BIO

Born on 2 June 1957 in Warsaw; son of the civil servants Wacław Leociak and Wanda, née Herbert. He attended the Romuald Traugutt Grammar School (No. XLV) in Warsaw. He then studied Polish philology at the University of Warsaw (UW) from 1976 to 1981. After graduating, he worked as an assistant at the Department of Methodology of Literary Studies and Textual Theory at UW before taking up a post at a centre at the university working on a Dictionary of the Language of Cyprian Norwid (Pracownia Słownika Języka Cypriana Norwida), where he remained until 1997. His research initially focused on the works of the poet Cyprian Norwid. He later concentrated on analyses of various ways of recording and representing limit experiences, particularly the Holocaust, as well as on the history of the Warsaw Ghetto. His first article, an excerpt of his master's thesis, was Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. (Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego) (Employing Misunderstandings as a Communicative Strategy: Choromański's "Kotły Beethenowskie" [Beethoven's Kettledrums]). It appeared in the journal "Pamiętnik Literacki" in 1982 (vol. 3/4). From 1985 to 2013, he regularly published reviews in "Nowe Książki", then later in the daily "Gazeta Wyborcza" (1991, 1993, 1994, 2001, and 2011–12) and in the Catholic weekly "Tygodnik Powszechny" (1991, 1993, 1995, 2011, 2013, and 2015–16). His scholarly articles, essays and book reviews also appeared in "Res Publica Nowa" (1992, 1999–2001), "Pamiętnik Literacki" (1995), "Teksty Drugie" (1996 and 1999), "Midrasz" (1997–99) and "Rzeczpospolita" (1998 and 2000–01). In 1993, he became editor-in-chief of the new journal "Polska-Izrael". In 1996, he defended his doctoral thesis Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego) (a version was published in English in 2004 as "Text in the Face of Destruction: Accounts from the Warsaw Ghetto reconsidered"). He was supervised by Prof. Michał Głowiński. In 1996, he established a tutorial, which later became a master's seminar, on experiences of the Holocaust. In 1997, he took up a post at the Department of Theoretical Poetics and Literary Language (from 2008 the Department of Theoretical Poetics and since 2016 the Department of Theoretical Poetics and Literary Language) at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences (IBL PAN). Between 1998 and 2006, he was director of postgraduate studies at IBL PAN, also running the seminar Doświadczenie Zagłady (Experiences of the Shoah) and the tutorials Poetyka makabry (Macabre Poetics) and Fotografia jako tekst kultury (Photography as Cultural Text). He became a member of the Polish Writers' Association (SPP) in 1998. He was appointed to the Scientific Council of IBL PAN in 1999, serving as its deputy chairman from 2011 to 2014. In 2003, he co-founded the Polish Center for Holocaust Research (Centrum Badań nad Zagładą Żydów) at the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences (IFiS PAN). In 2005, he joined the editorial board of the Center's yearbook "Zagłada Żydów. Studia i Materiały". Two years later, he became president of the newly formed Association of the Polish Center for Holocaust Research. In 2004, he was appointed director of the Holocaust Literature Research Group at IBL PAN. He has held numerous fellowships and research grants for trips abroad, including visits to the Yad Vashem Institute and to universities in Haifa (where he gave a series of lectures on Holocaust literature and the Warsaw Ghetto in 2004, 2005, 2006 and 2009), Jerusalem, Tel Aviv, and Be'er Sheva, all in Israel; in the United Kingdom he conducted research at the British Academy, British Library and Imperial War Museum Archives; and in the United States he held a two-month fellowship at the University of Southern California Shoah Foundation Institute for Visual History and Education in Los Angeles. In 2006, he joined the international team of experts developing the exhibition of the POLIN Museum of the History of Polish Jews in Warsaw. Together with Prof. Barbara Engelking he co-created the Holocaust Gallery section of the permanent exhibition, covering the years 1939 to 1945. In 2015, he was appointed to the Collegium of Historians at the Museum. He became a member of the Polish PEN Club in 2007. In 2008, he joined the Programme Council of the History Meeting House (Dom Spotkań z Historią) in Warsaw. He was awarded a habilitation degree from IBL PAN in 2011 for his study Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji (published in English in 2019 as Limit Experiences: A study of twentieth-century forms of representation). The same year was promoted to the position of associate professor at IBL PAN before being made state-appointed professor in the humanities two years later. He served one term, between 2012 and 2016, on the Scientific Council of the Institute of Polish Culture at UW, while from 2015 to 2019 he was a member of Polish Academy of Sciences' Committee on Literary Studies (KNoL). In 2018, on the 75th anniversary of the outbreak of the Warsaw Ghetto Uprising, he was presented with the City of Warsaw Literary Prize. In 2019, he received the Kazimierz Wyka Prize for outstanding achievements in essay writing and literary and artistic criticism. He was awarded the Knight's Cross of the Order of Polonia Restituta in 2008, the 2011 Medal for Tolerance ("Zasłużony dla Tolerancji") awarded by the Ecumenical Foundation for Tolerance (Ekumeniczna Fundacja Tolerancja), and the Decoration of Honor Meritorious for Polish Culture in 2015. He married the teacher and headteacher Marzanna Rymsza in 1984; they have two children, Magdalena (b. 1987) and Szymon (b. 1993). He lives in Konstancin.

