JAŹWIEC Jan

Urodzony 21 czerwca 1917 w Kolonii Ossa (powiat opoczyński) w rodzinie małorolnych chłopów; syn Jana Jaźwieca i Tekli z Iwanickich. Po ukończeniu czterech klas szkoły powszechnej został oddany na służbę. Następnie pracował wraz z braćmi jako wiejski muzykant, a także przy kopaniu torfu na dworskich łąkach. W 1937 wyjechał na służbę do Gośniewic pod Grójcem, gdzie jednocześnie uczęszczał na kurs wieczorowy w zakresie klas wyższych szkoły powszechnej, który ukończył w 1938. W czasie okupacji niemieckiej uczęszczał od 1940 na tajne komplety gimnazjalne we wsi Lipiny w powiecie opoczyńskim, w styczniu 1945 zdał maturę. Brał udział w działalności konspiracyjnej; jako członek Związku Walki Zbrojnej współpracował z oddziałami partyzanckimi majora Hubala (Henryka Dobrzańskiego). W 1942 wstąpił do Batalionów Chłopskich (przyjął pseudonim Jurand), pełnił funkcję komendanta oddziału specjalnego, w maju 1944 otrzymał stopień podporucznika. Związany był z Polskim Stronnictwem Ludowym (od jesieni do maja 1945). Po zakończeniu wojny był jednym z organizatorów Związku Walki Młodych „Wici” oraz „Samopomocy Chłopskiej”. W maju 1945 przeniósł się do Krakowa i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym czasie występował w Teatrze Rapsodycznym Mieczysława Kotlarczyka w Krakowie. W tym też okresie jako autor słuchowiska radiowego rozpoczął twórczość literacką. Równocześnie pracował jako instruktor terenowy w Inspektoracie Kulturalno-Oświatowym Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”, a potem w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej. Od 1949 publikował teksty na łamach prasy ludowej. Debiutował jako prozaik w 1951 opowiadaniem Buty, drukowanym na łamach „Życia Literackiego” (nr 4), z pismem tym współpracował do 1953. Prozę ogłaszał także w tygodniowym dodatku do „Gazety Krakowskiej” pt. „Echo Tygodnia” (w 1951-54). W 1952 ukończył studia i objął stanowisko kierownika biura Oddziału Krakowskiego Związku Literatów Polskich (do 1956), w 1954 został członkiem Związku. Od 1955 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1956 należał krótko do redakcji „Życia Literackiego”. W 1957 był współorganizatorem tygodnika społeczno-politycznego dla wsi „Wici”; w następnych latach pełnił funkcję sekretarza redakcji, potem zastępcy redaktora naczelnego tego pisma oraz publikował na jego łamach prozę, felietony i reportaże (do 1980). Otrzymał dwukrotnie (1962, 1967) nagrodę publicystyczną im. T. Nocznickiego, przyznaną przez Wydawnictwo Prasa Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, a w 1973 nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. Działał w krakowskim zarządzie okręgowym Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Wyróżniony m.in. Złotą Odznaką Zasługi dla Województwa Krakowskiego i Medalem Zasługi dla miasta Sandomierza. Odznaczony m.in. Krzyżem Partyzanckim (1962), Krzyżem Kawalerskim (1968) i Krzyżem Komandorskim (1977) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 12 listopada 1980 w Krakowie; pochowany tamże na Cmentarzu Salwatorskim.