BIO
Urodzony 14 kwietnia 1884 we Lwowie w rodzinie mieszczańskiej; syn Piotra Czapczyńskiego, kuśnierza. Ukończył IV Gimnazjum we Lwowie i od 1903 studiował filologię polską i klasyczną na Uniwersytecie Lwowskim. W 1904-06 był stypendystą Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, a także pracował w Muzeum Lubomirskich. Brał czynny udział w życiu młodzieży akademickiej jako członek Akademickiego Klubu Ludowców (1903-07), prezes Koła Kościuszki Towarzystwa Szkoły Ludowej (1905), prezes Stowarzyszenia Młodzieży Postępowej Życie (1906). Redagował czasopismo „Maszynista” (1905), czasopismo akademickie „Hasła” (1905-1906/7), miesięcznik antyalkoholowy „Przyszłość dla Ludu” (1905-14). Po złożeniu egzaminu nauczycielskiego pracował w 1907-18 w Gimnazjum I i w Gimnazjum Żeńskim ss. Urszulanek w Stanisławowie. Prowadził też akcję oświatową i intensywną walkę z alkoholizmem. W 1918-19 był nauczycielem gimnazjalnym w Płocku, a w 1920/21 dyrektorem Gimnazjum im. P. Skargi w Pułtusku. Następnie zamieszkał w Łodzi, gdzie objął stanowisko naczelnika Wydziału Szkolnictwa Średniego w Kuratorium Okręgu Szkolnego Łódzkiego. Rozwijał aktywną działalność jako organizator i pedagog. W 1921 założył Instytut Nauczycielski Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych, w 1925 Państwową Centralną Bibliotekę Pedagogiczną, którą kierował do 1929. Był żonaty z Janiną Święcicką, nauczycielką. Od 1929 pracował w prywatnym Gimnazjum i Liceum Żeńskim (od 1935 Janiny Czapczyńskiej) jako jego dyrektor. Nadto wykładał (1927-39) metodykę nauczania języka polskiego, a także stylistykę i poetykę w Oddziale Łódzkim Wolnej Wszechnicy Polskiej. Należał do komitetu redakcyjnego „Prac Polonistycznych” (1937-39). Był przewodniczącym Koła Polonistów i Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi. Po wybuchu II wojny światowej wysiedlony przez niemieckie władze okupacyjne z Łodzi przebywał w Krakowie i uczestniczył w tajnym nauczaniu. Po wojnie powrócił do Łodzi i kontynuował pracę pedagogiczną, początkowo jako dyrektor Gimnazjum J. Czapczyńskiej, a w 1948/49 jako dyrektor XVI Państwowej Szkoły Ogólnokształcącej. Od października 1950 był dyrektorem Biura Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Zajmował się pracą badawczą, współpracował głównie z „Pracami Polonistycznymi”. Został powołany na członka nadzwyczajnego Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1958). Zmarł 23 października 1958 w Łodzi; pochowany tamże na Starym Cmentarzu.
Twórczość
1. Walerian Łukasiński. Stanisławów: Księgarnia R. Jasielskiego 1913, 35 s.
2. Twórczość pisarska Józefa Weyssenhoffa. (Jednostronna analiza wewnętrznej konstrukcji). Stanisławów: Księgarnia R. Zawilskiego 1914, 29 s.
3. Wieszczom cześć! Ku uczczeniu wskrzeszenia Polski, obraz dramatyczny na tle wypadków listopadowych 1918 r. Płock: Inspektorat Harcerstwa Polskiego 1919, 13 s.
4. Metodyczny rozbiór „Pana Tadeusza” w formie pytań. Warszawa: Gebethner i Wolff; Kraków: G. Gebethner [1920], 178 s. Wyd. nast.: wyd. 2 poprawione tamże [1921]; wyd. 3 zmienione i poprawione z podtytułem: Do użytku w szkołach powszechnych, średnich i seminariach nauczycielskich, tamże 1925.
5. Ćwiczenia w mówieniu. Przyczynek do metodyki języka polskiego. Warszawa: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 1922, 128 s.
6. Metodyczny rozbiór powieści „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza. Warszawa: Gebethner i Wolff [1922], 235 s.
7. Nowa stodoła. Sztuka w 1 akcie na tle stosunków kaszubskich. Przedmowa: Z. Olboy-Olszewski. Puck: Księgarnia Polska 1922, 31 s.
8. Metodyka ćwiczeń stylistycznych w szkole powszechnej i średniej. Podręcznik dla nauczycieli. Lwów: K. S. Jakubowski 1929, 127 s.
9. Pamiętam... (Poezje). Łódź: Księgarnia S. Seipelt 1937, 46 s.
10. Książka trochę nowa, trochę stara o Magdzie, mące, kluskach i zegarach. Kraków: S. A. Krzyżanowski 1942, 79 s. Wyd. nast. tamże 1943.
11. Aleksander Fredro. [Warszawa:] Czytelnik 1947, 15 s.
12. Idzie sobie bobas mały... Łódź: Kultura Polska 1947, [8] s.
13. Życie i twórczość Aleksandra Fredry. Łódź: Księgarnia Łódzkiego Wydawnictwa Czytaj 1947, 49 s.
14. Hugo Kołłątaj. [Warszawa:] Czytelnik 1948, 16 s.
15. „Pan Balcer w Brazylii” jako poemat emigracyjny. Łódź: Wydawnictwo Ossolineum 1957, 56 s. Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
16. Tułacze lata Marii Konopnickiej. Przyczynki do biografii. Łódź: Wydawnictwo Ossolineum 1957, 149 s. Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.
Prace popularnooświatowe oraz z zakresu pedagogiki i organizacji szkolnictwa
Prace redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1951.
