CZAYKOWSKI Bogdan

Urodzony 10 lutego 1932 w Równem, w rodzinie inteligenckiej; syn Edwarda Czaykowskiego, rolnika, oficera ułanów krechowieckich, i Zofii z Klimowiczów. Wczesne dzieciństwo spędził na Wołyniu i Polesiu: w Hrubieszowie, Równem i Brześciu nad Bugiem. Po wybuchu II wojny światowej, wywieziony wraz z rodziną w kwietniu 1940 w głąb Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR)przebywał kolejno w obwodzie wołogodzkim (gdzie uczęszczał do szkoły rosyjskiej), w Kujbyszewie, w kołchozie pod Samarkandą, w Aszchabadzie. Po ewakuacji w marcu 1942 wraz z Polskimi Siłami Zbrojnymi w ZSRR do Iranu i krótkim pobycie w Meszhedzie został umieszczony w obozie-sierocińcu pod Dżamnagarem na półwyspie Kathijawar w Indiach, a w 1946 w obozie w Waliwade w Kolhapur, gdzie zaczął uczęszczać do gimnazjum. W marcu 1948 wyjechał do Anglii i kontynuował naukę w Gimnazjum i Liceum Polskim im. M. Kopernika (Polish Secondary Grammar School for Boys) w Bottisham. Po złożeniu w 1950-51 egzaminów maturalnych z angielskiego i polskiego, studiował historię nowożytną w University College w Dublinie, w 1954 uzyskał dyplom Bachelor of Arts. W tymże roku przeniósł się do Londynu, gdzie zarabiał na życie, pracując m.in. jako pomywacz w restauracji Daquis. Od 1955 studiował polonistykę w School of Slavonic and East European Studies, University of London i w 1959 uzyskał tytuł Master of Arts na podstawie pracy Theories of poetic movements in Poland as reflected in manifestoes (1887-1930). W 1955-56 był członkiem Zarządu Głównego Zrzeszenia Studentów i Absolwentów Polskich na Uchodźstwie i redaktorem organu Zrzeszenia „Merkuriusz Polski Novy ale dawnemu Wielce Podobny y Życie Akademickie”. Należał do zespołu teatru amatorskiego Pro Arte. Równocześnie rozwijał twórczość literacką; jako poeta debiutował w 1955 wierszami opublikowanymi w „Merkuriuszu Polskim” (nr 5) i w paryskiej „Kulturze” (nr 5). W grudniu 1956 ogłosił po raz pierwszy w kraju wiersz Bunt wierszem na łamach „Po Prostu” (nr 49). W 1959 otrzymał Nagrodę Młodych im. S. Strońskiego ufundowaną przez Stowarzyszenie Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii. W tymże roku ożenił się z Jadwigą Anną Januszajtis. Od stycznia do grudnia 1959 był administratorem i członkiem zespołu redakcyjnego pisma „Kontynenty – Nowy Merkuriusz”, a następnie do maja 1962 redaktorem naczelnym tego miesięcznika. Wiersze, artykuły, recenzje i przekłady z angielskiego publikował w wielu polskich czasopismach emigracyjnych, zwłaszcza w paryskiej „Kulturze” (od 1955), londyńskich „Wiadomościach” (od 1957) i „Oficynie Poetów” (od 1967), a także w pismach krajowych: „Tygodniku Powszechnym” (1958), „Przeglądzie Kulturalnym” (1958), „Więzi” (1960, 1964, 1966), „Współczesności” (1960, 1966). W 1962 przeniósł się do Kanady, gdzie rozpoczął pracę w University of British Columbia w Vancouverze jako wykładowca języka i literatury polskiej (1962-65), a od stycznia 1966 do czerwca 1967 pełnił obowiązki kierownika katedry slawistyki. W 1969-70 wykładał także historię Polski. Za twórczość literacką otrzymał w 1964 nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie, a w 1969 nagrodę im. K. Wierzyńskiego. W 1973 odwiedził Polskę. W 1980 został powołany na stanowisko profesora University of British Columbia w Vancouverze. W 1991 otrzymał nagrodę Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich w Toronto (1992) oraz nagrodę Killar Prize for Excellence in Teaching (1996). Po przejściu na emeryturę w 1997 kontynuował twórczość naukową i literacką. Zmarł 16 sierpnia 2007 w Vancouver.