Print

BIO

Born on 26 December 1962 in Bydgoszcz; son of the civil servant Janusz Markowski and Barbara, née Obrzeżgiewicz. He attended the L. Waryński Grammar School in Bydgoszcz (which from 1992 was named after C.K. Norwid), where he completed his advanced secondary education in 1981. That year he left for Krakow, where he studied Polish philology, with a major in theatre studies, at the Jagiellonian University (UJ). After graduating with a master's in philology in 1986, the following year he was appointed to the post of assistant at the Chair of Literary Theory at the Institute of Polish Philology at UJ. He focused on interpretations of philosophical works through a literary studies lens before later conducting interdisciplinary research. He translated and edited works by international literary studies scholars, while also producing his own studies in literary criticism and essays. He made his debut in 1988 with a review of Northrop Frye's book The Great Code: The Bible and Literature, which appeared in the journal "Pamiętnik Literacki" (no. 3). The same year he also published a review titled Głos Pana Go(Lema) (Mr Go(Lem's) voice), which discussed Stanisław Bereś' book Rozmowy ze Stanisławem Lemem (Conversations with Stanisław Lem). Markowski's review appeared in the journal "Znak" (no. 11). His articles, reviews, translations, essays and column pieces appeared in periodicals including "Teksty Drugie" (from 1990), "Znak" (1994, 1996-97, and 2000-01), "Literatura na Świecie" (intermittently 1996-2005), "Tygodnik Powszechny" (1997 and again from 2000; in 2006-07 his regular column Z drugiej strony (On the other hand/From the second page) appeared in this weekly where he was also editor of the literary magazine "Książki w Tygodniku") and in "Res Publica Nowa" (2000-03; including the series of articles "Słownik filozoficzny" [Philosophical dictionary]). He was awarded a doctorate from UJ in 1996 for his dissertation Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura (The Inscription Effect: Jacques Derrida and literature), which was supervised by Prof. Henryk Markiewicz. He was subsequently employed as a lecturer. He received a habilitation degree from UJ in 1998 for his study Nietzsche. Filozofia interpretacji (Nietzsche: The philosophy of interpretation). The same year he joined the editorial committee of the publication series Horyzonty Nowoczesności, which was published by Universitas (Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas"). In 1998, he also began editing, alongside Krzysztof Kłosiński, the Polish edition of Roland Barthes' collected writings (Pisma), which was published by the Warsaw-based publishers KR, with the final volume appearing in 2001. That year he also received the journal "Literatura na Świecie" prize in comparative studies. Between 1999 and 2002, he served on the editorial team of the journal "Pamiętnik Literacki". From 2000 he was employed at the Chair of Literary Anthropology and Cultural Studies at UJ. In 2001, he was made state-appointed professor and associate professor at UJ. Following the restructuring of the UJ Faculty of Philology in 2004 and the subsequent formation of the Faculty of Polish Studies, he founded the Department of International Polish Studies, becoming head in 2005. That year he was made full professor at UJ. In 2006, he was awarded the three-year "Mistrz" (Master) professorial grant from the Foundation for Polish Science (FNP) to conduct the project Humanistyka po dekonstrukcji (Humanities after deconstruction). He was also a member of the Collegium Invisible Academic Society. He combined teaching and research in Poland with trips abroad. He lectured primarily on twentieth-century Polish literature and literary theory, including serving as visiting professor at the University of Stockholm in 2002, Harvard in 2002/03, and Northwestern University in Evanston, IL, in 2004. He was distinguished visiting professor at the Department of Modern Languages and Cultural Studies at the University of Alberta in Edmonton in 2005. In 2008, he was senior fellow at the Internationales Forschungszentrum Kulturwissenschaften in Vienna, while in 2009 he was visiting associate professor at Brown University in Providence, RI. He collaborated with Polish Television (TVP) where he was co-host of the regular show Cafe Kultura that appeared on TVP2 between 2003 and 2005, before moving to the specialist Kultura channel until 2006, where he hosted the programme's Monday edition. He also promoted cultural themes on radio shows. In 2006, he was appointed to the editorial board of the US-based journal "Slavic Review" (Urbana, IL). The following year he joined the Scientific Board of the UJ Polish Studies journal "Wielogłos". He conceived and organized the Centre for the Advanced Studies in the Humanities (CASH), which was established at UJ in 2007. He served as its director until 2010, while also co-editing the Centre's publication series Hermeneia alongside Tomasz Bilczewski from 2007. In 2009, he was appointed director of the Joseph Conrad International Literature Festival, which takes place in Krakow, and was involved in this role in subsequent editions of the event. In 2009, he was appointed to the Polish team supporting the international doctoral programme Cultural Studies in Literary Interzones that is part of the Erasmus Mundus II scheme. He left for the USA in 2010, taking up the post of Hejna Family Chair in Polish Language and Literature at the University of Illinois, Chicago, where he also became head of the Department of Slavic and Baltic Languages and Literatures, as well as director of Graduate Studies at the Department. He remained associated with UJ as a visiting professor. He was crucial to the development of cooperation between UJ and the University of Illinois, which led to the establishment of the Summer School in Polish Modernity in Krakow in 2010, which was open to US and Canadian students. He continued to teach on the summer school, giving classes on twentieth-century poetry and literary theory. In 2011, he received the Kazimierz Wyka Prize "for his achievements in the field of literary criticism and literary and artistic essay writing". He was appointed to the editorial boards of the journals "Teksty Drugie" (in 2011) and "Schulz Forum" (in 2012). He has contributed to the organization of literary festivals and other regular US-based events on Polish literature and culture, including "After Schulz" and "After Miłosz" in Chicago. In 2016, he received a prize from the American Association of Teachers of Slavic and East European Languages in recognition of his outstanding contribution to scholarship. He received the Silver Cross of Merit in 2002. He lives in Chicago and Krakow.

Twórczość

1. Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura. [Monografia]. Bydgoszcz: Studio Φ & Wydawnictwo Homini 1997, 432 s. Wyd. 2 rozszerzone tamże 2003, 468 s.

Rozprawa doktorska.

Nagrody

Nagroda „Literatury na Świecie” za najlepsze przekłady opublikowane w 1997 roku (przyznana także za poz. ↑), Nagroda Ministra Edukacji Narodowej w 1998, nagroda PAN im. A. Brücknera w 2000 (przyznana także za poz. ↑).

Przekłady

bułgarski

Efekt’t na vpisvaneto. Žak Derida i literaturata. [Przeł.] D. Nedâlkova. Sofiâ 2002.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

2. Nietzsche. Filozofia interpretacji. [Monografia]. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1997, 454 s. Horyzonty Nowoczesności, 1. Wyd. 2 tamże 2001, dodruk tamże [2016].

Rozprawa habilitacyjna.

Nagrody

Nagrody (łącznie z poz. ↑): „Literatury na Świecie” za najlepsze przekłady opublikowane w 1997 roku, Nagroda PAN im. A. Brücknera w 2000.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

3. Anatomia ciekawości. [Eseje]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998, 271 s. Obrazy Współczesności.

Nagrody

Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 2000, Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2001.

Zawartość

O ciekawości; O kolekcjach; O symulakrach; O widzialnym; O archetypach; O teorii i powieści; O nudzie; O tożsamości; O niewyrażalnym; O filozofii i literaturze; O dekonstrukcji.

Przekłady

bułgarski

Anatomiâ na lûbopistvoto. [Przeł.] P. Spasova. Sofiâ 2006.

węgierski

A kíváncsiság anatómiája. [Przeł.] I. Szathmáry. Budapest 2021.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

4. Ewa Kuryluk. [Szkic]. [Przeł.:] U. Kiermeier, H. Kirchner. Kraków: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 1999, 26 s.

Tekst w języku niemieckim.
Tu także fragmenty utworów E. Kuryluk.

5. Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza. [Szkice]. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1999, 243 s.

Nagrody

Nominacja do nagrody im. J. Długosza w 2000, Nagroda Ministra Edukacji Narodowej w 2001.

