BIO

Urodzony 30 grudnia 1919 we wsi Burzec na Podlasiu w rodzinie chłopskiej; syn Michała Jodełki i Feliksy z domu Czubaj. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Rudzie i w Białej Podlaskiej. Od 1934 uczył się w Małym Seminarium Misyjnym (szkoła średnia) w Niepokalanowie, które opuścił w 1938 ze względów zdrowotnych. Debiutował w 1937 wierszem Maj, opublikowanym w „Echu Niepokalanowa” (nr 9, pod pseudonimem Jerzy Burzecki); w piśmie tym ogłaszał w 1937-38 liczne wiersze (podpisywane: Int. A.Z.; Dh Ciężki Dowcip; Dh Oko Krytyka; Internista; Int. Janusz Podlasiak; Janusz Podlasiak). W 1938 zamieszkał w Wawrze pod Warszawą i podjął pracę zarobkową w Warszawie. W styczniu 1939 zdał jako ekstern małą maturę. Od czerwca do września 1939 był sekretarzem redakcji tygodnika „Wieś Polska”; w piśmie tym drukował też wiersze (podpisywane Janusz Lassota). W czasie okupacji niemieckiej mieszkał nadal w Wawrze. W 1942-44 pracował jako urzędnik w zarządzie gminnym, a nadto w 1942-43 w biurze ewidencji ludności. Równocześnie brał udział w działalności konspiracyjnej: w 1940-44 był dowódcą tajnego oddziału straży pożarnej, od początku 1942 należał również do Armii Krajowej i ukończył podchorążówkę. W 1943/44 uczęszczał na tajne komplety Liceum im. A. Mickiewicza w Warszawie i uzyskał świadectwo dojrzałości. Od października 1944 do maja 1945 był naczelnikiem straży pożarnej w Wawrze, a równocześnie pracował w Starostwie Powiatowym Warszawskim, początkowo na stanowisku kierownika Referatu Informacji i Propagandy, a od listopada 1944 do stycznia 1948 jako zastępca kierownika Referatu Przemysłowego. Po wojnie łączył pracę zarobkową ze studiami polonistycznymi na Uniwersytecie Warszawskim; w 1951 uzyskał magisterium. Równocześnie w 1947-48 ogłaszał artykuły w „Nowinach Literackich i Wydawniczych” (pod pseudonimem Dereń, Grabanowski). W 1948-51 był kierownikiem działu w redakcji „Monitora Polskiego”, a następnie do 1952 starszym redaktorem w Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Książka i Wiedza”. W 1948-50 publikował też liczne wiersze w miesięczniku „Rycerz Niepokalanej” (pod pseudonimem Franciszek Jotte). Od listopada 1953 pracował w Państwowym Instytucie Wydawniczym, początkowo jako starszy redaktor, a następnie kierownik Redakcji Klasyków Polskich (do przejścia na emeryturę w 1984). Jako krytyk literacki debiutował w 1954 artykułem Kiedy się ukaże VIII tom „Pism” Orzeszkowej, ogłoszonym w „Przeglądzie Kulturalnym” (nr 28). Liczne recenzje i artykuły publikował w wielu czasopismach, m.in. w „Nowych Książkach” (1958-60, 1967-69, 1973), „Twórczości” (1959-69, 1967), „Dialogu” (1965-66), „Kulturze” (1966-71), „Życiu Literackim” (1968-70) i „Poezji” (1968-70). Od 1966 należał do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL). W 1969 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP); przez wiele lat pełnił funkcję wiceprezesa, a od 1983 prezesa Koła ZSL przy ZLP; tu też w 1972-78 był przewodniczącym Komisji Mazowieckiej ZLP. W 1972 odbył podróże do Rzymu i Paryża w poszukiwaniu listów Władysława Reymonta. W 1976 uzyskał na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy pt. Warsztat pisarski Władysława S. Reymonta napisanej pod kierunkiem prof. Konrada Górskiego. W następnych latach współpracował głównie z tygodnikiem „Kierunki” (1981-89). Od 1984 był członkiem jury nagrody Ludowej Spółdzielni Wydawniczej, a od 1988 członkiem Rady Nadzorczej tegoż wydawnictwa. W 1986 jako stypendysta Centro Incontri e Studi Europei odbył podróż do Rzymu związaną z poszukiwaniem nie publikowanych listów generała Jana Skrzyneckiego. Otrzymał nagrodę literacką im. W. Pietrzaka (1987) oraz nagrodę Towarzystwa im. H. Sienkiewicza (1988). Odznaczony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1968), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976), złotymi odznakami za zasługi dla województwa warszawskiego (1975), katowickiego (1976), dla m. st. Warszawy (1978). Zmarł nagle 20 września 1989 podczas pobytu w Wilnie; pochowany w Warszawie.

