BIO

Urodzony 22 sierpnia 1947 w Bytomiu; syn Stanisława Jarzębskiego, skrzypka wirtuoza i pedagoga, i Ireny z Garzteckich, pianistki, śpiewaczki i kompozytorki. W 1949 przeniósł się wraz z matką do Krakowa. W 1965 ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana Sobieskiego, po czym studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ), w 1971 uzyskał magisterium. W 1969-72 studiował nadto filozofię na UJ. W 1968-72 był członkiem redakcji studenckiego tygodnika „Politechnik”; w tymże piśmie debiutował w 1968 artykułem pt. Ofensywa polskich skrzypiec (nr 7, podpisany pseudonimem Waćpan, używanym tu stale przez Wacława Panka). Pierwsze studium pt. Pojęcie „Formy” u Gombrowicza ogłosił w 1971 w „Pamiętniku Literackim” (z. 4). Od 1971 pracował w Instytucie Filologii Polskiej UJ, początkowo jako stażysta, od 1972 asystent, a w 1975-79 starszy asystent. W 1972 ożenił się z Teresą Wyszatycką, polonistką. Studia, artykuły, szkice i recenzje literackie publikował m.in. w „Tekstach” (1972-74, 1976, 1981), „Twórczości” (1972, 1974, 1976), „Ruchu Literackim” (od 1972), „Science-Fiction Studies” (1977, 1986). W 1979 doktoryzował się na podstawie pracy Gra w Gombrowicza, napisanej pod kierunkiem profesora Jana Błońskiego; w tymże roku otrzymał na UJ stanowisko adiunkta. Po wydaniu tej rozprawy otrzymał w 1985 nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie, a w 1993 został członkiem jury tej nagrody. W 1985-87 był równocześnie kierownikiem literackim Teatru Polskiego w Bielsku-Białej. Kontynuował współpracę z czasopismami, publikując artykuły i recenzje m.in. w „Odrze” (od 1975), „Res Publice” (od 1987), „Tygodniku Powszechnym” (od 1987), „NaGłosie” (od 1990). W 1990 wszedł w skład komitetu redakcyjnego dwumiesięcznika „Teksty Drugie”. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1991 członek zarządu, a w 1993-97 wiceprezes Oddziału Krakowskiego). Za działalność krytycznoliteracką otrzymał w 1991 Nagrodę im. K. Wyki. W 1992 habilitował się na podstawie zbioru szkiców o prozie współczesnej W Polsce czyli wszędzie. Wielokrotnie wyjeżdżał za granicę na stypendia oraz w ramach wymiany naukowej (m.in. na przełomie 1984/1985 półroczny staż na University of London, w 1993 półroczne studia w Institut für die Wissenschaften vom Menschen w Wiedniu). W 1997 przez kilka miesięcy wykładał jako visiting professor literaturę polską w Harvard University w Cambridge w USA. W 1997 został członkiem zarządu Polskiego PEN Clubu; w 1999 należał do organizatorów światowego zjazdu PEN Clubów w Warszawie i Krakowie. W 1998 otrzymał tytuł i stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 2002 stanowisko profesora zwyczajnego na UJ. Od 1999 był przez trzy kadencje członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej (następnie: Komitet Nauk o Literaturze) PAN, od tegoż roku przewodniczył Radzie Programowej serii wydawniczej Biblioteka Narodowa. W semestrze zimowym 2000/2001 wykładał literaturę polską w Katedrze Historii i Kultury Polskiej w Hebrew University w Jerozolimie. W 2001-03 był członkiem jury Nagrody Literackiej Nike. Jesienią 2002 został też profesorem w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej (od 2006: Państwowej Wyższej Szkole Wschodnioeuropejskiej) w Przemyślu. W 2003 został mianowany przez Ministra Kultury i dziedzictwa Narodowego członkiem Komitetu Organizacyjnego Roku Gombrowicza. Od 2005 do 2012 był prodziekanem Wydziału Polonistyki na UJ. W 2005 został przewodniczącym Międzynarodowej Rady Programowej Muzeum Schulza w Drohobyczu. W 2008 był jurorem Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie literatury pięknej COGITO, a od 2014 nagrody Trans-Atlantyk, od 2016 przewodniczył jury Nagrody im. W. Gombrowicza za debiut prozatorski. W ostatnich latach życia jego działalność ograniczała ciężka choroba. W 2017 został uhonorowany przez UJ Srebrnym Medalem Plus Ratio Quam Vis. Zmarł 25 lutego 2024 w Krakowie; pochowany w Warszawie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Twórczość

1. Gra w Gombrowicza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1982 [właśc.] 1983, 514 s.

Nagrody

Nagroda im. A. Brücknera Wydziału I Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk w 1983, Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 1985.

Zawartość

Wstęp. – I. O zastosowaniu pojęcia „gra” w badaniach literackich; II. Kategoria „gry” w poglądach Gombrowicza; III. Między kreacją a interpretacją (problemy epistemologiczne); IV. Dojrzewanie „Pamiętnika”; V. Wokół „Ferdydurke”; VI. „Pornografia” – próba stworzenia nowego języka; VII. Obrzęd i Zbrodnia („Zbrodnia z premedytacją” – „Trans Atlantyk” – „Kosmos”).

2. Powieść jako autokreacja. [Szkice literackie]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1984, 438 s.

Zawartość

Wstęp. – Między chaosem a formą; Anatomia Gombrowicza; Gombrowicz i panny. (Historia pewnej fascynacji); „Opętani” – zapomniana powieść Gombrowicza; O demonach Gombrowicza; O demonach – ciąg dalszy [polem. z M. Janion]; Gombrowicz wobec nicości [recenzja: A. Falkiewicz: Polski kosmos]; Być wieszczem [W. Gombrowicz i Cz. Miłosz]; Czasoprzestrzeń mitu i marzenia w prozie Brunona Schulza; Andrzej Kuśniewicz – historia Fausta; Hłasko – retoryka grzechu i nawrócenia; Bohater naszej krytyki [na temat bohatera literatury współczesnej]; Kariera „autentyku” [na temat form narracyjnych]; Co się zdarzyło w „teatrze mowy”?; Powieść jako autokreacja [na temat autobiografizmu w literaturze współczesnej].

Przekłady

chorwacki

szkicu Czasoprzestrzeń mitu i marzenia w prozie Brunona Schulza: Vrijeme i prostor mita i maste u prozi Brune Schulza. [Przeł.] D. Blažina. „Gordogan”, Zagrzeb 1992 s. 36-67.

francuski

szkicu Kariera „autentyku: La Carrière de l'authentique. [Przeł.] E. Destrée-Van Wilder. „Literary Studies in Poland”, Wrocław T. 14: 1985 s. 59-81.