Zawartość

Prolog: Ikony i idole. – Hermeneutyka uobecnienia; Wzór i odwzorowanie; Obraz Boga niewidzialnego; Między eucharystią i idolem; Veraicon; Po śladach; Dłoń Arystotelesa; Autonomia przedstawienia; Przypadek i konieczność; „Blindness and insight”; Jak przez okno; Pozory mylą; Walka z idolami; Ucieczka z labiryntu; Odpodobnienie; Anamorfoza. – Epilog: „La condition humaine”.

Przekłady

serbski

Žudnja za prisutnošću. Filozofija reprezentacije od Platona do Dekarta. [Przeł.] I. Dokić. Novi Sad 2016.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

6. [Kronika polskiego eseju 1951-2000]. Powst. ok. 2000.

Kalendarium wydarzeń związanych z polską eseistyką w kraju i na emigracji oraz biogramy wybranych autorów wraz z fragmentami ich książek.

Przekłady

niemiecki

Chronik des polnischen Essays 1951-2000. [Przeł.] F. Griese. Kraków: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000 2000, 105 s.

7. Leszek Kołakowski. [Szkic]. [Przeł.] F. Griese. Kraków: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000,2000, 19 s.

Tekst w języku niemieckim.
Tu także fragmenty esejów L. Kołakowskiego.

8. Marek Bieńczyk. [Szkic]. [Przeł.:] K. Wolff, D. Daume. Red.: E. Kalinowska-Styczeń, A Kutter. Kraków: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000 2000, 27 s. Wyd. nast. tamże 2001.

Tekst w języku niemieckim.
Tu także fragmenty utworów M. Bieńczyka.

9. Występek. Eseje o pisaniu i czytaniu. Warszawa: Sic! 2001, 201 s.

Zawartość

„Pour l’autre, pour moi...”. [Wstęp]. – Występek. Fragmenty o pisaniu; Eros i Hermes; „Co to znaczy czytać?”; Lekcja psychoanalizy; Przygoda lektury [dot. R. Barthes’a]; Pragnienie zwane Japonia [dot. Japonii w ujęciu R. Barthes’a]; W ciemnym wnętrzu miłości. – „Pour l’autre, pour moi... ”. [Zakończenie]; Epilog.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

10. Identity and interpretation. [Stockholm]: Departament of Slavic Languages and Literatures, Stockholm University 2003, 181 s.

Teksty wykładów prowadzonych na Uniwersytecie Sztokholmskim w 2002.

Nagrody

Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2004.

11. Perekreacja. [Szkice]. [Współwydane z:] G. Perec: Gabinet kolekcjonera. [Opowiadanie]. Przeł. M.P. Markowski. Warszawa: KR 2003, 181 s. 67-179. Por. Przekłady poz. ↑.

Zawartość

Szkice dot. życia i twórczości G. Pereca: Dziura; Ślad; Być Flaubertem, przepisać Melville’a; Opowieści z krypty; Pod-zwyczajność; Przymusy; Poza czasem; Kruchy protest przeciwko nicości; Puzzle; Tout Dire; Fort/Da; Gabinet kolekcjonera; Perekreacja; Niedokończony projekt.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

12. Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura. [Monografia]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2004, 409 s.

Nagrody

Nominacja do nagrody im. J. Długosza w 2004, Nagroda Ministra Edukacji Narodowej w 2005, nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 2005.

Przekłady

rumuński

Vâltoarea neagră. Gombrowicz, lumea, literatura. [Przeł.] C. Bartl. Piteşi 2005.

szwedzki

Svart ström. Gombrowicz, världen, litteraturen. [Przeł.:] T. Håkanson, S. Ingvarsson, L. Mendoza Åsberg, R. Wennerholm. Stockholm 2006.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

13. Pragnienie i bałwochwalstwo. Felietony metafizyczne. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 2004, 173 s.

Zawartość

Wytłumaczenie. [Wstęp]. ­– Rozmowa o pragnieniu. Rozm. J. Makowski. [Wywiad. Cz. 1]. – Ironia i metafizyka; Relacja i religia; Gramatyka i pobożność; Pustynia i obietnica; Śmierć i dążenia; Świętość i szaleństwo; Dar i ofiara; Teologia i obrazy; Skandal i wiara; Inność i tożsamość; Miłość i separacja; Nietzsche i Nietzsche; Poezja i rozumienie; Słuchanie i nierozumienie. – Rozmowa o bałwochwalstwie. Rozm. J. Makowski. [Wywiad. Cz. 2].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

14. Teorie literatury XX wieku. Podręcznik. [Autorzy:] A. Burzyńska, M.P. Markowski. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 2006, 595 s.

Tu wstęp napisany przez oboje autorów oraz następujące rozdziały pióra M.P. Markowskiego: Psychoanaliza; Fenomenologia; Formalizm rosyjski; Formalizm amerykański – „new criticism”; Bachtin; Hermeneutyka; Dekonstrukcja; Pragmatyzm; Historyzm; Badania kulturowe; Postkolonializm.

Nagrody

Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2007.

Przekłady

białoruski

Tèoryì lìtaratury XX stagoddzâ. [Przeł.] T. Niadbaj, M. Puškìna, S. Rogač, M. Šoda. Red. L.P. Barščèŭskì. Mìnsk 2017.

serbski

Književne teorije XX veka. [Przeł.] I. Đokić-Saunderson. Beograd 2009 .
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

15. Nieobliczalne. Eseje. Kraków: Austeria 2007, 199 s.

Nagrody

Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2008 (także za poz. ↑).

Zawartość

W swoją stronę. [Wstęp]. – Ekspozycja; Cień świetlny na ramieniu nagim [o Wenecji]; Między widzialnym i niewidzialnym; Żywe dotknięcie obcości; Wymazywanie [dot.: A. Nowakowski: Powiększenie]; Wieloznaczność i milczenie [dot.: J.M. Coetzee: Elizabeth Costello]; Na progu czasów i form [dot.: M. Proust: W poszukiwaniu straconego czasu]; Nieprzychylna powierzchnia twarzy [gł. w twórczości M. Prousta i H. Balzaka]; Płomień znikąd [dot. twórczości T.S. Eliota]; Fadao [dot.: A. Stasiuk: Fado]; Ześlizgiwanie się w Nic [posłowie do E. Jabès: Księga pytań. T. 5]; Nieobliczalne [o relacjach: autor – dzieło]; Uwikłanie [dot.: S. Mrożek: Miłość na Krymie]; Trzy klęski Maura [dot.: W. Shakespeare: Otello]; Nieprzejrzystość [refleksje z wystawy „Melancholia. Geniusz i szaleństwo w sztuce”, oglądanej w Berlinie]; Sztuka, krytyka, kryzys [polemika z książką A. Żmijewskiego: Drżące ciała].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

16. Polska literatura nowoczesna. Leśmian. Schulz, Witkacy. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2007, 416 s.

Nagrody

Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2008 (także za poz. ↑).

Zawartość

Instrukcja obsługi. [Wprowadzenie]. – Polska literatura nowoczesna; Ekskurs o interpretacji; Komentarz do braku ilustracji. – Leśmian. Poezja i nicość. – Schulz. Za kulisami rzeczywistości. – Witkacy. Metafizyka i parodia. – Podsumowanie.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

17. [Rola humanistyki we współczesnym społeczeństwie]. [Wykład uniwersytecki]. Powst. przed 2007.

Przekłady

ukraiński

Rol’ gumanìstiki v sučasnomu suspìl’stvì. L’vìv: Centr gumanìtarnih dostìžen’; Kiïv: Smoloskip 2007, 64 s. Unìversitets’kì dialogi, 2 [poza tekstem publicznego wykładu, wygłoszonego 11 grudnia 2006 we Lwowie, na Uniwersytecie im. I. Franki, zawiera także fragmenty dyskusji].

18. Życie na miarę literatury. Eseje. Kraków: Homini 2009, 373 s.

