BIO

Born on 12 November 1949 in Nowy Sącz into a peasant family; son of Władysław Fiut and Maria, née Rams. He spent his childhood in the village of Mostki near Stary Sącz, where his family had a farm. From 1963, he attended the Maria Curie-Skłodowska Grammar School in Stary Sącz. In 1967, he completed his advanced secondary education and started a degree in biology at the Jagiellonian University (UJ) in Krakow, graduating in 1972. He also started studying philosophy at UJ in parallel from 1971, graduating with a master's degree in 1977. In 1975, he was appointed an assistant lecturer at the Department of Marxist Philosophy (later the Department of Philosophy) at the Institute of Social Sciences at the AGH University of Science and Technology (Akademia Górniczo-Hutnicza – AGH) in Krakow. In 1978 he was appointed a member of the Polish Philsophical Society (Polskie Towarzystwo Filozoficzne). During his studies already, he took an interest in developments in poetry, becoming associated with the Tylicz and Wprost poetry groups that had formed among students of Polish philology at UJ. In 1970 he won third prize in a single-poem competition organized by the student Klub Nowy Żaczek in Krakow. He made his debut with a poem bearing the first line "na chodniku obok Luwru…" (on the pavement by the Louvre... – this was a fragment of a longer verse), which was published in 1981 in "Magazyn Kulturalny" (no. 3). He continued to publish in this periodical in subsequent years. His poems also appeared in periodicals including "Miesięcznik Literacki" (1983-86 and 1989) and in "Pismo Literacko-Artystyczne" (1989). He defended his doctoral thesis, Heglowska i Heideggerowska koncepcja niebytu i negacji (Hegelian and Heideggerian Concepts of Non-Being and Negation), at the Faculty of Philosophy and History at UJ in 1984. He was supervised by Prof. Władysław Stróżewski. Between 1984 and 1988 he served as head of the Department of Philosophy at INS AGH. In 1989 he was appointed to the Centre for Press Content Analysis at the Chair of Press Studies at UJ (Pracownia Analizy Zawartości Prasy w Ośrodku Badań Prasoznawczych UJ), serving as its director between 1990 and 1998. During this time, he was a member of the editorial board of both "Zeszyty Prasoznawcze" and the philosophy journal "Nowa Krytyka". In 1989 he co-founded the Lesser Poland Ornithological Society (Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne, remaining an active member and participating in its research. He received many awards for his role in this Society. From 1989 he collaborated with the local press, publishing reviews and poems in periodicals including "Gazeta Nowosądecka", "Kurier Starosądecki", "Znad Popradu", "Almanach Sądecki" and "Almanach Limanowski". In 1990 he became a member of the Krakow Artistic and Literary Club (Krakowski Klub Artystyczno-Literacki), which in 2000 became the Artistic and Literary Creative Association (Stowarzyszenie Twórcze Artystyczno-Literackie). He was editor of volumes of poetry published by the Club (later Association) and also authored postscripts for these