BIO

Urodzony 4 sierpnia 1886 w Kościankach pod Wrześnią w rodzinie ziemiańskiej; syn Leona Hulewicza i Heleny z Kaczkowskich; brat Witolda Hulewicza, poety i tłumacza. Do szkoły średniej uczęszczał początkowo w Trzemesznie, następnie po wydaleniu przez władze niemieckie za udział w tajnym związku samokształceniowym, we Lwowie. Studia wyższe odbywał na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w 1904-06 w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1907-10 kontynuował studia malarskie w Paryżu, a następnie w 1913 w Monachium. Od 1908 wystawiał swoje prace malarskie i graficzne za granicą, potem w kraju. Po śmierci ojca w 1910, gospodarował w majątku Kościanki, nie porzucając pracy artystycznej. Ożenił się z Wandą z Karpińskich, kuzynką żony brata Witolda. Twórczość literacką rozpoczął w 1910 publikacją książki Dialogi estetyczne. W 1916-22 był organizatorem i kierownikiem Spółki Wydawniczej „Ostoja” w Poznaniu; wydawane w niej książki często sam opracowywał graficznie. Należał do twórców grupy ekspresjonistów skupionej przy dwutygodniku „Zdrój”; razem ze Stanisławem Przybyszewskim był w 1917 założycielem pisma, następnie w 1920 i w 1922 jego wydawcą, redaktorem i kierownikiem literackim (w 1917-20 ukazało się trzynaście tomów, tom czternasty w 1922); na łamach tego pisma zamieścił kilka wypowiedzi programowych. Równocześnie uczestniczył w działalności ekspresjonistycznego ugrupowania plastyków Bunt. Po upadku „Zdroju” i spowodowanych tym stratach finansowych, od 1926 przez dziesięć lat pracował jako administrator majątku ziemskiego w dobrach radziwiłłowskich pod Ołyką. W 1936 zamieszkał w Warszawie i założył prywatną szkołę malarską oraz kontynuował twórczość literacką. W 1934-37 współpracował z „Dziennikiem Poznańskim”, w którym prowadził dział sprawozdań z wystaw sztuk plastycznych. W 1937-39 był kierownikiem działu literackiego dziennika „Kurier Poranny” (tu stały felieton pt. In flagranti) oraz w 1938 pisma „Zwierciadło” (dział sprawozdań z wystaw plastycznych). W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie; prowadził pracownię malarską i współdziałał z bratem Witoldem przy wydawaniu prasy konspiracyjnej. W dwa tygodnie po rozstrzelaniu brata w Palmirach, zmarł na atak serca 1 lipca 1941 w Warszawie.

Twórczość

1. Dialogi estetyczne. Poznań: M. Niemierkiewicz 1910, 135 s.

2. Samskara. Opowieść. Z drzeworytami J. Hulewicza. Zdrój 1918 t. 5 z. 3 s. 66-72, z. 4 s. 97-104. Wyd. osobne Poznań: „Zdrój” 1918, 56 s.

3. Bolesław Śmiały. Dramat. Zdrój 1920 t. 13 s. 145-157. Wyd. osobne Poznań: „Zdrój” [1921], 34 s.

4. Kain. Dramat w 3 aktach. Z drzeworytami J. Hulewicza. Zdrój 1920 t. 11 z. 5 s. 149-176. Wyd. osobne Poznań: „Zdrój”, Hulewicz i Ska 1920, 98 s. Wyd. 2 tamże 1922.

5. Śluby ziemi. Dramat w 1 odsłonie. Zdrój 1920 t. 12 z. 4 s. 90-94.

6. Aruna. Dramatu zjawy trzy. Poznań: Zdrój 1921, 80 s. Wyd. 2 tamże 1922. Prapremiera: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1925.

7. Egoeimi. O ewangeljey Jezu Christa według spisania Janowego. Rzecz w duchu uyźrzana. Kościanki: Nakład autora 1921, 129 s. Wyd. 2 tamże 1922.

8. Wiano. Bajka dramatyczna. Poznań: Zdrój 1921, 30 s.

9. Joachim Achim. Dramat w trzech zjawach. Wadowice: Fr. Foltin 1922, 95 s.

10. Kratery. Powieść. Kościanki. Poznań: [Posner Buchdruckerei] 1924, 321 s.

11. Dzieje Utana; Dziura w próżni; Lolita-Liana. [Opowiadania]. Warszawa: F. Hoesick 1928, 247 s.

12. Córa Oxymoronu. Powieść. [Warszawa:] Dom Książki Polskiej [1936], 341 s.

13. Czarna fala. „Szarugi” cz. 2. Powieść. Warszawa: Spółdzielnia Dziennikarska 1938, 228 s. Por. poz. .

14. Szaruga. Powieść. Cz. 1. Warszawa: F. Hoesick 1938, 340 s. Por. poz. .

Przekłady

1. J. W. Goethe: Faust. Rękopis. [Inf. rodziny].

Prace edytorskie i redakcyjne

1. J. Słowacki: Genesis z ducha. Wydał i oryginalnymi drzeworytami przyozdobił J. Hulewicz. Poznań: Ostoja 1918, 53 s.
2. Brzask epoki. W walce o nową sztukę. T. 1. 1917-1919. Red. [i wstępem opatrzył] J. Hulewicz. Zdrój 1920, 259 s.
Dalsze tomy nie ukazały się.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Polski słownik biograficzny. T. 10. Wrocław 1962 (S. Helsztyński).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
A. Niewiadowski: Jerzy Hulewicz. W: A. Niewiadowski, A. Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań 1990.