Zawartość

Wstęp. – Część 1. Życie na miarę literatury: Podwójne dziedzictwo; Poezja i nowoczesność; Zbawienie, chimera w blasku i umysł poety; Na skraju wytrwania; Przyjaźń, histeria, melancholia. – Część 2. Szekspir: zazdrość i hermeneutyka; Szekspir: śmiech i nicość; Lichtenberg: terapia spłoszonej wyobraźni; Krasiński: na scenie histerii; Poe: horror obecności; Proust: wahania języka; Conrad: pośród niepojętego; Pessoa: kaznodzieja wyrzeczenia; Witkacy: miny nad otchłanią; Kafka: rana i doświadczenie; Gombrowicz: do diabła z kompetencją; Jeleński: rzeczywistość nieprześwietlona; Bieńczyk: pod światło.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

19. Słońce, możliwość, radość. Esej. Wołowiec: Czarne 2010, 151 s.

Zawartość

Dwanaście utworów (w większości drukowanych wcześniej w „Tygodniku Powszechnym”): O czytaniu; Coś za coś; Życie opisane; Inne światy, inne języki; Wielkie, pobrudzone, zachwycone zwierzę; Mięso na podium; Słońce, możliwość, radość; Spotkanie z iluzją; Tanger, 18 sierpnia; Świat jako artefakt; Dotknięcie; Moja Ameryka.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

20. Powszechna rozwiązłość. Schulz, egzystencja, literatura. [Monografia]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2012, 190 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

21. Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2013, 449 s. Horyzonty Nowoczesności, 100.

Zawartość

Krótka historia humanistyki w cytatach: od Montaigne’a do Derridy. – Cz. 1. Wstęp, czyli jak uzasadnić nasze istnienie; Cz. 2. Humanistyka: wprowadzenie; Cz. 3: Od humanizmu do humanistyki; Cz. 4. Przeciwko obiektywności; Cz. 5. Od rozumienia do nierozumienia; Cz. 6. Dialektyka i egzystencja; Cz. 7. Zwrot egzystencjalny w humanistyce; Cz. 8. Humanistyka po dekonstrukcji. Cz. 9. „Da capo”.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

22. Dzień na ziemi. Proza podróżna. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2014, 334 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2014, pliki w formacie EPUB, MOBI.

Zawartość

Proza, czyli podróż [wstęp]. – [Cz.1] Hotel Argentino. Fragmenty z powieści [inspirowanej podróżą do Ameryki Południowej]. – [Cz. 2: eseje o miastach; pierwodruki w „Tygodniku Powszechnym”]: Dzień na ziemi. Fragmenty z podróży: Fragment pierwszy: Jaipur; Fragment drugi: Amsterdam; Fragment trzeci: Xilitla; Fragment czwarty: Madryt; Fragment piąty: Brasília; Fragment szósty: Praga; Fragment siódmy: Montalcino; Fragment ósmy: San Juan. – [Cz. 3] Fotografie.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

23. Kiwka. [Eseje]. Kraków; Budapeszt: Austeria 2015, 257, [6] s.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2016 w kategorii esej.

Zawartość

O swobodzie [dot. koncepcji literatury]. – Jezus i telekomunikacja. – Martwy Bóg, żywa literatura [o krytyce Nietzscheańskiej]. – Pragnienie nieobecności. – Pomyśl: literatura! – Medium doskonałe. – Ostatnie zdjęcie. – Pensjonat pamięci [wokół książki T. Judta: The Memory Chalet]. – Obcość, odmienność, przekład. – Gościnne fikcje. – Przepustka do świata, czyli literatura w podróży [dot. ujęcia literatury przez D. Damroscha]. – Bolesna szorstkość codziennego życia [dot. opozycji: sztuka-nauka]. – Atletyka rozumu [o eseistyczno-medialnej filozofii P. Sloterdijka]. – Ślady na śniegu [o biografii i twórczości R. Walsera]. – Kiwka [futbol i drybling a współczesna kultura]. – „Fluffy shit”, ironia i głębsze znaczenie [o współczesnym rynku sztuki i hipsterach]. – Pod prąd [literatura wobec historii i polityki].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

24. Notes amerykański. [Album]. Tekst i fotografie: M.P. Markowski. Budapeszt; Kraków: Austeria Klezmerhojs 2016, 185, [6] s.

Relacje i fotografie z podróży po Stanach Zjednoczonych.

25. Notes andaluzyjski. [Album]. Tekst i fotografie: M.P. Markowski. Budapeszt; Kraków: Austeria Klezmerhojs 2016, 161, [6] s.

Relacje i fotografie z podróży po Hiszpanii.

26. Notes indyjski. [Album]. Tekst i fotografie: M.P. Markowski. Budapeszt; Kraków: Austeria Klezmerhojs 2016, 161, [6] s.

Relacje i fotografie z podróży po Indiach.

27. Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu. [Eseje]. Kraków: Wydawnictwo Karakter 2019, 363, [5] s.

Zawartość

Wprowadzenie. Co ja tu robię? – 1. My i oni; 2. Kulturkampf, czyli jak wszystko stało się wojną kulturową; 3. Opinie, fantazje, przemoc; 4. Wartości i sens; 5. Od popkultury do populizmu; 6. Indywiduum i podmiot; 7. O prawdzie i fałszu w sensie społecznym; 8 . W stronę interpretacji; Podsumowanie. Co zrobiłem? – Słownik.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

28. Polska, rozkosz, uniwersytet. Opowieść edukacyjna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2021, 430 s. Hermeneia.

Zawartość

Wstęp. Krytyka polonistycznego rozumu. – Część I. Między jednostką a systemem: Przemoc i narracja: Biały syndykat; BLM; Depresyjny „transgender” i paszport biometryczny; Indywiduum i podmiot; Wariat bez gorączki; Weterani i kultura autentyczności; Treść i nacisk; Katalizator rozkoszy; Krótka dygresja o technice; Rozpołowienie; „Singularité universelle”; Jak to naprawdę działa; Moja chata z kraja; Ach, postmodernizm!; Ten sam warsztat; W kuchni; O izolacji; Absolutna pojedynczość; Co to jest przyjemność?; Wstęp do rozkoszy; Kuchnia jak uniwersytet; Dygresja o makaronie; „Dis-cursus”. – Część II. Polska, pamięć, zapomnienie: Przepustka do polskości: Rozkosz w 28. Minucie; Rzeka Brda i okolice; Kto ty jesteś?; Potrawka z kury; Mała teoria zahaczeń; Medycyna paliatywna; Mity polskie; „In illo tempore”; Objawienie i reforma; „Carricante czy chardonnay?”; Kraj przenośni. – Przekleństwo pamięci: Sufit się wali; Ćmię w Żninie, czyli pamięć i histeria; Nie zapomnij!; Palimpsest. – „Total recall”: Zapamiętamy to dla Pana; Prawda i technika; Pamięć i zapomnienie; Prawda versus retoryka; Na zewnątrz; Nieuchronne kłamstwa; Zewnętrzne nośniki; Bezpośrednio dostępna obecność; Rewelacja; Esencje; O czytaniu; Ocalenie; Przemijalność, zmartwychwstanie, tożsamość; HSAM; Rany i cytaty; Razem, ale osobno. – Część III. Z notatek nominalisty: Z rzeczywistością co zrobimy?: Preambuła; Rzeczywiste; Dwuznaczna wspaniałość mowy; Zwierciadło i lampa; Między nami nominalistami; „Distinguo!”; Symetria; Wyznanie wiary; Słownik i egzystencja. – Między nerwicą a psychozą: Cudzysłów; Obiekt wymyślony; Język jest wszędzie; Kolonizacja i koncyliacja; Odrzeczywistnienie; Nerwica i psychoza; Dwa szaleństwa. – Od nacji do fascynacji: opowieść osobista: Zmienne paradygmaty; Znalazłem Autentyk!; Harmonia i lęk; „Episteme” i Thanatos; Bóg, Honor, Ojczyzna; Metodologia staruchów; Popkartezjanizm; Podejrzane prolegomena; Adorno „ad Infinitum”; Polo, poli. – Co to jest polonistyka?: Okienko transferowe; Polonistyka „sensu largo”; Dyskurs wielopostaciowy. – Część IV. Kuchnia i encyklopedia: Z encyklopedii – emocje: Część 1. Teoria; Część 2. Historia; Część 3. Emocje i sztuka; Bibliografia. – Z kuchni – rozkosz: Wstyd powiedzieć; Daj mi święty spokój!; Życie, czyli zboczenie; Klasa pracująca nie ma czasu na przyjemności; Kaszanka z truflami; Dorsz „en persillade”; Cztery bery; W tej materii. – Część V. Zobowiązanie publiczne: Uniwersytet na rynku: Panika i opór; Problem z nowoczesnością; Rzeczywistość się zmienia; Wyzwolenie od materii; Uniwersytet w dobie przemian; Świat się zmienia; Stres i kasa; Bogatsi i biedniejsi; Podejrzana „caritas”; Co państwo daje…; Polityczność uniwersytetu?; W stronę profesjonalizmu. – Gra szklanych paciorków: Szukając Kastalii; Przywilej czy dostęp?; Dialog i palec; Znowu o elitach; Rozpieszczeni i wykluczeni; Elitarne marzenia; Platon i onaniści; Wyzwolenie na wsi; Kupa kasy; Cena edukacji; Beznadzieja; Nieoczekiwana zmiana miejsc; Polityka, nie psychologia. – ”Professio fidei”: Polonistyka: poznanie i terapia; Źródło ekspertyzy; Poszerzenie pola walki; Najwyższa pełnia; Ideologia? Tak!; Z perspektywy początku; Wewnętrzne piękno wiedzy czystej; W górę i w poprzek; Autonomia i reprodukcja; „Professio fidei”; Publiczne zobowiązanie; Polonistyka przyszłości. – Zakończenie .
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