publications. He participated in numerous literary events and festivals, including "Pożegnanie Lata Poetów" (Poets' Farewell to Summer; since 1990), "Krakowska Noc Poetów" (Krakow Poetry Night; since 1993), "Listopad Poetycki" (Poetic November; 2006 and 2009), and "Międzynarodowa Galicyjska Jesień Literacka" (International Autumn Literary Festival in Galicia; since 2009). In 1991 he became a member of the Polish Writers' Union (ZLP), serving several terms as chair of the Collegial Court and the Review Commission at the ZLP's Central Council. Between 1993 and 1998 as a member of the Board of the Krakow branch of ZLP, he was responsible for the Youth Circle (Koło Młodych). Between 1994 and 1998 he was founder and editor of the literary bulletin "Magdalenka Literacka" published by Śródmiejski Ośrodek Kultury cultural centre in Krakow. He also published his own texts here, likewise under the pen name Igor Mostowicz. He also published in periodicals including "Zeszyty Prasoznawcze" (intermittently between 1995 and 2015, using the pen name Igor Mostowicz), "Metafora" (1996 and 2000-01), "Koniec Wieku" (1996-2003, likewise using the pen name Igor Mostowicz), and in "Okolice Poetów" (2012). In 1994, he spent three months on an Austrian government fellowship at the Konrad Lorenz Institute in Altenberg. The same year, he was awarded a habilitation degree for his study Filozofia ewolucyjna Konrada Zachariasa Lorenza. Studium problemowe i historyczne (Konrad Zacharias Lorenz's Evolutionary Philosophy: A Problem-oriented and Historical Study). In 1997 he was appointed associate professor at AGH. In 1999 he was reappointed to the post of head of the Department of Philosophy (which in 2001 became part of the new Faculty of Applied Social Sciences at AGH, replacing the former Institute. In 2009 he became Chair of Cultural Studies and Philosophy at the Faculty of Humanities at AGH, before becoming head of the Department of Philosophy and Communication Studies within the Chair. In 2000 he was appointed to the editorial board of the quarterly "Forum Myśli Wolnej. Krakowski Magazyn Racjonalistów", becoming its deputy editor in 2005. In 2007 he became a member of the Polish Association of Social Communication (Polskie Towarzystwo Komunikacji Społecznej). In 2008 he joined the editorial board of the monthly "Gazeta Kulturalna" and in 2009 of the quarterly "Hybrydy. Pismo Artystyczno-Literackie Stowarzyszenia Twórczego POLART". During this period, he published texts in periodicals including the journal of the Krakow branch of the Polish Writers' Union (ZLP) "Literat Krakowski" (2012-2015). In 2014 he was made full professor. He took trips to cities including Paris (1979, 1996, and 2013), Moscow (1986 and 1993), Vienna (1994 and 2010), where he held six-month research fellowships, London (2004) and Rome (2009). He has won various awards, including the Silver Medal of the Polish Students' Association (Zrzeszenie Studentów Polskich; 1970), the Silver Medal of People's Sports Clubs (Ludowe Zespoły Sportowe; 1972), and the Gold Medal for Services to the Nowy Sącz Voivodeship (1986).

