BIO

Urodzony 18 października 1919 w Jarosławiu w rodzinie ziemiańskiej; syn Juliana Antonowicza-Hordyńskiego i Heleny ze Steinbachów. Nauki początkowe pobierał w Kutach, po czym w 1930-37 uczył się w II Gimnazjum Państwowym w Stanisławowie. Debiutował w 1935 wierszami drukowanymi w miesięczniku młodzieży szkolnej „Pobudka”. Od 1937 studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza (UJK) we Lwowie. Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Lwowa przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR), studiował w 1940/41 polonistykę i orientalistykę na Uniwersytecie im. I. Franki; w 1941 otrzymał literacką nagrodę tegoż Uniwersytetu za przekłady poezji ukraińskiej. Podczas okupacji niemieckiej kontynuował studia polonistyczne na działającym tajnie UJK. Był członkiem Armii Krajowej. Brał udział w konspiracyjnym życiu kulturalnym i literackim; organizował wieczory poetyckie, gromadził materiały do nielegalnych wydawnictw literackich wydawanych przez Biuro Informacji i Propagandy. Publikował wiersze (anonimowo) w lwowskich konspiracyjnych antologiach Wierne płomienie (1943) i Śpiew wojny (1944), a w 1943 także w warszawskich pismach „Sprawy Narodu” i „Kuźnia” (tu pod pseudonimem Krak). Po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1944 był kierownikiem literackim Polskiego Teatru Dramatycznego we Lwowie. W marcu 1945 został aresztowany i do 1948 przebywał w więzieniu i kilku łagrach w głębi ZSRR, m.in. w Donbasie. Po powrocie do kraju podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w 1952 uzyskał magisterium. W 1948 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (następnie Związku Literatów Polskich). Rozwijał twórczość literacką, publikując wiersze, reportaże, recenzje i przekłady poetyckie z niemieckiego, rosyjskiego i ukraińskiego w wielu czasopismach, m.in. w „Tygodniku Powszechnym” (1948), „Odrze” (1949), „Dzienniku Literackim” (1949-50), „Echu Tygodnia” (1951-56), „Od A do Z” (1951-57), „Życiu Literackim” (stale od 1951; w 1956 został członkiem zespołu redakcyjnego pisma), „Twórczości” (od 1954), „Dzienniku Polskim” (1957-61), „Nowej Kulturze” (1958-60), „Przekroju” (1959). Jako autor piosenek i tekstów do recytacji współpracował z krakowskimi i łódzkimi teatrami satyrycznymi. Był prelegentem i konsultantem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. W 1961 został członkiem Polskiego PEN Clubu. W 1961-63 studiował język i literaturę francuską na Sorbonie w Paryżu, a w następnych latach historię kultury włoskiej w Uniwersitá per Stranieri w Perugii we Włoszech. W 1964 zamieszkał na stałe w Rzymie. Współpracował nadal z „Życiem Literackim” jako członek zespołu redakcyjnego (do 1972), autor wierszy oraz felietonów i korespondencji z Rzymu, z „Kulturą” (1963-70) i z „Przekrojem”, w którym od 1964 ogłaszał stale felietony i korespondencje z Rzymu (podpisane J.H.). Utwory poetyckie publikował także we „Współczesności” (1965-67), „Poezji” (stale od 1966), „Miesięczniku Literackim” (1968-76), „Tygodniku Kulturalnym” (1968-73), „Literaturze” (1973-81) i „Odrze” (stale od 1973). Równocześnie nawiązał współpracę z wychodzącymi w Rzymie periodykami kulturalnymi „La Fiera Letteraria”, „La Ribalta”, „Conoscersi”, „Don Chisciotte”. Otrzymał kilka włoskich nagród literackich, m.in. nagrodę Città Eterna przyznaną przez międzynarodową Accademia Cappitolina (1971), Gran Premio Italia (1972; za Etiudy olimpijskie w przekładzie L. d'Eramo), złoty medal Sindaco di Roma za twórczość poetycką ufundowany przez burmistrza Rzymu (1975) i nagrodę międzynarodowej Accademia Le Muse we Florencji (1981; jednocześnie został powołany w poczet członków tej akademii). W tymże roku zamieścił cykl wierszy w wychodzącym poza zasięgiem cenzury piśmie „Puls”. Wiersze zamieszczał też m.in. w pismach „Dekada Literacka” (1993) i „Więź” (1995). W 1991 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Zmarł 14 czerwca 1998 w Rzymie; pochowany tamże na cmentarzu Prima Porta.

