BIO

Urodzona 1 kwietnia 1925 w Wilnie; córka Józefa Golmonta, krawca, i Jadwigi z Jachimowiczów. Do szkoły podstawowej i średniej uczęszczała w Wilnie, gdzie też przebywała w czasie II wojny światowej, kontynuując naukę na tajnych kompletach. Była członkiem tajnej organizacji harcerek. W 1946 przyjechała do Krakowa, gdzie od 1947 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim; w 1951 uzyskała magisterium. Równocześnie w 1948-53 pracowała w redakcji „Tygodnika Powszechnego” w Krakowie. Debiutowała w 1950 jako krytyk literacki, publikując na łamach tegoż tygodnika recenzję książki Jana Wilczka Nr 16 produkuje (nr 2; podpisana J.G.). W 1954 wyszła za mąż za Jacka Hennela, fizyka. W 1954-56 była pracownikiem krakowskiego oddziału Wydawnictwa Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. W 1957 powróciła do pracy w „Tygodniku Powszechnym”, najpierw na stanowisku sekretarza redakcji, a następnie – zastępcy redaktora naczelnego. Na łamach tego pisma ogłaszała liczne recenzje literackie i teatralne, wywiady z pisarzami oraz artykuły na tematy społeczno-kulturalne i felietony (m.in. cykle: w 1970-76 Rubryka rodzinna, w 1976-81 Na co dzień i od święta, w 1990-93 Z domu i nie tylko); publikowała także w miesięczniku „Znak” (1952, 1957, 1964). W 1956 została członkiem Klubu Inteligencji Katolickiej (KIK), z czym wiązała się jej szeroko zakrojona w latach późniejszych działalność odczytowa w KIK-ach na terenie całego kraju oraz w duszpasterstwie akademickim. Utrzymywała stałe i liczne kontakty z zagranicznymi środowiskami katolickimi, m.in. brała udział w tzw. seminariach oświęcimskich organizowanych przez Pax Christi (Republika Federalna Niemiec) oraz w kongresach Pax Romana (w 1958 we Francji, w 1965 w Luksemburgu), a także w ruchu Sühnezeichen (Niemiecka Republika Demokratyczna). Od 1963 należała do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (w 1980-82 była członkiem Zarządu Oddziału Krakowskiego). Otrzymała nagrody Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1978, 1980, 1981) za najlepsze artykuły o Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Krakowie. Artykuły publicystyczne oraz fragmenty prozy ogłaszała m.in. w wydawanych poza cenzurą czasopismach „Tygodnik Solidarność” (1981, tu cykl felietonów pt. Widziane z domu), „Miesięcznik Małopolski” (1983), „Obecność” (1984), „Przegląd Polityczny” (1985), „Vacat” (1985), „Promieniści” (1986, 1988), „Ogniwo” (1987). W 1981-82 pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego Stowarzyszenia Opieki nad Więźniami „Patronat” oraz uczestniczyła w pracach Komisji Episkopatu Justitia et Pax. W 1985 opublikowała skonfiskowane przez cenzurę felietony z „Tygodnika Powszechnego” w niezależnym kwartalniku literackim „Puls”. Nadal była członkiem zespołu redakcyjnego „Tygodnika Powszechnego” i autorką stałego cyklu felietonów pt. Z domu i nie tylko (do 1996), następnie rozpoczęła nowy cykl Votum separatum. W 1989-93 była posłem na sejm z ramienia Komitetu Obywatelskiego Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych „Solidarność” w Krakowie. Odznaczona m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1974), medalem „Zasłużony dla Tolerancji”, przyznawanym przez Fundację Ekumeniczną „Tolerancja” (2002). Zmarła 22 sierpnia 2020 w Krakowie; pochowana tamże na Cmentarzu Rakowickim.

Twórczość

1. Juliusz Osterwa. [Monografia]. [Współautor:] J. Szaniawski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 73 s.

2. U nas w rodzinie. [Felietony]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1973, 270 s. Wyd. 2 łącznie z poz. pt. U nas w rodzinie, tamże 1989, 387 s.