Twórczość

1. Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego). Wrocław: Leopoldinum 1997, 354 s. Fundacja Na rzecz Nauki Polskiej. Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej Seria Humanistyczna. Wyd. 2 Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2016. Res Humanae.

Rozprawa doktorska.

Nagrody

II nagroda w Konkursie im. K. Szaniawskiego na najlepszą pracę doktorską z dziedziny literaturoznawstwa w 1999 przyznawana przez Towarzystwo Popierania i Krzewienia Nauk.

Przekłady

angielski

Text in the face of destruction. Accounts from the Warsaw ghetto reconsidered. [Przeł.] E. Harris. Warszawa 2004.

francuski

podrozdziału Okno: La fenêtre dans le ghetto. [Przeł.] J. Burko. W: Juifs et Polonais 1939–2008. Paris 2009 s. 207218.

niemiecki

Text und Holocaust. Die Erfahrung des Ghettos in Zeugnissen und literarischen Entwürfen. [Przeł.] L. Palmes. Berlin: Peter Lang 2018. Wyd. jako dokument elektroniczny: Frankfurt am Main 2019, plik w formacie MOBI.

2. Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście. [Współautorka:] B. Engelking. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk 2001, 824 s. Wyd. 2. zmienione, poprawione i rozszerzone Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2013, 907 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Stoarzyszenie. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2011, pliki w formacie MOBI, EPUB.
Tu autorstwa J. Leociaka: Żydzi w Warszawie do 1939 r., s. 21–43; Przebieg i zmiany granic getta warszawskiego, s. 69–113; Komunikacja w getcie, s. 114–139; Służba zdrowia, s. 234–288; Opieka społeczna, s. 289–324; Życie religijne, s. 609–623; Epilog: Miejsce-po-getcie, s. 758–766.
W wyd. 2 dodano: Mapy. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński.

Nagrody

Nagroda Porozumienia Wydawców Książki Historycznej KLIO w 2001, Nagroda „Nowych Książek” w 2002, Nagroda Stowarzyszenia Autorów ZAIKS w 2003, Nagroda im. J. Giedroycia w 2003, nominacja do finału National Jewish Book Award w 2010, nagrody ufundowanej przez Jewish Book Council.

Przekłady

angielski

The Warsaw ghetto. A guide to the perished city. [Przeł.] E. Harris. New Haven; London 2007, wyd. nast. tamże 2009.

3. Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN; Akademia Humanistyczna 2009, 399 s. Wyd. 2 poprawione tamże 2018.

Rozprawa habilitacyjna.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2010, nominacja do Nagrody im. J. Giedroycia w 2010.

Zawartość

Cz. I: 1. Topografia i egzystencja: Romantyczna heroizacja; Ironiczny krytycyzm; Miasto podzielone; Metafory getta; Aryjskim tramwajem przez warszawskie getto, — 2. Bombardowanie: Bombardowanie a „morale ludności cywilnej”; Doświadczenie bombardowania; (Re)konstrukcje pamięci. – Cz. II: 3. Spojrzenia: Twarze in extremis; Przed wymarszem na front; Uszkodzone fotografie (z)Zagłady; Dzieci Holokaustu: awers i rewers; Pożegnanie, — 4. Spotkania z trupem: Sekcja zwłok; Między groteską a wzniosłością; Antygona Współczesna; Wyjście z grobu. – Epilog.

Przekłady

Limit experiences. A study of twentieth-century forms of representation. [Przeł.] A. Shannon. Berlin 2019. Eastern European Culture, Politics and Societies, 14.

4. Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2010, 313 s.

Nagrody

Nominacja do Nagrody im. B. Pawlak w 2010, nominacja do 3. edycji konkursu Książka Historyczna Roku w 2010, nominacja do 3. edycji Nagrody Historycznej im. K. Moczarskiego w 2011.

5. Spojrzenia na warszawskie getto. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński. Warszawa: Dom Spotkań z Historią 2011, 6 zeszytów + mapy. Por. poz. .

Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej miasta stołecznego Warszawy w 2011 w kategorii Edycja warszawska.

Zawartość

1. Krochmalna; 2. Leszno; 3. Karmelicka; 4. Nowolipie; 5. Miła; 6. Stawki.

6. Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę. Warszawa: Dom Spotkań z Historią 2018, 700 s. Por. poz. .

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czytają: M. Sieczkowski oraz J. Leociak i M. Bieńczyk. Warszawa: Dom Spotkań z Historią 2018, 2 płyty CD.
Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów.