29. Interpretacja. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2023, 613 s. Teksty zebrane 1988-2023; t. 1.

Zawartość

Przedmowa do tekstów zebranych. „Jeszcze jedna anatomia, czyli magazyn pomysłowych osobliwości” . – Wstęp do pierwszego tomu. „Kilka uwag o niezbędności tudzież stronniczości interpretacji”. – Czytanie Lema. – Utopia tekstualna Northropa Frye'a. – Interpretacja i wartościowanie dzieła literackiego. Sprawozdanie. – Tekstowy świat Ryszarda Nycza. – Interpretacja i nadinterpretacja. – O tłumaczeniu Blanchota. – Jak poprawnie interpretować (krótki kurs). – Czytanie Nietzschego (1). – Proust: sztuka tłumaczenia. – Proust: sztuka pastiszu. – Barthes czyta Prousta. – O tłumaczeniu Derridy. – Michel Foucault i kwestia interpretacji. – Czytanie Nietzschego (2). – Pochwała komentarza. – Interpretacja i literatura. – Hermeneutyka i przerażenie. – Znowu o używaniu literatury. – Przed prawem. Interpretacja, literatura, etyka. – Czytanie Gombrowicza (1). – Ciało w wąwozie niewiedzy. – Czytanie Gombrowicza (2). – Czytanie Gombrowicza (3). – Humanistyka. 11 tez. – Spektakularna spekulacja. – Przeciwko gnostykom. – Wrażliwość, interpretacja, literatura. – Czytanie krytyki. – Czytanie Miłosza. – Lęk i żal. – Czytanie Szymborskiej (1). – Czytanie Szymborskiej (2). – Henryk Markiewicz „in memoriam”. – Czytanie Schulza. – Kanon. – Czytanie Leca. – Umbero Eco „in memoriam”. – Czytanie Leśmiana (1). – Czytanie Leśmiana (2). – Widzialne i niewidzialne. – Rzut oka wstecz. – Edycja jako interpretacja: Pessoa, Kafka. – 16 uwag o śmierci, czyli kres interpretacji. – Szybkie samorództwo blagi. Schulz, Deleuze i kwestia interpretacji. – Przeciwko nierozstrzygalności .
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

