BIO
Urodzony 22 listopada 1874 w Ulanowie nad Sanem; syn Ludwika Janika, flisaka, radnego, później burmistrza Ulanowa, i Bronisławy z Mściszów. Po zdaniu w 1892 matury w I Gimnazjum w Rzeszowie, studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Lwowskiego, a w 1894 przeniósł się na polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). Debiutował w 1896 na łamach „Nowej Reformy” (nr 192) artykułem pt. Kartka z życia Lelewela. Po ukończeniu w 1897 studiów, pracował jako suplent w gimnazjum klasycznym w Pogórzu. W 1898 złożył egzamin nauczycielski z języka polskiego i filologii klasycznej, po czym uczył języka polskiego w prywatnym gimnazjum polskim w Cieszynie. Brał tu udział w pracach oświatowych i niepodległościowych, będąc członkiem zarządu Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego, Domu Narodowego i prezesem Czytelni Ludowej. Publikował w „Gwiazdce Cieszyńskiej” (1899-1904), którą także przez pewien okres współredagował. W czasie wakacji w 1898 i 1904 odbył podróże do Stanów Zjednoczonych, aby zapoznać się z pracą oświatową wśród emigracji polskiej. Od 1899 współpracował z Komisją Językową Akademii Umiejętności (AU). W 1900-04 pracował w szkolnictwie państwowym Galicji (kolejno w Brodach, Złoczowie, Przemyślu, Wadowicach). W 1902 uzyskał doktorat z filozofii na UJ. Od 1904 pracował w szkole realnej we Lwowie. Włączył się do życia politycznego jako działacz niepodległościowy i ludowy. Od 1905 był radnym miasta Lwowa. Pracował w zarządzie Towarzystwa Ludoznawczego. Drukował artykuły publicystyczne i literackie m.in. w pismach „Lud” (1904-09), „Krytyka” (1906-12; tu też pod pseudonimem Leonard), „Wiek Nowy” (od 1907; 1910-14 redaktor polityczny), „Życie” (1910-12 członek redakcji), „Prawda” (1913). Był żonaty z Cecylią Falkowską (zmarła w 1918). W 1910 zaczął działać w Polskim Stronnictwie Postępowym. W tymże roku został pod zarzutem obrazy religii przeniesiony karnie przez Krajową Radę Szkolną do pracy w szkole w Dębicy. Po odwołaniach przeszedł w 1912 czasowo w stan spoczynku. W 1914 wydawał we Lwowie periodyk „Sprawa Polska”. Od tegoż roku współpracował z Komisją Literacką AU. Uczestniczył w kursach organizowanych przez Związek Strzelecki. Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do wojska i pełnił do 1915 służbę kancelaryjną na terenie Austro-Węgier. Następnie wysłany przez Naczelny Komitet Narodowy do Dąbrowy Górniczej, prowadził tam akcję na rzecz rekrutacji do Legionów Polskich. Redagował też założoną przez siebie „Gazetę Polską”, w której zamieszczał w 1915-17 liczne artykuły na tematy literackie i polityczne (także pod pseudonimami: Kordyan i Dr Judym; tu m.in. cykle: w 1915-16 Uwagi nad możliwościami przyszłego układu Europy, w 1916 W obliczu nowych zagadnień, Lotem ducha w przyszłość powojenną i w 1916-17 cykl Na marginesie wojny podpisany: (mj)). Drukował również w piotrkowskich „Wiadomościach Polskich” (w 1917-18 artykuły polityczne podpisane: mj, m.j., Kordian, oraz rubryka Wśród pism i książek). W 1917 pracował w Biurze Prasowym Naczelnego Komitetu Narodowego w Krakowie. Wrócił także do pracy pedagogicznej, ucząc w tamtejszym VII Gimnazjum Klasycznym (do 1923). W 1920-23 publikował w krakowskiej „Nowej Reformie”. W 1922/23-1926/27 prowadził wykłady i ćwiczenia w zakresie dydaktyki języka oraz literatury polskiej na Studium Pedagogicznym UJ. Równocześnie od 1923 był inspektorem szkół podstawowych w Krakowie. Założył szkołę dla młodzieży upośledzonej, urządzał kursy dokształcające dla nauczycieli. W 1925 poślubił Helenę Wrońską. W 1930 wszedł w skład Komisji do Dziejów Oświaty i Szkolnictwa Polskiej Akademii Umiejętności. W 1931 po konflikcie z kuratorem krakowskiego okręgu szkolnego został przeniesiony na emeryturę. W 1932-39 współpracował z „Piastem”, organem Stronnictwa Ludowego, którego był członkiem. Od 1933 mieszkał w Ulanowie. W czasie okupacji niemieckiej brał udział w tajnym nauczaniu. Po zakończeniu działań wojennych na tym terenie, był przez kilka miesięcy (od lipca 1944 do 22 stycznia 1945) kuratorem rzeszowskiego okręgu szkolnego. Zmarł 14 października 1948 w Ulanowie; pochowany na miejscowym cmentarzu.
