HULEWICZ Witold

Urodzony 26 listopada 1895 w Kościankach pod Wrześnią w rodzinie ziemiańskiej; syn Leona Hulewicza i Heleny z Kaczkowskich; brat Jerzego Hulewicza, dramatopisarza i prozaika. Mieszkał początkowo w Kościankach, następnie w Mielęcinie. Ukończył gimnazjum w Lesznie. Po śmierci ojca w 1910 zamieszkał z matką najpierw we Wrocławiu, potem w Poznaniu. W czasie I wojny światowej był żołnierzem służby łączności w armii pruskiej i walczył na froncie francuskim (1914-18); brał udział w walkach pod Sommą. Fragmenty jego listów z frontu były publikowane przez matkę w „Dzienniku Poznańskim” i „Kurierze Poznańskim” jako Listy z pola walki. W tym czasie zaczął pisać wiersze i drobne opowiadania. W 1917 należał do założycieli grupy ekspresjonistów skupionej przy dwutygodniku „Zdrój”, którego od 1918 był z bratem wydawcą i stałym współpracownikiem. W 1919 brał udział w powstaniu wielkopolskim. W 1919-20 był kierownikiem literackim miesięcznika „Wiedza Techniczna” w Poznaniu. Prowadził też Spółkę Wydawniczą „Ostoja”, której współudziałowcami byli m.in. bracia Bohdan i Jerzy; kierował działami: artystycznym i ilustracji. W listopadzie 1920 ożenił się z Anną z Karpińskich (rozwód 1926). Od 1921 studiował filologię polską i muzykologię na Uniwersytecie Poznańskim. W 1922 przeniósł się do Warszawy, gdzie wraz z Kazimierzem Paszkowskim założył i do 1924 prowadził spółkę wydawniczą „Hulewicz i Paszkowski”, w której m.in. publikował własne prace przekładowe, a także redagował serie Miniatury i Cykl Wielkich Żywotów. W 1923-24 przebywał w Paryżu, gdzie kontynuował studia. W 1925 został pracownikiem Polskiego Radia i przeniósł się do Wilna; był kierownikiem, a potem dyrektorem programowym Rozgłośni Wileńskiej. Prowadził działalność literacką i organizacyjną. W tymże roku był założycielem Związku Literatów w Wilnie, jego pierwszym sekretarzem, następnie prezesem, a nadto współtwórcą działającego przy Związku kabaretu Smorgonia. Był też współorganizatorem, wiceprezesem, potem prezesem Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych. W 1925-26 redagował „Tygodnik Wileński”. Pracował również w teatrze Reduta w Wilnie jako jego kierownik literacki (1925-27). Był inicjatorem Śród Literackich w Celi Konrada. Od 1934 kierował działem literackim Centrali Polskiego Radia w Warszawie; był inicjatorem teatru radiowego pt. Teatr Wyobraźni. W 1935 został odznaczony Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury. W tymże roku zamieszkał w Warszawie. W 1936 za zasługi w służbie państwowej został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta. Od tegoż roku pełnił funkcję wiceprezesa Związku Zawodowego Literatów Polskich. W 1937 ożenił się ze Stefanią Ossowską. Za całokształt twórczości i zasługi dla rozwoju życia kulturalnego Wilna otrzymał w 1937 nagrodę literacką im. Filomatów oraz został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Po wybuchu II wojny światowej, ewakuowany z zespołem Polskiego Radia, wrócił do Warszawy i podjął pracę w zarządzie miejskim. Wygłaszał przez radio antyhitlerowskie odezwy. W czasie okupacji niemieckiej pracował jako urzędnik w magistracie. Równocześnie prowadził działalność konspiracyjną; zajął się organizacją polskiej prasy podziemnej, m.in. od stycznia 1940 był wydawcą organu Komendy Obrońców Polski „Polska żyje”. Aresztowany przez gestapo 2 września 1940, został uwięziony na Pawiaku, po czym rozstrzelany w zbiorowej egzekucji 12 czerwca 1941 w Palmirach pod Warszawą; pochowany początkowo w masowym grobie, a w 1948 na utworzonym w Palmirach cmentarzu-mauzoleum.
W 1995 Zarząd Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich oraz Oficyna Literatów i Dziennikarzy „Pod Wiatr” ustanowiły nagrodę im. W. Hulewicza.