BIO

Urodzona 16 stycznia 1883 w Białej (od 1951 Bielsko-Biała); córka Jana Rybaczyńskiego, inżyniera, i Heleny z Hałatkiewiczów. Ukończyła szkołę średnią. Debiutowała w 1900 powieścią Księżycowe blaski drukowaną w „Gazecie Lwowskiej” (pod pseudonimem Roland). W 1912 zamieszkała w Krakowie. Rozwijała twórczość literacką, zamieszczając wiersze, opowiadania, felietony i recenzje m.in. w „Kronice Powszechnej” (1912-14), „Gazecie Lwowskiej” (1912-13), „Gazecie Poniedziałkowej” (1913-14), „Echu Artystycznym i Literackim” (1913-14), „Nowej Reformie” (1913-17), „Przeglądzie Powszechnym” (1913-21). W czasie I wojny światowej pracowała przez dwa lata w Szpitalu Rezerwowym Nr 2 w Krakowie. W 1917 rozpoczęła twórczość dla młodzieży powieścią Dwaj Rymszowie. Po śmierci pierwszego męża, Česky'ego, wyszła w 1918 za mąż za Mieczysława Mączyńskiego i zamieszkała na stałe w Żywcu. Kontynuowała twórczość literacką, publikując powieści w czasopismach: „Wiek Nowy” (zwłaszcza w 1919-30), „Przewodnik Katolicki” (1924-39; tu zamieszczała większość utworów powieściowych), „Dzwon Niedzielny” (1925-32, 1938), „Niedziela” (1928-32), „Kurier Literacko-Naukowy” (1929-31). Pisała nadal dla dzieci i młodzieży, zamieszczając prace m.in. w „Młodej Polsce” (1925-29), „Płomyczku” (1925-29, 1932-34), „Płomyku” (1925-33), „Przyjacielu Młodzieży” (1925-30), „Głosie Dziewcząt Polskich” (1929-31, 1933). Publikowała też liczne obrazki sceniczne drukowane w czasopismach i książkach zbiorowych. Była autorką wielu pieśni religijnych pisanych do muzyki polskich kompozytorów. Zajmowała się także pracą społeczną. Po wybuchu II wojny światowej została przez niemieckie władze okupacyjne wysiedlona z Żywca. Zmarła 11 czerwca 1944 w Krakowie.

Twórczość

1. Księżycowe blaski. [Powieść]. Gazeta Lwowska 1900.

Autorka podpisana: Roland.

2. Wieczór Grottgerowski w 5 odsłonach. Sceny dramatyczne z r. 1863. Poradnik Teatrów i Chórów Włościańskich 1914 nr 7. Wyd. osobne Lwów: Związek Teatrów i Chórów Włościańskich 1914, 36 s. Prapremiera: fragmenty pt. Chata Borowego. Lwów, Teatr Mały 1914.

3. Eloe. Nowele. Wiek Nowy 1915. Wyd. osobne Kraków: J. Czarnecki dawniej Księgarnia Spółki Wydawnictwo Polskie [1918], 151 s.

Nagrody

I nagroda w konkursie „Wieku Nowego” we Lwowie w 1915.

Zawartość

Eloe; W suterynach; Judaszowa wina; Zbrodniarz; Donna Liza; W śmierć; Jego film; Rekrut.

4. Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku. Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha 1917, 250 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1918, wyd. 3 [1921], wyd. 4 [1925], wyd. 5 [1925], wyd. 6 [1929].

Przekłady

czeski

Rymšové. [Przeł.] K. Otýpka. Přerov 1934, wyd. nast. 1936.

5. Opowieści Chrystusowe. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1917-1920.

Cz. 1. Dziecię i Mistrz. 1917, 311 s. Wyd. 2 [1926].

Zawartość

Wysławianie Boga; U progu życia; Hołd; O tych, którzy czekali; Wyrok Heroda; Na egipskiej ziemi; Jezus i Jan; W Jeruzalem; Ostatni rok w Nazarecie; Dwie potęgi; Nad Jordanem; Początek dzieła; Pójdź za mną, Mario; W mrok; Wiara i... wiara; Dwunasty uczeń; Niewiasta Chanaanejska.

Cz. 2. W światło! [1920], 204 s.

Zawartość

Wstań!; W światło!; Matka; I była burza; Różnymi drogami; Jam jest!; Najmilszy uczeń; Od wrót śmierci; „Zła Rada”; Zacheusz; Syn ziemi; Za was i dla was; Ofiara; Bóg-Człowiek.

6. Na różnych strunach. Wiersze. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1918, 154 s.

7. Z ducha i z ziemi. [Opowiadania]. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1919 [właśc. 1918], 218 s.

Zawartość

Błazen; Wizja ks. Skargi; O czem dąb gwarzył...; Przebudzenie; Zwycięstwo śmierci; Gdy rozpęta się piekło.

8. Pani na Rozświcie. Powieść. Nowa Reforma 1923 nr 96-139.

9. W obronie Gdańska. Powieść z czasów wojen polsko-szwedzkich. Przewodnik Katolicki 1924 nr 1-29. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1925], 210 s. Wyd. nast.: Kraków: S. Kamiński 1945, tamże 1946.

10. Demon życia. Przemyśl: Wydawnictwo Książek Zajmujących Książnicy Naukowej 1925.

Inf.: Zakład bibliografii polskiej Biblioteki Narodowej.

11. Na rozdrożu. [Powieść]. Przemyśl: Wydawnictwo Książek Zajmujących 1925.

Inf.: Zakład bibliografii polskiej 1901-1939 Biblioteki Narodowej.