3. [Przypadek i Ład. O twórczości Stanisława Lema]. Powst. 1984. Wyd. w przekł. niemieckim pt. Zufall und Ordnung. Zum Werk Stanisław Lems . [Przeł.] F. Griese. Frankfurt am Main: Suhrkamp 1986, 219 s.

Nagrody

Nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w 1987.

Zawartość

I. Der Schriftsteller Lem. – II. Lems Welten. – III. Lems Ideen: Raum und Zeit; Personen; Der Zufall; Die Technologie; Einige Sätze zum Abschluss.

4. W Polsce czyli wszędzie. Szkice o polskiej prozie współczesnej. Warszawa: PEN 1992, 190 s.

Zawartość

Polskie włości; Między awangardą a modernizmem: Witkacy, Schulz, Gombrowicz; Gombrowicz: ucieczka z rodzinnego domu; Literatura polska na wygnaniu (1939-1950): Zakres zjawiska. Motywy i pobudki pracy literackiej. Podziały. Model emigracji: tradycja romantyczna. Porządek literatury; Między „realizmem” a „prawdą” (proza krajowa po wojnie); Exodus (ewolucja obrazu kresów po wojnie); Science fiction a polityka (wersja Stanisława Lema); Dwa bieguny dokumentu: Mackiewicz – Białoszewski.

Przekłady

angielski

szkicu Między awangardą a modernizmem: Witkacy, Schulz, Gombrowicz. [Przeł.] W.R. Brand. W: The Slavic Literatures and Modernism. A Nobel Symposium, August 5-8, 1985. Stockholm 1987 s. 151-165.
szkicu Dwa bieguny dokumentu: Mackiewicz – Białoszewski.The document. Polarities of its employment by Białoszewski and Mackiewicz. [Przeł.] A. Czerniawski. W: New perspectives in twentieth-century Polish literature. Basingtoke, London 1992 s. 87-104.

francuski

szkicu Exodus (ewolucja obrazu kresów po wojnie): W: Les confins de l'ancienne Pologne. Ukraine – Lituanie – Biélorussie, XVIe-XXe siècles. Lille 1988 s. 201-221.

węgierski

szkicu Gombrowicz: ucieczka z rodzinnego domu: [Przeł.] J. Váasárhelyi. „Nagyvigág1987 nr 3 s. 418-426.

5. Apetyt na Przemianę. Notatki o prozie współczesnej. [Szkice i recenzje]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1997, 188 s.

Zawartość

Apetyt na Przemianę; Punkt wyjścia: Koniec historii czy kryzys fabuły?; Metamorfozy kanonu; Szara piana [dot.: J. Anderman: Kraj świata]; Czytanie „Weisera Dawidka” [P. Huelle]; Towarzysz Janko w dżungli języka [dot.: [J. Bulanda] J. Szaper: Narogi i patrochy]; Słowo władzy władza Słowa; Przestrzeń literatury; Nowe szaty literatury polskiej; Wędrówka po Imperium [dot.: R. Kapuściński: Imperium]; Widnokrąg [W. Myśliwskiego]; Igraszki i dramat Rozumu [K. Skrzyposzek: Mojra]; Przebieranka „Panny Nikt” [T. Tryzny]; Hanemann i samobójcy [dot.: S. Chwin: Hanemann]; Hieroglif życia [dot.: J. Kornhauser: Dom, sen i gry dziecięce]; Nowy turniej pokoleń; O.T. [dot.: O. Tokarczuk: E.E.]; Twarz losu i smak fabuły; „Kręcenie kuprem własnego stylu” – i co z tego wynikło [dot.: J. Rudnicki: Cholerny świat]; Złuda literatury [dot.: M. Jastrzębiec-Mosakowski: Pory roku]; Polska jako sen; W poszukiwaniu stylu epoki (o prozie lat dziewięćdziesiątych).

Przekłady

niemiecki

szkicu Koniec historii czy kryzys fabuły?: Ende der Geschichte oder Krise der Fabel? [Przeł.] J. Retz. W: Umgang mit Freiheit. Berlin 1994 s. 185-198.
szkicu W poszukiwaniu stylu epoki: Auf der Suche nach dem Stil der Epoche. [Przeł.] F. Griese. „Die Horen”, Bremenhaven 2000 nr 198 s. 21-732.

6. Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998, 255 s.

Zawartość

Zawiera artykuły drukowane w prasie w latach 1988-1995: Rok 1988 – Eksplozja systemu; Krajobrazy przed zagładą; Socrealizm jako karykatura modernistycznych przełomów; Bóg ateistów: Schulz, Gombrowicz, Lem; Partykularyzm i uniwersalizm w literaturze polskiej emigracji; Poza realizmem: proza polska w poszukiwaniu prawdy; Samopoczucie polskie; Zmagania z diabłem na ruinach świata; Konwicki: profecja i Apokalipsa; Gombrowicz i Wittlin – dwaj spiskowcy; Mrożek – kuszenia; Twarz poety; Urok Jeleńskiego; Podsumowanie dziejów wallenrodyzmu; Pisarze, dzielcie się!; Pożegnanie z emigracją.

Przekłady

angielski

szkicu Gombrowicz i Wittlin – dwaj spiskowcy: Gombrowicz and Wittlin – two conspirators. W: Between Lvov, New York and Ulysses' Ithaca. Toruń, New York 2001 s. 187-200.

francuski

szkicu Partykularyzm i uniwersalizm w literaturze polskiej emigracji: Le particulier et l’universal dans la littérature polonaise de l’émigration. W: Littérature et émigration dans les pays de l’Europe centrale et orientale. Paris 1996 s. 167-180.

7. Schulz. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1999, 242 s. A to Polska właśnie.

Przekłady

hiszpański

Schulz. [Przeł.] V. Beck. [Vigo] 2003.

8. Bruno Schulz 1892-1942. Desinateur, peintre, graveur, et écrivain. [Tekst:] J. Jarzębski i M. Kitowska-Łysiak. [Wstęp: J. Odrowąż-Pieniążek. L. Kossowski]. Warszawa: Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza 2001, 71 s.

Katalog Wystawy w Centre d’Art de Rouge-Cloitre w Brukseli.

9. Podglądanie Gombrowicza. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001, 246 s.

Zawartość

Gombrowicz: ucieczka z rodzinnego domu; Dziedzic z sandomierskiego; Anatomia Gombrowicza; Gombrowicz i panny (historia pewnej fascynacji – ze współczesnym komentarzem); Dwa bunty; Pytania do „Ślubu”; „Operetka” jako garderoba duszy; „Ferdydurke” w pułapce historii; Kicz jest w nas (Gombrowicza romans z kiczem); Gombrowicz i Wittlin – dwaj spiskowcy [poz. ]; Literatura jako forma istnienia (O „Dzienniku” Gombrowicza); Trudno być Bogiem; Czas opowieści – czas historii; Dziwna historia „Testamentu”; W Buenos Aires – po trzydziestu pięciu latach; Romans z Gombrowiczem.

