BIO

Urodzona 12 kwietnia 1902 w Krakowie; córka Stanisława Estreichera, profesora prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ), i Heleny z domu Longchamps de Berier; siostra Karola Estreichera, prozaika, historyka sztuki. Do gimnazjum uczęszczała w Krakowie, w 1922 uzyskała świadectwo dojrzałości. W 1924-28 studiowała polonistykę i filozofię na UJ. Debiutowała w 1924 wierszami Dzieciństwo, Zawiedziona nadzieja, Myślałam... (incipit), drukowanymi w „Bluszczu” (nr 50; podpisana Estreicherówna). W 1927 wyszła za mąż za Konstantego Grzybowskiego, profesora prawa na UJ. Po studiach pracowała początkowo w przedszkolach miejskich jako wychowawczyni, a następnie jako urzędniczka w samorządach oświatowych na prowincji. Od 1930 zajmowała się pracą krytycznoliteracką, publikując artykuły, szkice i recenzje teatralne w czasopismach, m.in. w „Bluszczu” (1930-31) i „Czasie” (1932-34, 1936-37). W 1934 redagowała „Przegląd Teatralny”. Od tegoż roku należała do Komisji Teatralnej przy Radzie Miejskiej miasta Krakowa. Współpracowała z Polskim Radiem jako autorka licznych słuchowisk radiowych. W czasie okupacji niemieckiej przebywała w Krakowie; przygotowywała opracowania dotyczące teatru krakowskiego w 1893-99 i działalności aktorskiej Heleny Modrzejewskiej. Po wyzwoleniu mieszkała nadal w Krakowie. W 1945 została członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związku Literatów Polskich). W tymże roku debiutowała jako dramatopisarka fragmentem sztuki Promieniści, opublikowanym w „Twórczości” (nr 4). W 1945-46 należała do kolegium redakcyjnego miesięcznika „Teatr”, a w 1946 do kolegium redakcyjnego „Listów z Teatru”. Publikowała m.in. w „Przekroju” (1945-46), „Dzienniku Polskim” (1945-46, 1957-59), „Twórczości” (1945-57), „Życiu Literackim” (1951-52, 1957-60). Od 1953 współpracowała z działem historycznym audycji szkolnych Polskiego Radia. Zmarła 23 czerwca 1963 w Krakowie; pochowana tamże na Cmentarzu Rakowickim.

Twórczość

1. Na marginesie dwóch dramatów Słowackiego. Kraków: Skład główny Gebethner i Wolff 1933, 21 s.

Odbitka łączna artykułów: Nieznany list Juliusza Słowackiego; W stulecie „Kordiana. Czas 1933 nr 88, 272.

2. Promieniści. Sztuka w 3 odsłonach. Prapremiera: Toruń, Teatr Ziemi Pomorskiej 1946. Druk fragmentów: akt I pt. „Niebieski koralik”, „Twórczość” 1945 nr 4; fragment aktu III, „Dziennik Polski” 1945 nr 292; fragment aktu II, „Arkona” 1946 nr 5.

3. Siostry. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Katowice, Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1947. Druk fragmentów „Dziennik Literacki” 1948 nr 1.

Warianty tytułu: A działo się to w zapusty; Polacy.

Nagrody

III nagroda w konkursie Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie w 1946.

4. Spotkanie w Tatrach. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1949-1951.

Informacja L. Eustachiewicz: Dramaturgia polska w latach 1945-1977. Warszawa 1979 s. 32.

5. Kraków w czasach Młodej Polski. Szkic literacki. Powst. 1950.

Maszynopis w zbiorach Biblioteki Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

6. Sprawa Marty. Sztuka w 1 akcie. Prapremiera: Kraków, Stary Teatr 1954. Druk fragmentów „Życie Literackie” 1951 nr 10. Wyd. Warszawa: COPIA [b.r.], powielone.

7. Szałas. Sztuka w 3 aktach. Dialog 1957 nr 12 s. 25-45.

8. Penelopa i mandarynki. Reportaż z podróży do Grecji. Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 246 s.

9. Zuzia. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1960, 348 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1962, wyd. 3 1968.

10. Julian czyli o końcu świata. Żart z pewnym sensem. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961, 342 s.

11. I ja, i Franuś. [Powieść]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia 1962, 300 s. Wyd. 2 tamże 1982.

12. Kronika rodzinna. Posłowie: A. Zieliński. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1969, 420 s. Wyd. 2 pt. Estreicherowie. Kronika rodzinna. Posłowie: A. Borowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999.

Wspomnienia dotyczące rodziny Estreicherów.

Utwory niepublikowane

Według informacji Autorki.

Wiersze dla moich dzieci. Powst. ok. 1939.
Helena Modrzejewska. Szkic biograficzny. Powst. 1940-1944.
Teatr krakowski w latach 1893-1899. Powst. 1940-1944. Rękopis 400 s.
Niezwyciężony. Sztuka w 4 aktach. Powst. 1953.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN ok. 1952.

Słowniki i bibliografie

• „Rocznik Literacki 1963” wyd. 1965 (P. Grzegorczyk).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
A. Niewiadowski: Krystyna Grzybowska. W: A. Niewiadomski, A. Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań 1990.

Ogólne

Artykuły

L.H. Morstin: Krystyna Grzybowska. Teatr 1963 nr 16.
[W. Natanson] W.N.: Krystyna Grzybowska. Twórczość 1963 nr 9.

Promieniści

W. Horzyca: Jak na „Dziady”... Listy z Teatru 1947 nr 10.
M. Morstin-Górska: Szacunek dla rzeczywistości. Listy z Teatru 1947 nr 12.
S. Pigoń: Klimat „Promienistych. Listy z Teatru 1947 nr 11.

Siostry

W. Bodnicki: A działo się to w zapusty. Listy z Teatru 1949 nr 30.

Julian czyli o końcu świata

W. Maciąg: Fantazja i żart. Życie Literackie 1961 nr 35.
H. Zaworska: Julian”, czyli o końcu i początku świata. Twórczość 1962 nr 8.

Kronika rodzinna

T.J. Żółciński: Apokryf rodu Estreicherów. Odra 1970 nr 3.
J. Korczak. Arkusz 2004 nr 4.
J. Tazbir: Saga wielkiego rodu. Nowe Książki 2004 nr 4.