JODEŁKA-BURZECKI Tomasz

Urodzony 30 grudnia 1919 we wsi Burzec na Podlasiu w rodzinie chłopskiej; syn Michała Jodełki i Feliksy z domu Czubaj. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Rudzie i w Białej Podlaskiej. Od 1934 uczył się w Małym Seminarium Misyjnym (szkoła średnia) w Niepokalanowie, które opuścił w 1938 ze względów zdrowotnych. Debiutował w 1937 wierszem Maj, opublikowanym w „Echu Niepokalanowa” (nr 9, pod pseudonimem Jerzy Burzecki); w piśmie tym ogłaszał w 1937-38 liczne wiersze (podpisywane: Int. A.Z.; Dh Ciężki Dowcip; Dh Oko Krytyka; Internista; Int. Janusz Podlasiak; Janusz Podlasiak). W 1938 zamieszkał w Wawrze pod Warszawą i podjął pracę zarobkową w Warszawie. W styczniu 1939 zdał jako ekstern małą maturę. Od czerwca do września 1939 był sekretarzem redakcji tygodnika „Wieś Polska”; w piśmie tym drukował też wiersze (podpisywane Janusz Lassota). W czasie okupacji niemieckiej mieszkał nadal w Wawrze. W 1942-44 pracował jako urzędnik w zarządzie gminnym, a nadto w 1942-43 w biurze ewidencji ludności. Równocześnie brał udział w działalności konspiracyjnej: w 1940-44 był dowódcą tajnego oddziału straży pożarnej, od początku 1942 należał również do Armii Krajowej i ukończył podchorążówkę. W 1943/44 uczęszczał na tajne komplety Liceum im. A. Mickiewicza w Warszawie i uzyskał świadectwo dojrzałości. Od października 1944 do maja 1945 był naczelnikiem straży pożarnej w Wawrze, a równocześnie pracował w Starostwie Powiatowym Warszawskim, początkowo na stanowisku kierownika Referatu Informacji i Propagandy, a od listopada 1944 do stycznia 1948 jako zastępca kierownika Referatu Przemysłowego. Po wojnie łączył pracę zarobkową ze studiami polonistycznymi na Uniwersytecie Warszawskim; w 1951 uzyskał magisterium. Równocześnie w 1947-48 ogłaszał artykuły w „Nowinach Literackich i Wydawniczych” (pod pseudonimem Dereń, Grabanowski). W 1948-51 był kierownikiem działu w redakcji „Monitora Polskiego”, a następnie do 1952 starszym redaktorem w Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Książka i Wiedza”. W 1948-50 publikował też liczne wiersze w miesięczniku „Rycerz Niepokalanej” (pod pseudonimem Franciszek Jotte). Od listopada 1953 pracował w Państwowym Instytucie Wydawniczym, początkowo jako starszy redaktor, a następnie kierownik Redakcji Klasyków Polskich (do przejścia na emeryturę w 1984). Jako krytyk literacki debiutował w 1954 artykułem Kiedy się ukaże VIII tom „Pism” Orzeszkowej, ogłoszonym w „Przeglądzie Kulturalnym” (nr 28). Liczne recenzje i artykuły publikował w wielu czasopismach, m.in. w „Nowych Książkach” (1958-60, 1967-69, 1973), „Twórczości” (1959-69, 1967), „Dialogu” (1965-66), „Kulturze” (1966-71), „Życiu Literackim” (1968-70) i „Poezji” (1968-70). Od 1966 należał do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL). W 1969 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP); przez wiele lat pełnił funkcję wiceprezesa, a od 1983 prezesa Koła ZSL przy ZLP; tu też w 1972-78 był przewodniczącym Komisji Mazowieckiej ZLP. W 1972 odbył podróże do Rzymu i Paryża w poszukiwaniu listów Władysława Reymonta. W 1976 uzyskał na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy pt. Warsztat pisarski Władysława S. Reymonta napisanej pod kierunkiem prof. Konrada Górskiego. W następnych latach współpracował głównie z tygodnikiem „Kierunki” (1981-89). Od 1984 był członkiem jury nagrody Ludowej Spółdzielni Wydawniczej, a od 1988 członkiem Rady Nadzorczej tegoż wydawnictwa. W 1986 jako stypendysta Centro Incontri e Studi Europei odbył podróż do Rzymu związaną z poszukiwaniem nie publikowanych listów generała Jana Skrzyneckiego. Otrzymał nagrodę literacką im. W. Pietrzaka (1987) oraz nagrodę Towarzystwa im. H. Sienkiewicza (1988). Odznaczony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1968), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976), złotymi odznakami za zasługi dla województwa warszawskiego (1975), katowickiego (1976), dla m. st. Warszawy (1978). Zmarł nagle 20 września 1989 podczas pobytu w Wilnie; pochowany w Warszawie.