BIO

Urodzony 31 grudnia 1894 w Krzemieńcu; syn Michała Jastrzębca-Kozłowskiego, lekarza okulisty, i Zofii z Zelenayów, dentystki. W 1897-19 mieszkał w Kijowie. W wyniku upadku z konia w ósmym roku życia uległ postępującemu niedowładowi urazowemu. Wyjeżdżał na krótkie pobyty lecznicze do Austrii, Niemiec, Szwajcarii i Włoch. Mimo powiększającego się kalectwa ukończył filologiczne Gimnazjum Stepowicza w Kijowie. Samodzielnie odbywał studia w zakresie nauk filozoficznych oraz opanował kilka języków obcych: rosyjski, francuski, angielski, esperanto, ukraiński, niemiecki i włoski. Debiutował w 1912 jako tłumacz przekładem wiersza Z. Krasińskiego Jeszcze kielich mojej doli... na język esperanto (Pokalo del'vivo), opublikowanym na łamach „Pola Esperantisto” (nr 12). W tym samym roku drukował wiersze i artykuły w języku esperanto w czasopismach zagranicznych. W 1915 założył w Kijowie czasopismo „Pióro” (tu m.in. przekład polski utworów Edgara Allana Poego: Kruk i Milczenie). W 1919-20 mieszkał w Warszawie, a od 1920 w Sosnowcu. Przykuty przez ponad czterdzieści lat do łóżka rozwijał twórczość poetycką i przekładową. W 1923 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich. W 1925 osiedlił się na stałe we Włochach pod Warszawą. W 1926 ożenił się z Zofią Hulanicką. Artykuły, recenzje literackie, wiersze i przekłady z języka angielskiego, francuskiego, rosyjskiego i ukraińskiego ogłaszał m.in. w czasopismach: „Tygodnik Ilustrowany” (1922-29), „Wiadomości Literackie” (1925-35, z przerwami), „Gazeta Literacka (1926-27, 1932-34), Świat Kobiecy” (1927-31), „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” (1927-32), „Tęcza” (1927-33). Za przekłady poezji jugosłowiańskiej na język polski został odznaczony w 1932 jugosłowiańskim Orderem św. Sawy. W 1932-39 należał do zespołu redakcyjnego dwutygodnika „Zet”, którego celem było propagowanie mesjanistycznej filozofii absolutnej Józefa Marii Hoene-Wrońskiego. W 1938 współpracował z „Biuletynem Polsko-Ukraińskim” jako autor stałego cyklu felietonów pt. Kochany Jasio z Kijowa. W okresie międzywojennym był członkiem Polskiego PEN Clubu. W czasie okupacji niemieckiej, mieszkając nadal we Włochach, zajmował się studiami filozoficznymi; przygotował komentarz do doktryny Józefa Marii Hoene-Wrońskiego pt. Elementarz filozofii absolutnej oraz traktat Filozofia nieśmiertelności. Po wojnie od maja 1945 do maja 1948 prowadził dla Polskiego Radia tzw. nasłuch zagraniczny. Publikował m.in. w „Odrze” (1945-46), „Życiu Literackim” (1945-46), „Odrodzeniu” (1946, 1949), „Tygodniku Warszawskim” (1946-49), „Przyjaźni” (1950-51). Zmarł 14 czerwca 1956 we Włochach pod Warszawą.

Twórczość

1. Petaloj. [Wiersze w języku esperanto]. Paryż 1912.

2. Gałązka zza płotu. Cykl liryczny 9 opowiadań prozą. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1926, 31 s.

Zawartość

Kasztanowa aleja; Na plebanii; Róża; Winogrona; Gałązka zza płotu; Żuk; Herbata na dworcu; Anguis inter narcissos; Lady Gwendolen.