Nagrody

Nagroda Porozumienia Wydawców Książki Historycznej KLIO w kategorii varsaviana w 2018.

Zawartość

Sienna; Krochmalna; Chłodna; Leszno; Nalewki; Nowolipie; Nowolipki; Karmelicka; Smocza; Miła; Niska; Stawki.

7. Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie. Wołowiec: Czarne 2018, 200 s. Wydanie 2 poprawione tamże 2021.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Czarne 2018, plik w formatach EBUP, MOBI.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 2019.

8. Warszawski trójkąt Zagłady. [Fotoesej]. [Współautorka:] Z. Waślicka-Żmijewska. Autor zdjęć: A. Żmijewski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2020, 270 s.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii książka o tematyce warszawskiej w 2022.

9. Wieczne strapienie. O kłamstwie, historii i Kościele. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2020, 294 s.

10. Zapraszamy do nieba. O nawróconych zbrodniarzach. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2022, 335 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2022, plik w formacie MOBI.

11. Podziemny Muranów. Z fotografiami A. Żmijewskiego. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2024, 339 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2024, pliki w formatach EPUB i MOBI.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego. „Pamiętnik Literacki1982 z. 3/4 s. 213–236.
Od aktów mowy do aktów moralnych (Nad pierwszą strofą „Ruszaj z Bogiem” C. Norwida). W: Studia nad językiem Cypriana Norwida. Warszawa 1990 s. 3761.
Vade-mecum”, czyli wędrówka przez świat „mylnego zamętu. W: Język Cypriana Norwida. Warszawa 1990 s. 105124.
Norwidowska etyka mowy (prolegomena). W: Język a kultura. T. 2. Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne. Wrocław 1991 s. 153161.
Antroponimia biblijna w twórczości Cypriana Kamila Norwida. (Wokół postaci Mojżesza). [Współautorka:] E. Tylżyńska. W: Biblia a kultura Europy. [T. 2]. Łódź 1992 s. 251–260.
Strzaskana całość” — Norwid o Żydach. „Teksty Drugie1992 nr 5 s. 2646, przedruk w: „Całość” w twórczości Norwida. Warszawa 1992 s. 123–147.
O obecności „sacrum” w literaturze dokumentu osobistego okupowanej Warszawy. „Łódzkie Studia Teologiczne1994 s. 107119.
Tekst poetycki wobec aksjologicznych strategii interpretatorów. Na przykładzie „Paschy” Cypriana Norwida. W: Interpretacje aksjologiczne. Lublin 1997 s. 3954.
Sztuka czytania gazety. Legalna prasa okupacyjna: Landau i Jakub. „Teksty Drugie1998 nr 3 s. 173–198 [w świetle świadectw L. Landaua oraz anonimowego pamiętnika Jakuba].
Zapis przestrzeni getta warszawskiego w literaturze dokumentu osobistego czasów okupacji. W: Tekst. Problemy teoretyczne. Lublin 1998 s. 153167.
Figura zagłady. (Wokół „Śmierci” Józefa Czechowicza). „Roczniki Humanistyczne2000 z. 1 s. 6980, przedr. W: Czytanie Czechowicza. Lublin 2003.
In the shadows of annihilation. Literary witness to the Holocaust. W: Polish literature in the twentieth century. Kraków 2000.
Zraniona pamięć. Rocznice powstania w getcie warszawskim w prasie polskiej 1944–1989. W: Literatura polska wobec Zagłady. Warszawa 2000 s. 2949.
Życie codzienne w getcie warszawskim. Głód, choroby, śmierć. W: Żydzi Warszawy. Warszawa 2000 s. 211220.
Polscy Żydzi — strategie autobiograficzne. „Kwartalnik Historii Żydów2001 nr 4 s. 607621.
From Żydowska Street to Umschlagplatz. Wstęp w: J. Jagielski: Jewish sites in Warsaw. Warszawa 2002 s. 521.
Literatura dokumentu osobistego jako źródło do badań nad zagładą Żydów. Rekonesans metodologiczny. „Zagłada Żydów2005 nr 1 s. 1331, przekł. angielski: Literature of the personal document as a source in Holocaust research. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2008 nr 1 s. 31–52.
The memory saved and preserved in texts (in a perspective of the experience of Holocaust). W: Pamât i tekst = Memory and Text. Sofiâ 2005 s. 152164.
Holokaust — liczenie ofiar (casus samobójstwo). W: Zagłada Żydów. Lublin 2006 s. 91119.
Les dilemmes moraux de la collaboration des Conseils juifs avec les autorités allemandes dans les ghettos de l’Europe occupée. La spécificité des Conseils juifs dans le cadre de la collaboration avec les Allemands durant la Seconde Guerre mondiale. [Przeł.] A. Kichelewski. „Revue d’histoire de la Shoah”, Paryż 2006 nr 185 s. 379395.
Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu. W: Literatura i wiedza. Warszawa 2006 s. 371386.
Wizerunek Polaków w zapisach Żydów z dystryktu warszawskiego. W: Prowincja noc. Warszawa 2007 s. 373441, przekł. angielski: The image of Poles in the writings of Jews from the Warsaw district. [Przeł.] K. Gucio. „Holocaust” 2013 s. 172–222.
Chance and necessity. Some remarks on interpretation of photography. W: Slova i obrazy. Sofiâ 2008 s. 291304.
Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym. „Kwartalnik Historii Żydów2008 nr 4 s. 447458, przekł. niemiecki: Die Instrumentalisierung des Holocaust während des Märzdiskurses. [Przeł.] A. Jurewicz W: Der Holocaust in der polnischen Erinnerungskultur. Frankfurt am Main 2012 s. 175–191.
Jeśli zdążę, napiszę apologię wszy. O insektach w tekstach Korczaka. „Res Publica Nowa2008 nr [1/2] s. 84–92, przedruk w: Człowiek, słowo, świat. Warszawa 2010 s. 198–207.
Liczba ofiar jako metafora w dyskursie publicznym o Zagładzie. „Studia Litteraria Polono-Slavica2008 [t.] 8 s. 277–293; przedruk w: Polska 1939–1945. Warszawa 2009 s. 51–61.
