BIO
Urodzony 26 grudnia 1931 w Bydgoszczy; syn Franciszka Jankowskiego, pracownika Polskich Kolei Państwowych, i Stanisławy z domu Stachowiak; ojciec Anny Janko, poetki. Po II wojnie światowej przeniósł się wraz z rodzicami do Sypniewa (pod Złotowem), gdzie ukończył szkołę powszechną. Naukę kontynuował w 1947-48 w Państwowym Gimnazjum Ogólnokształcącym w Pile, następnie w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Rogoźnie. Po zdaniu matury w 1951 był nauczycielem w szkole podstawowej w Pile. W 1953-57 studiował polonistykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach i uzyskał dyplom magisterski. Debiutował w 1956 wierszem Na Żuławach (Tragamin 1955), opublikowanym w „Perspektywach”, dodatku do „Dziennika Zachodniego” (nr 46). W tymże roku ożenił się z Teresą Ferenc, poetką. W 1958 zamieszkał w Rybniku i tu pracował przez cztery lata w tygodniku „Nowiny” jako kierownik działu kulturalnego (artykuły podpisane m.in. Szczepan Gniewski). Następnie do 1965 był kolejno redaktorem działu satyrycznego Rozgłośni Katowickiej Polskiego Radia (1962), kierownikiem Klubu Międzynarodowej Prasy i Książki w Rybniku (1963) oraz kierownikiem Zakładowego Domu Kultury w Knurowie (1964-65). W 1959-65 był też organizatorem i pierwszym prezesem rybnickiego Klubu Literackiego „Kontakty”. Współdziałał w organizowaniu Rybnickich Dni Literatury. W 1956-64 współpracował z „Dziennikiem Zachodnim”, „Kocyndrem” i „Trybuną Robotniczą” (tu w 1960 stała rubryka pt. Zezem; podpisana Hipolit) oraz publikował utwory na łamach innych czasopism, m.in.: „Wiatraków” (1961-67) i „Życia Literackiego” (1961-80). W 1962 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (wystąpił z niej w 1979). W 1965 przeniósł się wraz z rodziną do Kołobrzegu i podjął pracę w Wydziale Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (na stanowisku kierownika). W tymże roku został członkiem Związku Literatów Polskich. W Kołobrzegu był inicjatorem i współorganizatorem Klubu Myśli Twórczej, skupiającego środowisko artystyczne, a następnie kołobrzeskiej grupy poetycko-plastycznej Reda (1965-71). W 1968 otrzymał Nagrodę Ziemi Kołobrzeskiej. W 1968-71 był kierownikiem Klubu Morskiego Przedsiębiorstwa Połowów i Usług Rybackich „Barka” w Kołobrzegu i odbywał rejsy rybackie po Bałtyku, oraz oceaniczne po Atlantyku i Pacyfiku. Równocześnie kontynuował działalność literacką, publikując wiersze, recenzje i artykuły na łamach czasopism: „Tygodnik Kulturalny” (1964-68, 1977, 1981), „Nadodrze” (1965-69, 1972-73), „Pomorze” (1966-69, 1972), „Fakty i Myśli” (1968-72), „Pobrzeże” (1969-71, 1974), „Poezja” (1969-72), „Twórczość” (1969-75). Od 1972 mieszkał we Wrocławiu, gdzie był organizatorem i pierwszym prezesem Dolnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia Marynistów Polskich, a w 1974-75 redaktorem w redakcji literackiej Rozgłośni Wrocławskiej Polskiego Radia. W 1975 przeniósł się do Sopotu. W 1977 podjął pracę bibliotekarza Działu Oświatowego Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku. W tym okresie ogłaszał też utwory w pismach „Odra” (1972-75, 1978), „Fakty” (1972-81), „W drodze” (1974, 1977-78, 1980-93), „Opole” (1975-77, 1981), „Literatura” (1976-78, 1981, 1984), „Więź” (1979, 1981, 1983-92). W 1979 zorganizował przy bazylice św. Mikołaja w Gdańsku Akademicki Krąg Literacki, przekształcony w okresie stanu wojennego w Krąg Literacki „Wiązania” przy Duszpasterstwie Środowisk Twórczych. Był inicjatorem i współorganizatorem oddziału Towarzystwa Pomocy Społecznej im. Brata Alberta w Sopocie. Za całokształt twórczości religijnej otrzymał w 1988 nagrodę im. Brata Alberta. W 1990 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiego PEN Clubu. W latach dziewięćdziesiątych publikował wiersze m.in. w „Tytule”, „Odrze”, „Toposie” i „Więzi”. W 1993-2001 wraz z żoną prowadził i współredagował na łamach dwumiesięcznika literackiego „Topos” rubrykę prezentacji poetyckich pt. Goście Teresy Ferenc i Zbigniewa Jankowskiego. Otrzymał wiele nagród, w tym nagrodę literacką im. W. Pietrzaka (1995), nagrodę Prezydenta Miasta Sopotu (1995), nagrodę literacką Prezydenta Miasta Gdańska (2001). Odznaczony m.in. Medalem Wojewody Pomorskiego „Sint sua praemia laudi” (2001). Zmarł 6 lipca 2024 w Sopocie; pochowany tamże na Cmentarzu Komunalnym.