Wybór artykułów zamieszczonych w „Tygodniku Powszechnym" w 1970-1973 w stałej „Rubryce rodzinnej”.

3. My rodzice. [Felietony]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1977, 362 s. Wyd. 2 łącznie z poz. pt. U nas w rodzinie, tamże 1989, 387 s.

Cz. 2 opracowana na nowo z odcinków „Rubryki rodzinnej” z „Tygodnika Powszechnego” z 1971-1975; cz. 1 zob. poz. .

4. Obecność. [Szkic o Janie Pawle II]. Tekst: J. Hennelowa. Zdjęcia: R. Rydet. Kalwaria Zebrzydowska: Calvarianum 1988, 119 s.

5. Votum separatum. Publicystyka 1982-1999. Wybór: A. Romanowski. Przedmowa: J. Woźniakowski. Kraków: Universitas 2000, 320 s.

6. Bo jestem z Wilna... Z Józefą Hennelową rozmawia Roman Graczyk. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 2001, 214 s.

7. Niedowiarstwo moje. Refleksje religijne. [Szkice publicystyczne]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 2002, 148 s.

Przekłady

1. J. C. Barreau: Abyście przez wiarę życie mieli. [Przeł.:] I. Afamska, J. Hennelowa, H. Malewska. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1969, 269 s.

Prace redakcyjne

1. Nas dwoje. Konkurs Spodka. [Wybór i oprac.:] J. Hennelowa. Posłowie: M. Skwarnicki. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1969, 301 s.
Wybór wypowiedzi nadesłanych na ankietę „Tygodnika Powszechnego” w 1962.
2. Kim jest dla mnie Jezus Chrystus. Wypowiedzi w ankiecie „Tygodnika Powszechnego”. Wybór, oprac. i posłowie: J. Hennelowa. Wstęp: W. Gawlik. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1975, 379 s. Wyd. 2 tamże 1976.
3. ...i dzień się już nachylił. Wybór z ankiety „Tygodnika Powszechnego” „Myślę o moim życiu”. Red., wstęp i posłowie: J. Hennelowa. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1980, 290 s.
4. Powołanie i przygoda: rodzice i wychowawcy o sobie. Wybór, red. i wstęp: J. Hennelowa. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1983, 273 s.
5. Nasze sprawy rodzinne. Oprac.: J. Hennelowa i M. Skwarnicki. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1990, 512 s.
6. J. Turowicz: Kościół nie jest łodzią podwodną. Wybór publicystyki z lat 1964-1987. Wybór i red.: J. Hennelowa. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1990, 418 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1990, 2004.

Wywiady

• zob. Twórczość poz. .
Z Wilna na Wiślną. [Rozm.] T. Fiałkowski. Tygodnik Powszechny 1998 nr 23.
Rzadko na moich wargach. [Rozm.] R. Graczyk. Tygodnik Powszechny 2000 nr 14.
Obcość i przywiązanie. [Rozm.:] A. Mateja i A. Sabor. „Tygodnik Powszechny 2005 nr 14.

Ogólne

Artykuły

L. Stomma: Kawał serca. Polityka 1994 nr 15.
M. Grochowska: Józefa Hennelowa. Umiejętność dotykania ziemi. „Gazeta Wyborczadod. Wysokie Obcasy 2000 nr 12.
A. Romanowski: Zjawisko: Hennelowa. Gazeta Wyborcza 2005 nr 76.

Juliusz Osterwa

R. Górski. „Pamiętnik Teatralny1957 nr 2.

U nas w rodzinie

J. Sulikowska. „Tygodnik Powszechny1973 nr 51/52.
B. Lewańska. „W Drodze1974 nr 2.

My rodzice

E. Sujak. „Tygodnik Powszechny1977 nr 41.
M. Bornus-Wroniszewska. „Więź1978 nr 7/8.

Bo jestem z Wilna...

A. Poprawa: Pojedyncze i publiczne. Nowe Książki 2001 nr 6.
A. Romanowski: Wiara i Wilno. Tygodnik Powszechny 2001 nr 11.

Niedowiarstwo moje

E. Mucha: Świadectwo wiary. Przegląd Powszechny 2003 nr 3.