Nie chcę ludziom na śmiech się pokazać, że Żydów u siebie chowałem… Sprawa Zdzisława i Haliny Krzyczkowskich. „Zagłada Żydów2008 nr 4 s. 324366, przekł. angielski: „I don’t want people laughing at me for hiding Jews at my place…”. The Case of Zdzisław and Halina Krzyczkowski. [Przeł. J. Giebułtowski]. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 245–288.
Understanding the Holocaust. A task for generations. [Przeł.] J. Giebułtowski]. „Holocaust2008 s. 1120.
Cenzor na straży Kościoła. Ocenzurowany pamiętnik Krystyny Modrzewskiej. „Zagłada Żydów2009 nr 5 s. 371393, przekł. angielski: Censorship keeping guard over the church. Krystyna Modrzewska’s censored memoir. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 289–311.
O nadużyciach w badaniach nad doświadczeniem Zagłady. „Zagłada Żydów2010 nr 6 s. 919, przekł. angielski: On the abuses in research of the Holocaust experience. [Przeł.] J. Giebułtowski „Holocaust” 2010 nr 2 s. 385–396.
Entre la France et la Pologne. Les chemins de la liberté — les chemins de la Shoah. „Bulletin du Centre de recherche français à Jérusalem” [on-line] 2011 nr 22. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 26 lutego 2015].
Miłosz patrzy na getto. Paradoksy bliskości i oddalenia w doświadczeniu przestrzeni Warszawy okupacyjnej. „Konteksty2011 nr 4 s. 176–182, przedruk w: Warszawa Miłosza. Warszawa 2013 s. 214–230.
Poeta pamięta. „Znak2011 nr 3 s. 1929 [na marginesie książki J.T. Grossa: Złote żniwa].
Ścieżka losu. O pewnym literackim świadectwie wędrówki w poszukiwaniu ratunku. W: Zarys krajobrazu. Warszawa 2011 s. 445461 [dot.: B. Wojdowski: Ścieżka].
Wojna i jej muzeum. „Przegląd Polityczny2011 nr 109/110 s. 128137.
Posłowie. W: J. Korczak: Pamiętnik i inne pisma z getta. Warszawa 2012 s. 279300.
Wprowadzenie; Topografia i chronologia zapisów Zagłady; Świadectwo jako strategia autobiograficzna; (Nie)świadomość Zagłady; Relacje. W: Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Warszawa 2012 s. 2431; 32–44; 45–81; 140–165; 544–582.
Tych ludzi w ogóle nie powinno być. [Współautor:] P. Morawski. „Dialog2013 nr 3 s. 23–39.
Między pisarstwem historycznym a dyskursem wystawienniczym. (Kilka refleksji z perspektywy współautora Galerii Zagłady w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie). W: Historia — dziś. Kraków 2014 s. 229239.
Poor christian writers look at the ghetto. Polish testimonies on the Holocaust from occupied Warsaw. [Przeł.] J. Michałowicz. „Yad Vashem Studies2015 nr 43 s. 223240.
Zagłada w „Muzeum Życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim „genius loci”). „Zagłada Żydów2015 nr 11 s. 760769.
Złoto zaczęło płakać krwawymi łzami. Wokół motywów popiołu i złota w poezji Tadeusza Różewicza. „Konteksty2015 nr 112 s. 455 –465.
Co się stało z piłką? W: Piłeczka. Studia o ruchu i melancholii. Katowice 2016 s. 55-67.
Osobliwe zrządzenie Opatrzności Bożej... Polska pamięć Zagłady w perspektywie katolicko-narodowej „Teksty Drugie2016 nr 6 s. 122-162.
Polska pamięć Zagłady: casus – Sprawiedliwi. (W stronę kulturowej antropologii liczenia). W: Projekt na daleką metę. Prace ofiarowane Ryszardowi Nyczowi. Warszawa 2016 s. 345-351.
Dyskursy ludobójcze wobec ludobójczej praktyki. W: Identyfikacje Zagłady. Kraków 2017 s. 17-31.
Góry śmieci otulały watą smrodu wszystko, co żyło. (Śmieci w getcie warszawskim w perspektywie środowiskowej historii Zagłady). „Teksty Drugie2017 nr 2 s. 109-131.
Nie-most nad nie-ulicą. O drewnianym moście dla pieszych nad ul. Chłodną w getcie warszawskim: od tekstualizacji do mitologizacji. W: Metafora, tekst, dyskurs. Warszawa 2017 s. 47-77.
Rzeczy jako świadkowie Zagłady. Powrót do rzeczy. W: Świadkowie: między ofiarą a sprawcą zbrodni. Oświęcim 2017 s. 113-121.
[Siedemdziesiąta piąta] 75. rocznica akcji „Reinhardt”. [Współautor:] D. Libionka; „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej zapłaty. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana i Archiwum Ringelbluma. „Zagłada Żydów2017 nr 13.
Redefinicja kategorii świadka i świadectwa. (Wokół rzeczy wykopanych na terenie miejsca-po-getcie w Warszawie). „Teksty Drugie2018 nr 3 s. 57-68, przedruk w: Świadek . Warszawa 2019 s. 231-244.
Głosów zbieranie... „Konteksty Kultury2019 z. 1 s. 73-89 [dot.: J. Tokarska-Bakir: Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego. Warszawa 2018].
Naissance d’une école. [Przeł.] A. Zuk. W: Les Polonais et la Shoah. Une nouvelle école historique. Paris 2019 s. 49-65.
Rozmawiałem z Bogiem (uśmiechacie się! tylko z nim mogę jeszcze rozmawiać!)” Modlitewne lamentacje w pamiętniku Karola Rotgebera z getta warszawskiego. Oprac. J. Leociak. „Zagłada Żydów2019 Nr 15 s. 274-304.
Słabość i siła w doświadczeniu religijnym czasów Zagłady (wokół eseju Icchaka Berenszteina „Jom Kipur”). „Konteksty2019 nr 3 s. 91-99.
An outline of the history of objects in Muranow. (Casus: a pot). [Przeł.] A. Szymczyk. „Miejsce2020 R. 6 s. 335-359.
Teksty złożone w ziemi, czyli Archiwum Zagłady. „Konteksty2020 nr 1/2 s. 36-46.
Rzeczy – Zagłada – świadectwo (na przykładzie getta warszawskiego). „Konteksty2021 nr 1/2 s. 28-46.
Czas abisalny getta a perspektywa „jutra” (Leib Goldin, Stella Fidelseid, Janusz Korczak). „Konteksty2022 nr 1/2 s. 73-80.
Dzienniki czasu wojny. Od form tradycyjnych ku pograniczu gatunku. W: Zapisywanie wojny. Dzienniki z lat 1939-1945. Warszawa 2022 s. 19-77.
Spojrzenie (w twarz) trupa. Casus Zagłady. W: Nekroprzemoc. Polityka, kultura i umarli. Gdańsk 2022 s. 301-323.
Auschwitz jako marka. Powieści o zagładzie w ofercie sieci handlowych. [Współautorka:] M. Tomczok. „Teksty Drugie2023 nr 5 s. 20-38.