Przekłady

francuski

szkicu Kicz jest w nas. (Gombrowicza romans z kiczem): Le kitsch est en nous. Aventure de Gombrowicz avec le kitsch. [Przeł.] M. Abramowicz. W: Séductions du kitsch. Montreal 1996 s. 27-44.

10. Wszechświat Lema. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2003, 339 s.

Zawartość

Science fiction a polityka – wersja Stanisława Lema; Kosmogonia i konsolacja; Intertekstualność a poznanie u Lema; Literackie przygody uniwersalnego Rozumu. O eseistyce Stanisława Lema; Przypadek i wartości. O aksjologii Stanisława Lema; Przygody Rycerzy św. Kontaktu; Chaos jako wyzwanie: późna eseistyka Lema; Lektura świata. Stanisław Lem jako czytelnik; Naturalne, sztuczne i dziura w kosmosie; Lem i świat po 11 września.

Przekłady

niemiecki

szkicu Naturalne, sztuczne i dziura w kosmosie: Natürliches, Künstliches und das Loch im Himmel. [Przeł.] M. Düring. W: Stanislaw Lern – Mensch, Denker, Schriftsteller. Wiesbaden 2005.

11. Gombrowicz. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2004, 217 s. A to Polska właśnie.

12. Słownik schulzowski. [Oprac. i red.:] W. Bolecki, J. Jarzębski, S. Rosiek. Gdańsk: słowo/obraz terytoria [2004], 467 s.

13. Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2005, 184 s.

14. Proza Dwudziestolecia. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2005, 262 s.

Tytuł na okładce: Proza Dwudziestolecia. Gombrowicz. Witkacy. Schulz. Dąbrowska. Nałkowska...

Zawartość

Na progu nowego stulecia. – Sztuka i literatura na początku wieku. – Tematy prozy: Żeromski i proza obywatelska; Dąbrowska i proza społeczna; Nałkowska i proza psychologiczna; Schulz i proza mitologiczno-katastroficzna; Gombrowicz i propozycja nowego człowieka. – Słowniczek autorów prozy dwudziestolecia; Kalendarium wydarzeń dwudziestolecia.

15. Natura i teatr. 16 tekstów o Gombrowiczu. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2007, 205 s.

Zawartość

Z Gombrowiczem do Europy; Gombrowicz na nowo opisany; Gombrowicz – problemy autoprezentacji; Gombrowicz – klasyczny, genialny, nowoczesny; Gombrowicz i natura; Gombrowicz i groteska; Gombrowicz teatralny; Życiopisanie; Dwanaście wersji „Kosmosu”; Erotyka i polityka; Tymona Terleckiego spór z Gombrowiczem; W Polsce, czyli wszędzie; Gombrowicz – wieczny debiutant; Czarny Gombrowicz; Gombro w Argentynie; Ostatnie kuszenie Gombrowicza.

16. Proza: wykroje i wzory. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2016, 434 s.

Zawartość

Wstęp. – Wartościowania: Pytania o arcydzieło; Konflikty wokół kanonu; Wartościowania w sieci kultury; Powaga mody; O krytyce; Interpretacja w edukacji polonistycznej; Zaświat teorii; Autobiografia i ekshibicjonizm. – Problemy z przeszłością: Kronos i literatura; Odejście "człowieka ferdydurkicznego"; O czym mówi Gombrowicz w Teatro del Pueblo?; Aktualność międzywojnia?; PRL w narracjach; Białe plamy w historii literatury XX wieku; Kompleks apostazji. Kuśniewicz i problem zdrady; Trudna gra w literaturę; "Stręczyciel idei" [J. Kornhausera]; Wolna Trybuna; Fotografia czasów; Świadectwa życia – świadectwo literatury. – Formy i tematy ostatniego ćwierćwiecza: Świat nadal nieprzedstawiony; Formy pesymizmu; Fantastyka i pesymizm; Konflikt pokoleń w prozie najnowszej; Esther w mieszczańskiej arkadii [dot. S. Chwin: Esther]; Ziarna pamięci; Walka felietonu z prozą; Mocny Anioł i Słaba Płeć; Złuda literatury [poz. ]; Sacrum u Jerzego Sosnowskiego; Różne światy "Biegunów [O. Tokarczuk]; "Pamiętnik z okresu dojrzewania" [W. Gombrowicza]; "Lód" [J. Dukaja]; "Drach" [Sz. Twardocha]; Zamieszane gatunki, zmieszane obiegi. – Rozmowy: Ruchomy widnokrąg. Z Jerzym Jarzębskim rozmawia Aleksandra Wajda; Autentyk, autentyczność i gry automatyczne. Rozmowa z Jerzym Jarzębskim; O niemożliwym obrazie całości w literaturze polskiej po 1989 r. Rozmowa z Jerzym Jarzębskim; Głos słychać, ale nikt już nie mówi. Z Jerzym Jarzębskim na temat milczenia rozmawia Paulina Małochleb; Próbowałem spotkać się z Osobą... Rozmowa Lidii Koszkało i Łukasza Frątczaka z prof. Jerzym Jarzębskim; Energia myślenia. O Janie Błońskim jako Mistrzu z Jerzym Jarzębskim rozmawia Małgorzata Szumna; Pożegnanie Jana Błońskiego.

17. Schulzowskie miejsca i znaki. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki 2016, 208 s. Biblioteka Schulz/Forum, 2.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki 2017, plik w formacie EPUB, MOBI.

Zawartość

Wstęp. – Schulzowski paradygmat; Optymizm mitologii; Zwiedzanie „Sklepów cynamonowych”; Malowanie słowem; Spotkanie; Spojrzenie w przyszłość; Dramat tworzenia; Miasto Schulza: architektura i żywioły; Prowincja Centrum; Geografia twórczości; Uniwersalność i poetyka fragmentu; Ironiczny ład i dyskurs uwodzicielski; Wobec awangardy: Bruno Schulz i Debora Vogel; Schulz jako krytyk: figury wyobraźni; Schulz i historia; Schulzomania?; Jak czytano, jak czyta się Schulza; Schulz i postkolonialne paradoksy; Fabryki fabulistyczne: narodziny opowieści z życia i dzieła Schulza.

18. Miasta, rzeczy, przestrzenie. [Eseje]. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki 2017, 492 s. Świadectwa.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki 2017, plik w formacie EPUB, MOBI.

