BIO

Born on 30 June 1936 in Legionowo, near Warsaw; daughter of the health-and-safety technician Józefat Filipkowski and the bookkeeper Stanisława, née Murawska. She lived in Legionowo until 1942 when she moved to the Lublin region, where her father was in hiding from the occupying German forces. She was a pupil at the primary school in Sierpawki and then moved to the school in Włodawa after the war, studying there from 1946 to 1948. She then returned to Legionowo, completing her primary education in 1950. She was then a pupil at the local grammar school, completing her advanced secondary education in 1954. The same year, she began a degree in Polish philology at the University of Warsaw (UW). As a result of her father's illness and financial difficulties subsequently faced by her family, she graduated with a certificate of completion (rather than a full degree) and began working at the Dom Książki bookshop, initially as a salesperson and then, from March 1959, as deputy manager. In March 1960, she became a project worker at the Department for Scientific Documentation of late-nineteenth and twentieth-century Polish Literature (Pracownia Dokumentacji Naukowej XIX i XX w.) at the Institute of Literary Studies of the Polish Academy of Sciences (IBL PAN). She defended her master's thesis in 1962. It was supervised by Prof. Jan Kott. She then acquired a permanent post at IBL PAN, initially as a trainee and then as a technical assistant, documentary assistant and then senior assistant. She was involved in producing entries to Słownik współczesnych pisarzy polskich (The Dictionary of Biography of Contemporary Polish Writers), which in 1966 was awarded the collective prize of the Polish Academy of Sciences' Social Science section. In 1969, she defended her doctoral thesis Dramaty antyczne Stanisława Wyspiańskiego na tle teorii i problematyki mitu (Stanisław Wyspiański's Classical Dramas in the context of Theories and Problems related to Myth). It was supervised by the senior lecturer Ewa Korzeniewska. In March 1970 she was appointed lecturer and was transferred to the Department of Literary History from 1890 to 1918 (Pracownia Historii Literatury Okresu od 1890 do 1918 r.), before moving to the Department of the Psycho-sociology of Literature (Pracownia Psychosocjologii Literatury) in July of the same year. In 1973, she joined the Department of Literature from the Young Poland Period (Pracownia Literatury Okresu Młodej Polski). She published reviews in "Pamiętnik Literacki" (1970-90) and research reports in "Biuletyn Polonistyczny" (1974-75). She spent several months in Paris in 1972 on a research fellowship, collecting materials on literature of the Young Poland movement. From February 1976 she spent a short period collaborating with the Higher School of Eduction (WSP) in Siedlce as a teacher. From the 1975/76 winter semester she taught at the Catholic University of Lublin (KUL), joining this institution permanently in October 1979, working at the Chair of Polish Literature of the Positivist and Young Poland Periods (Katedra Literatury Polskiej Pozytywizmu i Młodej Polski). In 1980/81, she was involved in the underground independent union movement and gave lectures as part of the Solidarity (Solidarność) Teacher Training School (Wszechnica Nauczycielska). She was also a member of the editorial board of the periodical "Miesiące" published in Lublin by the Central-Eastern Region of the Independent Self-governing Trade Union Solidarity. She also cooperated with the students publishing the independent magazine "Spotkania". In 1988 she received a habilitation degree for her book Koncepcje mitu i jego związków z literaturą w krytyce literackiej Młodej Polski (Concepts of Myth and its relations to Literature in the Literary Criticism of the Young Poland Period). In 1989, she was appointed senior lecturer and in 1992 was made associate professor. She continued to teach and research while battling cancer. She died on 21 June 1996 in Legionowo.

Twórczość

1. Kroniki życia literackiego 1953. W: Kroniki życia literackiego Polski Ludowej 1944-1969. Materiały. Praca zespołowa pod red. E. Korzeniewskiej (do 1963) i J. Stradeckiego (1964-1969). Powst. 1963-1970. Maszynopis, 122 s.

Maszynopis całości w Pracowni Dokumentacji Historycznoliterackiej od XIX do XXI w. Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

2. Wśród bogów i bohaterów. Dramaty antyczne Stanisława Wyspiańskiego wobec mitu. [Rozprawa doktorska]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 151 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Historia i Teoria Literatury, Studia, 34.

3. Tragiczna wolność czyli opowieść o życiu i twórczości Marii Komornickiej 1876-1945. [Informator wystawy; współautor:] A. Kornatek. Warka-Winiary: Muzeum im. K. Pułaskiego 1979, 6 k. nlb.

