisława Czycza świadomość katastroficzna. Poezja 1974 nr 7/8.
B. Bakuła: Strzaskany witraż. Nurt 1981 nr 4.
J. Marx: Podróż do kresu nocy. (O Stanisławie Czyczu). W tegoż: Gry krytyczne. Warszawa 1985, przedruk w tegoż: Legendarni i tragiczni. Wyd. 2 poszerzone Warszawa 2002.
L. Bugajski: Lot w gwiazdy. W tegoż: Pozy prozy. Warszawa. 1986.
J. Stempowski: Gdzie umieścić Czycza. W tegoż: Szkice literackie. T. 2. Klimat życia i klimat literatury. 1948-1968. Warszawa 1988.
H. Gosk: Gracz – wariant kondycji wydziedziczonego w debiutach 1956-1964. „Miesięcznik Literacki1989 nr 4.
T. Burek: Ostatni krzyk tamtej młodości – Stanisław Czycz. W: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Warszawa 1995, przedruk w tegoż: Dzieło niczyje. Kraków 2001.
J. Kwiatkowski: Od naturalizmu do nadrealizmu. W tegoż: Magia poezji. Kraków 1995.
K. Karasek: Stanisław Czycz (1931-1996). Fraza 1996 nr 14.
M. Lalak: Czycza narracje labiryntowe. Nowe Książki 1996 nr 12, przedruk w tegoż: Niepokojąca reszta. Szczecin 2004.
M. Jentys: Jasne przenikliwe obłędy. Twórczość 1998 nr 8.
P. Przywara: Kultur macht frei. O prozie Stanisława Czycza. Tytuł 1998 nr 2.
J. Rozmus: Realność, kobieta i inni poeci. O twórczości Stanisława Czycza. Ruch Literacki 1998 z. 1.
A. Stankowska: Autokreacje Jerzego Harasymowicza i antropologia Stanisława Czycza. W tejże: Kształt wyobraźni. Kraków 1998.
M. Tobolewski: Czytanie (nie)Czycza. Dekada Literacka 1999 nr 7/8.
J. Pieszczachowicz: Psychopatologia outsidera. W tegoż: Smutek międzyepoki. Kraków 2000.
M. Wyka: Kaleka dojrzałość. W tejże: Punkty widzenia. Kraków 2000.
A. Legeżyńska: Maksymalnie nieudana egzystencja. W tejże: Krytyk jako domokrążca. Poznań 2002.
J. Gizella: Stanisław Czycz – bliski i zapomniany. W tegoż: Pisarze i kopiści. Kraków 2003.

Tła

K. Wyka: Echo katastroficzne. Życie Literackie 1957 nr 39, przedruk w tegoż: Rzecz wyobraźni. Warszawa 1959, toż w wyd. 2 1977.
J. Kwiatkowski: Od Różewicza do surrealizmu. Twórczość 1958 nr 4.

And

• [J. Stempowski] P. Hostowiec: Notatnik niespiesznego przechodnia. Gdzie umieścić Czycza. „Kultura”, Paryż 1961.

Ajol

J. Katz: O „Ajolu” nieobiektywnie. Miesięcznik Literacki 1968 nr 4.
H. Zaworska: ... A wszystko jest rozpadanie. W tejże: Spotkania. Warszawa 1973.

Nim zajdzie księżyc [Powieść]

H. Bereza: Sposoby. W tegoż: Prozaiczne początki. Warszawa 1971, przedruk w tegoż: Sposób myślenia. T. 1. O prozie polskiej. Warszawa 1989.

Pawana

J. Urban: Taniec (ku) śmierci. O „Pawanie” Stanisława Czycza. W: Kulturowe terytoria literatury. Siedlce 2006.

Wybór wierszy [2000]

• [S. Barańczak] B. Stawiczak: W dwadzieścia lat później. Tygodnik Powszechny 1980 nr 11, przedruk w tegoż: Przed i po. Londyn 1988.
K. Gąsiorowski: W bełkocie i rzeźbach ciemna. Poezja 1980 nr 6.

Nie wiem co ci powiedzieć

A. Nasiłowska: Nowe i stare. Twórczość 1984 nr 3.

Nie wierz nikomu

W. Jurasz: Świadomość potoczna, potok świadomości. Więź 1989 nr 6.
B. Latawiec: Wielki demontaż. „Kultura Niezależna”* 1989 nr 47.