Zawartość

Wstęp; Prolog. Dwa sylwestry. – Miasta: Zniszczenie centrum; Dewastacja; Kraków jako współczesna forteca; Kraszewski na opak wywrócony; „Stręczyciel idei” [poz. ]; „Zakopanoptikon”. Drwiące „Wesele” zakopiańskie Andrzeja Struga; Gdańsk i granice kultur. – Rzeczy: Schulz pośród rzeczy; Przedmioty grzesznego pożądania; Pamięć rzeczy: paradoksy enumeracji; Historia zapisana w rzeczach (na podstawie prozy współczesnej); „Zły” Tyrmanda jako poemat o rzeczach; O przedmiotach ironicznych. – Peryferie: Mapa Galicyi; Bruno Schulz – geografia twórczości; Gombrowicz – pisarz prowincji?; Nowy kształt prowincji; Quinta das Romazeiras – Podróże: Podróż włoska w literaturze popaździernikowej; Trędowaty z Aosty; Buenos Aires Gombrowicza; Ryszard Kapuściński – warsztat reportera; Literatura jako poszlaka: Córeńka Wojciecha Tochmana. – Sąsiedzi: Diable harce w Czortopolu; Dookoła Moskwy – dookoła świata; Reich-Ranicki i jak odnieść sukces za granicą; Pogranicze polsko-żydowskie; Losy wykluczonych; Myszy i inne zwierzęta; „Kongres futurologiczny” [S. Lema]. – opowiadanie i film; Wieża Babel na przełomie tysiącleci.

19. Gry poetyckie i teatralne. [Eseje]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2018, 391 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Kraków: Wydawnictwo Literackie 2018, plik w formacie EPUB, MOBI.

Zawartość

Wstęp. – Teksty o poetach: [o Cz. Miłoszu:] Wygnaniec XX wieku; Być wieszczem [poz. ]; „Być samym czystym patrzeniem bez nazwy”; Miłosz i poetyckie obrazy; Przeciw metaforze (i co z tego wynikło); Obrazy Ameryki w „Świetle dziennym” Miłosza; Mickiewicz Gombrowicza, Terleckiego i Miłosza: trzy portrety; Pisarze pokolenia 1910 jako krytycy: Gombrowicz i Miłosz; „Nie ma już nigdzie stolicy świata”. Prowincjusz w Paryżu u Witkacego, Gombrowicza i Miłosza; Po drugiej stronie; Miłosz w podróży; – „Maggi” – Jerzego Jankowskiego prekursorski poemat; Futuryści na ulicy; Na progu nieskończoności. [K.K.] Baczyńskiego mistyka wyboru; „Po jednej stronie gardło, śmiech po drugiej”. Bariery ontologiczne w poezji Szymborskiej; Julii Hartwig na osiemdziesiąte urodziny; Dojrzewanie, śmierć i miłość [dot. M. Świetlickiego]; Świetlicki – poetycka biografia i metafizyka; Laudacja na cześć Tomasza Różyckiego, laureata Nagrody Kościelskich 2004; Laudacja na cześć Tadeusza Dąbrowskiego, laureata Nagrody Kościelskich 2009; Poręczność i niestosowność poezji; Laudacja na cześć Krystyny Dąbrowskiej, laureatki Nagrody Kościelskich 2013; Łódź – Tel Awiw [dot.. R. Jabłońskiej]. – Teksty o teatrze: Witkacy bez końca; Schulziana teatralne: Schulz (nie)teatralny; Kto jest mordercą?; Gombrowicz w teatrze Jerzego Jarockiego; Spektakl odwołany; Grzegorzewski dramatopisarz? [dot. wystawienia „Kronosu” W. Gombrowicza w adaptacji i reżyserii K. Garbaczewskiego w Teatrze Polskim we Wrocławiu].