Prace redakcyjne

1. Bibliografia interpretacji wierszy Norwida. Oprac.: J. Leociak, M. Buś, J. Fert. Lublin: Zakład Badań nad Twórczością Cypriana Norwida KUL 1995, 47 s. Wyd. 2 uzupełnione Oprac.: A. Cedro, P. Chlebowski, J. Fert, przy współudziale M. Busia i J. Leo­ciaka. Tamże 2001, 51 s.
Wyd. 1 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana III. Kazimierz Dolny, 18–20 maja 1995; wyd. 2 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana VI „Liryka Norwida”, Kazimierz Dolny, 23–26 maja 2001, w 180. rocznicę urodzin poety.
2. Norwidowskie fraszki(?). Pod red. [i ze wstępem] J. Leociaka. Warszawa: Energeia 1996, 157 s.
3. Literatura polska wobec zagłady. Praca zbiorowa pod red. A. Brodzkiej-Wald, D. Krawczyńskiej i J. Leociaka. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny Instytut ­Naukowo-Badawczy 2000, 291 s.
Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 22–23 listopada 1999 r. w Warszawie.
4. G.S. Paulsson: Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940–1945). Przeł. E. Olender-Dmowska. Red. naukowa: B. Engelking-Boni, J. Leociak. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”; Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN 2007, 384 s. Wyd. 2 tamże 2009.
5. Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim. Pod red. B. Engelking, J. Leociaka i D. Libionki. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN 2007, 646 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2012, pliki w formacie MOBI, EPUB.
6. Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Pod red. S. Buryły, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna; Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2012, 661 s. Wyd. 2 poprawione tamże 2016.