Twórczość

1. Jan Kasprowicz. Zarys biografii. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1964, 223 s.

2. Reymont przy biurku. Z zagadnień warsztatu pisarskiego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978, 494 s.

Rozprawa doktorska.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. Polska poezja maryjna. Antologia w układzie T. Jodełki-Burzeckiego. Przedmowa: J. Zawieyski. Niepokalanów: Milicja Niepokalanej 1949, XXV, 388 s.
2. M. de Cervantes Saavedra: Przemyślny hidalgo Don Kichot z Manczy. Powieść. T. 1-2. Przeł.: E. Boyé. Tekst przejrzany, poprawiony, uzupełniony na podstawie skolacjonowania z oryginałem przez zespół redakcyjny w składzie: Z. Szmydtowa, Z. Szleyen, T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Książka i Wiedza 1952, 534 + 603 s.
3. J. Tuwim: Wiosny i jesienie. Wiersze dawne i nowe. Wybór oprac. J. Ostrowski. Objaśnienia: T. Jodełka-Burzecki i J.J. Lipski. Warszawa: Iskry 1954, 232 s.
4. M. Rusinek: Wiosna admirała. Powieść historyczna. Wyd. 3 poprawione. Przypisy i red.: T. Jodełka-Burzecki. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 257 + 247 s. Wyd. nast. tamże 1957.
5. W. Wolski: Utwory wybrane. Wybór, oprac. i przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Wstęp: K. Leśniewska. Warszawa: Czytelnik 1955, 648 s. Z Prac Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
6. S. Żeromski: Pisma wybrane. Przypisy oprac. T. Jodełka-Burzecki, J. Kądziela, J. Wilhelmi. [Przedmowa:] M. Puchalska. Warszawa: Iskry 1955, 638 s.
7. Polskie baśnie ludowe. Wyboru dokonał i oprac. T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 495 s. Wyd. nast. pt. Baśnie polskie. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, tamże: wyd. 2 1964, wyd. 3 poszerzone 1968, wyd. 4 1971, wyd. 5 1974, wyd. 6 1985, wyd. 6 dodruk 1986, wyd. 7 1988.

