BIO

Urodzony 3 grudnia 1938 w Stawach pod Dęblinem; syn Franciszka Górzańskiego, elektryka, i Bronisławy z domu Gawryjołek, robotnicy. Po wojnie zamieszkał w 1945 w Warszawie, gdzie uczęszczał do szkół. Debiutował w 1960 wierszami pt. Aniołowie i List, ogłoszonymi na łamach pisma „Współczesność” (nr 22). W 1960-71 należał do grupy poetyckiej Orientacja Poetycka Hybrydy, której był współzałożycielem. W 1967 objął funkcję przewodniczącego Klubu Młodych przy Oddziale Warszawskim Związku Literatów Polskich (ZLP). Od 1968 był członkiem ZLP (do rozwiązania Związku w 1983). W 1973-80 publikował wiersze i prozę w „Nowym Wyrazie”, w 1974-79 należał do zespołu redakcyjnego miesięcznika. W 1974 ożenił się z Ewą Telążek (rozwiedzeni). Za całokształt twórczości otrzymał przyznawaną przez Polski PEN Club nagrodę im. R. Gravesa za rok 1975. W latach siedemdziesiątych współpracował z pismem „Sportowiec” (tu rubryka Rzuty wolne i nakładki). W 1977 nawiązał współpracę z pismami „Film” (artykuły, recenzje, a w 1982-85 stałe felietony w rubryce Z ulicy do kina) oraz „Szpilki” (wiersze, proza satyryczna). W 1979-83 pracował w Redakcji Rozrywki i Satyry Polskiego Radia, prowadził cykliczną audycję satyryczną Życie dla śmiechu; od tegoż roku współpracował z radiem jako autor słuchowisk. W 1982 ożenił się z Małgorzatą Jakubowską, dziennikarką telewizyjną (rozwiedzeni). W tym samym roku nawiązał współpracę z pismem „Antena”, ogłaszając na jego łamach m.in. parodie audycji radiowych dla dzieci pt. Kącik pogodnej baśni (1982-83), w 1986 zaś stałe felietony w rubryce Kino w domu. W 1983 otrzymał nagrodę Pierścienia przyznaną za całokształt twórczości przez Klub Studentów Wybrzeża Żak w Gdańsku. Od 1984 współpracował z pismem „Radar” (tu m.in. w 1984 cykl felietonów o tematyce sportowej pt. Rzuty wolne i nakładki, a także felietony satyryczne pt. Życie dla śmiechu, rubryka Urgens purgens podpisany: OPUS, Kruk, w 1985 stała rubryka pt. Życie dla śmiechu i płaczu). Od 1985 był członkiem redakcji miesięcznika „Literatura”, pełnił funkcję kierownika działu prozy, na łamach pisma ogłaszał m.in. felietony pt. Dwa końce języka). W następnych latach ogłaszał w „Tygodniku Kulturalnym” felietony w cyklu pt. Wylęgarnia komarów (1987-88) oraz w „Nowym Echu Podlasia” w rubryce pt. Radio z lufcikiem (1991). W 1990 otrzymał nagrodę miesięcznika „Poezja” za całokształt twórczości. Zmarł 25 sierpnia 2016.

Twórczość

1. Próba z przestrzenią. [Wiersze]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1963, 90 s.

Zawartość

Zawiera wiersz: Ars poetica oraz cykle: Motta do śmierci i życia; Zboże moje poranne; Moje prawo do katedry; Misterium o potrzebie wyjaśniania; Skąd biją źródła; Do czego zbliżam się jeszcze.

2. W uliczce świata. [Pantomima]. Libretto: J. Górzański, A. Jochwed. Muzyka: W. Wojtowicz. Prapremiera: Warszawa, Zespół Teatralny przy Klubie „Hybrydy1963.

3. Widny pokój; Plac przed katedrą. [Jednoaktówki]. Prapremiera wraz z: M.Z. Bordowicz: Krematorium w programie pt. Styl. Warszawa, Zespół Teatralny przy Klubie „Hybrydy1964. Druk: Widny pokój (sztuka w 1 akcie). „Materiały Repertuarowe” 1966 nr 1 s. 37-46; Plac przed katedrą. „Teatr Ludowy” 1968 nr 7/8 wkładka s. 2-8.

4. Czynności. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 63 s.

Zawartość

Zawiera wiersz: Rozkładam swój czas oraz cykle: Czynności; Odkształcenia.

5. Kontrabanda. [Wiersze]. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik 1973, 91 s.

Zawartość

Zawiera wiersz: Powrót do czynności oraz cykle: Pokój przechodni; Prozy z tamtego lata; Motywy neoklasycystyczne; Opis burzy; Lektury na dobranoc.

6. Małpi zamek. [Humoreski]. Warszawa: Czytelnik 1975, 155 s. Wyd. 2 poszerzone tamże 1977.

7. Młode lata bezsenności. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1977, 104 s.

Zawartość

Zawiera wiersz: Historia pocałunku oraz cykle: Młode lata bezsenności; Nowy romantyzm; Sex-notatnik.

8. Ostatnie okrążenie. Scenariusz filmu telewizyjnego. [Współautor:] K. Wągrodzki. Telewizja Polska 1977.

9. Zwierzęta pana Krauzego opisane wierszem. [Dla dzieci]. Warszawa: Czytelnik 1978, [24] k.

10. Madagaskar. [Powieść]. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik 1981, 131 s.

11. Pracowite dno sadzawki. [Monodram]. Prapremiera: Bydgoszcz, Scena Młodzieżowa Teatru „Orion 2” przy Domu Kultury „Orion1981.

