BIO

Urodzony 28 maja 1929 w Poznaniu; syn Mieczysława Herdegena, pracownika banku, i Marii z domu Münnich. Do 1939 mieszkał w Toruniu. W czasie okupacji niemieckiej, po wysiedleniu z Torunia, przebywał w Krakowie i tu ukończył szkołę powszechną. W 1943-44 pracował w Stalowej Woli jako pomocnik palacza, a później jako goniec biurowy. Po zakończeniu wojny powrócił do Krakowa i uczęszczał do Liceum i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. W tym czasie rozpoczął twórczość literacką. Debiutował w 1946 opowiadaniem Warszawskie dzieci idziemy w bój ..., ogłoszonym w „Młodej Rzeczypospolitej” (nr 3); w piśmie tym publikował następnie w 1946-47 wiersze, reportaże, felietony i recenzje. W 1948 wstąpił do Związku Młodzieży Polskiej. Występował w amatorskim zespole międzyszkolnym, a w 1949 w zespole amatorskim przy Wojewódzkiej Komisji Związków Zawodowych. W tymże roku po zdaniu matury w Liceum i Gimnazjum im. B. Nowodworskiego, rozpoczął studia na wydziale aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie. Równocześnie kontynuował twórczość literacką i krytyczną. Od 1950 współpracował z Państwowym Instytutem Wydawniczym i wydawnictwem Książka i Wiedza, pisząc wewnętrzne recenzje wydawnicze. Wiersze, artykuły i recenzje ogłaszał w „Życiu Literackim” (od 1951), „Nowej Kulturze” (od 1951), „Wsi” (1951-52), „Dzienniku Polskim” (od 1952; tu m.in. cykl Rozmowy o literaturze, 1952-53). Od 1951 należał do Związku Literatów Polskich. W 1952 został członkiem kandydatem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W tymże roku pełnił krótko funkcję kierownika literackiego Teatru Młodego Widza, a w 1953 pracował w Wydawnictwie Literackim jako kierownik działu literatury współczesnej. Po ukończeniu studiów aktorskich w 1953 wyjechał do Gdańska, gdzie w sezonie 1953/54 występował w Teatrze Wybrzeże oraz był wespół z Konstantym Puzyną jego kierownikiem literackim. W 1954 powrócił do Krakowa. Pracował w Teatrze Satyryków jako konferansjer (1955-56), w Starym Teatrze jako kierownik literacki i aktor (1955/56-1963/64). Uczestniczył w ulicznym kabarecie politycznym Teatr na Wozie jako aktor i autor tekstów (1956-58). Występował w filmach i w telewizji. Kontynuował też twórczość literacką i krytyczną, publikując wiersze, artykuły i recenzje głównie w „Życiu Literackim” (w 1954-55 był też redaktorem działu krytyki literackiej), w „Dzienniku Polskim” (m.in. w 1958-62 cykl Z mojego dzienniczka), „Echu Krakowa” (w 1956 liczne felietony). Był przedstawicielem redakcji miesięcznika „Twórczość” na Kraków. W 1964/65-1971/72 występował w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie. W 1964 (a następnie w 1967) uzyskał I miejsce w zorganizowanym przez „Dziennik Polski” plebiscycie na najbardziej lubianego aktora krakowskiego. W 1965 otrzymał Złotą Odznakę za Pracę Społeczną dla miasta Krakowa. W 1972 przeniósł się do Warszawy, gdzie początkowo pracował w Teatrze Studio, a od 1974 w Teatrze Powszechnym. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1969). Zmarł nagle 15 stycznia 1980 w Toruniu; pochowany w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim. Pośmiertnie otrzymał w 1980 nagrodę aktorską Złoty Ekran za twórczość telewizyjną.

Twórczość

1. Zadania domowe. Felietony i recenzje. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1956, 168 s.

Zbiór tekstów drukowanych w czasopismach 1952-1956.

2. Zbój i żołnierz czyli Cnoty ocalenia. Krotochwila wielce starodawna w 1 odsłonie. [Współautor:] J. Stwora. [Kraków 1960], 7 s. Teatr Amatorski „Głosu Młodzieży Wiejskiej”.

Nagrody

Nagroda w konkursie Rozgłośni Krakowskiej Polskiego Radia na krótki utwór literacki w 1960.

3. Spacerkiem, spacerkiem przez Londyn. (Widowisko satyryczne). [Współautor:] J. Nowak, P. Pawłowski. Prapremiera: Kraków, Stary Teatr 1961.

4. Pies, wilk i my czyli Co żołnierz miał z trzech groszy. Krotochwila wielce starodawna w 3 odsłonach. [Współautor:] J. Stwora. Uwagi inscenizacyjne: L. Zamkow-Słomczyńska. Scenografia: J. Skarżyński. Muzyka: T. Maklakiewicz. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1963, 77 s., powielone.

5. Wiersze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1970, 52 s. Wyd. 2 tamże 1973.

Montaże utworów

K. Krumłowski: Królowa przedmieścia. [Wodewil]. Adaptacja: L. Herdegen, J. Stwora. Wystawienie: Kielce, Teatr im. S. Żeromskiego 1960.
Wasze imiona. Widowisko poetyckie. Wybór i oprac.: L. Zamkow-Słomczyńska. Uwagi inscenizacyjne: L. Zamkow-Słomczyńska. Scenografia: L. i J. Skarżyńscy. Muzyka: L.M. Kaszycki. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1961, 37 s., powielone.

Prace redakcyjne

1. Teatr na Wozie. Do druku przygotowali: L. Herdegen, P. Pawłowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1959, 80 s.
Teksty z programów teatru w latach 1956-1958.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1953, 1973.

Autor o sobie

L. Herdegen: [Odpowiedź na ankietę:] Aktor — marzenia, myśli i rozterki. Teatr 1970 nr 2.
L. Herdegen: [Wypowiedź na temat własnej kariery artystycznej]. Trybuna Robotnicza 1973 nr 291, 297.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (J. Czachowska).

Ogólne

Artykuły

[Nekrolog]. Almanach Sceny Polskiej 1979/1980.
J. Adamski. Teatr 1980 nr 5.
W. Czapińska. Tygodnik Kulturalny 1980 nr 4.
W. Czapińska: Leszek Herdegen. Tygodnik Kulturalny 1980 nr 4.
K. Zbijewska. Dziennik Polski 1980 nr 15.

Zadania domowe

J. Sławiński: Felietony do poduszki. Twórczość 1956 nr 12.
J. Strumiński: Zabawki krytyczne. Pochwała imitacji. Ziemia i Morze 1956 nr 12.
J. Błoński. Rocznik Literacki 1956 wyd. 1957.

Wiersze

S. Stanuch: Leszek Herdegen. Dziennik Polski 1970 nr 236, przedruk w tegoż: Na gorącym uczynku. Kraków 1978.
J. Pieszczachowicz: Na wpół żartem... Twórczość 1972 nr 2, przedruk w tegoż: Pegaz na rozdrożu. Łódź 1991.
E. Łubieniewska: W poszukiwaniu siebie. Życie Literackie 1973 nr 48.