Ogólne

Książki

A. Hulewicz-Feillowa: Rodem z Kościanek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1988, 215 s. [dzieje rodu].

Artykuły

J. Stur: O poecie teoretyku. W tegoż: Na przełomie. Lwów 1921.
S. Papée: Teatr ekspresjonistyczny Jerzego Hulewicza. W tegoż: Kwiaty na ugorze. Poznań 1929.
Z. Kosidowski: Zdrój” i ekspresjonizm. O Jerzym Hulewiczu twórcy. W tegoż: Fakty i złudzenia. Poznań 1931.
S. Kasztelowicz: Ekspresjonizm na tle współczesnej kultury; Jerzy Hulewicz. W tegoż: Tragicy doby bez kształtu. Warszawa 1933.
J. Kłossowicz: Polscy ekspresjoniści. Dialog 1960 nr 70.
B. Hulewicz: Inter arma. W tegoż: Wielkie wczoraj w małym kręgu. Warszawa 1968.
S. Balbus: Druga świetność. Życie Literackie 1969 nr 8.
E. Polanowski: O dramatach Jerzego Hulewicza. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Filologia Polska 1979 nr 2.
J. Ratajczak: Ekspresjonizm Jerzego Hulewicza. Scena 1979 nr 9.
Z. Zakrzewski: Saga rodu Hulewiczów. Nurt 1981 nr 5/6.
J. Malinowski: Jerzy Hulewicz, Melchior Wańkowicz i cenzura krakowska. Pamiętnik Teatralny 1983 z. 2 [dot. wystawienia „Aruny”].
W. Gutowski: Wyobcowanie – bunt – ofiara. (Z problemów ekspresjonistycznej historiozofii). Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska 1987 z. 30.
W. Gutowski: Wyobcowanie – bunt – ofiara. Z problemów ekspresjonistycznej historiozofii. W: Ekspresjonizm w literaturze Młodej Polski na tle literatury polskiej i obcej XX wieku. Lublin 1988 [dot. też twórczości T. Micińskiego].
P. Nowak: Ruch wydawniczy w Poznaniu 1918-1945. „Kronika Wielkopolska1990 nr 4.
E. Udalska: Ekspresjonizm dramatów Jerzego Hulewicza. W: Dramat i teatr dwudziestolecia międzywojennego. Wrocław 1992.
Z. Zakrzewski: Saga rodu Hulewiczów. W tegż: Wielkopolanie w kulturze polskiej. Poznań 1992.
E. Kuźma: Człowiek wobec Boga, religii i Kościoła w polskim ekspresjonizmie. W: Miedzy konstrukcją a destrukcją. Szczecin 1994.
E. Kuźma: Literatura „starych” wobec pytań ostatecznych. Jerzy Hulewicz i Emil Zegadłowicz; Quasi-teologia ekspresjonistyczna w manifestach i pismach teoretycznych Stanisława Przybyszewskiego oraz Jerzego Hulewicza. W: Religijne aspekty literatury polskiej XX wieku. Lublin 1997.
E. Udalska: Z lektury dramatu: Ekspresjonizm dramatów Jerzego Hulewicza. W tejże: Teatr – Aktor – Dramat. Katowice 2001.
T. Bujnicki: Szkice wileńskie. Kraków 2002, passim.

Kain

S. Zousmer: Rzecz o „Kainie” Jerzego Hulewicza. Wiek Nowy 1920 nr 5770, 5773, 5774.
J. Stur: Jerzy Hulewicz. „Kain”. W tegoż: Na przełomie. Lwów 1921.
J. Ratajczak: Kain” Jerzego Hulewicza. Proscenium 1963 nr 3.
A.R. Burzyńska: Na krawędzi Ziemi i teatru. Jerzy Hulewicz. „Kain”. W tejże: Mechanika cudu. Kraków 2005.

Kratery

J. Zieliński: Zabić w sobie psa. Twórczość 1980 nr 3.

Dzieje Utana; Dziura w próżni; Lolita-Liana

L. Piwiński. „Przegląd Współczesny1929 t. 28.

Szaruga

J. Czechowicz: Stella Magorum. Pion 1937 nr 48.
A. Łaszowski: Powieść Jerzego Hulewicza. Myśl Polska 1938 nr 8.