HERDEGEN Leszek

Urodzony 28 maja 1929 w Poznaniu; syn Mieczysława Herdegena, pracownika banku, i Marii z domu Münnich. Do 1939 mieszkał w Toruniu. W czasie okupacji niemieckiej, po wysiedleniu z Torunia, przebywał w Krakowie i tu ukończył szkołę powszechną. W 1943-44 pracował w Stalowej Woli jako pomocnik palacza, a później jako goniec biurowy. Po zakończeniu wojny powrócił do Krakowa i uczęszczał do Liceum i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. W tym czasie rozpoczął twórczość literacką. Debiutował w 1946 opowiadaniem Warszawskie dzieci idziemy w bój ..., ogłoszonym w „Młodej Rzeczypospolitej” (nr 3); w piśmie tym publikował następnie w 1946-47 wiersze, reportaże, felietony i recenzje. W 1948 wstąpił do Związku Młodzieży Polskiej. Występował w amatorskim zespole międzyszkolnym, a w 1949 w zespole amatorskim przy Wojewódzkiej Komisji Związków Zawodowych. W tymże roku po zdaniu matury w Liceum i Gimnazjum im. B. Nowodworskiego, rozpoczął studia na wydziale aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie. Równocześnie kontynuował twórczość literacką i krytyczną. Od 1950 współpracował z Państwowym Instytutem Wydawniczym i wydawnictwem Książka i Wiedza, pisząc wewnętrzne recenzje wydawnicze. Wiersze, artykuły i recenzje ogłaszał w „Życiu Literackim” (od 1951), „Nowej Kulturze” (od 1951), „Wsi” (1951-52), „Dzienniku Polskim” (od 1952; tu m.in. cykl Rozmowy o literaturze, 1952-53). Od 1951 należał do Związku Literatów Polskich. W 1952 został członkiem kandydatem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W tymże roku pełnił krótko funkcję kierownika literackiego Teatru Młodego Widza, a w 1953 pracował w Wydawnictwie Literackim jako kierownik działu literatury współczesnej. Po ukończeniu studiów aktorskich w 1953 wyjechał do Gdańska, gdzie w sezonie 1953/54 występował w Teatrze Wybrzeże oraz był wespół z Konstantym Puzyną jego kierownikiem literackim. W 1954 powrócił do Krakowa. Pracował w Teatrze Satyryków jako konferansjer (1955-56), w Starym Teatrze jako kierownik literacki i aktor (1955/56-1963/64). Uczestniczył w ulicznym kabarecie politycznym Teatr na Wozie jako aktor i autor tekstów (1956-58). Występował w filmach i w telewizji. Kontynuował też twórczość literacką i krytyczną, publikując wiersze, artykuły i recenzje głównie w „Życiu Literackim” (w 1954-55 był też redaktorem działu krytyki literackiej), w „Dzienniku Polskim” (m.in. w 1958-62 cykl Z mojego dzienniczka), „Echu Krakowa” (w 1956 liczne felietony). Był przedstawicielem redakcji miesięcznika „Twórczość” na Kraków. W 1964/65-1971/72 występował w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie. W 1964 (a następnie w 1967) uzyskał I miejsce w zorganizowanym przez „Dziennik Polski” plebiscycie na najbardziej lubianego aktora krakowskiego. W 1965 otrzymał Złotą Odznakę za Pracę Społeczną dla miasta Krakowa. W 1972 przeniósł się do Warszawy, gdzie początkowo pracował w Teatrze Studio, a od 1974 w Teatrze Powszechnym. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1969). Zmarł nagle 15 stycznia 1980 w Toruniu; pochowany w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim. Pośmiertnie otrzymał w 1980 nagrodę aktorską Złoty Ekran za twórczość telewizyjną.