BIO

Born on 19 April 1946 in Lodz; son of Czesław Świderski, a Party activist to 1956, and the civil servant Irena. From 1950, he and his family lived in Warsaw, where he attended the General K. Świerczewski (today: M. de Cervantes) Grammar School (No. XXXIV). He completed his advanced secondary education in 1964. He then studied Polish philology for several months at the University of Warsaw (UW), before starting a degree in sociology in 1966. During this period, he started publishing book reviews. He made his debut in 1966 with a discussion of Ewa Berberyusz's novel Wychodne dla Ewy (Ewa's Days Off). The review appeared in the monthly "Wiedza i Życie" (no. 2). He also published several reviews in the weekly "Polityka" (1967), in "Współczesność" (1968 and 1969) and in "Fołks Sztyme" (1968). As a result of his involvement in student protests in March 1968, he was made to serve in a military penal company for a month before being expelled from university in April that year. He left for Denmark in 1970, having been issued with a travel document permitting a single border crossing. He settled in Copenhagen, where he continued his studies at the Institute for Cultural Sociology at the University of Copenhagen. During his studies, he earned a living from various jobs involving physical labour. He graduated with a master's degree in 1977 having submitted a thesis titled Marxisme, sociologi og kritisk intelligentsia. De marxistiske sociologer som repræsentanter for den kritiske intelligentsia i Polen fra slutningen af den 19. århundrede til 1957. From 1980 to 1994, he worked as a lecturer at the Institute of Slavonic Studies at the same university. During this period, he published essays and political science articles on Poland in Danish periodicals and daily newspapers including "Østnyt" (Aarhus; 1982), "Politiken" (Copenhagen; 1981–83 and 1988–91), "Information" (Copenhagen; 1989–91), and "Vandkunsten" (1990). From 1986 to 1988, he was editor of the Slavonic studies journal "Svantevit. Dansk tidsskrift for slavistik". He cooperated with the Søren Kierkegaard Research Centre at the University of Copenhagen (Søren Kierkegaard Forskningscentret) as a translator of Kierkegaard's works into Polish. He also published studies on Kierkegaard. From 1990, he published pieces of journalism, essays, reviews and translations, as well as prose from 1993, in Polish periodicals including "Res Publica" (1990) and then "Res Publica Nowa" (1992–2002), "Życie Warszawy" and its book supplement "Ex Libris" (1993–95), "Teksty Drugie" (1994, 1997–98, and 2000), "Przegląd Polityczny" (1996–97 and intermittently 2000–10), "Zeszyty Literackie" (1996–98), "Znak" (1996–2007), "Literatura na Świecie" (1998–2000), "Rzeczpospolita" and its supplement "Plus Minus" (intermittently 1999–2006), "Tygodnik Powszechny" (2004–05), "Krytyka Polityczna" (2002–04 and 2010), "Czas Kultury" (2008 and 2010–13) and "Kronos" (from 2010). He joined the Polish Writers' Association (SPP) in 1988. He married the Danish citizen Birgitte Ellen Hertz, with whom he was in a relationship from 1970. He lives in Copenhagen.

Twórczość

1. Autobiografie. Londyn: Poets and Painters Press, 1981, 62 s.

Na stronie tytułowej jako autorzy podani: Jan i Bronisław Świderski. Współautor jest postacią fikcyjną; książka w całości autorstwa Bronisława Świderskiego.

2. Revolutionen som dialog. De polske konspiratorer imod Rusland 1861–1864. København: Københavns Universitets Slaviske Institut 1981, 63 s. RapporterKøbenhavns Universitets Slaviske Institut, 3.

3. Polen efter 1945. En bibliografi over informationsmidler. København: Københavns Universitets Slaviske Institut 1984, IX, 72 s. RapporterKøbenhavns Universitets Slaviske Institut, 9.

4. Myth and scholarship. University students and political development in XIX century Poland. København: C.A. Reitzel, 1988, 150 s. StudierKøbenhavns Universitets Slaviske Institut,13.

5. Gdańsk i Ateny. O demokracji bezpośredniej w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN 1996, 238 s.

6. Słowa obcego. [Powieść]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1998, 255 s. Proza..

Nagrody

Nagroda w konkursie na powieść Społecznego Instytutu Wydawniczego „Znak”w 1998, nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 1999.

7. Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie. Warszawa: W.A.B. 2007, 504 s.

Nagrody

Nominacje w 2008 do finału Nagrody Literackiej Nike oraz do Nagrody Literackiej Gdynia.