He has two children: Joanna Paulina (b. 1974; married name: Bierówka) and Michał Władysław (b. 1997. She lives in Krakow.

Twórczość

1. Próba zapytywania. [Wiersze]. Kraków: Biblioteka „Pisma Literacko-Artystycznego 1989, 30 s.

2. Prawo natury. [Wiersze]. Kraków: Kraków Klub Artystyczno-Literacki 1991, 21 s.

3. Człowiek według Alberta Camusa. Studium antropologii egzystencjalnej. Kraków: Kraków Klub Artystyczno-Literacki 1993, 122 s.

4. Zoologia rozumu. [Wiersze]. Kraków: Kraków Klub Artystyczno-Literacki 1993, 40 s.

5. Logika serca. [Wiersze]. Kraków: Kraków Klub Artystyczno-Literacki 1996, 44 s.

6. Światy poetów. Szkice literacko-filozoficzne z lat 1980-1996. Kraków: Kraków Klub Artystyczno-Literacki 1996, 116 s.

Zawartość

Słowo od autora. – I. Między wierszem a filozofią: Sztuka i jej „dialectica magma” [dot. W. Stróżewskiego]; Filozofowie i ich „licentia poetica” [dot. W. Jaworskiego]; Od choroby do twórczości; Krytyczna wizja literatury Bogusława S. Kundy; Poezja fizjologii bytu [dot. M. Obarskiego]; Poeci zmierzający do korzeni myśli [K. Lipiński, W. Jaworski, S. Franczak]; Poeta płoszy sensy [dot. S. Czerniaka]; Strach i śmiech metafizyczny [dot. W. Jaworskiego]; Poezja „parującego karła” [dot. J. Tulika]; Trzebiatowski – poeta panerotyczny; Janusza Orlikowskiego wojna o piękną poezję; Pokolenie 1980-1970 [tu błędny zapis; powinno być 1968-1970]; Czasopisma i pokolenia; Twórczość poetycka krakowskich Konfratrów. – II. Świat ich dzieli – poezja łączy: Pisane „logiką serca” [dot. T. Śliwiaka]; Z wierszem wśród ludzkich spraw [dot. B.S. Kundy]; Poezja traktatem pisana [dot. K. Szlagi]; Poeta i historia [dot. A. Kaliszewskiego]; Hymny czterdziestoletnich [dot. J. Barana, A. Ziemianina, A. Warzechy]; Rozterki egzystencjalne trojga poetów [K. Szlagi, J. Solanowej i H. Hipnera]; Poetycki wymiar codzienności [dot. T. Truszkowskiej]; W duchu „Nowej Fali”; Poezja z pamięci [dot. A. Zagajewskiego]; Rytmy przemijania [dot. A. Zemanek]; Poetyckie hipotezy; Na styku pamięci i aktualności [dot. E. Węgrzyna]; Poezja Leszka Moczulskiego i Wojciecha Kawińskiego; Prawda krzepi nadzieję; Warzecha i Ziemianin – poeci Sądecczyzny; Dwie odsłony poetyckie Stanisława Franczaka; Inspiracje bieszczadzkie [dot. S. Franczaka]; Zbuntowana pamięć [dot. H. Wietrznego]; Z pamięci kamieni; Poezja niezgody egzystencjalnej; Pochwała prowincji; Pomiędzy nostalgią a winą [dot. A.K. Torbusa]; Świnia muzą; Poezja i witraże [dot. J. Lubarta-Krzysicy]; Poetyckie tęsknoty z Zaolzia; Kochane smutki i dmuchawce [dot. A. Zemanek]; Papusza – cygański świat poezji; Jerzy Harasymowicz i jego przyjaciele; Poezja budująca wspólnotę [dot. J. Kawalca]. – III. Słowem uderzają w świat: Krzyk o nadzieję [dot. J. Ślusarczyk-Latos]; Poezja podróżna; Sny poety [M. Pieniążek]; Dusza Bieszczadów [dot. A. Jasickiego]; Poezja Agaty [Polak], Marzanny [Fiałkowskiej-Pyzowskiej] i Agnieszki [Chorąży]; Szalona kochanka [dot. E. Ornatowskiej]; Egzystencjalne klimaty Andrzeja M. Hrabca; Wiersze anarchistów; Między chucią a zakochaniem; Młodzi nadwrażliwi. – IV. Pochyleni nad przyrodą: ZEN mistrza Jerzego [Harasymowicza]; Liryczne oswajanie świata; W klimacie przyjaźni; Modlący się do drzewa [dot. J. Oszeldy]; Wkomponowany w krajobraz [dot. P. Załęskiego]; Haiku w kniei białowieskiej; Indianie tańczą poezję; Gry ekologiczne [dot. J. Kawalca]; Kosmos duszy – dusza Kosmosu [dot. H. Skolimowskiego]; Ballady „duszy lasu”; Wiersze dzieciaków.

7. Wyznania Różowej Pantery. [Wiersze]. Kraków: Stowarzyszenie Twórcze Kraków Klub Artystyczno-Literacki 1999, 39 s.

8. Czas na egzorcystę. [Wiersze]. Kraków: Stowarzyszenie Twórcze Artystyczno-Literacki 2004, 53 s.

Zawartość

Zawiera cykle: Cz. I. Z ekologii słowa; Cz. II. Moralność rzeczy; Cz. III. Anatomia trwania.

9. Kulturowa tożsamość poetów. Prezentacje i analizy. Kraków: AGH [Akademia Górniczo-Hutnicza] Uczelniane Wydawnictwo Naukowe-Dydaktyczne 2008, 136 s.