Przekłady

angielski

Polish literature and the Holocaust (1939-1968). [Przeł.] J. Giebułtowski, A. Brzostowska, K. Kaszorek. Berlin; New York: Peter Lang 2020. Eastern European Culture, Politics and Societies, 17.
7. Metafora, tekst, dyskurs. Red.: G. Grochowski, J. Kordys, J. Leociak, M. Prussak. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2017, 414 s. Colloquia Mayenoviana.
Księga poświęcona Profesor Teresie Dobrzyńskiej w 45-lecie debiutu naukowego.
8. Archiwum Ringelbluma. Antologia. Wstęp: J. Leociak. Oprac. M. Janczewska, J. Leociak. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2019, 1000 s. Biblioteka Narodowa. Seria 1 0208-4104, nr 334.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2020, Plik tekstowy EPUB 2.
9. Holokaust i Hiroszima w perspektywie porównawczej. Pamięć o II wojnie światowej w Polsce i Japonii. Pod red. A. Katō i J. Leociaka. Warszawa: Instytut Badań Literackich 2020, 213 s.
Materiały z konferencji naukowej, 17-18 listopada 2018, Nagoja, Japonia.

Przekłady

japoński

Horokōsuto to Hiroshima. Pōrando to Nihon ni okeru dainiji sekai taisen no kioku. Tōkyō 2021.
10. J. Korczak: Pisma czasu wojny. (1939-1942). [Red. naukowa tomu i autorzy oprac. tekstów: H. Kirchner, B. Dziadkiewicz, J. Leociak, M. Ciesielska, A.M. Czernow]. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich. We współpracy z Muzeum Warszawy 2021, 695 s. Dzieła, 15.
11. Reprezentacje Zagłady w kulturze polskiej (1939-2019). [T. 1]. Problematyka Zagłady w filmie i teatrze. [T. 2]. Problematyka Zagłady w sztukach wizualnych i popkulturze. Pod red. S. Buryły, D. Krawczyńskiej i J. Leociaka. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 2021, 794 + 671 s.
12. To, czego inni nie mogą zobaczyć. Fotograficzne świadectwo z obu stron muru getta warszawskiego 1943 = What the others cannot see. Photographic testimonies from both sides of the Warsaw Ghetto Wall 1943. [Koncepcja: B. Engelking, J. Leociak; fotografie: Z.L. Grzywaczewski; tłum. J. Scicińska]. Warszawa: Muzeum Historii Żydów Polskich Polin 2023, 156 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2014.