8. Kiedy mogę zabić? Dyskusje o kulturze i przemocy. [Eseje]. Red.: J. Borowczyk, M. Larek. Poznań.: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury 2012, 499 s. Seria Estetyczna, 1.

Zawartość

Wstęp: J. Zimna: Poetyka błędu. — Emigracje tożsamości: Pochwała błędu na Kulturfestivalen; Ostatnia i pierwsza. Przesłanie pewnego pojęcia [dot. racjonalności]; Kiedy mogę zabić? Skandal asymetrii; Uniewinnienie Orestesa. Idee przemocy w „Łaskawych” Jonathana Littella; Kopenhaga — Przeworsk — Oświęcim; Demokracja Pana i Poddanego; Rozmowa jako źródło dobra; Doświadczenia emigranta; Trzy tożsamości; Znowu do diabła ten etos! [Wywiad. Rozm.: J. Borowczyk, M. Larek]. — Przeciwko racji (literatura): Konio-ludzie i osło-ludzie; Dar [Przekłady poz. ]; Jak powstaje nowa teoria albo o antysemityzmie Kierkegaarda; Bliźni to ty?; Hurra, na reszcie jedna Europa! Okres obecny a czas rewolucji; Żyć z Kierkegaardem po polsku; Kierkegaard jako powieściopisarz; Melancholia jest trójkątem; Nadzieja Andersena; Papiery wartościowe i stronice książek; Pożegnanie dzieciństwa. O powieściach Karola Maya; Spocona lektura Karola Maya; Obcy, czyli pozbawiony racji. — Jak umierają idee?: Jak umiera komunizm, czyli podróż do Chin; Europa Środka; Holocaust, pusty grób; Braterstwo ofiar i katów; Gniew w marcu ’68; Prawda w czasach przemocy. — Epilog: Dajmy się nieść życiu; O nienawiści. Strindberg i Kołakowski; Śmierć i rozum. — Posłowie: M. Larek: Dynamika, walka, refleksja. O esejach Bronisława Świderskiego; J. Borowczyk: Redakcja błędów. Biogram „wiecznego tłumacza”.

9. Czepiam się Kierkegaarda. [Eseje]. Warszawa: Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego 2015, 456 s. Biblioteka Kwartalnika „Kronos”..

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego 2015, pliki w formacie EPUB, MOBI. Biblioteka Kwartalnika „Kronos”..

Zawartość

Jak uczepiłem się Kierkegaarda. [Przedm.]. — Nieporozumienie; Kierkegaard jako powieściopisarz [poz. ]; Powtórzenie: kobieta czy idea?; Melancholia jest trójkątem. O jednym z najważniejszych pojęć Kierkegaarda [poz. ]; Dar, albo: jak wygląda pseudonim? [poz. ]; Żyć z Kierkegaardem po polsku [poz. ]; Kierkegaard i Gombrowicz; Czy Bóg istnieje? (albo: Dlaczego Kierkegaard, Nietzsche i Gombrowicz przypominają siebie?); O Grundtvigu, zwolenniku demokracji, i Kierkegaardzie, jej krytyku; Bliźni… to ty? [poz. ]; Jak powstaje nowa teoria, albo o antysemityzmie Kierkegaarda [poz. ]; Kierkegaard i Budda; Pytanie Kierkegaarda: Dlaczego Bóg zniszczył wieżę Babel? i odpowiedź czytelnika: Nowa wieża Babel.

Przekłady tekstów w antologiach zagranicznych

duński

Herfra min verden går. [Red.:] A. Jerichow, D. Yafasova, M. Rode. [Przeł.] N. Brunse [i in.]. København 2009.

Przekłady

1. S. Kierkegaard: Powtórzenie. Próba psychologii eksperymentalnej przez Constantina Constantinusa. Przeł. oraz wstępem i przypisami opatrzył B. Świderski. Warszawa: Fundacja Aletheia 1992, 137 s. Przedruk poprawiony zob. poz. .
2. S. Kierkegaard: Powtórzenie; Przedmowy. Przeł. i oprac.: B. Świderski. Warszawa: W.A.B. 2000, 376 s. Seria z Wagą..
Tu poza przekładami autorstwa B. Świderskiego: Słowo od tłumacza, s. 7–10; O „Powtórzeniu”, s. 11–12; O „Roku astronomicznym” Johana Ludwiga Heiberga, s. 141–143; O „Liście otwartym Constantina Constantinusa do Pana Profesora Heiberga”, s. 197–198; O „,Przedmowach”, s. 241–246; Dar, s. 341–368 [przedruk zob. Twórczość poz. ].