Twórczość
1. Z wycieczki do Ameryki, kilka wspomnień. „Gwiazdka Cieszyńska” 1899 nr 20-52. Wyd. osobne: Cieszyn: J. Polak 1900, 105 s.
2. Najnowsza poezja polska. Studium literackie. Złoczów: W. Zukerkandel 1902, 76 s. Wyd. nast. rozszerzone tamże: [1903], 135 s., [1907], [po 1923].
Zawartość
3. Trzy odczyty: 1. Marya Konopnicka; 2. W czterdziestolecie powstania styczniowego; 3. Z dziejów martyrologii polskiej. „Gwiazdka Cieszyńska” 1903 i odbitka: Cieszyn 1903, 80 s.
4. Mikołaj Rej z Nagłowic. [Szkic literacki]. Lwów, Złoczów: W. Zukerkandel 1905, 186 s. Wyd. nast. zmienione pt. Mikołaja Reja żywot i pisma. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1923, 135 s.
5. Literatura polska syberyjska. [Szkic literacki]. Lwów, Złoczów: W. Zukerkandel [1907], 83 s. Wyd. nast. tamże [po 1923].
6. Z dziejów wymowy w wieku XVII i XVIII. „Pamiętnik Literacki” 1908 z. 3 s. 265-277, z. 4 s. 431-481, 1910 z. 1 s. 1-51 i odbitka: Lwów: Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza 1910, 115 s.
7. Juliusz Słowacki. Próba syntezy. W: Sprawozdania szóstej dyrekcji c. k. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok 1909. Lwów 1909 s. 1-90 i odbitka: Lwów 1909. Przedruk w: Księga pamiątkowa ku uczczeniu setnej rocznicy urodzin Juliusza Słowackiego. Lwów 1909, 95 s. Wyd. osobne zmienione: Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1927, 110 s.
8. Hugo Kołłątaj. Monografia. Lwów: Nakład autora z zasiłkiem Komitetu Kołłątajowskiego w Kraków 1913, 639 s.
9. Ostatnia przestroga dla Polski. „Gazeta Polska”, Dąbrowa Górnicza 1916 nr 79-95 i odbitka: Dąbrowa Górnicza 1916, 74 s.
10. Dzieje szkolnictwa polskiego z rzutem oka na jego przyszłość. Warszawa: M. Arct 1917, 110 s. Wyd. 2 przejrzane i uzupełnione Częstochowa: A. Gniadowski 1924, 159 s.
11. Kierunek klasyczny czy realistyczny. [Szkic literacki]. Kraków: Nakład autora 1922, 20 s.
12. Dzieje Polaków na Syberii. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1928, VIII, 472 s. Reprint: Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 1991.
Nagrody
13. Początki myśli ludowej w Polsce. Referat wygłoszony na uroczystym otwarciu domu ludowego „Wisła” w Krakowie. Kraków: Stronnictwo Ludowe „Piast” 1933, 47 s.
14. W służbie idei niepodległości. Pamięci Hipolita Ślewińskiego. Wspomnienia. Kraków: Druk W.L. Anczyc 1934, 98 s.
15. Na drogach myśli ludowej. Studia historyczno-literackie. Przedmowa: F. Bujak. Lwów: [druk] Drukarnia Naukowa 1936, XV, 208 s.
Zawartość
16. O wolność i władztwo ducha. Spowiedź niepodległościowca. Kraków: Druk. W.L. Anczyc [1938], 325 s.