• Między fragmentem a powieścią, czyli za co kocham Rolanda Barthes’a. „Teksty Drugie” 1990 nr 2 s. 65-73.
• Cztery uwagi o eseju. W: Polski esej. Kraków 1991 s. 170-178.
• Miłosz: dylematy autoprezentacji. „Teksty Drugie” 1991 nr 1/2 s. 24-34, przedruk w: Polski esej. Kraków 1991 s. 159-170, toż w: Poznawanie Miłosza 2. Cz. 1. (1980-1998). Kraków 2000 s. 327-337, przekł. angielski: The dilemmas of self-presentation. [Przeł.] G. Czemiel. W: „Miłosz like the world”. Poet in the eyes of Polish literary critics. Frankfurt am Main 2015 s. 35-44. Cross-Roads 6. Dostępny w Internecie: Link wygasł [dostęp 27 grudnia 2016].
• Roland Barthes: esej przeciwko teorii. W: Kryzys czy przełom. T. 1. Kraków 1993 s. 219-224.
• Pisać inaczej. W stronę postmodernistycznego eseju. „Ruch Literacki” 1994 nr 5/6 s. 503-514.
• „Wiosna”. Między retoryką i erotyką. W: Czytanie Schulza. Kraków 1994 s. 286-295.
• Czy możliwa jest poetyka eseju? W: Poetyka bez granic. Warszawa 1995 s. 109-119.
• Nietzsche i hermeneutyka. „Teksty Drugie” 1996 nr 1 s. 20-41.
• Dlaczego filozofowie czytają literaturę? „Literatura na Świecie” 1997 nr 12 s. 216-230.
• Teoretyk pisarzem. (Umberto Eco i tajemnica podwójnego dyskursu). „Literatura na Świecie” 1997 nr 12 s. 231-250.
• Bajeczna spekulacja: Derrida, Heidegger i poezja. „Literatura na Świecie” 1998 nr 11/12 s. 162-175.
• Baudrillard: Słownik. [Posłowie do:] J. Baudrillard: Ameryka. Warszawa 1998 s. s. 169-197.
• L'ennui: Ułamek historii. „Res Publica Nowa” 1998 nr 5 s. 7-15, przedruk w: Nuda w kulturze. Poznań 1999 s. 290-316.
• Marcel Proust. Kalendarium życia i twórczości; Proust. Sztuka pastiszu; Proust. Sztuka tłumaczenia. „Literatura na Świecie” 1998 nr 1/2 s. 298-316; 192-203; 150-164.
• O pisaniu. Fragmenty. „Teksty Drugie” 1998 nr 4 s. 201-214.
• Wobec niewyrażalnego: teologia negatywna, dialektyka, dekonstrukcja. W: Literatura wobec niewyrażalnego. Warszawa 1998 s. 31-42.
• „Anty-Hermes”. [Posłowie do:] M. Foucault: Szaleństwo i literatura. Warszawa 1999 s. 335-385.
• Ciało, które czyta, ciało, które pisze. [Wstęp do:] R. Barthes: S/Z. Warszawa 1999 s. 5-[34].
• Dyskurs. [Wstęp do:] R. Barthes: Fragmenty dyskursu miłosnego. Warszawa 1999 s. 5-35. Pisma, 2.
• Ekphrasis. Uwagi bibliograficzne z dołączeniem krótkiego komentarza. „Pamiętnik Literacki” 1999 z. 2 s. 229-236.
• „Moje życie jest torturą.” [Posłowie do:] F. Nietzsche: To rzekł Zaratustra. Warszawa 1999 s. 415-430.
• Nuda i tożsamość. „Principia” 1999 t. 23 (nr monograficzny pt. Tożsamości Kierkegaarda) s. 43-56.
• Szczęśliwa mitologia, czyli pragnienia semioklasty. [Wstęp do:] R. Barthes: Imperium znaków. Warszawa 1999 s. 5-42.
• Dekonstrukcja i religia. „Res Publica Nowa” 2001 nr 11 s. 19-30, przedruk zmieniony w: Człowiek wobec świata na przełomie wieków. Nowe i dawne wzorce. Kraków 2001 s. 67-91.
• Dekonstrukcja, postmodernizm, oświecenie. Krótkie wprowadzenie do pism Christophera Norrisa. [Wstęp do:] Ch. Norris: Dekonstrukcja przeciw postmodernizmowi. Teoria krytyczna i prawo. Kraków 2001 s. V-XVIII.
• Pomyśleć niemożliwe. Marion, Derrida i filozofia daru. „Znak” 2001 nr 1 s. 25-42.
• Zazdrość i hermeneutyka. W: Miłość. Gdańsk 2001 s. 41-54. Punkt po Punkcie, 2; toż „Res Publica Nowa” 2002 nr 7 s. 68-77.
• Czy Przyboś jest poetą metafizycznym? W: Stulecie Przybosia. Poznań 2002, przedruk w: Na tropach modernizmu i postmodernizmu = Po sledite na modernizma i postmodernizma. Sofiâ 2004 s. 93-105, przekł. bułgarski: Metafizyčen poet li ě Pšiboš? [Przeł.] M. Karabelova. Sofiâ 2004 s. 100-114.
• Krótka encyklopedia postmodernizmu. W: Postmodernizm. Teksty polskich autorów. Kraków 2003 s. 79-102.
• Poetry and modernity. W: Swedish-Polish modernism. Stockholm 2003 s. 147-157.
• The two faces of the logos: Michel Foucault, Paul Ricoeur, and hermeneutic tradition. W: Between suspicion and sympathy: Paul Ricoeur's unstable equilibrium. Toronto 2003 s. 357-369.
• Z powrotem do Lacana! „Literatura na Świecie” 2003 nr 3/4 s. 377-397.
• Reprezentacja i ekonomia. „Teksty Drugie” 2004 nr 4 s. 11-27, przekł. angielski: Economy and representation. W: From modern theory to a poetics of experience. Polish studies in literary history and theory. Frankfurt am Main 2014 s. 99-116. Cross-Roads, 4 .
• Rozumna rzeczywistość. Wprowadzenie do lektury Ericha Auerbacha. [Wstęp do:] E. Auerbach: Mimesis. Wyd. 2. Warszawa [2004] s. V-XIX.
• Antropologia, humanizm, interpretacja. „Teksty Drugie” 2005 nr 5 s. 16-25, przedruk w: Polonistyka w przebudowie. T. 1. Kraków 2005 s. 283-292, toż w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Kraków 2006 s. 137-152. Horyzonty Nowoczesności, 50, wyd. 2 tamże 2012, przekł. ukraiński: Antropologїâ, gumanїzm, interpretacїâ. [Przeł.] S. Âkovenko. W: Teoriâ lìteraturi v Pol'ŝì. [Red.] V.P. Morenec'. Kiïv 2008 s. 491-503.
• Nicość i czcionka. [Wprowadzenie do:] S. Mallarmé: Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku. Kraków 2005 s. 7-23.
• Nieobliczalne. [Wstęp do:] A. Nowakowski: Sławomir Mrożek. Kraków; Warszawa 2005 s. 9-23.
• Shakespeare’s Otello: jealousy and hermeneutics. W: Textual ethos studies, or Locating ethics. Amsterdam; New York 2005 s. 117-131.
• W teatrze histerii, na scenie pisania. O Zygmuncie Krasińskim. „Dialog” 2005 nr 7/8 s. 200-211.
• Historia i metafizyka. W: Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Warszawa 2006 s. 32-45.
• Niewymienne ciało. Masturbacja i dylematy kultury nowożytnej. [Wstęp do:] T.W. Laqueur: Samotny seks. Kraków 2006 s. VII-XXVIII, wyd. nast. tamże [2016].
• Nowoczesność: ciało niedoświadczone. W: Nowoczesność jako doświadczenie. Kraków 2006 s. 75-90.
• O niewidzialnym. W: Imhibition. Kraków 2006 s. 21-37.
• Reprezentacja. W: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Kraków 2006 s. 287-333, wyd. 2 tamże 2012 (tu pt. O reprezentacji).
• Antropologia i literatura. „Teksty Drugie” 2007 nr 6 s. 24-33.
• Blanchot: fascynacja zewnętrznością. W: Maurice Blanchot – literatura ekstremalna. Warszawa 2007 s. 41-50.
• Du vomi ou au-déla de l’économie: Gombrowicz contre Sartre. W: Witold Gombrowicz entre l'Europe et l'Amérique. Lille 2007 s. 171-180. Lettres et Civilisation Slaves, 991.
• Dusza dostojna, czyli jak studiować, żeby nie zwariować. W: Xięga Erazmiańska. Szczecin; Łask; Pruszków k. Łasku 2007 s. 13-21.
• Le jardin interdit: Gombrowicz et le honte. W: Gombrowicz – une gueule de classique. Paris 2007 s. 179-186. Travaux Publiés par l'Institut d' Études Slaves, 51.
• Przygoda ciała i znaków. Wprowadzenie do pism Julii Kristevej. W: J. Kristeva: Czarne słońce. Kraków 2007 s. V-XXLV.
• Co mówi nic? W: Lacan, Žižek – rewolucja pod spodem. Poznań 2008 s. 151-163. Biblioteka Literacka „Poznańskich Studiów Polonistycznych”, 54.
• Humanistyka i inne marzenia. W: Ku integralności edukacji i humanistyki. Toruń 2008 s. 135-152.
• Kultura i namiętności. W: Jaka kultura? Jaki dyskurs? Szczecin 2008 s. 93-101.
• Teologia, dyskurs, zdarzenie. [Posłowie do:] M. Bielawski: Mikroteologie. Kraków 2008 s. 215-226.
• Znieswojenie. Wstęp do hermeneutyki nierozumienia. W: M. Sá Cavalcante Schuback: Pochwała nicości. Kraków 2008 s. IX-XLI.
• Poiesis. Friedrich Schlegel i egzystencja romantyczna. [Wstęp do:] F. Schlegel: Fragmenty. Kraków 2009s. VII-LXXIV.
• Giving time, sharing space, or the existential turn in the humanities. W: En annan humaniora – En annan tid = Another humanities – Another time. Stockholm 2010 s. 33-40. Södertörn Philosophical Studies, 7.
• Humanistyka po dekonstrukcji. W: „French theory” w Polsce. Poznań 2010 s. 47-61.
• Komitywa. W: Od polityki do poetyki. Kraków 2010 s. 29-38.
• Humanistyka: niedokończony projekt. „Teksty Drugie” 2011 nr 6 s. 13-28.
• Wiping out. The palimpsest, the subject, and the art of forgetting. W: The effect of palimpsest. Culture, literature, history. Frankfurt am Main 2011 s. 115-127.
• Humanistyka, literatura, egzystencja. W: Teoria, literatura, życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej. Warszawa 2012 s. 17-41.
• Między nerwicą i psychozą: rzeczywistości Rolanda Barthes’a. „Teksty Drugie” 2012 nr 4 s. 127-142.
• „Worse and worse boredom”. Gombrowicz, Schulz, and Witkacy on the intensity of modern life. [Przeł.] D. Malcolm. „Tekstualia” 2014 nr 1 s. 65-86 [nr w języku angielskim]. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 2 maja 2024].
• Ręka kelnera. Esej o obsesji w literaturze. W: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym. Warszawa 2015 s. 215-252.
• From Nation to fascination. A personal story. W: Polytropos. Na drogach Tadeusza Sławka = tracing Tadeusz Sławeks's routes. Katowice 2016 s. 47-61.
• Projekt Gogola. „Literatura na Świecie” 2016 nr 9/10 s. 364-385 [dot. M. Gogol: Martwe dusze].
• Ekrany Gustawa Flauberta. „Literatura na Świecie” 2017 nr 9/10, s. 372-389.
• Niszcząca przemiana. O politycznej metafizyce Martina Heideggera. „Przegląd Polityczny” 2017 nr 143 s. 127-145.
• Życie, pieszczota, sztuka, śmierć. W: B. Leśmian: „Lecz nie było już świata...” Miłość i śmierć. Warszawa 2017 s. 107-113, wyd. 2 tamże 2023 [dot. wiersza B. Leśmiana pt. Marcin Swoboda].
• Poésie et viande ou Pourquoi on ne peut prendre Schulz au sérieux. W: Bruno Schulz entre modernisme et modernité. Paris 2018 s. 13-22.
• Schulz. Metafizyka i estetyka jako polityka. W: Bruno Šul'c i sučasna teoriâ kul'turi. Materìali VII Mìžnarodnogo Festivalû Bruno Šul'ca u Drogobičì = Bruno Schulz a współczesna teoria kulturowa : Materiały VII Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu. Drogobič 2018 s. 81-111.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Sens, głupcze!, czyli Dlaczego modernizacja w Polsce nie jest możliwa. W: Prognozowanie teraźniejszości. Gdańsk [2018] s. 209-247.
• Siekiera i sieć. „Znak” 2018 nr 4 s. 6-17 [o różnych aspektach przemocy].
• The Polish essay. Between realism and nominalism. W: Being Poland. A new history of Polish literature and culture since 1918. Toronto; Buffalo; London 2018 s. 590-606.
• Spuren im Schnee. W: Spaziergänge auf dem Papier. Robert Walser in Polen. Göttingen 2020 s. 239-244 .
• Esej o nienawiści. W: Sztuka inwencji. Ryszarda Nycza praktykowanie humanistyk. Rozmowy, inspiracje, kontynuacje. Kraków 2021 s. 65-83.
• „A man on the brink of disaster”. Stanisław Ignacy Witkiewicz's „Insatiability”. W: The Routlegde world companion to Polish literature. London; New York (NY) 2022 s. 224-237 .
• Głos świecki o literaturze i religii. W: Literatura a religia – wyzwania postsekularności. Lublin 2022 s. 673-685.
• „Teatralna forma samotności”, czyli Roland Barthes i polityka. W: Narracja dyskurs historia. Warszawa 2022 s. 9-34.
• Polish neurosis and the world literature. W: Polish literature as world literature. New York; London; Oxford; New Delhi; Sydney 2023 s. 17-34.