Twórczość

1. Rozmowy z Chopinem. Wieczór poezji i muzyki. Prapremiera: Kraków, Stary Teatr 1949. Por. poz. .

2. Powrót do światła. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1951, 44 s.

3. Wędrówki. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1955, 80 s.

4. Pod znakiem Wagi. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1959, 91 s.

Zawartość

Zawiera cykle: Ranny most; Pejzaż powracający ze snu.

5. Rozmowy z Chopinem. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961, 35 s.

6. Głowa na pieńku. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965, 71 s.

7. Koncert włoski. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 63 s.

8. Błędne koło. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1969, 75 s.

9. Egzorcyzmy. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 74 s.

10. Wiersze wybrane. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976, 277 s.

Zawartość

Zawiera wiersze z tomów poz. , , , , , , , oraz: Wiersze wojenne. (Z antologii konspiracyjnych. 1939-1944); Nowe wiersze.

11. Epitafium dla kota. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1977, 58 s.

12. Cena oddechu. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 80 s.

13. Ślad. [Wiersze]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1985, 65 s.

14. Oddalenia. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 85 s.

15. Drehmoment. [Wiersze]. [Przeł.] G. Friesdorf. Köln: W. Lahaye 1992.

Wydanie bibliofilskie w języku polskim i niemieckim 10 erotyków ilustrowanych na płytkach ceramicznych przez Jo Karla.

16. Seans. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 65 s.

17. Festyn. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998, 64 s.

Wybory utworów literackich w przekładach

flamandzki

De prijs van adem. [Przeł.] A. Van Rijsewijk. Eindhoven 1987.

francuski

Les retours inaccomplis. [Przeł.] S. Arlet. Paris 1964.

niderlandzki

De Prijs van Adem. [Wiersze]. [Przeł.] A. van Rijsewijk. [Holandia] 1987.

niemiecki

Formel des Glücks. Berlin 1961.
Perpetum Mobile. [Przeł.] I. Zimmermann-Gölkheim. Hoffnungstahl-Köln 1969.

ukraiński

Obludne kolo. [Przeł.:] G. Koczur, I. Kostecki. Stuttgart 1978.

włoski

Erotica. [Przeł.] E. Giannelli. Roma 1979.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1956, 1988.

Wywiady

Szukam trwania w poezji. Rozm. K. Kania. Kierunki 1986 nr 11.
Istnieć jak najdłużej w wymiarze tutejszym. Rozm. K. Lisowski. Dekada Literacka 1995 nr 8.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
Słownik badaczy literatury polskiej. T. 6. Łódź 2003 (J. Starnawski).

Ogólne

Artykuły

R. Kosiński: Jerzy Hordyński. W tegoż: Głowy podwawelskie. Kraków 1965.
J. Przyboś: Ważny tom poetycki. Kultura 1965 nr 5, przedruk pt. Prawda Jerzego Hordyńskiego. W tegoż: Sens poetycki. T. 2. Wyd. 2. Kraków 1967.
J. Kwiatkowski: Poezja zmienna jest. Życie Literackie 1969 nr 32.
K. Pisarkowa: Zawód: poeta. Język Polski 1977 nr 4.
S. Stabryła: Hellada i Roma w Polsce Ludowej. Kraków 1983, passim.
J. Dużyk: Jerzy Hordyński – Rzymianin. Twórczość 1998 nr 10.
I. Frühlingowa: Jerzy Hordyński. Gazeta Wyborcza 1998 nr 216.
G. Jorio: Addio Giorgio, cicerone per caso e poeta nel cuore. Il Messaggero”, Rzym 1998 nr z 22 VI.
K. Lisowski: Jerzy Hordyński (1919-1998). Dekada Literacka 1998 nr 6/7.
B. Mamoń: Śmierć starego poety. Tygodnik Powszechny 1998 nr 26.
J. Moskwa. „Rzeczpospolita1998 nr 142.
A.M. Kraus: Informacje biograficzne i wspomnienia o poecie i publicyście Jerzym Hordyńskim. „Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławiat. 14: 2000/2002.
A. Litwornia: Lwowski, krakowski, rzymski Hordyński. Arkusz 2000 nr 7.

