BIO

Urodzony 18 października 1924 we Lwowie; syn Józefa Gluzińskiego, nauczyciela gimnazjalnego, krytyka i poety, i Zofii z Konradów, urzędniczki. Uczęszczał do Gimnazjum im. Stefana Batorego we Lwowie. Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Lwowa przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich pracował jako robotnik, tragarz i goniec, a równocześnie uczęszczał do Szkoły Handlowej. W czasie okupacji niemieckiej należał od 1942 do Armii Krajowej (AK). W 1944 brał udział w partyzantce na terenie Gorców, służąc w 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Po wojnie kontynuował naukę w Liceum Humanistycznym im. O. Balzera w Zakopanem, a następnie w Liceum im. S. Żeromskiego w Jeleniej Górze, równocześnie pracując początkowo jako robotnik, a później urzędnik Polskiego Czerwonego Krzyża. W 1946 podjął studia na Wydziale Prawno-Administracyjnym Uniwersytetu Wrocławskiego, a od 1947 także na Wydziale Historii Sztuki. W okresie studiów pracował zimą jako trener narciarstwa w Akademickim Związku Sportowym (AZS) w Karpaczu i w Zakopanem, będąc równocześnie zawodnikiem. W 1950 zrezygnował ze studiów i podjął stałą pracę jako trener narciarstwa alpejskiego w AZS w Zakopanem. W 1952 odbył kursy trenerskie Polskiego Związku Narciarskiego, Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie oraz Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W 1952-54 pełnił funkcję trenera kadry narodowej narciarstwa alpejskiego. W 1954 rozpoczął pracę jako trener w Wojskowym Klubie Sportowym Legia w Zakopanem. W tymże roku ożenił się z Zofią Gąsienica-Wawrytko, uprawiającą wyczynowo narciarstwo. Debiutował w 1958 wierszami Homo sapiens i Wehikuł, ogłoszonymi na łamach „Tygodnika Powszechnego” (nr 27). W 1960-62 ponownie był trenerem narciarskiej kadry narodowej. Należał do miejskiego komitetu Frontu Jedności Narodu w Zakopanem. Rozwijając twórczość poetycką, publikował wiersze m.in. we „Współczesności” (1961-70), „Twórczości” (1963-77 z przerwami), „Kulturze” (1964, 1970-80), „Poezji” (1967-73, 1980). W 1971 został członkiem Oddziału Krakowskiego Związku Literatów Polskich. Powstałe w późniejszym okresie utwory poetyckie drukował w „Literaturze” (1972-81), „Nowym Wyrazie” (1973-78), „Życiu Literackim” (1973-79) oraz „Tygodniku Powszechnym” (1973-86). Ogłaszał wiersze w wydawanym poza cenzurą czasopiśmie „Bez dekretu” (1985, 1988). Odznaczony srebrnym medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny (1969), odznaką Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej (1969) i brązowym medalem Za Zasługi dla Obronności Kraju (1976). Zmarł nagle 3 maja 1986 w Zakopanem; pochowany tamże na Pęksowym Brzyzku.

Twórczość

1. Wiersze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1964, 66 s.

2. Wątek. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1968, 75 s.

3. Wokaliza. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 62 s.

4. Motowidło. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1969, 53 s.

5. Sonety zwrotne. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 67 s.

6. Pod pieczęcią. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 61 s.

7. Przebieg wydarzeń. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 94 s.

Nagrody

Nagroda im. R. Gravesa przyznana przez Polski PEN Club w 1978.

8. Szczątki emocji. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 123 s.

9. Wybór wierszy. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 238 s.

Zawartość

Zawiera też dział: Z nowych wierszy.

10. Komplementy. [Wiersze]. [Łódź], Kielce: Wydawnictwo Łódzkie 1986, 135 s.

11. W żarnach świata. [Wiersze]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1986, 93 s.

12. System wartości. [Wiersze]. Olsztyn: MG 1996, 110 s.

13. Droga Krzyżowa i wiersze. Kraków: W. Pilarczyk 1997, 54 s.

14. Pieśń o męce i śmierci Pana Naszego Jezusa Chrystusa. [Wiersze]. Warszawa: Biblioteka „Więzi 2005, 37 s.

15. Wielkie pastwisko. [Wiersze]. Wybór i przedmowa: K. Karasek. Warszawa: Biblioteka „Więzi 2005, 313 s.

Omówienia i recenzje

Wywiady

Patrzcie, ten Gluziński pisze wiersze... [Rozm.] I. Smolka. Literatura 1979 nr 25.
Prawda silniejsza niż piękno. [Rozm.] S. Cichowicz. Nowy Wyraz 1981 nr 3.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

L. Szaruga: Rzeczy niewyrażalne. (O poezji Tomasza Gluzińskiego). Współczesność 1970 nr 6.
K. Kania: Słał ziarno prawdy. Kierunki 1986 nr 23.
B. Mamoń: Poezja... stała się polem bitwy. Tygodnik Powszechny 1986 nr 20.
I. Pawlik: Bicie serca. Tempo 1986 nr 146.
K. Pieńkosz: Tomasz Gluziński. (18 X 1921 – 3 V 1986). Literatura 1986 nr 10.
A. Ziemilski: Poeta, żołnierz, trener. Przegląd Sportowy 1986 nr 100.
W. Mróz: Zostaniesz sam. Odra 1988 nr 10.
M. Olędzki: Przesłanie oczekującego chrześcijanina. Przegląd Powszechny 1989 nr 7/8.

Pod pieczęcią

M. Chrzanowski: Poezja dystansu. Nowe Książki 1975 nr 12.

Przebieg wydarzeń

J. Kornhauser: Wyszeptać prawdę. Kultura 1978 nr 7, przedruk w tegoż: Światło wewnętrzne. Wrocław 1984.
K. Nowicki: Gwiazda nostalgii. Fakty 1978 nr 38, przedruk w tegoż: Dziennik krytyczny. Gdańsk 1981.
B. Rudnicki. Tygodnik Powszechny 1978 nr 25.

Szczątki emocji

K. Pieńkosz: Niewierna. Literatura 1983 nr 6 [dot. też :Wybór wierszy].
W. Szturc: Poeta ciągle poszukujący. Nowe Książki 1983 nr 10 [dot. też: Wybór wierszy].

Wybór wierszy [2000]

K. Pieńkosz: Niewierna. Literatura 1983 nr 6 [dot. też: Szczątki emocji].
W. Szturc: Poeta ciągle poszukujący. Nowe Książki 1983 nr 10 [dot. też: Szczątki emocji].
W. Ligęza: Okruchy nadziei. Twórczość 1984 nr 4.
A. Szymańska: Poezja Tomasza Gluzińskiego. Akcent 1985 nr 1.

W żarnach świata

K. Pieńkosz: Łaknienie. Literatura 1986 nr 6.
W. Ligęza: Przesłanie Tomasza Gluzińskiego. Twórczość 1987 nr 3.

System wartości

A. Dobrowolski: Pojedynek na miny. Odra 1996 nr 9.
A. Hollanek: Piękna niesprawiedliwość. Wiadomości Kulturalne 1996 nr 37.
A. Szymańska: Reszta jest cierpieniem. Nowe Książki 1996 nr 8.