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Pojęcie „Formy” u Gombrowicza. „Pamiętnik Literacki1971 z. 4 s. 69-96, przedruk w: Gombrowicz i krytycy. Kraków, Wrocław 1984.
Sen o „złotym wieku. „Teksty1973 nr 2 s. 104-121.
Wybór Baczyńskiego. „Twórczość1974 nr 10 s. 78-86.
Uwagi o semantyce przestrzeni i czasu w prozie Brunona Schulza. [Współautor:] T. Jarzębska. W: Studia o prozie Brunona Schulza. Katowice 1976 s. 49-72. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 115.
Racjonalista i zmysły. (O twórczości literackiej Stanisława Lema). „Ruch Literacki1977 nr 2 s. 85-101, przekł. angielski: [Przeł.] F. Rottensteiner. W: Science-fiction studies. Selected Articles on Science Fiction 1976-1977. Boston 1978, niemiecki: Stanisław Lem. Rationalist und Sensualist. [Przeł.] J. Reuter, J. Mayer. W: Insel Almanach auf das Jahr 1976: Stanisław Lem. Derialektie Weis aus Kraków. Frankfurt am Main 1976 s. 60-90, przedruk w: Über Stanisław Lem. Frankfurt am Main 1981.
Racjonalista. Pragmatyka zbrodni u Gombrowicza. W: Zagadnienia literaturoznawczej interpretacji. Wrocław 1979 s 147-170.
Dziedzic z Sandomierskiego. W: Słowo. Łódź 1984 s. 52-65 [dot. W. Gombrowicza].
Między „realizmem” a „prawdą. (O polskiej prozie po wojnie). W: Modele świata człowieka. Lublin 1985 s. 144-214.
Przypadek i wartość. O aksjologii Stanisława Lema. W: O wartościowaniu w badaniach literackich. Lublin 1986 s. 273-298.
Stanisław Lem's „Star Diaries. [Przeł.:] F. Rottensteiner, l. Csisery-Ronay Jr. „Science-Fiction Studies1986 s. 361-373.
The world as code and labyrinth: Stanisław Lem's memoirs found in a bathtub. [Przeł.] F. Rottensteiner. W: Science fiction roots and branches. Basingstoke, London 1990 s. 79-87.
Literackie przygody uniwersalnego rozumu. O eseistyce Stanisława Lema. W: Polski esej. Kraków 1991 s. 97-114.
Intertekstualność a poznanie u Lema. „Teksty Drugie1992 nr 3 s. 53-71, przekł. francuski: Intertextualite et connaissance dans l'oeuvre de Stanisław Lem. [Przeł.] M. Smorąg. „Revue des Études Slaves” T. 2. „Contre une vérité exklusive. Littérature polonaise de 1939- à 1989”, Paris 1991.
Między kreacją a interpretacją. W: Gombrowicz filozof. Kraków 1992 s. 87-104.
Samopoczucie polskie. „Odra1992 nr 5 s. 29-36, przekł. francuski: [Przeł.] M. Tomaszewski. W: Pologne singualière et plurielle. Lille 1993 s. 23-32.
Partykularyzm i uniwersalizm w literaturze polskiej emigracji. „Ruch Literacki1993 z. 4 s. 357-373.
Sombre miroir. [Przeł.] M. Smorąg. „Revue des Sciences Humaines1995 nr 3 s. 101-114.
Trzecia epoka. (O prozie lat dziewięćdziesiątych). „Teksty Drugie1995 nr 9 s. 162-168.
Citannia Schulza. [Przeł.] K. Moskalec. W: Poviernienia. Lublin 1996 s. 14-23.
Sboguvane s emigracijata. [Przeł.] M. Karabelova. W: Izgnanicestvoto. Sofiâ 1996 s. 149-160.
Diariusz filozoficzny łgarza. O „Dziennikach gwiazdowych” Stanisława Lema; Literatura polska pod znakiem Gombrowicza. W: Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. Kraków 1997 s. 119-130, 237-252.
Zwiedzanie „Sklepów cynamonowych; Na progu nieskończoności. Baczyńskiego mistyka wyboru. W: Lektury polonistyczne: Dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. Kraków 1997 s. 213-227, 287-303.
Le réalisme socialiste face aux tournants modernistes. [Przeł.] A. Fiałkiewicz-Saignes. W: (Post)modernisme en Europe Centrale. Paris, Montreal 1999 s. 13-207.
Zniszczenie centrum. W: Miejsce rzeczywiste, miejsce wyobrażone. Lublin 1999 s. 403-425, przekł. angielski: The destruction of the center . W: Framing the Polish home. Ohio University, Athens 2002.
L’ „Opérette” [W. Gombrowicza] ou la garde-robe de lame. [Przeł.] A. Dayet. W: La littérature polonaise du XX siecle. Paris 2000 s. 195-208.
The decade in prose. [Przeł.] K. Underhill. „Chicago Review2000 vol. 46 nr 4 s. 344-356.
Kapuściński: od reportażu do literatury. W: Maski współczesności. Warszawa 2001 s. 202-213, przekł. słoweński: Kapuściński: od reportaže do leposlovja. [Przeł.] M. Pavicić. „Literatura”, Ljubljana 2003 t. XV nr 141 s. 91-106.
Miasto Schulza. „Teksty Drugie2001 nr 2 s. 40-51.
Czas opowieści – czas historii; Trudno być Bogiem. W: Szukanie głosu Gombrowicza. Radom 2002 s. 12-24, 65-73.
Czy arcydzieła istnieją naprawdę?Znak2002 nr 10 s. 46-62.
Chaos na cenzurowanym: późna eseistyka Lema. „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce2003 t. 33 s. 47-63.
Republika marzeń. W: Bruno Schulz. Republika marzeń. [B.m. 2003 ] s. 47-59.
The Schulzian City. W: Swedish-Polish modernism. Literature – language – culture. Conference held in Cracow, Poland, April 20-21. Stockholm 2003 s. 177-189.
Uvod u Schulza. [Przeł.] B. Stojanović. „Cacak” (Serbia) 2003 s. 63-98.
Białe plamy w historii literatury XX wieku. W: Polonistyka w przebudowie. T. 1. Kraków 2005 s. 335-341.
Modele ewolucji u Lema. „Postscriptum Polonistyczne2006 nr 1 (51) s. 55-66.
Models of evolution in writings of Stanisław Lem. W: The art and science of Stanisław Lem. Montreal, Kingston, London, Ithaca 2006 s. 104-116.
N’etre qu’un pur regard sans nom”: Czesław Miłosz et la souffrance du moi. [Przeł.] B. Hrehowicz. W: Czesław Miłosz et la vingtième siecle. Paris 2006 s. 175-185.
Gombrowicz, classique, gènial, moderne. W: Gombrowicz. Une gueule de classique? Paris 2007 s. 13-22.
Sacrum u Jerzego Sosnowskiego. W: Pytania o wiarę. Religia i Kościół w literaturze polskiej. Szczecin 2008 s. 341-353.
Schulz: uniwersalność i poetyka fragmentu. W: Literatura – punkty widzenia – światopoglądy. Prace ofiarowane Marcie Wyce. Kraków 2008 s. 143-156, przekł. angielski: Schulz: universality and the poetics of the fragment . W: Bruno Schulz: new readings, new meanings = nouvelles lectures, nouvelles significations. Montréal 2009 s. 39-53.
Les objets ironiques dans la prose contemporaine polonaise. W: Ironie contemporaine. Paris 2009 s. 212-219. „Les Nouveaux Cahiers Franco-Polonais”, nr 8.
Po co Panofsky?Teksty” 1974 nr 5 s. 86-97, przedruk w: Literatura a malarstwo – malarstwo a literatura. Panorama myśli polskiej XX wieku. Kraków 2009.
Reportaż jako spotkanie w języku. W: Spotkanie w twórczości Ryszarda Kapuścińskiego. Materiały z debat III Festiwalu Kultur Świata. Gdańsk 2009 s. 40-51.
Tymona Terleckiego spór z Gombrowiczem. W: Tymon Terlecki. Pamięć i sumienie emigracji. Przemyśl 2009 s. 73-82.
Eros i polityka. W: Witold Gombrowicz nasz współczesny. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej w stulecie urodzin pisarza, Uniwersytet Jagielloński – Kraków, 22-27 marca 2004. Kraków 2010 s. 530-539.
Niegrzeczny Gombrowicz. O komunikacji ponad regułami. W: Witold Gombrowicz nasz współczesny. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej w stulecie urodzin pisarza, Uniwersytet Jagielloński – Kraków, 22-27 marca 2004. Kraków 2010 s. 714-726.
Witold Gombrowicz. Nieprzyswojona lekcja. W: Witold Gombrowicz nasz współczesny. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej w stulecie urodzin pisarza, Uniwersytet Jagielloński – Kraków, 22-27 marca 2004. Kraków 2010 s. 210-221.
Antyfetysze. W: Fantazmaty i fetysze w literaturze polskiej XX (i XXI) wieku. Warszawa 2011 s. 22-31.
Formy pesymizmu; Nieśmiertelne ruiny. O eseistyce Marka Bieńczyka; Fantastyka i pesymizm. W: Ćwiczenia z rozpaczy. Pesymizm w prozie polskiej po 1985 roku. Kraków 2011 s. 11-2; 51-77; 99-120.
Szpital Przemienienia” [S. Lema]. Walka z chorobą kultury. W: Zagłada chorych psychicznie. Pamięć i historia. Warszawa 2012 s. 383-391.
Das Paradigma bei Schulz. „Jahrbuch des Wissenschaftlichen Zentrums der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Wien2013 t. 4 s. 235-245.
Mickiewicz i Gombrowicz, Mickiewicz i Terlecki, Mickiewicz i Miłosz. Tri susreta. W: Stoljeće Czeslawa Miłosza. Zbornik radova s međunarodne znanstvene konferencije „Czesław Miłosz – pjesnik između Istoka i Zapada, umjetnosti i ideologije”. Drugi Malićevi dani, Zagreb, 28. i 29. listopada 2011. Zagreb 2013 s. 27-38.
Odejście „człowieka ferdydurkicznego. „Przestrzenie Teorii2013 nr 20 s. 117-125.
Palimpsesty. Miejsca pamięci w pisarstwie Stefana Chwina i Pawła Huellego. W: Różne głosy. Prace ofiarowane Stanisławowi Balbusowi na jubileusz siedemdziesięciolecia. Kraków 2013 s. 315-322.
The conflict of generations in contemporary Polish prose. W: Polish literature in transformation. Berlin, Münster, Wien, Zürich, London 2013 s. 25-33.
Über das denken. [Przeł.] T. Skwara. „Jahrbuch des Wissenschaftlichen Zentrums der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Wien2013 z. 4 s. 47-56 [dot. S. Lema].
Wobec awangardy. Bruno Schulz i Debora Vogel. „Teksty Drugie2013 nr 6 s. 274-283, przekł. francuski: Face à l'avant-garde. Bruno Schulz et Deborah Vogel . [Przeł.] U. Hrehorowic. W: Bruno Schulz entre modernisme et modernité. Paris 2018 s. 135-146.
Wyobraźnia i architektura. O Schulzowskich obrazach. W: Bruno od księgi blasku. Studia i eseje o twórczości Brunona Schulza. Kraków 2013 s. 7-17.
Gombrowicz i Szekspir. „Pamiętnik Literacki2014 z. 3 s. 79-91.
Three versions of modernity. Witkacy, Schulz, Gombrowicz. „Tekstualia2014 nr 1 s. 27-48.
Aktualność międzywojnia? W: W ogrodzie świata. Profesorowi Aleksandrowi Fiutowi na siedemdziesiąte urodziny. Kraków 2015 s. 363-370.
Der Flirt mit der Popkultur. Formen und Themen der Populärliteratur in der polnischen Hochliteratur der letzten zwei Jahrzehnte. „Slavische Popkultur”, Wiedeń 2015 s. 11-20.
The map of Galicia. W: Galician polyphony. Places and voices. Warsaw 2015 s. 29-39.
De qué habló Witold Gombrowicz en el Teatro del Pueblo? [Przeł.] P.F. Terradas. W: El fantasma de Gombrowicz recorre la Argentina. Buenos Aires 2016 s. 28-36.
Le voyage italien dans la littérature polonaise après octobre 1956: Zbigniew Herbert, Stanisław Dygat, Sławomir Mrożek, Tadeusz Różewicz. „Recherches et Travaux”, Grenoble 2016 vol. 89 s. 29-41.
Interwar prose. [Przeł. Ph. Redko]. W: Being Poland. A new history of Polish literature and culture since 1918. Toronto, Buffalo, London 2018 s. 329-346.
Tuer l'écureuil. Gombrowicz stupéfait dans „Les Envoûtés”. W: Gombrowicz. Désemparé = bewildered. Montréal 2018 s. 27-39.
Inna niepodległość. Nowe role kobiece w „Łuku” Kadena. W: Rok 1918 w polskiej pamięci kulturowej. Warszawa 2019 s. 77-85.
Śmiech Gombrowicza dzisiaj. W: Przed i po. Witold Gombrowicz. 1. Kraków 2019 s. 31-44.
Nowe życie „pisarza bez biografii”?Dialog2020 nr 12 s. 143-151 [dot. S. Lema].
Prozatorskie debiuty w trzydziestoleciu. W: Po transformacji? Literackie idiomy zjawisk i procesów rzeczywistości III Rzeczypospolitej. Warszawa 2020 s. 222-241.
Ethik der gesellschaftlichen Technologie. [Przeł.] A. Gall. W: Kosmos Stanisław Lem. Zivilisationspoetik, Wissenschaftsanalytik und Kulturphilosophie. Wiesbaden 2021 s. 17-26.
Kolabo po polsku. Wczoraj i dziś. „Konteksty Kultury2022 nr 2 s, 183-195.
Portret zbiorowy Jakuba Franka i jego czasów. W: Pogranicze czyli Polskość. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Andrzejowi Romanowskiemu. Kraków 2022 s. 257-264.