Zawartość

Słowo wstępne. – Rozdz. I. Głosy poetów stają się coraz cichsze; Rozdz. II. Poetyckie nadzieje i wizje na progu nowego milenium; Rozdz. III. Miłość w poetyckich dyskursach; Rozdz. IV. Jesień jest dla poetów pełna słowobrania; Rozdz. V. Powracając do swoich ojczyzn mentalnych; Rozdz. VI. Egzystencjalne wynaturzenia poetów; Rozdz. VII. Fruwając między niebem a ziemią; Rozdz. VIII. Nowe siły w poezji polskiej; Rozdz. IX. Gry słowne poetów, czyli wędrówki po ich światach mentalnych; Rozdz. X. Stary Sącz i jego kultura jako źródło inspiracji poetów; Rozdz. XI. W poszukiwaniu własnej tożsamości; Rozdz. XII. Poezja a postmodernizm.

10. Polisemia piękna. [Wiersze]. Kraków: Stowarzyszenie Twórcze Artystyczno-Literackie 2009, 51 s.

Zawartość

Zawiera cykle: Cz. I. Kalendarz poety; Cz. II. Z życia prawdy; Cz. III. Jesteśmy falą.

11. Moja Samotrake. Wybór wierszy 1979-2009. Wybór: S. Franczak. Kraków: Towarzystwo Kultury Świeckiej 2011, 152 s.

12. Moje sny i inne wiersze. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2014, 43 s.

Zawartość

Zawiera cykle: Cz. 1. Moje sny (I); Cz. 2. Tryptyk rzymski i inne wiersze; Cz. 3 Moje sny (II).

13. Tożsamości światów poetów = The identity of the poets worlds. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2014, 219 s. Wydział Humanistyczna Akademii Górniczo-Hutniczej. Idee i Myśliciele. Wyd. z podtytułem The identity of the poets worlds tamże 2014, 235 s. , t. 17.

Zawartość

Wstęp: Tożsamość jako forma przynależności społecznej i kulturowej. – 1. Poeci o wadze znaczenia słowa. – 2. Peregrynujące wersy wędrujących poetów. – 3. Droga ku korzeniom tożsamości osobistego świata poetyckiego. – 4. Odnajdywanie własnego edenu tożsamości twórczej. – 5. Taniec poetek w teatrze życia codziennego. – 6. Ciężar tożsamości a kreacja światów alternatywnych. – 7. Eksperymenty ze światami alternatywnymi. – 8. Metamorfozy poetyckie współczesnego świata. – 9. Poezja osobistego widzenia tożsamości świata. – 10. Migracje tożsamości po świecie rzeczywistym. – 11. Zamiast zakończenia: tożsamość świata literackiego Juliana Kawalca.

14. Współczesne transformacje medialne. Prasa bezpłatna, nowe media i etyka. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2015, 221 s. Wydział Humanistyczny Akademia Górniczo-Hutniczej. Idee i Myśliciele = Thinkers & Ideas.

15. Kultury literackie poetów. [Monografia]. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2017, 191 s.

16. Wiedza w perspektywie ewolucyjnej. Wybrane stanowiska. [Współautor:] M. Urbaniak. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2017, 195 s.

Zawartość

Tu autorstwa I.S. Fiuta: Cz. I. Filozofia nauki i przyrody ożywionej wobec zjawiska wiedzy: Poznanie i wiedza w ewolucyjnym ujęciu Tadeusza Garbowskiego; Wiedza w ujęciu realizmu ewolucyjnego Bolesława Józefa Gaweckiego; Ewolucyjna koncepcja poznania i wiedzy Konrada Z. Lorenza; Wiedza w ujęciu epistemologii ewolucyjnej Karla R. Poppera (współautor: M. Urbaniak).

17. Pegazowi prosto w oczy. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2018, 57 s.

18. Dusze. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2019, 45 s.

19. Myślenie ekofilozoficzne. Rozwój doktryny. [Monografia]. Kraków: Wydawnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej 2019, 186 s.