Przekłady

1. P. Bondanella: Umberto Eco. Semiotyka, literatura, kultura masowa. Przeł. M.P. Markowski. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1997, 207 s.
2. R. Barthes: S/Z. Przeł.: M.P. Markowski, M. Gołębiewska. Wstępem opatrzył M.P. Markowski. Warszawa: KR 1999, 313 s. Pisma, 1.
3. G. Deleuze: Proust i znaki. Przeł. M.P. Markowski. Gdańsk: słowa/obraz terytoria 2000, 179 s.
4. M. Proust: Pamięć i styl. Przeł.: M. Bieńczyk, J. Margański, M.P. Markowski. Wybór, oprac. i wstęp: M.P. Markowski. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 2000, 227 s. Esej.
Tu w przekł. M.P. Markowskiego rozdział: Przeciwko niezrozumialstwu; O czytaniu; Dni lektury; „Contre Sainte-Beuve” – fragmenty.
5. R. Barthes: Lektury. Przeł.: K. Kłosiński, M.P. Markowski, E. Wieleżyńska. Wybrał, oprac. i posłowiem opatrzył M.P. Markowski. Warszawa: KR 2001, 270 s. Pisma, 4.
6. G. Perec: Gabinet kolekcjonera. [Opowiadanie]. Przeł. M.P. Markowski. [Współwydane z:] M.P. Markowski: Perekreacja. [Szkice]. Warszawa: KR 2003, s. [5]-65. Por. Twórczość poz. ↑.
7. J. Kristeva: Czarne słońce. Depresja i melancholia. Przeł.: M.P. Markowski, R. Ryziński. Wstęp: M.P. Markowski. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2007, XLIX, 262, [8] s. Horyzonty Nowoczesności: teoria, literatura, kultura, 63.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
8. T. Markowski: Flow. Przeł.: M.P. Markowski. Bydgoszcz: Tymon Markowski 2017, [61] s.
Tekst w językach angielskim i polskim.
Wydawnictwo popularne, dot. podróży.

Prace redakcyjne

1. N. Frye: Wielki Kod. Biblia i literatura. Przeł. A. Fulińska. Przekł. przejrzał i wstępem opatrzył M.P. Markowski. Bydgoszcz: Homini 1998, 246 s.
2. R. Barthes: Imperium znaków. Przeł. A. Dziadek. Przekł. przejrzał, poprawił i wstępem opatrzył M.P. Markowski. Warszawa: KR 1999, 185 s.
3. Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red.: M.P. Markowski, R. Nycz. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2006, 514, [6] s. Horyzonty Nowoczesności, 50. Wyd. 2 tamże 2012.
4. Teorie literatury XX wieku. Antologia. Pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 2006, 698 s.

Przekłady

serbski

Književne teorije XX veka. [Przeł.] I. Đokić-Saunderson. Beograd 2009.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
5. F. Schlegel: Fragmenty. Przeł. C. Bartl. Oprac., wstępem i komentarzami opatrzył M.P. Markowski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2009, LXXVII, 195 s. Hermeneia.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
6. E. Bloch: Ślady. Przeł., oprac. i wstępem opatrzyła A. Czajka. Red. naukowa: M.P. Markowski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2012, XXXIV, 209 s. Hermeneia.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
7. P. Ricoeur: Pamięć, historia, zapomnienie. Przeł. J. Margański. Red. naukowa: M.P. Markowski. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2012, 689, [9] s. Horyzonty Nowoczesności, 54.
Zob. też Przekłady poz. ↑, ↑.

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 2014, 2024.

Autor o sobie

• Moja Ameryka. Wszystkie drogi prowadzą do... „Tygodnik Powszechny” 2010 nr 35, przedruk w: M.P. Markowski: Słońce, możliwość, radość. Wołowiec 2010.

Wywiady

• Kartezjańczyk nie widzi siebie w lustrze. Rozm. M. Mazurek. „Odra” 1999 nr 6 [dot.: Efekt inskrypcji; Nietzsche].
• Nie pamiętam swoich książek… Rozm. A. Skrendo. „Pogranicza” 2000 nr 4.
• Ciało i instytucja. Rozm. K. Mikurda. „FA-art” 2004 nr 3/4 [dot. głównie: Efekt inskrypcji].
• Występne rozważania o szaleństwie. Rozm.: Ż. Nalewajk i K. Krowiranda. „LiteRacje” 2004 nr 2 (4).
• Zagadywanie katastrofy. Rozm.: P. Mościcki, S. Gromadzki, R. Papieski, R. Romaniuk. Oprac.: R. Papieski. „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2004 nr 4 [dot. głównie: Czarny nurt].
• Fabuły w świecie pojęć. Rozm. R. Ostaszewski. „Nowe Książki” 2006 nr 11.
• Podręcznik dla młodego Markowskiego. Rozm.: J. Workowska. „Forum Akademickie” 2008 nr 4 dod. „Forum Książki” nr 1 [dot.: Polska literatura nowoczesna].
• Przeciwko aniołom. Rozm. G. Jankowicz. „Odra” 2008 nr 1 [dot. głównie: Nieobliczalne].
• 10 książek do mocowania się z samym sobą. Rozm. M.I. Niemczyńska. „Gazeta Wyborcza” 2011 nr 215 [o własnych preferencjach czytelniczych].
• Sok rzeczywistości. Rozm. A. Franaszek. „Tygodnik Powszechny” 2015 nr 7 [dot. głównie: Dzień na ziemi].
• Skończmy z dyktaturą opinii. Filozof na wojnie z umysłową biedą. Rozm. G. Wysocki. „Gazeta Wyborcza” 2019 nr 273 [wokół książki: Wojny nowoczesnych plemion].
• Wartości kryją ziemię. Magazyn Conrad 03. Rozm. M. Sowiński. „Tygodnik Powszechny” 2019 nr 42 [wokół książki: Wojny nowoczesnych plemion].
• „Wojny nowoczesnych plemion”. Rozm. F. A. Gołębiewski. „Dyskurs & Dialog” 2021 nr 8.
• Ja, heretyk. Rozm. M. Sowiński. „Tygodnik Powszechny” 2024 nr 8.
• Michał Paweł Markowski: Wyjechałem z Polski, żeby nie czekać na życie, ale je mieć. Rozm. G. Wysocki. „Gazeta.pl” [on-line] 2024 nr z 28 III. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 2 maja 2024].