3. Absolut a względność. Wstęp do Wrońskiego. Warszawa: Skład główny Dom Książki Polskiej 1933, 103 s.

4. Błękitna brama. [Wiersze]. Z przedmową L. Staffa. Warszawa: Skład główny Dom Książki Polskiej 1934, 78 s.

5. Commentaire sur „La création propre de Dieu. [Studium filozoficzne]. Paris: Librairie Véga 1936, 32 s.

6. Czas. Studium filozoficzne. Wronskiana. Rocznik Filozoficzno-matematyczny 1939 s. 42-83.

Przekłady

1. Ch. Baudelaire: Kwiaty grzechu. Warszawa, Kraków: J. Mortkowicz 1920, 275 s.
2. A. Villiers de l'Isle-Adam: Ewa przyszłości. [Powieść]. Lwów: Lektor 1922, 220 s.
3. Ch. Baudelaire: Moje serce obnażone. Dzienniki poufne. Warszawa: Ignis 1923, 83 s.
4. H.L. Gates: Milion dolarów. Powieść. Warszawa: Drukarnia Bankowa [1927], 139 s.
5. Ch. Cherfils: Zarys religii naukowej. Wstęp do Wrońskiego filozofa i reformatora. Przedmowa: P. Chomicz. Warszawa: F. Hoesick 1929, 256 s.
6. H. Barthez: Kleopatra. Demon rozkoszy. Powieść. Warszawa: Instytut Wydawniczy Renaissance [1930], 272 s.
7. S. Lewis: Mantrap. Powieść. Warszawa: Instytut Wydawniczy Renaissance [1930], 272 s.
8. W.B. Maxwell: Przez zapomnienie ku szczęściu. Powieść. Warszawa: Instytut Wydawniczy Renaissance [1930], 352 s.
9. E.P. Oppenheim: Fantom z Monte Carlo. Powieść sensacyjna. Warszawa, Stanisławów: Mrówka 1930, 232 s.
10. E.P. Oppenheim: W złotej sieci. [Powieść]. Warszawa, Stanisławów: Mrówka 1930, 182 s.
11. M. Sinclair: Anna Severn i Fieldingowie. Lwów: [b.w.] 1930, 270 s.
12. E. Wallace: Upiory. Powieść. Warszawa [1930].
13. S. Horler: Władczyni nocy. Powieść kryminalna. Warszawa: „Mrówka” [ok. 1932], 222 s. Wyd. nast. Łódź: Republika 1939.
14. J.M. Hoene-Wroński: Prawo tworzenia. Spolszczył [z francuskiego] C. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Drukarnia Nowogrodzka 1933, 32 s.
15. S. Lewis: Ulica Główna. Powieść. Warszawa: Instytut Wydawniczy Renaissance [1933], 306 s. Wyd. nast. łącznie z cz. 2 [poz. ] pt. Ulica Główna; Zwycięstwo cywilizacji . Warszawa: Czytelnik 1957, 550 s.; [wyd. 3] Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1995.
16. I. Gundulić: Osman. Poemat historyczny o wojnie chocimskiej z r. 1621 w 20 pieśniach. (Pieśni 14 i 15, uzupełniające poemat, pióra l. Mażuranića). Ze wstępem o Gunduliću i jego „Osmanie” M. Reśetara oraz artykułem o rękopisach i przekładach „Osmana” w Polsce W. Perkotta. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1934, 473 s.
17. J.M. Hoene-Wroński: Propedeutyka mesjaniczna. Cz. 1. Przeł. [z francuskiego] C. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Drukarnia Podstołeczna 1934, 47 s.
18. A. Čubranović: Cyganka. Maskerata dubrownicka z r. 1527; I. Gundulić: Dubrawka. Gra pasterska z r. 1628. Z wstępem M. Kombola. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1935, 140 s.
19. S. Lewis: Zwycięstwo cywilizacji. [Powieść]. Warszawa: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Książki [1935], 296 s. Wyd. nast. łącznie z cz. 1[poz. ] pt. Ulica Główna; Zwycięstwo cywilizacji. Warszawa: Czytelnik 1957, 550 s.
20. J. Małaniuk: Hellada stepowa. [Wiersze]. Wybrał i z ukraińskiego przeł. C. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Biblioteka Zet 1936, 16 s.
21. J.M. Hoene-Wroński: Geneza filozofii absolutnej. Z francuskiego przeł. Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Przedmowa: J. Braun. Poznań: J. Jachowski, Księgarnia Uniwersytecka 1937, XXIV, 335 s.
22. Jugosłowiańska poezja ludowa. [Antologia]. W nowych przekładach polskich, ze wstępem G. Gesemanna oraz komentarzem i artykułem o dawniejszych przekładach polskich. Przeł.: A. Bogusławski i C. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Biblioteki Polskiej 1938, 507 s.
23. A. Ostrowski: Wilki i owce. Komedia w 5 aktach. Wystawienie: Warszawa, Teatr Polski 1947. Wyd. [Warszawa:] PIW 1951, 223 s. Przedruk w: Antologia dramatu rosyjskiego. T. 2. Warszawa: Czytelnik 1954.