Zawartość

I. Św. Franciszek z Asyżu jako nestor zasad życia moralnego w relacjach z przyrodą według Tadeusza Garbowskiego: Uwagi wstępne; Myśl św. Franciszka a tradycja średniowieczna i nowożytna; Istotne założenia myśli św. Franciszka; Hymn do Słońca; Wpływ myśli filozofa z Asyżu na późniejszą tradycję filozoficzną. – II. Myśl Tadeusza Garbowskiego a współczesne kierunki rozwoju ewolucyjnej myśli filozoficznej: Uwagi wstępne; Znaturalizowane koncepcje umysłu – przegląd wybranych stanowisk współczesnych; Model umysłu Daniela C. Dennetta; Modele umysłu Johna R. Searle’a; Model umysłu Antόnio R. Damásio; Ewolucyjno-behawioralna i komunikacyjna koncepcja umysłu Geoffreya Millera; Uwagi końcowe. – III. Wiedza w ujęciu realizmu ewolucyjnego Bolesława Józefa Gaweckiego. Uwagi wstępne; Pojęcie teorii i jej formy; Człowiek i jego władze poznawcze; Refleksja filozoficzna nad przyrodą; Idea realizmu ewolucyjnego; Próba rekonstrukcji ewolucyjnej koncepcji wiedzy B.J. Gaweckiego; Uwagi końcowe. – IV. Przełom ekofilozoficzny w myśleniu według Zdzisławy Piątek: Uwagi wstępne; Ekologizm ewolucyjny; Geneza ekofilozofii w duchu ewolucyjnym; Ekologizm jako humanizm; Tradycyjna i nowa etyka; Przyroda a kultura; Problem eugeniki w myśleniu Zdzisławy Piątek; Wizja nowej eugeniki; Uwagi końcowe. – V. Ekofilozofia i idea zrównoważonego rozwoju w filozofii Henryka Skolimowskiego: Uwagi wstępne; Ścieżka myślowa w kierunku ekofilozofii; Główne problemy najnowszej fazy ekofilozofii Henryka Skolimowskiego; Idea filozofii kondensującego się światła; Ludzki umysł i jego kosmiczne korzenie; Wolność jako radość życia; Filtry religijne i kondycja duchowa współczesnego człowieka; Wizja etyki kosmicznej jako etyki uniwersalnej; Kwestia ekologicznej sprawiedliwości uniwersalnej w wymiarze duchowym; Ekosprawiedliwość i koncepcja zrównoważonego rozwoju według Skolimowskiego; Uwagi końcowe. – VI. „Człowiek ekologiczny” a myśl ekofilozoficzna Włodzimierza Tyburskiego: Uwagi wstępne; Sytuacja człowieka w społeczeństwie ponowoczesnym; Specyfika racjonalności proekologicznej; Aksjologiczne przesłanki świadomości ekologicznej; Rozwój zrównoważony – program działania „człowieka ekologicznego”; Człowiek ekologiczny” a myśl Włodzimierza Tyburskiego; Uwagi końcowe. – Zakończenie.

20. Tylko nie czytaj tego nikomu. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Aureus 2020, s. 48.

Prace redakcyjne

1. M. Pieniążek: Zasypiam w twoich oczach. [Wiersze]. Red. i posłowie: I.S. Fiut. Kraków: Krakowski Klub Artystyczno-Literacki, Oficyna Wydawnicza 1994, 55 s.
2. J.A. Wątorek: Prośba o czułość. [Wiersze]. Red.: I.S. Fiut. Posłowie: E. Basara-Lipiec. Kraków: Krakowski Klub Artystyczno-Literacki 1995, 64 s.
3. A.M. Hrabiec: Szczęsny tryptyk. [Wiersze]. Red. i posłowie: I.S. Fiut. Kraków: Krakowski Klub Artystyczno-Literacki 1998, 86 s.
4. J. Orlikowski: Radość i dyskoteka. [Eseje i szkice]. Przedmowa i red.: I.S. Fiut. Kraków: Krakowski Klub Artystyczno- Literacki 1998, 154 s.
5. S. Szeliga: Na wariackich papierach. [Opowiadania]. Red.: I.S. Fiut. Kraków: Stowarzyszenie Twórcze Krakowski Klub Artystyczno-Literacki 1999, 135 s.
6. A. Wojtas: Zatyle. [Wiersze]. Red. i posłowie: I.S. Fiut. Kraków: Stowarzyszenie Twórcze Krakowski Klub Artystyczno- Literacki 2000, 75 s.
7. Stanisław Franczak. [Szkice]. [Oprac.:] I.S. Fiut. [Red.:] E. Bochenek. Kraków: Towarzystwo Kultury Świeckiej 2010, 245 s. Profile Artystyczno–Literackie,1.
Tu I.S. Fiuta: Omówienie twórczości: Śladami słów po ścieżkach poezji Stanisława Franczaka; W kręgu prozy Stanisława Franczaka, s. 7-40.
8. P. Oprzędek: Bliżej. [Wiersze]. Posł. i red.: I.S. Fiut. Kraków: Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce 2016, 62 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 2011, 2013.