Twórczość
1. Dotyk popiołu. Miniatury liryczne. Katowice: Śląsk 1959, 35 s.
2. Wejście w las. [Proza poetycka]. Katowice: Śląsk 1964, 87 s.
Zawartość
3. Rozmowa z ogniem. [Wiersze]. Katowice: Śląsk 1965, 50 s.
Zawartość
4. Żar. [Wiersze]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1966, 30 s.
5. Ciążenie morza. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1970, 57 s.
Zawartość
6. Wysokie łowisko. [Wiersze]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1972, 63 s.
Zawartość
7. I gdyby wszystkie żagle. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 54 s.
8. Psałterz bałtycki. Wiersze wybrane i nowe. Słowo wstępne: A. Kamieńska. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974, 232 s.
9. Wiązanie tratwy. [Wiersze]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1976, 79 s.
10. Ostrzeżenie przed lądem. [Wiersze]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1977, 80 s.
Zawartość
11. Żywioł wszelki. Wiersze wybrane i nowe. Wstęp: J. Łukasiewicz. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1978, 348 s.
Nagrody
12. Kto żyje. [Wiersze]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1980, 59 s.
Zawartość
13. Zanurzenie. Modlitwy poetyckie. Słowo wstępne: J. Twardowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1980 [właśc. 1981], 128 s.
Nagrody
14. Szkice do oceanu. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1981, 137 s.
Zawartość
15. Atlantyk, dnia... Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1983, 234 s.
16. Według Jonasza. [Wiersze]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1983, 61 s.
Zawartość
17. Żegluga. Poemat. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1983, 61 s.
18. Poezje wybrane. Wybór i wstęp autora. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1985, 153 s.
19. Falochrony. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1987, 77 s.
Zawartość
20. Pełne morze. Wybór wierszy. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1987, 388 s.
Nagrody
Zawartość
21. Cztery twarze domu. Antologia rodzinna. [Wiersze autorów:] T. Ferenc, Z. Jankowski, A. Janko, M. Wieczorek. [Przedmowa:] K. Nowicki: Dom poezji. Szczecin: Glob 1991, 220 s.
22. Spokojnie, wodo. [Wiersze]. Gdynia: Arkun 1991, 87 s.
23. Pacyfik, dnia... Gdańsk: Albatros 1993, 274 s.
24. Port macierzysty. [Wiersze]. Gdańsk: Marabut 1995, 84 s.
25. Ucieczka ze statku. Nowe szkice do oceanu. Gdańsk: Stella Maris 1995, 227 s.
26. Morze przybywa z daleka. Modlitwy i inne wiersze. Słowo wstępne: J. Twardowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1997, 237 s.
27. Powiedz, Rabbi. [Wiersze]. Posłowie: A. Szymańska. Poznań: W Drodze 1999, 109 s.
28. Słowo ostatnie i wciąż pierwsze. Wiersze wybrane i nowe. Pelplin: Bernardinum 2000, 246 s.
29. Posłańcy żywiołu. Gdańsk: Polnord-Oskar 2001, 323 s.
Zawartość
30. Wielkie tło. Wiersze nowe 1999-2001. Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu 2001, 39 s.
31. Ciernie wody. [Wiersze]. Pelplin: Bernardinum 2003, 73 s.
32. Odpływ. Sztuka ubywania. [Wiersze]. Gdańsk-Pelplin: Polnord-Bernardinum; Wydawnictwo Oskar 2005, 64 s.
Prace redakcyjne
Nagrody
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1966, 1973, 2004.