***Nadto hasła w: Wielka Encyklopedia Powszechna PWN: t. 10 Warszawa 2002 (W. Gombrowicz), t. 15. Warszawa 2003 (S. Lem), t. 18. Warszawa 2003 (S. Mrożek), t. 21 Warszawa 2004 (Polska: Literatura. Trzecia Rzeczpospolita; B. Schulz).

Prace edytorskie i redakcyjne

1. W. Gombrowicz: Varia. (Wybór). Wyboru dokonał J. Jarzębski. Kraków: Wydawnictwo Kos* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981, 98 s.
2. B. Schulz: Die Mannequins und andere Erzählungen. [Przeł.] J. Hahn. [Oprac. i wstęp:] J. Jarzębski. Frankfurt am Main: Suhrkamp 1987, 331 s.
3. Lem w oczach krytyki światowej. Wybór, wstęp i oprac.: J. Jarzębski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 297 s.
4. B. Schulz: Opowiadania; Wybór esejów i listów. Oprac.: J. Jarzębski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1989, CXXV, 462 s. Biblioteka Narodowa I, 284. Wyd. 2 przejrzane i uzupełnione Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1998. Biblioteka Narodowa I, 284.
5. S. Lem: Technologie und Ethik. [Przeł.:] F. Griese [i in.]. [Oprac. i posłowie:] J. Jarzębski. Frankfurt am Main: Suhrkamp 1990, 418 s.
6. W. Gombrowicz: Dzieła. Redakcja naukowa tekstu: J. Błoński, J. Jarzębski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1992-.
W tomach 1-6, 9 wyd. w latach 1986-1990 autorstwa J. Jarzębskiego uwagi interpretacyjne w Notach wydawcy.

T. 10. Dziennik 1976-1969. Redakcja naukowa tekstu: J. Błoński, J. Jarzębski. Wstęp od wydawcy: J. Jarzębski. Wyd. 1 1992 [właśc. 1993], 183 s.

T. 12. Proza (fragmenty); Reportaże; Krytyka literacka. 1933-1939. Wybór i układ tekstów: J. Jarzębski. Red., oprac. tekstu i nota wydawcy: B. Górska. (Varia). 1995, 405 s.