Wywiady

Nieistniejące miasto. Rozm. A. Bernat. „Życie2004 nr z 17–18 IV.
Menâ interesujet konkretnyj čelovek. Beseda z Jackem Leociakom, specialistom po literature o katastrofe jevrejskogo naroda”. Rozm. A. Kalinskaja. „Novaâ Polša2008 nr 4 (96).
Spojrzenia na getto. Rozm. P. Filipkowski. „Karta2008 nr 57.
Lekcja, której nie można odrobić. Rozm. M. Onyszkiewicz i J. Sawicka. „Kontakt” [on-line] 2010 nr z II. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 1 października 2015].
Spotkanie ponad popiołami. Rozm. A. Papieska. „Nowe Książki2010 nr 9.
Sny o Bezgrzesznej. Zostało po żniwach. Rozm. M. Okoński. „Tygodnik Powszechny2011 nr 3.
Kiedy getto już wiedziało, że to Zagłada. Rozm.: J.S. Majewski, T. Urzykowski. „Gazeta Wyborcza2012 nr 169 dod. „Stołeczna”.
Korczak dokonał przewrotu kopernikańskiego. Rozm. M. Doskocz. „ArtPapier” [on-line] 2012 nr 17. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 26 lutego 2015].
Holokaust to także polskie doświadczenie. Rozm. W. Kowalski. Powst. 2013 [on-line]. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 23 marca 2018].
Liczenie, które boli. Rozm. A. Goc. „Tygodnik Powszechny2016 nr 11.
Dzielni, podzieleni. Rozm. K. Czarnecka. „Polityka2017 nr 30.
Biografia zapomnianego miasta. Rozm. P. Gruszczyński. „Gazeta Wyborcza2018 nr 92 dod. „Magazyn Warszawa” [dot.: Biografie ulic].
Marzec wiecznie żywy. Rozm. A. Puchejda. „Kultura Liberalna” [on-line] 2018 nr 474. Dostępny w Internecie Zob. link(https://kulturaliberalna.pl/2018/02/06/leociak-puchejda-zydzi-polacy-nacjonalizm/) [dostęp 12 kwietnia 2024].
Milczące ulice. Rozm. M. Rogowska, M. Ryćkowska. „Karta2018 nr 95 [dot.: Biografie ulic].
Muzeum trudnych pytań. Rozm. J. Podgórska. „Polityka2018 nr 16 [dot.: budowy Muzeum Getta Warszawskiego].
Narracja o Kościele miłującym i masowo ratującym Żydów podczas wojny jest mitem. Rozm. M. Urbaniak. gazeta.pl [on-line] 2018. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 28 marca 2018].
PiS zdjął rękawiczki. Rozm. M. Stasiński. „Gazeta Wyborcza2018 nr 64.
W którą stronę mielą młyny. Rozm. M. Kozłowski. „Bez dogmatu2018 nr 115 [dot. Młyny Boże].
Bez śladu. Rozm. T. Hardej. W: Echa dawnej Warszawy. 9, Żydowska Warszawa. Warszawa 2019.
Nie redukujmy historii Żydów do czasów Zagłady. Rozm. A. Mieczkowska. W: Echa dawnej Warszawy. 9, Żydowska Warszawa. Warszawa 2019.
Ten śmiertelny antagonizm. Nowoczesny (?) fantazmat Żyda jako radykalnie innego. Rozm. M. Gromala. W: Mit, religia, nowoczesność. Kraków 2019.
Gniew to dowód przejęcia światem. Rozm. D. Wodecka. „Książki. Magazyn do czytania2020 nr 6.
Pedofilia to zbrodnia do kwadratu. Z M. Ziębą i J. Leociakiem rozm. A. Pawlicka. „Newsweek Polska2020 nr 48.
Zostaję. Rozm. J. Tomczuk. „Newsweek Polska2020 nr 34.
Brunatna fala zalewa Polskę. Rozm. T. Urzykowski. „Gazeta Wyborcza2021 nr 152, dod. „Stołeczna”.
Kościół nas zatruwa. Rozm.A. Gruszczyński. „Gazeta Wyborcza2021 nr 19.
Kościół przeszkadza nam w drodze do Pana Boga. Rozm. M. Matlak. „Kultura Liberalna” [on-line] 2021 nr 628. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 7 maja 2024] [dot.: Wieczne strapienie].
Mur życia i śmierci. Rozm. P. Smoleński. „Newsweek Polska2021 nr 47.
Opłakać i pójść dalej. Rozm. J. Tomczuk. „Newsweek Polska2021 nr 28.
Ekonomia zbawienia. Skoro Höss jest w niebie, to gdzie są spopieleni Żydzi, którzy w przytłczającej większości nie wierzyli w Ojca i Syna i Ducha Świętego? Rozm. D. Wodecka. „Gazeta Wyborcza2022 nr 275 [dot.: Zapraszamy do nieba].
Machabeuszki, rocznik 43. Rozm. P. Smoleński. „Newsweek Polska2022 nr 16.
Żydowski Muranów został pod ziemią. Chciałbym go odsłonić. Rozm. T. Urzykowski. „Gazeta Wyborcza2022 dod. „Stołeczna” nr 89.
Braun nie jest postacią z kabaretu. Antysemityzm po polsku. Rozm. S. Słowiński. „Gazeta Wyborcza2023 nr 300.
Gdy morderca staje się aniołem. Rozm. M. Grzywacz. „Newsweek Polska2023 nr 9 [dot.: Zapraszamy do nieba].
Miasto spod ziemi. Rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Rozm. S. Słowiński. „Gazeta Wyborcza2024 nr 92, dod. „Tygodnik Warszawa”.

Tekst wobec zagłady

K. GEBERT: Okno na getto. „Midrasz1998 nr 5.
B. GOŁĘBIOWSKI. „Kultura i Społeczeństwo1998 nr 3.
A.S. KOWALCZYK: Słuchaj, Izraelu…Res Publica Nowa1998 nr 5.
L. SZARUGA: Materia zła i słowo. „Nowe Książki1998 nr 5.
W. ZAWISTOWSKA: Zagłada getta warszawskiego w relacjach jej świadków. „Słowo Żydowskie = Dos Jidisze Wort1998 nr 19.
A. BRODZKA-WALD, S. BURYŁA. „Pamiętnik Literacki1999 z. 4.
A. GRUDZIŃSKA: Nie ostał się po nich nawet Kadisz. „Kultura i Społeczeństwo1999 nr 1.
P. RODAK: Zapisy getta. „Znak1999 nr 12.
B. UMIŃSKA. „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce1999 nr 2.
A. JUCHNIEWICZ: (Nie)wyczerpane źródło traumy. „ArtPapier” [on-line] 2017 nr 314. Dostępny w Inernecie Zob. link [dostęp 2 maja 2024].

Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście

M. GŁOWIŃSKI: Przewodnik po umarłym mieście. „Rzeczpospolita2001 nr 219.
J. JEDLICKI: Poczekalnia Zagłady. „Kultura i Społeczeństwo2001 nr 3/4.
P. ŚPIEWAK. „Nowe Książki2001 nr 12.
M. WÓJCIK. „Gazeta Wyborcza2001 nr 203.
A. KOPIŃSKI: Przeciw pokusie abstrakcji. „Fronda2002 nr 27/28, przedr. pt. Słuchanie niemego krzyku. „Gazeta Polska” 2002 nr 26.
A. KIRSCH: Atrocious normalcy. „Tablet” [on-line] 2009 nr z 1 IX. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 25 lutego 2015], przedruk: „The New Republic” [on-line] 2009 nr z 16 IX. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 25 lutego 2015].
M.R. MARRUS: A murdered city reborn. „The Globe and Mail”, Toronto [on-line] 2009 nr z 29 VIII. Dostępny w Internecie: Zob. link[dostęp 26 lutego 2015].
T. COLE. „American Historican Review” [on-line] 2010 nr 3. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 26 lutego 2015].
P. WRÓBEL. „Slavic Review”, Stanford, CA 2010 nr 3.
J.M. CHODAKIEWICZ: Wykluczeni z nieistniejącego miasta. „Najwyższy Czas!2011 nr 10.
A. WÓJCIK. „Shofar2012 nr 3.

Doświadczenia graniczne

J. JEZIORSKA-HAŁADYJ: (Nie)niewyrażalne. „Nowe Książki2010 nr 9.
B. KRUPA: Konfrontacja z bólem, cierpieniem i grozą przynosi poznanie. „Kultura Współczesna2010 nr 4.
J. MUCHOWSKI: Figury doświadczenia dwudziestowiecznej historii. „Cwiszn2010 nr 1/2.
E. DOMAŃSKA: Intelektualista ekstatyczny. „Teksty Drugie2011 nr 5.

Ratowanie

Ł. KRZYŻANOWSKI: Narracje o ratowaniu. „Kultura i Społeczeństwo2010 nr 4.
A. ZIĘBIŃSKA-WITEK: Opowieści o ratowaniu: forma i treść. „Nowe Książki2010 nr 9.
W. BARTOSZEWSKI: O Sprawiedliwych i niesprawiedliwych. „Gazeta Wyborcza2011 nr 251.

Biografie ulic

B. SZAYNOK: Utrwalanie uproszczeń. „Więź2018 nr 2 [dot. też: J. Tokarska-Bakir: Pod klątwą].

Zob. też Wywiady.

Młyny Boże

[T. FIAŁKOWSKI] LEKTOR: Pudełko. „Tygodnik Powszechny2018 nr 18/19.
K. LUBCZYŃSKI: Zawartość pudełka firmy Bradshaw and Lloyd. „Dziennik Trybuna2018 nr 83.
J. CHROBACZYŃSKI: Kościół katolicki a „plugawe słowo na Ż. „Kwartalnik Historii Żydów = Jewish History Quarterly2019 nr 2.
P. SMOLEŃSKI: Polska sekta. Żydy, Lachy i rezuny. „Gazeta Wyborcza2020 nr 45 dod. „Ale Historia”.

Zob. też Wywiady.

Wieczne strapienie

J. SZKLARCZYK: Buntuj się, buntuj. „Polityka” [on-line] 2020 nr z 15 XI. Dostępny w Internecie Zob. link(https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/1982560,1,recenzja-ksiazki-jacek-leociak-wieczne-strapienie-o-klamstwie-historii-i-kosciele.read) [dostęp 7 maja 2024].
J. SOĆKO: Czas pogadać o sprawch wiecznych. „ArtPapier” [on-line] 2021 nr 412. Dostępny w Inernecie Zob. link [dostęp 2 maja 2024].

Zob. też Wywiady.

Zapraszamy do nieba

M. CIELECKI: Powiedz, że ma to jakiś sens. „W Drodze2023 nr 1.
M. PIOTROWSKA-GROT: Nawracajcie się i... Wątpcie, pytajcie, czytajcie. „ArtPapier” [on-line] 2023 nr 459. Dostępny w Inernecie Zob. link [dostęp 2 maja 2024].

Zob. też Wywiady.

Archiwum Ringelbluma

M. CIELECKI: Tolle lege, tolle lege. „Nowy Napis Co Tydzień” [on-line] 2020 nr 40. Dostępny w Internecie Zob. link(https://nowynapis.eu/tygodnik/nr-40/artykul/tolle-lege-tolle-lege) [dostęp 7 maja 2024].
H. DATNER. „Zagłada Żydów2020 nr 16.

Reprezentacje Zagłady w kulturze polskiej (1939-2019)

M. LESIAKOWSKA: Myszka Miki jako wizualna reprezentacja Zagłady. „Nowe Książki2022 nr 11 [dot. t. 1 i 2].
T. RUTKOWSKA: Holokaust – obrazy pamięci. „Nowe Książki2022 nr 11.
K. KOPROWSKA: Zagłada żydów z perspektywy kultury polskiej. „Teksty Drugie2023 nr 5.
A. UBERTOWSKA: Między realizmem a alegorią. „Pamiętnik Literacki2023 z. 2.