Nagrody

II nagroda w konkursie Generalnej Dyrekcji Teatrów na przekład sztuk rosyjskich i radzieckich w 1950.
24. W. Shakespeare: Burza. Baśń fantastyczna w 5 aktach, 10 obrazach. Wystawienie: Łódź, T. Wojska Polskiego 1947.
25. [J.A.N. de Caritat] Condorcet: Projekt organizacji wychowania publicznego. Oprac. B. Suchodolski. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1948, 71 s.
26. Jugosłowiańska epika ludowa. Wybrał, wstępem i objaśnieniami opatrzył M. Jakóbiec. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1948, LXVI, 165 s. Biblioteka Narodowa II, 58.
27. A. Ostrowski: Grzesznicy bez winy. Dramat w 4 aktach. Wystawienie: Jelenia Góra, Teatr im. Jeleniej Góry 1948. Wyd. pt. Niewinni winowajcy. [Warszawa:] Państwowy Instytut Wydawniczy 1950, 165 s.
28. R.L. Stevenson: Skarby w podziemiach klasztoru. [Powieść]. [Warszawa:] Spółdzielczy Instytut Wydawniczy 1948, [16] k.
29. P. Bażow: Szkatułka z malachitu. [Powieść]. [Warszawa:] Czytelnik 1949, 488 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1949, wyd. 3 1951, wyd. 4 1953, wyd. 5 1955 [właśc. 1954].
30. S. Heym: Zakładnicy. [Powieść]. [Poznań:] Wielkopolska Księgarnia Wydawnicza 1949, 390 s.
31. Molière: Świętoszek. (Tartuf). Oprac. M. Brahmer. Kraków: M. Kot 1949, 106 s. Wyd. 2 przejrzane tamże 1950.
32. W. Szyszkow: Jemelian Pugaczow. Powieść historyczna. [Warszawa:] Państwowy Instytut Wydawniczy 1949-1950.

T. 1. Cz. 1-3. 1949, 269 + 203 + 219 s.

T. 2. Cz. 1-3. 1950, 304 + 215 + 247 s.

T. 3. Cz. 1-2. 1950, 306 + 222 s.

Wyd. nast. całości tamże: wyd. 2 1951, wyd. 3 1951.

33. W. Szyszkow: Rzeka posępna. Powieść. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1949, 474 + 516 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1950, wyd. 3 1956, wyd. 4 1978.
34. W. Kostylew: Iwan Groźny. Powieść. [Warszawa:] Państwowy Instytut Wydawniczy 1950-1951.

Księga 1. Wyprawa. 1950, 574 s.

Księga 2. Morze. 1951, 597 s.

Księga 3. W newskiej twierdzy. 1951, 443 s.

Wyd. łączne całości tamże: 1954-1955.