Powrót do światła

J. Paczuski: Poezja jutra. Tygodnik Powszechny 1952 nr 18.
J. Śpiewak. „Twórczość1952 nr 2.

Głowa na pieńku

A. Wilkoń: Hordyński bez masek. Twórczość 1966 nr 4.

Koncert włoski

J. Pieszczachowicz: Ucieczki daremne. Twórczość 1970 nr 6, przedruk w tegoż: Pegaz na rozdrożu. Łódź 1991 [dot. też: Błędne koło].

Błędne koło

T. Kłak: W błędnym kole poezji. Poezja 1969 nr 8.
J. Pieszczachowicz: Ucieczki daremne. Twórczość 1970 nr 6, przedruk w tegoż: Pegaz na rozdrożu. Łódź 1991 [dot. też: Koncert włoski].

Egzorcyzmy

J. Gondowicz: Poeta ironii obrotowej. Nowe Książki 1972 nr 15.
T. Nowak: Wypędzanie i zaklinanie. Tygodnik Kulturalny 1972 nr 10.
I. Smolka: Opisanie bezsiły. Poezja 1972 nr 7.

Wiersze wybrane [1997]

A. Kaliszewski: W okrutnej nocy swego serca. Życie Literackie 1977 nr 19.
S. Sterna-Wachowiak: We wszystkich czasach jesteśmy obecni. Twórczość 1978 nr 4 [dot. też: Epitafium dla kota].
B. Żurakowski: Strip-tease pielgrzyma. Odra 1978 nr 3, przedruk w tegoż: Paradoks poezji. Kraków 1982 [dot. też: Epitafium dla kota].

Epitafium dla kota

A. Kaliszewski: Demiurg bardzo ludzki. Literatura 1977 nr 44.
S. Sterna-Wachowiak: We wszystkich czasach jesteśmy obecni. Twórczość 1978 nr 4 [dot. też: Wiersze wybrane].
B. Żurakowski: Strip-tease pielgrzyma. Odra 1978 nr 3, przedruk w tegoż: Paradoks poezji. Kraków 1982 [dot. też: Wiersze wybrane].

Cena oddechu

S. Jurkowski: Cena istnienia. Tygodnik Kulturalny 1982 nr 20.
B. S. Kunda: Cena oddechu, cena istnienia. (O poezji Jerzego Hordyńskiego). Życie Literackie 1982 nr 44.
W. Natanson: Nie chcę pozować do „portretu”…Nowe Książki1983 nr 3.
W. Ligęza: Dotknięcie ziemi. Twórczość 1984 nr 3.
R. Matuszewski: Współczesna poezja polska. Polonistyka 1986 nr 3.

Ślad

S. Jurkowski: Tropy przemijania. Pismo Literacko-Artystyczne 1986 nr 5.

Oddalenia

A. Zawada: Obrzęd przypomnień. Twórczość 1990 nr 7.
S. Jurkowski: Liryczne wątpliwości. Nowe Książki 1991 nr 2.

Seans

P. Szewc: Na brzegu ciemności. Znak 1996 nr 2.
B. Żurakowski: Mądrość powracającego poety. Odra 1996 nr 5.

Festyn

P. Szewc: Szczęściem jest nieistnienie. Nowe Książki 1998 nr 11.