T. 13. Publicystyka; Wywiady; Teksty różne. 1939-1963. Przekł. z hiszpańskiego: I. Kania, Z. Chądzyńska, R. Kalicki. Redakcja naukowa tekstu: J. Błoński, J. Jarzębski. Wybór i układ tekstów: J. Jarzębski, K. Jeżewski. (Varia). 1996, 506 s.

T. 14. Publicystyka; Wywiady; Teksty różne. 1963-1969. Przeł.: I. Kania, P. Baran i in. Redakcja naukowa tekstu: J. Błoński, J. Jarzębski. Wybór i układ tekstów: J. Jarzębski, K. Jeżewski. (Varia). 1997, 551 s.

7. R. Gombrowicz: Gombrowicz w Europie. Świadectwa i dokumenty 1963-1969. Przeł. z francuskiego: O. Hedemann i in. Tekst polskiego wyd. przejrzał J. Jarzębski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1993, 423 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 poprawione 2002, dodruk 2006, 2008.
8. Czytanie Schulza. Materiały międzynarodowej sesji naukowej: Bruno Schulz – w stulecie urodzin i pięćdziesięciolecie śmierci. Kraków 8-10 czerwca 1992. Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków: TIC 1994, 334 s.
9. W. Gombrowicz: Korespondencja. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1996-1998.

T. 1. Walka o sławę. Cz. 1. Witold Gombrowicz, Józef Wittlin, Jarosław Iwaszkiewicz, Artur Sandauer. Układ, przedmowa, przypisy: J. Jarzębski; Cz. 2. Witold Gombrowicz, Konstanty A. Jeleński, Francois Bondy, Dominique de Roux. Układ, przedmowa: J. Jarzębski. Przypisy: T. Podoska, M. Nycz, J. Jarzębski. Przekład listów z francuskiego: I. Kania. 1996, 275 s.; 1998, 376 s.

10. Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. T. 1. Pod red. R. Nycza i J. Jarzębskiego. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1997, 448 s.
11. Lektury polonistyczne: Dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T. 1. Pod red. R. Nycza i J. Jarzębskiego. Kraków: Universitas 1997, 364 s.
12. S. Lem: Dzienniki gwiazdowe. [Opowiadania]. Wybór i posłowie: J. Jarzębski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999, 262 s. Wyd. nast. tamże: 2002, 2003, 2006, 2012-2022.
13. Zabawy i mozoły Fundacji Kościelskich. 1959-1999. Red.: J. Jarzębski, F. Rosset. Oprac. części bio- i bibliograficznej: D. Wojda. Genewa, Kraków: Foundation Kościelski 2000, 171 s.
14. J. Błoński: Wybór pism. Wybrał i oprac.: J. Jarzębski. T. 1-2. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001-2002.

T. 1. Wszystko, co literackie. [Szkice]. 2001, 397 s.

T. 2. Między literaturą a światem. [Szkice o dramacie]. 2002, 383 s.

15. S. Lem: Dzieła zebrane. T. 1-34. Pod red. J. Jarzębskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001-2005.
We wszystkich tomach posłowie J. Jarzębskiego.
16. W. Gombrowicz: Pisma zebrane. Wyd. krytyczne pod red. W. Boleckiego, J. Jarzębskiego, Z. Łapińskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002-.

T. 1. Bakakaj i inne opowiadania. Oprac. Z. Łapiński, 2002, 393 s.

T. 2. Ferdydurke. Oprac.: W. Bolecki. 2007, 836 s.

T. 4. Trans-Atlantyk. Oprac. M. Bielecki. 2017, 431 s.

T. 7. Iwona, księżniczka Burgunda. Oprac.: J. Margański. 2008, 290 s.

T. 13. Rozmowy z Dominikiem de Roux. Testament. Oprac. J. Margański. 2018, 289 s.

17. S. Lem: Listy albo Opór materii. [Korespondencja]. Wybór i oprac.: J. Jarzębski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002, 291 s.
Listy S.Lema m.in. do V. Čepaitisa, H. Eilstein, M. Kandela, W. Kapuścińskiego, Sz. Kobylińskiego, J.Z. Lichańskiego, D. Mroza, R. Nudelmana, A. Słonimskiego, W. Woroszylskiego, T. Venclovy.
18. Stanisław Lem – pisarz, myśliciel, człowiek. [Materiały konferencyjne]. Pod red. J. Jarzębskiego i A. Sulikowskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2003, 439 s.
19. Tymon Terlecki. Pamięć i sumienie emigracji. Pod red. J. Jarzębskiego i A. Juszczyka. Przemyśl: Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska 2009, 297 s.
20. Witold Gombrowicz nasz współczesny. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej w stulecie urodzin pisarza, Uniwersytet Jagielloński – Kraków, 22-27 marca 2004. Pod red. J. Jarzębskiego. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2010, 856 s.
21. Ćwiczenia z rozpaczy. Pesymizm w prozie polskiej po 1985 roku. Red.: J. Jarzębski, J. Momro. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2011, 523 s. Krytyka XX i XXI Wieku, 14.
22. Bruno Schulz. Rysunek. Wstęp i wybór reprodukcji: J. Jarzębski. Projekt graficzny: J. Czerniakowska. Tłum. A. Basara. Olszanica: Wydawnictwo Bosz 2019, 6 s. Tekst w języku polskim i angielskim.
23. B. Schulz: Sklepy cynamonowe. Wstęp i opracowanie: J. Jarzębski. Dodatek krytyczny S. Rosiek. Oprac. językowe: M. Ogonowska. (Dzieła zebrane. T. 2). Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2019, 275 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2019, plik w formacie PDF.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1994, 2007.

Wywiady

Nie interesuje mnie literatura, za którą nie stoi osoba. Rozm. A. Franaszek. „Tygodnik Powszechny1996 nr 15.
Świat w zwierciadle prozy. Rozm.: P. Czapliński, P. Śliwiński. W: P. Czapliński, P. Śliwiński: Kontrapunkt. Poznań 1999.
O niemożliwym obrazie całości w literaturze polskiej po 1989 roku. Rozm.: K. Krowiranda, Ż. Nalewajk. „Tekstualia2005 nr 2.
Gombro zwalczał wszystko. Rozm. M. Miecznicka. „Dziennik2007 nr 23 [dot.: Natura i teatr. 16 tekstów o Gombrowiczu].

Ogólne

Artykuły

M. Janion: Ciemna” młodość Gombrowicza. Jakie są powinności historyka literatury? „Twórczość1980 nr 4 [polemika z artykułem J. Jarzębskiego: O demonach Gombrowicza. „Literatura” 1975 nr 281].

