BIO

Urodzony 11 lutego 1909 w Krakowie; syn Antoniego Heyduka, rzemieślnika, właściciela zakładu krawieckiego, i Bronisławy z domu Hocke. Uczęszczał do IV Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Krakowie. W tym czasie zamieścił w czasopiśmie gimnazjalnym „Nasza Myśl” pierwsze wiersze Bór i Drzewa, w 1929 zaś sprawozdanie sportowe w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym”. W 1929, po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, przez rok pracował w administracji Szpitala św. Łazarza w Krakowie. Od 1930 studiował historię i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ), ponadto uczył się prywatnie rysunku oraz malarstwa w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1935 przerwał studia i odbył jednoroczną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie i 36. Pułku Legii Akademickiej w Warszawie. W 1936 uzyskał dyplom magisterski. W czasie studiów i w następnych latach należał do Strzelca i pracował w Okręgu Związku Strzeleckiego jako instruktor oświatowy. Zajmował się też czynnie sportem, uprawiając narciarstwo, jazdę konną i strzelectwo sportowe. Współpracował z prasą sportową (m.in. z „Życiem Sportowym”). W 1938 uległ wypadkowi w Tatrach i leczył się przez rok w Zakopanem i Krakowie. Brał udział w kampanii wrześniowej, walcząc pod Kolbuszową, Józefowem i Zwierzyńcem. Wzięty do niewoli niemieckiej pod Janowem, zbiegł z transportu jeńców i wrócił do Krakowa, gdzie w czasie okupacji niemieckiej pracował jako rysownik w Ogrodzie Botanicznym. Uczestniczył w działalności konspiracyjnej w szeregach Armii Krajowej. Po wojnie podjął twórczość artystyczną i literacką oraz pracę pedagogiczną (wykłady w Studium Nauczycielskim I i II oraz w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie), a także działalność popularyzatorską w zakresie wiedzy o sztuce. Od 1945 należał do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1948 na podstawie pracy Zmierzch husarii otrzymał na UJ stopień doktora filozofii w zakresie historii i historii sztuki. W 1953 uzyskał dyplom ukończenia Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie (specjalność trenerska), w 1959 zaś dyplom ukończenia wyższych studiów artystycznych w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Miał liczne wystawy malarskie w kraju, a także za granicą, m.in. w Czechosłowacji, Austrii, Szwecji, Monaco, we Francji (począwszy od 1951). W 1956 otrzymał Srebrny Medal Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Jako prozaik debiutował w 1957 powieścią Ogród nieplewiony. Od 1960 należał do Związku Literatów Polskich. Odbył liczne podróże zagraniczne, m.in. na Węgry, do Austrii, Szwecji, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Czechosłowacji, Rumunii, Francji. Odznaczony m.in. odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1974), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1978). Zmarł 15 listopada 1984 w Krakowie; pochowany tamże na Cmentarzu Rakowickim.

Twórczość

1. Ogród nieplewiony. [Powieść historyczna]. Ilustracje zebrał B. Heyduk. T. 1-2. Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 501 + 417 s. Wyd. 2 tamże 1982, 405 s.

2. Negacja i Wiktoria. [Powieść historyczna]. Ilustracje zebrał B. Heyduk.Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 483 s. Wyd. 2 tamże 1967.

3. Janina”, znak Sobieskich. [Powieść historyczna]. Materiały ilustracyjne zebrał B. Heyduk. Warszawa: Nasza Księgarnia 1964, 215 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1969; wyd. 3 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977; wyd. 4 Warszawa: Nasza Księgarnia 1983.

4. Legendy i opowieści o Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1967, 161 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972, wyd. 3 1980, wyd. 4 1985, [wyd. 5] 1994.

Zawartość

Kajety babuni; Podziemny Wawel; Kruków – Kraków; O Kraku – bohaterze; O Walgierzu Wdałym; Wanda; Szatańska rada czarownicy; Dzwon topielców; Wieże Mariackie; Zaczarowani dworzanie; Hejnał czyli pobudka; Najstarszy sport; Targ na rynku i czajka; Niezatarty ślad; Kopernik, Faust i Twardowski; Drugi król chłopów; Sędziwoj i Seton w Krakowie; Skrzydlaci listonosze; Skała Kmity; O Annie Jagiellonce i Stefanie Batorym; Złote cegły; Boruta; Jak pies z kotem; Malarz najbardziej krakowski [o M. Stachowiczu].

5. Kwiat paproci. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1969, 211 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1983, wyd. 3 tamże 1984.

6. Trójkrólewie. [Powieść]. Materiały ilustracyjne zebrał B. Heyduk. Warszawa: Nasza Księgarnia 1969, 277 s. Wyd. 2 tamże 1972.

7. Dahlbergh w Polsce. Dziennik i ryciny szwedzkie z dziejów „Potopu” 1656-1657. Wstęp: A. Przyboś. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1971, 205 s.

8. Od Warszawy do Połtawy. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1974 [właśc. 1973], 336 s.

9. W północnej burzy. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 314 s.

10. W saskim menuecie. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1978, 276 s.

11. Z Płazówki w świat. [Powieść]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1984, 196 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1966, 1973.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (B. Winklowa).
J. R. Heyduk: [Bibliografia]. W: B. Heyduk: Katalog wystawy malarskiej. Warszawa 1979.
Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984.
Rocznik Literacki 1984” wyd. 1991 (A. Biernacki).

Ogólne

Książki

J.R. Heyduk: 50-lecie pracy twórczej Bronisława Heyduka 1928-1978. Maszynopis powst. 1978/1979, [103] s. [w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie].

Artykuły

A. Marzec: O Bronisławie Heyduku – twórcy wszechstronnym. Przegląd Oświatowo-Wychowawczy 1986 nr 3.
A. Marzec: Przez mikroskop i lunetę. (O malarstwie i pisarstwie Bronisława Heyduka). „Pismo Literacko-Artystyczne1986 nr 11/12.
U. Dąbrowska: Wielka historia w powieściach Bronisława Heyduka. W: Polska powieść historyczna XX wieku. Lublin 1990.
A. Marzec: Bronisław Heyduk: Z Płazówki w świat. W tejże: Co jest w człowieku. Interpretacje prozy współczesnej. Łódź 1993.

Dahlbergh w Polsce

Z. Florczak: Reportaż sprzed trzystu lat. Nowe Książki 1972 nr 8.

Od Warszawy do Połtawy

M. Ruszczyc: Wali się dom stary. Nowe Książki 1974 nr 17.

W saskim menuecie

M. Ruszczyc: Eksperymenty, eksperymenty... Nowe Książki 1978 nr 24.

Z Płazówki w świat

A. Marzec: Żywot, w którym przegląda się historia. Życie Literackie 1985 nr 25.