Przekłady

niemiecki

Die blaue Rose. [Przeł.] K. Altwallstädt. Berlin 1961, wyd. 2 tamże 1964.
8. B. Prus: Kroniki. T. 1-20. Oprac.: Z. Szweykowski. Teksty kronik kolacjonowali i przygotowali do druku: T. Jodełka-Burzecki i D. Stępniewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956-1970. Z Prac Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
9. H. Sienkiewicz: Stary sługa; Hania; Selim Mirza. [Oprac. i posłowie:] T. Jodełka-Burzecki. Wyd. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 245 s. Wyd. nast. 3-5 w 1957-1978.
10. W. Wolski: Domek przy ulicy Głębokiej. Powieść. Oprac.: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 477 s.
11. S. Żeromski: Syzyfowe prace; Opowiadania; Szkice. [Przedmowa:] M. Puchalska. Przypisy oprac.: T. Jodełka-Burzecki, J. Kądziela, J. Wilhelmi. Warszawa: Iskry 1956, 505 s.
12. J. Ejsmond: Bajki. Wybór [i przedmowa:] T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 254 s.
13. J. I. Kraszewski: Grzechy hetmańskie. Obrazy z końca XVIII wieku. [Powieść]. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1958, 405 s. Wyd. nast. tamże 1965.
14. A. Krechowiecki: Starosta zygwulski. Powieść historyczna. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1958, 419 s.
15. O „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza. Wyboru prac krytycznych dokonał T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 253 s.
16. B. Prus: Placówka. Powieść. Wstęp i oprac.: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 344 s.
17. H. Sienkiewicz: Krzyżacy. [Powieść]. T. 1-2. Wstęp: J. Krzyżanowski. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 454 + 519 s. Wyd. nast. 2-9 w 1960-1973.
18. H. Sienkiewicz: Nowele wybrane. Posłowie: J. Kott. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 365 s. Wyd. nast. 2-11 w 1960-1973.
19. H. Sienkiewicz: Orso; Sachem. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 42 s.
20. H. Sienkiewicz: Quo vadis. T. 1-2. Wstęp: J. Krzyżanowski. Przypisy i aneks: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 390 + 471 s. Wyd. nast. 2-4 w 1980-1983.
21. H. Sienkiewicz: Szkice węglem. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 94 s. Wyd. nast. 2-14 w 1961-1974.
22. B. Prus: Placówka. Powieść. Wstęp, przypisy i aneks: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 365 s. Wyd. nast. 2-10 w 1972-1983.
23. H. Sienkiewicz: Za chlebem. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 87 s.
24. W.S. Reymont: Komediantka. Powieść. Wyd. krytyczne pod red. Z. Szweykowskiego. [Oprac.:] T. Jodełka-Burzecki i J. Orlewiczowa. Nota wydawnicza: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 412 s. Wyd. nast. 2-6 w 1962-1989.
25. H. Sienkiewicz: Ogniem i mieczem. T. 1-2. Wyd. poprawione. Red.: J. Krzyżanowski. [Oprac. wg rękopisu, pierwodruku i wyd. 2] T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 262 + 448 s. Wyd. nast. 2-21 w 1962-1989, [wyd. 22] tamże 1991, tamże 1997.
26. Trylogia” Henryka Sienkiewicza. Studia, szkice, polemiki. Wyboru dokonał i oprac. T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 587 s.
27. J. Lechoń: Poezje. Wybór i nota o autorze: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 205 s.
28. B. Prus: Placówka. Posłowie: K. Budzyk. Przypisy oprac. T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1963, 307 s. Wyd. nast. z posłowiem w oprac. J. Kulczyckiej-Saloni wyd. 20 Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1983, [wyd. 21] tamże 1986.
29. W.S. Reymont: Ziemia obiecana. Wyd. krytyczne pod red. Z. Szweykowskiego. Oprac. i przygotował do druku: T. Jodełka-Burzecki i I. Orlewiczowa. Nota wydawnicza: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 819 s. Wyd. nast. 2-10 w 1970-1992.
30. H. Sienkiewicz: Latarnik. Wyd. 4. Przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 23 s. Wyd. nast. 2-5 w 1968-1971.
31. H. Sienkiewicz: Baśnie i legendy. Wybór, wstęp i przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1967, 213 s. Wyd. nast. 2-7 w 1970-1986, [wyd. 8] tamże 1996.
32. E. Marzec: Młodość oporna. Wybór prozy. Wybór i oprac.: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1968, 375 s.
33. W.S. Reymont: Fermenty. T. 1-2. Oprac.: T. Jodełka-Burzecki i I. Orlewiczowa. Wyd. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 730 s.
34. W.S. Reymont: Pisma. Wyd. krytyczne pod red. Z. Szweykowskiego. Wyd. 2 [powojenne]. Oprac.: T. Jodełka-Burzecki i I. Orlewiczowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968-1980.
T. 1. Komediantka. 1968; T. 2. Fermenty. 1968; T. 3. Ziemia obiecana. 1970; T. 8. Wampir. 1975; T. 9. Ostatni sejm Rzeczypospolitej. 1980; T. 10. Nil desperandum. 1980; T. 11. Insurekcja. 1980.
35. H. Sienkiewicz: Nowele wybrane. Posłowie i przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Wyd. 15. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 325 s. Wyd. nast.: Warszawa: Novum 1984.
36. Sienkiewicz dzisiaj. Studia i szkice. Wybór i oprac.: T. Jodełka-Burzecki. Red.: J.Z. Jakubowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968 [właśc. 1969], 241 s.
37. L. Staff: Gałąź kwitnąca. [Wiersze]. Podobizna autografu. Nota wydawnicza: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 133 s.
38. S.I. Witkiewicz: Jedyne wyjście. Powieść. Wyd. z rękopisu, posłowie i nota wydawnicza: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 254 s. Wyd. 2 tamże 1980.
39. W.S. Reymont: Chłopi. T. 1-4. Oprac. i przygotował do druku: T. Jodełka-Burzecki i I. Orlewiczowa. Wyd. 17 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970. 254 + 274 + 293 + 347 s. Wyd. nast. 18-32 w 1972-1990.
40. H. Sienkiewicz: Janko muzykant. Wyd. 8. Posłowie i przypisy: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 15 s. Wyd. nast. 2-5 [!] w 1974-1983.
41. Podlaskie dni literatury. 23-24 XI 1973. Red.: T. Jodełka-Burzecki. Siedlce: Drukarnia Zakładów Graficznych Kutno 1973, 29 s.
42. S. Pigoń: Na drogach kultury ludowej. Rozprawy i studia. Wybór i oprac.: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, 663 s.
43. W.S. Reymont: Listy do rodziny. Oprac.: T. Jodełka-Burzecki, B. Kocówna. Wstęp i przypisy: B. Kocówna. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 [właśc. 1976], 487 s.
44. Syrena zawsze zwodnicza. Portrety warszawianki w XIX wieku. Nowele i szkice wybrał, przygotował do druku, wstępem i posłowiem opatrzył T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, 358 s.
45. J. Szczawiej: Laur i cierń. Szkice. Wybór: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1977, 553 s.
46. W.S. Reymont: Miłość i katastrofa. Listy do Wandy Szczankowej. Oprac. T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978, 97 s.
47. Piosenki ludowe. Zebrała J. Niemiera. Oprac. T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1980, 158 s.
48. M. Wańkowicz: Anoda i katoda. Wybór, układ i oprac.: T. Jodełka-Burzecki. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 469 + 442 s. Wyd. 2 Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1986, [wyd. 3] tamże 1988.
49. S.I. Witkiewicz: Listy do Bronisława Malinowskiego. Wstęp: E. C. Martinek. Oprac. T. Jodełka-Burzecki. Wstęp przeł.: Z. Zinserling, listy angielskie przeł.: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 129 s.
50. S. Dzierzbicki: Pamiętnik z lat wojny 1915-1918. Słowo wstępne: J. Pajewski. Przypisy oprac.: D. Płygawko. Tekst przygotował do druku z rękopisu T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 583 s.
51. W.S. Reymont: Rok 1794. Ostatni sejm Rzeczypospolitej. Powieść historyczna. Oprac. i przygotował do druku: T. Jodełka-Burzecki i I. Orlewiczowa. Wstępem poprzedził T. Jodełka-Burzecki. T. 1-3. Wyd. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, XI, 322 + 327 + 349 s., [wyd. 3] tamże 1988.
52. H. Sienkiewicz: Pan Wołodyjowski. Przygotował do druku T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, 510 s.
53. H. Sienkiewicz: Potop. T. 1-3. Przygotował do druku T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, 390 + 346 + 489 s.
54. R. Kołoniecki: Wiersze wybrane. Wybór, wstęp i nota edytorska: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, 260 s.
55. K. Iłłakowiczówna: Poezje wybrane. (III). Wybór i wstęp: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1989, 160 s.
56. Poezja legionowa. Antologia. Wybór i wstęp: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1989, 145 s.
57. W stronę Wilna. [Antologia]. Wybór wierszy i oprac.: T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Związek Literatów Polskich Oddział Warszawski 1989, 64 s.
58. G. Kasdepke: Pan Twardowski. [Oprac.: T. Jodełka-Burzecki, K.W. Wójcicki]. Warszawa: Agora 2005, 37 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1989.