Prace redakcyjne

1. SOS Solidarność. [Red.:] H. Mysjkin, B.Swiderski. [Wstęp:] H. Myszkin. [Køobenhavn]: Fonden for Polske Underground-Sangere 1982, 32 s.
Antologia piosenek związanych z NSZZ Solidarność w przekładzie duńskim.
Wariant tytułu: Save our souls Solidarność.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2015, 2023 .

Autor o sobie

Trzy tożsamości. „Znak1996 nr 3, przedruk w: Kiedy mogę zabić? Zob. Twórczość poz. .
Marzec ’68. „Przegląd Polityczny2008 nr 87.

Wywiady

Po Śladach. Rozm. W.P. Duda. „Przegląd Polityczny2005 nr 70.
Człowiek, czyli małpa z duchem. Rozm. M.I. Niemczyńska. „Gazeta Wyborcza2008 nr 229 [dot.: Asystent śmierci].
Znowu, do diabła, ten etos! Rozm. M. Larek. „Czas Kultury2008 nr 5, przedruk w: J. Borowczyk, M. Larek: Rozmowa była możliwa. Wywiady z pisarzami. Poznań 2008 oraz zob. Twórczość poz. .
Obcy, czyli pozbawiony racji. O „Procesie” Franza Kafki z Bronisławem Świderskim rozm. J. Borowczyk i M. Larek. „Kresy2010 nr 1/2.
Dajmy się nieść życiu. Rozm. M. Larek. „Polska. Metropolia Warszawska2011 nr 47 dod. „Dodatek Literacki” nr 7.
Spocona lektura Karola Maya. Rozm.: M. Larek, J. Borowczyk. „Czas Kultury2011 [nr] 2.

Ogólne

Artykuły

J. BOROWCZYK: Przeciw tyranii porządku. O prozie Bronisława Świderskiego. „Czas Kultury2013 [nr] 3.
M. SAWCZUK: Słowa i milczenie w prozie pisarza emigracyjnego Bronisława Świderskiego. „Facta Simonidis2016 nr 1.
J. WRÓBEL: Z prześladowanymi w późnym, nieprzmilczanym, promienistym związku. Drugie pokolenie po Holokauście. „Ruch Literacki2016 z. 3.
M. SAWCZUK: Spotkanie z Innym w prozie Bronisława Świderskiego. W: Inny/Obcy w literaturze, kulturze i języku. Rzeszów 2017.
S.I. SCHAB: Migrationserfaringen i de polsk-danske forfatteres værker. „Folia Scandinavica Posnaniensia2017 vol. 23.
E. PROKOP-JANIEC: (E)migration and Identity in the prose of Bronisław Świderski. „Yearbook for European Jewish Literature Studies”, Berlin 2018 nr 5.
S.I. SCHAB: … Alle de ting hvis tab stadig giver mig amputationssmerter” – om migrationserfaringens sproglige og oversættelsemæssige aspekt. „Tijdschrift voor Skandinavistik2018 vol. 36 nr 2.
B. ŻYNIS: Powiedz, w czyim łóżku leżysz...? Czyli o tym, jak przestrzeń ma się do tożsamości. W: Tożsamość, kultura, nowoczesność. [T. 3]. Miejsce, doświadczenie. Bydgoszcz 2019.
J. BOROWCZYK, K. ŚWIDERSKI: Czcić słowo nie. Nieredukowalna obcość bohaterów i strategie narracyjne w prozie Bronisława Świderskiego. W: Marani literatury polskiej. Kraków; Budapeszt 2020.

Autobiografie

M. Zarębski: Prawda, której nie ma. „Archipelag”, Berlin Zachodni 1986 nr 9.

Revolutionen som dialog

K. DOVRING. „Slavic Review”, Stanford, CA 1983 vol. 42 nr 1.

Myth and scholarship

G. BORKOWSKA: Inteligent pod presją. „Res Publica1990 nr 6.
J.J. TOMIAK. „The Slavonic and East European Review”, Londyn 1990 vol. 68 nr 2.
M.G. MÜLLER. „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas”, Stuttgart 1991 Vol. 39 nr 3.

Gdańsk i Ateny

P. ŚPIEWAK: Między romantyzmem a republikanizmem – spór o demokrację. „Znak1996 nr 11 [dot. też: M. Janion: Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś?].