35. I. Karnauchowa: Najcudniejsza piękność. [Bajki dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1951, 146 s. Wyd. 2 tamże 1952.
36. Molière: Mieszczanin szlachcicem. Komedia-balet w 5 aktach. Oprac. M. Brahmer. Kraków: M. Kot 1951, 105 s.
37. M. Priszwin: Krople z drzew leśnych. Z notatnika. [Opowiadania]. [Warszawa:] Państwowy Instytut Wydawniczy 1951, 207 s.
38. S. Aksakow: Kronika rodzinna. [Powieść]. [Warszawa:] PIW 1952, 263 s.
39. S. Aksakow: Lata dziecięce Bagrowa – wnuka. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 387 s.
40. S. Aksakow: Wspomnienia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 376 s.
41. A. Barmin: Ruda. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, 472 s.
42. Bajki koreańskie. Oprac. N. Chodża. Tłumaczył z rosyjskiego: C. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1954, 102 s.
43. W. Shakespeare: Tymon Ateńczyk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 136 s.
44. I. Sokołow-Mikitow: Ojczyzna. [Opowiadania]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 662 s.
45. I. Sokołow-Mikitow: Opowieści i opowiadania. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 492 s.
46. A. Suchowo-Kobylin: Wesele Kreczyńskiego. Komedia w 3 aktach. W: Antologia dramatu rosyjskiego. T. 2. Warszawa: Czytelnik 1954, s. 223-274.
47. Byliny. Wybrał, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył M. Jakóbiec. Tłumaczyli: C. Jastrzębiec-Kozłowski. , T. Łopalewski, T. Chróścielewski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1955, CXXXI, 170 s. Biblioteka Narodowa II, 96.
48. F. Dostojewski: Zbrodnia i kara. Powieść w 6 częściach z epilogiem. (Z pism F. Dostojewskiego. T. 1). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 548 s. Wyd. nast. 2-11 w 1956-1992; [wyd. 12] Wrocław: Siedmioróg 1997; wyd. w oprac. i z posłowiem J. Gondowicza. Warszawa: Świat Książki 2000; Kraków: Zielona Sowa 2003, tamże 2004.
49. O. Forsz: Zamek Michajłowski. Powieść. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 259 s.
50. O. Honczar: Tauria. Powieść. Warszawa: Czytelnik 1955, 377 s.
51. O. Forsz: Odziani w kamień. Powieść. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 274 s.
52. K. Paustowski: Opowieści o lasach. Warszawa: Czytelnik 1956, 351 s.
53. M. Sałtykow-Szczedrin: Szkice gubernialne. [Opowiadania i komedie]. Wstępem opatrzył S. Pollak. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 566 s.
54. K. Simonow: Dnie i noce. [Powieść]. Wyd. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1956, 372 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 5 poprawione i uzupełnione 1968, wyd. 6 poprawione i uzupełnione 1972, wyd. 7 poprawione i uzupełnione 1975; wyd. 8 Warszawa: Czytelnik 1977; wyd. 8 [!] Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1981.
55. F. Dostojewski: Wspomnienia z domu umarłych. Powieść. (Z pism F. Dostojewskiego). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 297 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1977; wyd. 1 [!] (Dzieła wybrane. T. 1) 1984, wyd. 2 (Dzieła wybrane. T. 2) 1987.
56. L. Tołstoj: Opowiadania z „Nowego elementarza”; Opowiadania z „Pierwszej czytanki rosyjskiej”; Opowiadania z „Trzeciej czytanki rosyjskiej”; Opowiadania z „Czwartej czytanki rosyjskiej. W: L. Tołstoj: Opowiadania. (Dzieła. T. 10). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, s. 7-54, 107-228.
57. L. Tołstoj: Hadżi-Murat i opowiadania wybrane. Tłum.: Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, T. Łopalewski, J. Dmochowska i in. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, ss. 357. Przedruk powieści Hadżi-Murat zob. poz. .
58. S. Aksakow: Czerwony kwiatuszek. Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 38 s. Wyd. nast. tamże 1968.
59. A. Czechow: Wiśniowy sad. W: A. Czechow: Utwory sceniczne. (Dzieła. T. 10). Warszawa: Czytelnik 1960 s. 563-660. Wystawienie: Legnica, Teatr Dramatyczny 1986. Przedruk w: A. Czechow: Wybór dramatów. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1979. Wyd. wspólnie z Wujaszek Wania, Trzy siostry pt. Wujaszek Wania; Trzy siostry; Wiśniowy sad. Warszawa: Świat Literatury 1994, 241 s..
60. N. Leskow: Cher-Amour; Zagon; Wdzięk administracyjny; Dama i kocmołuch. W: N. Leskow: Wdzięk administracyjny i inne opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1961, s. 5-95, 377-514.
61. J. Tynianow: Puszkin. Powieść. Tłumaczyli: C. Jastrzębiec-Kozłowski, K. Latoniowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 634 s.
62. F. Mistral: Mirejo. Sielski poemat prowansalski. Oprac.: S. Gniadek. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1964, XLVIII, 234 s. Biblioteka Narodowa II, 145.
63. M. Sałtykow-Szczedrin: Minione czasy. [Opowiadania]. Warszawa: Książka i Wiedza 1968, 63 s.
64. L. Tołstoj: Hadżi-Murat. [Powieść]. W: L. Tołstoj: Zmartwychwstanie; Hadżi-Murat; Kozacy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979 s. 457-571. Wyd. osobne: [Wyd. 4 !] Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej 1987, 178 s. Wyd. nast.: Warszawa: Dom Wydawniczy Sz. Szymański 1992.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1951.

Słowniki i bibliografie

P. Grzegorczyk: Twórcy i badacze kultury zmarli w 1956. „Kultura i Społeczeństwo” 1957 nr 3, przedruk w tegoż: Twórcy i badacze kultury zmarli w latach 1956-1967. Cz. 1. Warszawa 1986.
Polski słownik biograficzny. T. 10. Wrocław 1962-1964 (P. Grzegorczyk).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.

Ogólne

Artykuły

J. Benešić: Mój przyjaciel Czesław. Literatura na Świecie 1980 nr 9.

Gałązka zza płotu

J. Iwaszkiewicz. „Wiadomości Literackie1927 nr 4.
[J. Braun] J.B.: Co to jest poezja – i co to jest piękno. Gazeta Literacka 1927 nr 1.

Błękitna brama

K. W. Zawodziński. „Rocznik Literacki 1934”.
K. Czachowski. „Nowa Książka1935 z. 3.
J. Janowski: Z poezji religijnej. Kultura 1936 nr 32.