4. Koncepcje mitu i jego związków z literaturą w krytyce literackiej Młodej Polski. Rozprawa habilitacyjna. Lublin: Redakcja Wydawnictwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1988, 209 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Z problematyki mitu w literaturze Młodej Polski. W: Problemy literatury polskiej lat 1890-1939. Seria 1. Wrocław 1972 s. 221-252.
Jan Lorentowicz. W: Obraz Literatury Polskiej XIX i XX w. Seria 5. Literatura okresu Młodej Polski. T. 4. Kraków 1977 s. 417-447.
Tułacze i wędrowcy. W: Młodopolski świat wyobraźni. Kraków 1977 s. 11-48.
Antyk w literaturze polskiej przełomu XIX i XX wieku na tle europejskim. W: Z polskich studiów slawistycznych. Seria 5. T. 2. Literaturoznawstwo, folklorystyka, problematyka historyczna. Warszawa 1978 s. 117-124.
Młodopolska idea „sztuki dla sztuki” wobec francuskich pierwowzorów. W: Porównania. Warszawa 1983 s. 42-57.
Poezja religijna Młodej Polski. W: Religijne tradycje literatury polskiej. Polska liryka religijna. Lublin 1983 s. 301-340.
Spotkania”, niezależne pismo młodych katolików. W: Literatura źle obecna. Londyn 1984 s. 54-60. Wyd. nast. Kraków* 1986.
Sny swe malujesz na ogromnej chmurze. [Wstęp do:] E. Leszczyński: Wybór poezji. Oprac. H. Filipkowska. Kraków 1988, s. 5-38.
Tadeusz Breza; Konopielka, powieść Edwarda Redlińskiego; Jerzy Szaniawski. W: Literatura polska po 1939 r. T. 1. Warszawa* 1989 s. 25-28; 197-198; 252-254.
Aspekty chrześcijańskie dramatu epoki Młodej Polski. W: Dramat i teatr religijny w Polsce. Lublin 1991 s. 265-286.
Europejskie doświadczenia bohaterów powieści Stefana Żeromskiego. W: Kategoria Europy w kulturach słowiańskich. Warszawa 1992 s. 77-82.
Parnasizm; Sztuka dla sztuki. W: Słownik literatury polskiej XX wieku. Wrocław 1992 s. 768-771; 1063-1066.
Obraz chrześcijaństwa w powieściach Teodora Jeske-Choińskiego. W: Religijne tradycje literatury polskiej. Lublin 1993 s. 115-126.
Dramaty antyczne Stanisława Wyspiańskiego. Filomata 1994 nr 421/422 s. 128-137.
Jeske-Choiński Teodor; Jezus Chrystus w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski. W: Encyklopedia Katolicka. T. 7. Lublin 1997 szpalta 1242-1243; 1431-1434.

Prace redakcyjne

1. Literatura polska i rosyjska przełomu XIX/XX wieku. Red.: H. Filipkowska, R. Górski, W. Kiełdysz, W. Witt. Teksty rosyjskie przeł. W. Krzemień. Indeks: A. Piorunowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978, 216 s. Z Prac Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
2. Stanisław Przybyszewski. Materiały konferencji naukowej. Warszawa, 25-26 listopada 1977 r. W 50-lecie zgonu pisarza. Studia pod red. H. Filipkowskiej. Wrocław; Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1982, 320 s. Polska Akademia Nauk Instytut Badań Literackich.
3. E. Leszczyński: Wybór poezji. Oprac.: H. Filipkowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1988, 451 s.
4. Inspiracje i motywy biblijne w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski. Red.: H. Filipkowska, S. Fita. Lublin: Redakcja Wydawnictwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1999, 291 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Wśród tułaczy i wędrowców. Lublin 2001, passim.
P. PRÓCHNIAK: Bibliografia prac prof. Hanny Filipkowskiej. [2008]. Dostępna w Internecie: Zob. link [dostęp: 19 lutego 2024].

Ogólne

Artykuły

S. FITA: Hanna Filipkowska (1936-1996). „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego1996 nr 3/4.
S. FITA: Pożegnanie Hanny Filipkowskiej. „Kresy1996 nr 4.
R. LOTH: Hanna Filipkowska. „Gazeta Wyborcza1996 nr 176 dod. „Stołeczna”.

Wśród bogów i bohaterów

K.K. PYSIAK: Dramaty antyczne Wyspiańskiego wobec mitu. „Nowe Książki1974 nr 12.

Literatura polska i rosyjska przełomu XIX/XX wieku

A.V. LIPATOV. „Sovetskoe Slavânovedenie”, Moskwa 1980 nr 4.
V. VITT, V. HOREV. „Voprosy Literatury”, Moskwa 1983 nr 8.

Stanisław Przybyszewski

I. SIKORA. „Pamiętnik Literacki1983 nr 3.
I. FIUT. „Miesięcznik Literacki1986 nr 4.