Gra w Gombrowicza

K.A. Jeleński: Grajmy w Gombrowicza. „Kultura”, Paryż 1983 nr 7/8.
T.J. Żółciński: Gra „z” czy „w” Gombrowicza. „Miesięcznik Literacki1983 nr 11/12.
A. Niewiadowski: Gra w Jarzębskiego. „Pismo Literacko-Artystyczne1984 nr 3.
K. Pysiak: Grać w Gombrowicza?Nowe Książki1984 nr 3.
N. Taylor. „Slavonic and East European Review”, Londyn 1984 t. 64 cz. 4.
W. Wyskiel. „Ruch Literacki1985 nr 2.
W. Bolecki. „Literary Studies in Poland”, Wrocław T. 17: 1987.
K. Kłosiński. „Pamiętnik Literacki1987 z. 4.

Powieść jako autokreacja

H. Gosk: Z pracowni historyka literatury współczesnej. „Miesięcznik Literacki1985 nr 10/11.
T. Walas: Firma prawie przedwojenna. „Twórczość1985 nr 9.
M. Czermińska. „Pamiętnik Literacki1988 z. 3.

W Polsce czyli wszędzie

T. Drewnowski: Ze „szkoły krytyków. „Polityka1992 nr 25.
J. Kornhauser: Jak kłamie realizm?Tygodnik Powszechny1992 nr 28.
A. Bagłajewski: Przypadki prozy współczesnej. „Znak1993 nr 453.
B. Kaniewska: Tęsknota za opus magnum. „Czas Kultury1993 nr 2.
A. Niewiadomski: Okiełznać chaos czyli nowy model prozy. „Twórczość1993 nr 3.
J. Wróbel. „Ruch Literacki1993 nr 1/2.
A. Zawada: W Polsce czyli w literaturze. „NaGłos1993 nr 9/10.

Apetyt na Przemianę

W. Bonowicz: Na Całość. „Tygodnik Powszechny1997 nr 47.
R. Chojnacki: Między mądrością a namiętnością. „Studium1998 nr 10 [dot. też: M. Stala: Druga strona].
M. Hamkało: Rewolucja jest gdzie indziej. „Odra1998 nr 10.
W. Kaliszewski: Czy współczesna literatura jest głodna. „Więź1998 nr 6.
D. Nowacki: Apetyt na eksperta. „Znak1998 nr 3.
P. Czapliński: Niekonieczność. W tegoż: Ruchome marginesy. Kraków 2002.
K. Uniłowski: Dyptyk krakowski. W tegoż: Koloniści i koczownicy. Kraków 2002 [dot. też: M. Stala: Druga strona].

Pożegnanie z emigracją

B. Czarnecka: Pożegnanie z emigracją?Archiwum Emigracji1999 z. 2.
D. Nowacki: W stronę syntezy. „Tygodnik Powszechny1999 nr 5.
P. Śliwiński: Obecność nieobecnego. „Nowe Książki1999 nr 6.
L. Szaruga: Pożegnanie?Znak2000 nr 2.

Schulz. Metafizyka i estetyka jako polityka

E. Kaczyńska: Życie rzeczywiste i życie mityczne. „Warsztaty Polonistyczne2001 nr 2.

Podglądanie Gombrowicza

J. Morgański: Gra w podglądanie. „Tygodnik Powszechny2001 nr 51/52.
M. Broda: Ubóstwiony Gombrowicz. „Kwartalnik Artystyczny2002 nr 1.
T. Garbol: Podglądanie podglądacza. „Kresy2002 nr 3/4.
M. Gorczyński: Epidemia. „Odra2002 nr 9 [dot. też: J. Margański: Gombrowicz wieczny debiutant].
K. Szumlewicz: Stojąca woda gombrowiczologii. „Twórczość2002 nr 4.
A. Zawadzki: Pierwsze: Nie będziesz podglądał Boga swego, Gombrowicza. „Teksty Drugie2002 nr 3.

Wszechświat Lema

S. Stabro: Wszechświat nie tylko Lema. „Odra2003 nr 7/8.
B. Wieczorek: Dużo więcej niż science-fiction. „Znak2004 nr 7/8.
A. Smuszkiewicz. „Pamiętnik Literacki2005 z. 1.
D. Brzostek: Lemowersum przenicowane?Teksty Drugie2006 nr 1/2.

Słownik schulzowski

W. Lipowski: Rzeczywistość jest cieniem Słowa. „Tygodnik Powszechny2004 nr 4.
Ż. Nalewajk: Zamiast ostatniego słowa. „Nowe Książki2004 nr 3.

Prowincja Centrum

J. Beczek: Prowincja jako centrum kosmosu. „Gazeta Wyborcza2005 nr 289.

Natura i teatr

M. Kaczyński: Wyławianie z czerni. „Nowe Książki2007 nr 10.
M. Miecznicka: Gombrowicz cenił ciemne popędy. „Dziennik2007 nr 27.
T, Mizerkiewicz: Gombro w mroku. „Dziennik2007 nr 40 dod. „Kultura”.
Ł. Tischner: Ból nie jest snem. „Znak2007 nr 10.
M. Bielecki. „Pamiętnik Teatralny2008 z. 2 [dot. też: Prowincja centrum].

Proza: wykroje i wzory

M. Mus: Literacka przygoda na własny rachunek. „Nowa Dekada Krakowska2016 nr 4/5.
N. Żórawska: Literatura szyta na miarę. „Postscriptum Polonistyczne2016 [nr] 2.
E. Wilk-Krzyżowska: Krawiec wśród literackich wzorów i wykrojów. „Tematy i Konteksty2018 nr 8.

Schulzowskie miejsca i znaki

J. Gondowicz: Bruno od pań. „Nowe Książki2017 nr 5.

Miasta, rzeczy, przestrzenie

T. Mizerkiewicz: Gra w Jarzębskiego. „Nowe Książki2019 nr 11.
M. Mus: Między poczuciem obowiązku a radością istnienia. Kulisy kariery literaturoznawcy. „Nowa Dekada Krakowska2020 nr 3/4.
P. Millati: Półprywatny kalejdoskop Jerzego Jarzębskiego. „Konteksty Kultury2021 [nr] 18 z. 1.

Gry poetyckie i teatralne

M. Piętniewicz: Gry poetyckie i teatralne” Jerzego Jarzębskiego jako summa krytyczna?Topos2018 nr 5.
M. Piętniewicz: Summa krytyczna?Twórczość2019 nr 1.
Ł. Tischner: Bo ja wiem?” „Konteksty Kultury 2021 [nr] 18.
Ł. Tischner: Bo ja wiem?. „Konteksty Kultury2021 [nr 18.

Ćwiczenia z rozpaczy

P. Gajdowski: Pesymizm i równanie do najgłupszych. „Lampa2012 nr 8.