Wywiady

Laureaci czterdziestej Nagrody im. W. Pietrzaka. Tomasz Jodełka-Burzecki – za osiągnięcia edytorskie i krytykę literacką. [Rozm.] Z. Zdrojkowska. Słowo Powszechne 1987 nr 245.
Syrena będzie musiała poczekać. [Rozm.] M. Jarocka. Argumenty 1988 nr 1.

Słowniki i bibliografie

Słownik badaczy literatury polskiej. T. 4. Łódź 2001 (B. Bogołębska).

Ogólne

Artykuły

Z. Irzyk: Pamięci Tomasza Jodełki-Burzeckiego. Kierunki 1989 nr 42.
J. Żółciński: Całe życie wśród książek. Współczesny Tygodnik Argumenty 1989 nr 42.
L. Ludorowski: Tomasz Jodełka-Burzecki. Przegląd Humanistyczny 1990 nr 4.

Jan Kasprowicz

J. Iwaszkiewicz: Życie Warszawy 1966 nr 123.
L. Kuchtówna. „Pomorze1966 nr 11.
A. Wanat: W kręgu legend literackich. Twórczość 1966 nr 1.

Reymont przy biurku

S. Goreń: Powstanie dzieła. Literatura 1979 nr 12.
S. Uchański: Trud pisarski Reymonta. Tygodnik Kulturalny 1979 nr 11.
W. Żukrowski: Medium piszące. Nowe Książki 1979 nr 15.