Słowniki i bibliografie

W.M. KOLASA, E. GAŁUSZKA: Media – filozofia – literatura. Analiza bibliometryczno-dokumentacyjna dorobku Ignacego S. Fiuta za lata 1980–2018. „Zeszyty Prasoznawcze2018 nr 4.

Ogólne

M. DZIWISZ: Troisty jubileusz Ignacego Stanisława Fiuta. „Forum Myśli Wolnej2010 nr 46/47.

Artykuły

M. SZPUNAR: The Scientist and the Poet. Life trajectories of Professor Ignacy S. Fiut; R. FILAS: Ignacy S. Fiut jako prasoznawca; P. PŁANETA: Ignacy Stanisław Fiut jako recenzent i kronikarz życia naukowego na łamach „Zeszytów Prasoznawczych”. „Zeszyty Prasoznawcze2018 nr 4.
Z. PIĄTEK: Jedność nauk i metafizyka. Refleksja nad myślą filozoficzną Ignacego Stanisława Fiuta. W: Oblicza świata w dyskursach kultury. Księga pamiątkowa dedykowana Ignacemu S. Fiutowi. Kraków 2019.

Prawo natury

K. STRZELEWICZ: Poetycki lód. Koniec Wieku 1992 nr 5.
S. CZERNIAK: Liryka i natura. Lektura 1993 nr 1/3.

Zoologia rozumu

S. FRANCZAK: Rozum i natura. Magdalenka Literacka 1995 nr 7/9.

Światy poetów

W. KAJTOCH. „Zeszyty Prasoznawcze1997 nr 1 /2.

Czas na egzorcystę

J. ORLIKOWSKI: Jeszcze raz. „Zgorzelecki Baedeker Literacki2003 s. 82-83 [interpretacja wiersza „Zróbmy to jeszcze raz.”].
D.M. SUŁKOWSKA: Poezja przeciw demonom?Akant2004 nr 13.

Polisemia piękna

D.M. SUŁKOWSKA: Prawdy jesiennej fali. Akant 2010 nr 5.

Moje sny i inne wiersze

D.M. SUŁKOWSKA: Senne wędrówki po meandrach bytu. Akant 2015 nr 1.

Współczesne transformacje medialne

B. CYREK. „Kognitywistyka i Media w Edukacji2016 nr 1.
K. WASILEWSKI. „Studia Medioznawcze2016 nr 3.
M. URBANIAK: Meandry komunikacyjnej ewolucji. Od mediosfery do moralności. Zeszyty Prasoznawcze 2017 nr 3.

Pegazowi prosto w oczy

D.M. SUŁKOWSKA: Poetyckie bunty, deklaracje i dedykacje. „Literat Krakowski2018 nr 11.
D.M. SUŁKOWSKA: Rozmowy w cieniu Parnasu. „Akant2018 nr 10.

Tylko nie czytaj tego nikomu

D. SUŁKOWSKA: Autorska prowokacja. „Literat Krakowski2021 nr 14.
K.I. ZIOŁA: Czytać czy nie czytać. „Akant2021 nr 3.