12. Nieznanemu żołnierzowi. Poznań: Zjednoczenie Młodzieży Polskiej 1925, 46 s.

13. Powstanie styczniowe. Poznań: Zjednoczenie Młodzieży Polskiej 1925, 57 s.

14. Dymy. Powieść. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1927], 130 s.

15. Nad przepaścią. [Opowiadanie]. Wyd. łączne z: S. Zalewski: Stary fornal pt. Dwie powiastki. Kraków: Sekretariat Generalny Ligi Katolickiej 1927 s. 31-47.

16. Paziowie Pani Wiosny. [Obrazek sceniczny]. Warszawa: Płomyk 1927, 32 s.

Zawiera również teksty M. Konopnickiej, J. Porazińskiej, E. Szelburg-Zarembiny.

17. Szlakiem gromu. Powieść. Warszawa: Biblioteka Domu Polskiego [1927], 195 s.

18. Czarne pisklęta. Rzecz sceniczna w 3 odsłonach. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów 1928, 35 s.

19. Dziwaczne przygody Imci pana Jura Bendońskiego. Powieść (dla młodzieży) na tle XV stulecia. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakład K. Rzepeckiego 1928, 252 s. Wyd. nast. Łomża: Biblioteka Dobrych Książek 1939.

20. Pamiętnik młodej matki. Warszawa: Bluszcz 1929, 32 s. Wyd. nast. tamże 1929.

21. Rycerz Chrystusowy. Powieść historyczna na tle życia św. Wojciecha. Warszawa: Dom Prasy Katolickiej 1929, 226 s. Wyd. nast.: tamże: 1930; wyd. 2 [!] Poznań : Albertinum Księgarnia św. Wojciecha1947; Paryż: Wydawnictwo św. Antoniego 1956.

Przekłady

czeski

Kristův rytíž. [Przeł.] K. Otýpka. Brno 1935, wyd. 2 Olomouc 1939.

słowacki

Kristov ritier. [Przeł.] Š. Schultz. Trnava 1948.

22. Helusia z rakowickiego młyna. Powieść dla młodzieży. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1930], 226 s. Wyd. nast. Kraków: S. Kamiński 1947, 143 s.

23. Macierzyństwo i wiersze różne. Poznań: Nakład autorki (Drukarnia św. Wojciecha) 1932, 46 s.

24. Małżeństwo Pawła Dołęgi. Powieść współczesna. Przewodnik Katolicki 1932 nr 12-32.

25. Otworzyło się okno na świat!... [Powieść]. [Katowice:] Księgarnia i Drukarnia Katolicka 1932, 154 s.

26. Opowieść o św. Kindze. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1933, 32 s.

27. Teofilowa Sobieska, matka króla Jana. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1933, 31 s.

28. Pani Dziurdzikiewiczowa wygrała milion. Opowieść wesoła. Przewodnik Katolicki 1934 nr 11-25.

29. Św. Kazimierz królewicz. 1458-1484. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1934], 32 s.

30. Zmarnowane dziedzictwo. Powieść współczesna. Przewodnik Katolicki 1934 nr 33-45.

31. Przypowieść o głupich i mądrych pannach. Akt 1. Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka [1935], 20 s.

32. Sny Marka Ordęgi. Scenariusz filmowy. Powst. 1935.

Nagrody

Nagroda w konkursie „Światowida” w 1935.

33. Za grzechy ojców. Powieść współczesna. Przewodnik Katolicki 1936 nr 20-41.

34. Pięciu chłopaków pana majstra. Powieść. Przewodnik Katolicki 1937 nr 1-26.

35. Powieść o sercu kobiety. Przewodnik Katolicki 1938 nr 49-52, 1939 nr 1-25.

Nagrody

Nagroda w konkursie jubileuszowym pisma.

Teksty do utworów muzycznych

Do muzyki F. Nowowiejskiego:.

Nadszedł Trzeci Maj. Pieśń na dwa głosy z tow[arzyszeniem] fortepianu. Op[us] 4 nr 6. [B.m.w. 1927, 2 s.].
Na święty bój! Op[us] 11 nr 8. [Pieśń misyjna na jeden lub dwa głosy]. Poznań: Ostoja 1928, 3 s.
Robotnik to siła! Op[us] 4 nr 7. [Pieśń robotników na śpiew i fortepian]. Poznań: Ostoja 1928, 3 s.

Utwory niepublikowane

Bezimienni. Sztuka na tle r. 1914. [Powst. 1925-1936].
Inf.: L. Simon: Bibliografia dramatu polskiego 1765-1939. Warszawa 1971.

Nagrody

Wyróżniona w konkursie teatrów lwowskich.
Młode wino. Komedia. [Powst. 1925-1936].
Inf.: L. Simon: Bibliografia dramatu polskiego 1765-1939. Warszawa 1971.

Przekłady

1. J. Eckerskorn: Bliżej do Ciebie, mój Boże. Sztuka dla zespołów żeńskich w 4 aktach z prologiem. Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka [1936], 79 s.
2. J. Eckerskorn: Peron 4 a. Sztuka w 4 aktach. Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka [1936], 77 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.

Ogólne

Artykuły

G. Morcinek: Czeska-Mączyńska. Tygodnik Powszechny 1947 nr 47.
W. Nawrocki: O pisarstwie Gustawa Morcinka. Katowice 1972, passim.

Opowieści Chrystusowe

K. Sosnowski: Śladami „Quo vadis. „Głos Narodowy1927 nr 58.

Rycerz Chrystusowy

K. Czachowski. „Czas1930 nr 248.