Ogólne

Artykuły

• J. MARGAŃSKI: List do Michała Pawła Markowskiego. „Literatura na Świecie” 1998 nr 6 [w związku z publikacjami M.P. Markowskiego dot. M. Prousta, ogłoszonymi w „Literaturze na Świecie” 1998 nr 1/2].
• A. SIEMEK: Barthes polskim znakiem wyrażony. „Literatura na Świecie” 2000 nr 7/8 [dot. m.in. udziału M.P. Markowskiego w polskich przekł. prac R. Barthes’a].
• K. CHMIELEWSKA: Jak możliwa jest poetyka (eseju)? „Teksty Drugie” 2001 nr 3/4 [polemika z założeniami artykułu M.P. Markowskiego: Czy możliwa jest poetyka eseju?].
• MK: Leksykon. Michał Paweł Markowski. „Dekada Literacka” 2007 nr 2/3.
• A. SASINOWSKI: Galop Michała Pawła Markowskiego. „Dyskurs”, Szczecin 2009 z. 4.
• P. BOHUSZEWICZ: Histeria, melancholia... i obiektalność. „Teksty Drugie” 2011 nr 6.
• M. KRAKOWIAK: Mierzenie się z esejem. Studia nad polskimi badaniami eseju literackiego. Katowice 2012. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 3002 [dot. m.in. twórczości M.P. Markowskiego].
• A. FALTYN: Michał Paweł Markowski wobec hermeneutyki literackiej i filozoficznej. W tegoż: Hermeneutyka w polskich badaniach literackich. Maria Janion, Ryszard Przybylski, Michał Paweł Markowski. Warszawa 2014.
• M. JANUSZKIEWICZ: Literaturoznawstwo osobiste. „Przestrzenie Teorii” 2015 nr 23 [dot. także J. Błońskiego i H. Markiewicza].

Efekt inskrypcji

• K. KŁOSIŃSKI: Dla Michała Pawła Markowskiego. „Teksty Drugie” 1998 nr 4.
• M. LUBELSKA. „Ruch Literacki” 1998 z. 6.
• A. SOSNOWSKI: Ostatnia miłość literatury. „Literatura na Świecie” 1998 nr 11/12.
• A. SZAHAJ. „Pamiętnik Literacki” 1999 z. 2.
• R. MAGRYŚ: Derrida zdekonstruowany. „Nowa Okolica Poetów” 2000 nr 1.

Zob. też Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Nietzsche

• K. BARTOSZYŃSKI: Nietzsche dla naszych czasów. „Teksty Drugie” 1998 nr 6.
• A. BIELIK-ROBSON: Nasza mała destabilizacja. „Res Publica Nowa” 1998 nr 10.
• S. GROMADZKI: Poza fikcją filozofii interpretacji. „Przegląd Filozoficzny” 1998 nr 4.
• A. JUSZCZYK: Poli-grafia. „Arkusz” 1998 nr 11.
• P. KĘPSKI: Interpretacja Nietzschego. „Sztuka i Filozofia” 1999 t. 16.
• C. WODZIŃSKI: Interpretacje umierają, a Nietzsche, Nietzs…, Nie… „Literatura na Świecie” 1999 nr 5/6, przedruk w tegoż: Pan Sokrates. Eseje trzecie. Warszawa 2000, polemika: M.P. MARKOWSKI: Ecce lector! Tamże.

Zob. też. Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Anatomia ciekawości

• M. BIEŃCZYK: Wiedza i drżenie. „Gazeta Wyborcza” 1999 nr 191.
• G. BYLICA: Nie rusz, Michał, tego kwiatka. „FA-art” 1999 nr 2.
• G. JANKOWICZ: L’Autre. „Literatura na Świecie” 1999 nr 9.
• T. KOMENDANT: Ciekawość. „Gazeta Wyborcza” 1999 dod. „Książki” nr 11.
• J. SOCHOŃ: Literatura i filozofia: razem czy osobno? „Nowe Książki” 1999 nr 10.
• M. KUREK: O ciekawości. „Odra” 2000 nr 9.
• K. SZUMLEWICZ: Osobliwa kolekcja. „Twórczość” 2000 nr 9.
• J. MAKOWSKI: Cnota ciekawości. Na marginesie „Anatomii ciekawości” Michała P. Markowskiego. „Kontrapunkt” 2001 nr 3/4.
• A. UBERTOWSKA: Ciekawość – „nieprawomyślny sobowtór” rozumu. „Teksty Drugie” 2001 nr 1.
Go back to position Wróć do pozycji

Pragnienie obecności

• M. NOWAK: Stare po nowemu. „Gazeta Wyborcza” 2000 nr 101.
• M. RUDZKA-GRAŚ: Świat jako gra. „Res Publica Nowa” 2000 nr 10.
• J. SOWA: Pragnienie obecności obecność Markowskiego. „Ha!art” 2000 nr 2/3.
• K. SZUMLEWICZ: Miedzy ikoną i idolem. „Twórczość” 2000 nr 12.
• D. HARTWIG: Tropienie idola. „Format” 2001 nr 2/3.
• W. KALISZEWSKI: Rzeczy i obrazy. „Więź” 2001 nr 1.
• D. KOŁACKA: Ikony i idole. „Sztuka i Filozofia” 2001 t. 20.
Go back to position Wróć do pozycji

Występek

• G. BYLICA: I napisał: pragnę. „FA-art” 2002 nr 1.
• T. CIEŚLAK-SOKOŁOWSKI: Na poły spisany esej. „Tygodnik Powszechny” 2002 nr 35.
• A. GRABOWSKI: Pochwała niewierności. „Res Publica Nowa” 2002 nr 3.
• A. KULÓWNA: Ja i nikt Inny. „Studium” 2002 nr 2.
• Ż. NALEWAJK: Tropem występku: czym jest literatura? „Pracownia” 2002 nr 1.
• D. ULICKA: „Heretyckie eseje o pisaniu i czytaniu”. „Nowe Książki” 2002 nr 6.
Go back to position Wróć do pozycji

Perekreacja

• E. WIELEŻYŃSKA: Perec zamarkowany. „Literatura na Świecie” 2004 nr 3/4 [dot. także przekładu: G. Perec: Gabinet kolekcjonera].
Go back to position Wróć do pozycji

Czarny nurt

• J. GUTOROW: Gombrowicz od nowa. „Tygodnik Powszechny” 2004 nr 47.
• J. JARZĘBSKI: Czarny Gombrowicz. „Gazeta Wyborcza” 2004 nr 292.
• J. BŁACH: Gombrowicz – wiecz(nie) żywy. „Opcje” 2005 nr 2.
• T. KOMENDANT: Herezja, głupota, wstyd. „Twórczość” 2005 nr 9.
• E. KUŹMA: Gombrowicz-„Gombrowicz” Michała Pawła Markowskiego. „Res Publica Nowa” 2005 nr 2.
• J. MARGAŃSKI: Dialektyka „Czarnego nurtu”. „Teksty Drugie” 2005 nr 3.
• M. MIKOŁAJCZAK. „Ruch Literacki” 2005 z. 6.
• A. SKRENDO: „Grasujące rozwydrzenie”. „Pogranicza” 2005 nr 1.
• B. MAŁCZYŃSKI: Gombrowicz niesamowity. „Odra” 2006 nr 4.
• E. FIAŁA. „Pamiętnik Literacki” 2008 z. 1.