12. Święty brud. [Wiersze]. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik 1985, 140 s.

Nagrody

Nagroda na Ogólnopolskim Festiwalu Poezji za najciekawszy tom poetycki wyd. w latach 1985-1987.

Zawartość

Zawiera cykle: Piękne cienie; Na temat Konstandinosa Kawafisa; W drugiej osobie; Tematy imaginacyjne; Poematy Termona; Oczekiwania i przyrzeczenia; Wielki wybuch; Zwierzenia z codzienności; Z zapisów psychoterapeutycznych.

13. Dwa razy na kwartał w Szczawirurkach. Radar 1986 nr 1-3, 5, 6-8.

Autor podpisany: OPUS, od nr 6 Kruk. — Parodia powieści Z. Nienackiego: Raz w roku w Skiroławkach.

14. Z życia wierszy. (Wybór utworów z lat 1963-1985). Wstęp: K. Mętrak. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 160 s.

Zawartość

Zawiera wybór wierszy z tomów poz. , , , oraz: Z nowych wierszy.

15. Wszystkim steruje błyskawica. [Wiersze]. Warszawa: Przedświt 1993, 115 s.

Zawartość

Zawiera cykle: Błyskawica kieruje sterem wszystkiego; Zespół ze spóźnionej szuflady; Szkoła wczuć; Groteski à la hate bozzetto; Szkice z wielu epok; Post scriptum.

16. Samolot. [Słuchowisko]. Polskie Radio 1994.

Nagrody

Nagroda na I Międzynarodowym Festiwalu Słuchowisk Radiowych w Moskwie (The First Moscow International Festival of Radio Plays Ostankino) w 1994.

17. Debiut z aniołem. Wiersze i poematy. Warszawa: Agawa [1998], 75 s.

18. Zwarcie. [Powieść]. Warszawa: Agawa 1999, 160 s.

19. Kawałki żeńskie, męskie i nijakie. [Felietony i satyry]. W serdecznej współpracy z B. Kęczkowską i J. Jurandot-Nawrocką. Łódź: Akapit Press 2001, 192 s.

20. Wybłagane prezenty. [Wspomnienia]. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik 2001, 205 s.

Ciąg dalszy zob. poz. .

21. Już rozumie, dobranoc. [Wiersze]. Warszawa: Nowy Świat 2003, 58 s.

22. Pimperle. [Wspomnienia]. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik 2003, 180 s.

Kontynuacja poz. 20.

23. Snem przebudzony. [Wiersze]. Warszawa: Oficyna 21 2003, 46 s.

24. Od czegoś trzeba zacząć. [Proza poetycka]. Warszawa: JAK 2005, 94 s.

25. To drugie światło. [Wiersze]. Warszawa: Oficyna 21 2006, 101 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1994.

Wywiady

Jak było, jak jest. Rozm. M. Łukaszewicz. Nowe Książki 1990 nr 2/3.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (uzupełnienie; W. Jentys).

Ogólne

Artykuły

L. Isakiewicz: Jerzy Górzański. Paradoks w antykwariacie kultur. Poezja 1980 nr 6.
P. Łuszczykiewicz: Próby z wyobraźnią. (O poezji Jerzego Górzańskiego). Poezja 1989 nr 4.
K. Mętrak: Strefy aktywności. Poezja 1989 nr 4.
Z. Bieńkowski: Dom poety. Nowe Książki 1990 nr 2/3.
J. Ryszkowski: Państwo Chytrej Parabeli. Autograf 1990 nr 7/8.
P. Łuszczykiewicz: Wokół wyobraźni Jerzego Górzańskiego. W tegoż: Po balu. Warszawa 1997.
Z. Skrok: Poeta dzieckiem na Pradze. Fraza 1997 nr 3 [dot. także A. Stasiuka].

Czynności

J. Smolka: Czynności odkształcone. Twórczość 1968 nr 9.

Kontrabanda

K. Karasek: Strona bierna, strona czynna. Nowy Wyraz 1974 nr 4.

Małpi zamek

T. Nyczek: Świnia na koniu. Miesięcznik Literacki 1975 nr 10.
L. Bugajski: Ambitne samouctwo. Twórczość 1976 nr 2.

Młode lata bezsenności

K. Nowosielski: Młody poeta w uścisku ze współczesnością. Twórczość 1977 nr 12.

Zwierzęta pana Krauzego opisane wierszem

M. Karpiński: ZOO. Literatura 1979 nr 17.

Madagaskar

G. Łatuszyński: Z knajackim zmysłem równowagi. Miesięcznik Literacki 1982 nr 6.

Święty brud

B. Zadura: Skok wielkiej śruby obracał sny nierzeczywiste. Akcent” 1985 nr 4, przedruk w tegoż: Daj mu tam, gdzie go nie ma. Lublin 1996.

Wszystkim steruje błyskawica

J. Witan: Ukryty w heraklitejskim cieniu. Pracownia 1994/1995 nr 13.

Debiut z aniołem

M. Łukaszewicz: Czyste jak młodość. Literatura 1997 nr 6.
A. Szymańska: W ludzkim potopie doskonałości. Przegląd Powszechny 1997 nr 5.

Zwarcie

P. Przywara: Buch-bach Peerelu. Twórczość 2001 nr 4.

Wybłagane prezenty

F. Netz: Ucho Stalina. Śląsk 2002 nr 6.

Pimperle

F. Netz: Na Pragie kto ma odwagie. Śląsk 2004 nr 7.

Snem przebudzony

M. Grześczak: Kiosk (59). Twórczość 2003 nr 9.

To drugie światło

J. Orska: Rozmaitość stylów. Nowe Książki 2007 nr 1.