Słowa obcego

P. BRATKOWSKI: W Kopenhadze, czyli wszędzie. „Gazeta Wyborcza1998 nr 9 dod. „Książki”.
M. CYRANOWICZ: Co się dzieje w państwie duńskim?Życie1998 nr 276.
K. DUNIN: Ten trzeci. „FA-art1998 nr 4.
J. GROMEK: Czysta forma obcości. „Tygodnik Powszechny1998 nr 41.
J. STRĘKOWSKI: Pojechać do Szczebrzeszyna. „Nowe Książki1998 nr 11.
J. WINIARSKI: Polskie goncourty. (Nagrody „Znaku). „Magazyn Literacki1998 nr 4.
A. ARASZKIEWICZ: W ramionach trójkąta. „Res Publica Nowa1999 nr 1/2, polem.: B. ŚWIDERSKI: Sam wiem, że nie wypada! „Res Publica Nowa” 1999 nr 4.
A. ARASZKIEWICZ, K. SZCZUKA: Jak być kochanym?Res Publica Nowa1999 nr 7/8.
M. NAWROCKI: Puszki z nagrodami. „Dekada Literacka1999 nr 2.
K. DUNIN: Uściski nowego systemu. W tejże: Czytając Polskę. Warszawa 2004 [dot. m.in.: Słowa obcego].
P. KRUPIŃSKI: Studiując Lévinasa. „Szczecińskie Prace Polonistyczne2004 nr 15.
B. TRYGAR: Język w poszukiwaniu tożsamości na przykładzie powieści „Słowa obcego” i „Asystent śmierci” Bronisława Świderskiego = The language in search of the identity on the basis of the „Stranger's words” and „The assistant if the death” by Bronisław Świderski. „Podkarpackie Forum Filologiczne. Seria Literatura i Kultura2011.
P. de BOńCZA-BUKOWSKI: Der Fremde im Königreich der Dänen. Das Wort, der Diskurs und die Fremdheit in Bronisław Świderskis Roman ”Słowa Obcego”. „Folia Scandinavica Posnaniensia2018 vol. 24.

Asystent śmierci

D. CIUNELIS: Hospicjum imienia Kierkegaarda. „Wyspa2007 nr 3.
M. CUBER: Ten Obcy. „Nowe Książki2007 nr 5.
J. JAWORSKA: Pan Szecherezada. „Lampa2007 nr 2.
D. NOWACKI: Źle się dzieje w państwie duńskim. „Gazeta Wyborcza2007 nr 25.
I. SŁOMAK: Studium oprawcy. Zaklinanie śmierci. „Pogranicza2007 nr 3.
K. DROŻDŻ: Ćwiczenia w obcości. O „Asystencie śmierci” Bronisława Świderskiego. „Tygiel Kultury2008 nr 10/12.
M. RADZIWON: O Polsce i Danii z sarkazmem. „Gazeta Wyborcza2008 nr 139.
L. SZARUGA: Zaułek Leszka Szarugi. „Borussia2008 nr 42.
A. CZYŻAK: Asystenci śmierci – rzecz o domach starców. W: Nowe dwudziestolecie. Poznań 2011.
B. TRYGAR: Język w poszukiwaniu tożsamości na przykładzie powieści „Słowa obcego” i „Asystent śmierci” Bronisława Świderskiego The language in search of the identity on the basis of the „Stranger's words” and „The assistant of the death” by Bronisław Świderski. „Podkarpackie Forum Filologiczne. Seria Literatura i Kultura2011.
J. PASTERSKA: Emigrant-ekspatriata w ponowoczes­nej Europie XXI wieku. Studium przypadku w świetle powieści „Asystent śmierci” Bronisława Świderskiego. W: Proza polska XX wieku. Przeglądy i interpretacje. T. 2. Katowice 2012.
M. LAREK: Apostrofy Świderskiego. „Czas Kultury2013 [nr] 3.
B. TRYGAR: Chodzi o znalezienie prawdy, która byłaby prawdą dla mnie…. Kierkegaardowskie rozważania bohatera powieści „Asystent śmierci” Bronisława Świderskiego. „Tekstualia2014 nr 3.

Zob. też Wywiady.

Kiedy mogę zabić?

E. WINIECKA: Prawdy, w które wierzymy?Czas Kultury2013 [nr] 3.

Czepiam się Kierkegaarda

A. SZWED: Intymny Kierkegaard. „Znak2016 nr 4.
M. URBAŃSKA-BOŻEK: Kierkegaard bez retuszu. „Kronos2016 nr 2.