Zob. też Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Pragnienie i bałwochwalstwo

• T. KOMENDANT: Bez dogmatów. „Twórczość” 2004 nr 7/8.
Go back to position Wróć do pozycji

Teorie literatury XX wieku. Podręcznik

• J. MOMRO: Wielogłos. „Tygodnik Powszechny” dod. 2006 nr 50.
• D. ULICKA: Teoria i teorie. „Nowe Książki” 2006 nr 11.
• M. CAŁBECKI: Teorie literatury XX wieku – koniec, czyli początek. „Topos” 2007 nr 3.
• T. CHARNAS: O aktach lektury i interpretacji – teoretycznie. „Czas Kultury” 2007 nr 1/2.
• J. FIEDORCZUK: Święto teorii. „Literatura na Świecie” 2007 nr 3/4.
• M. ORSKI: Opowieść o teorii… „Odra” 2007 nr 3.
• J. PŁUCIENNIK. „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2007 z. 1/2.
• P. TARANCZEWSKI: W poszukiwaniu Zeitgeistu. „Znak” 2007 nr 5.
• M. MRUGALSKI: Piękna teoria. „Przegląd Humanistyczny” 2008 nr 4.
• A. FALTYN: Hermeneutyka a problem teorii (literatury); M. SKWARA: Kilka uwag krytycznych o podręczniku Anny Burzyńskiej i Michała Pawła Markowskiego. „Teorie literatury XX wieku”; P. WOLSKI: Współczesne koncepcje historioznawcze według Michała Pawła Markowskiego. „Dyskurs”, Szczecin 2009 z. 4.
Go back to position Wróć do pozycji

Nieobliczalne

• A. FRANASZEK: Filozof dotknięty do żywego. „Gazeta Wyborcza” 2007 nr 224.
• I. NOSZCZYK: Rozkosz w pasażu. „FA-art” 2008 nr 1.

Zob. też Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Polska literatura nowoczesna

• A. PAPIESKA: Poezja albo nic. „Nowe Książki” 2006 nr 11.
• T. BOCHEŃSKI: Literatura nowoczesna jako choroba. „Arcana” 2008 nr 84.
• L. BUGAJSKI: Smutek nowoczesności. „Twórczość” 2008 nr 4, przedruk pt. Smutek nowoczesności, czyli czy jej doczekamy? W tegoż: Margines centralny. Kraków; Warszawa 2015.
• J. JAKÓBCZYK: Nowoczesny, ale czy podręcznik? „Nowa Polszczyzna” 2008 nr 4.
• M. ORSKI: Nowoczesność po nowemu. „Odra” 2008 nr 7/8.
• M. LAREK: Nowoczesne czytanie Leśmiana. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2009 t. 16.
• J. PASZEK: Małopolskie monografie modernistów. Poststrukturalizm w świetle darwinizmu. „Świat i Słowo” 2010 nr 1.
• T. WÓJCIK. „Pamiętnik Literacki” 2010 z. 4.

Zob. też Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Życie na miarę literatury

• P. PIETRZAK: Pisanie na miarę życia. „Nowe Książki” 2010 nr 7.
• J. PROCHOWICZ: Literatura a sens życia. „Znak” 2010 nr 4.
• A. SASINOWSKI: Przemoc, egzystencja, psychoanaliza. „Pogranicza” 2010 nr 3.
• J. WINIARSKI: Poznać tych, którymi się jest. „Odra” 2010 nr 2.
• R. WINNICKI: Manifest krytyka. „Twórczość” 2010 nr 9.
• J. OLEJNICZAK: Czytanie jako rozmowa. „Śląskie Studia Polonistycznne” 2011 nr 1.
Go back to position Wróć do pozycji

Słońce, możliwość, radość

• R. KNAPEK:Kolonizacja samotności. „FA-art” 2010 nr 3/4.
• Ł. MUSIAŁ: Historia Helblinga. „Tygodnik Powszechny” 2010 nr 51 dod. „Książki w Tygodniku”.
• I. GODLEWSKA: Słowa, obrazy i życie. „Twórczość” 2011 nr 6.
• I. SŁOMAK: Sztuka kochania. „FA-art” 2011 nr 1/2.
• D. ULICKA: Roz-stając się (z) sobą. „Nowe Książki” 2011 nr 6.
Go back to position Wróć do pozycji

Powszechna rozwiązłość

• M. BANDURA: Agony i idiomy. „Twórczość” 2013 nr 4.
• T. KUNZ: Skok na całość. „Elewator” 2013 nr 1 (3).
• A. LIPSZYC: Najoryginalniejsza książka o Schulzu, jaką do tej pory napisano. „Wielogłos” 2013 nr 3.
• P.J. MAKSYMOWICZ: „Egzystencja (albo inaczej: bio-grafia)” – czyli spis treści wprowadza w błąd. „Schulz Forum” 2013 [nr] 3 (2013).
Go back to position Wróć do pozycji

Polityka wrażliwości

• P. SZAJ: Pochwała niepewności. „Literaturoznawstwo. Historia, Teoria, Metodologia, Krytyka” 2012/13 nr 6/7.
• M. BAUCHROWICZ-KŁODZIŃSKA: Cóż po humanistyce dziś? „Nowe Książki” 2014 nr 3.
• A. GLEŃ: Kto przygarnie humanistę? „Odra” 2014 nr 5.
• A. SKÓRZYŃSKA: Polityka wrażliwości (w)daje się we znaki. „Studia Kulturoznawcze” 2014 nr 1.
• A. SKRENDO:Wyprowadzenie z humanistyki. „Wielogłos” 2014 nr 1.
• J. SOWA: Humanistyka płaskiego świata. „Teksty Drugie” 2014 nr 1.
• Ł. ŻUREK: Zarażenie siebie – zaangażowanie siebie. „Tekstualia” 2014 nr 1.
• A. MAJEWSKA-KAFAROWSKA: Wywrotka humanistyki. Narracja o (nie)bezpieczeństwie humanistyki i jej nieodzowności w pedagogice. (Próba odniesienia do wizji humanistyki w ujęciu Michała Pawła Markowskiego). „Chowanna”, Kraków 2017 t. 1.
• K. MALISZEWSKI: Humanistyczny rdzeń pedagogiki. Czytając „Politykę wrażliwości” Michała Pawła Markowskiego. „Chowanna”, Kraków 2017 t. 1.
• L. WITKOWSKI: Jak uprawiać humanistykę? W stronę polityki wrażliwości. „Chowanna”, Kraków 2017 t. 1.
Go back to position Wróć do pozycji

Dzień na ziemi

• M. BOCZKOWSKA: W drodze. „Twórczość” 2015 nr 8.
• J. BURNATOWSKI: W stronę autobiografii. „Nowe Książki” 2015 nr 10.
• M. PLISZKA: „Zagapianie się”. Na styku literatury i fotografii. „Dzień na ziemi…” Michała Pawła Markowskiego. „Napis” 2023 ser. 29.

Zob. też Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Kiwka

• J. BURNATOWSKI: Troski eseisty. „Nowe Książki” 2015 nr 4.
• P. BARAŃSKA: Pochwała swobody. „Elewator” 2016 nr 2 (16) .
Go back to position Wróć do pozycji

Wojny nowoczesnych plemion

• M. NAPIÓRKOWSKI: Czucie przeciw prawdzie. „Tygodnik Powszechny” 2019 nr 48.
• Ł. KOŁOCZEK: Sporu plemion ciąg dalszy. „Przegląd Polityczny”, Gdańsk 2020 nr 159.
• A. KOMOROWSKI: ... ale w Grenadzie zaraza. „Twórczość” 2020 nr 11.
• O. SZMIDT: Interpretowanie podzielonego świata. „Nowa Dekada Krakowska” 2020 nr 3/4.
• J. TOKARSKI: Odzyskać rzeczywistość. „Przegląd Polityczny”, Gdańsk 2020 nr 159.

Zob. też Wywiady.

Go back to position Wróć do pozycji

Polska, rozkosz, uniwersytet

• P. SZAJ: Indywiduum i podmiot w jednym stały domu. „artPAPIER” [on-line] 2021 nr 22. Dostępny w Internecie: Zob. link (http://www.artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=428&artykul=8703) [dostęp 30 kwietnia 2024].
• M. MISIAK: Utracony idiom. „Nowe Książki” 2022 nr 6.
• A. TURCZYN: Polonista, czyli kto? „Teksty Drugie” 2022 nr 2.
Go back to position Wróć do pozycji

Interpretacja

• D. ULICKA: Bezsporne i sporne. „Nowe Książki” 2024 nr 2. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 6 maja 2024].
Go back to position Wróć do pozycji

Teorie literatury XX wieku. Antologia

• Zob. Opracowania poz. ↑.
Go back to position Wróć do pozycji

F. Schlegel: Fragmenty

• M. KOPIJ: Schlegel odzyskiwany. „Odra” 2011 nr 6.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO