BIO

Urodzony 23 stycznia 1949 w Krakowie; syn Edmunda Gizelli, prawnika, i Janiny z Błaszkiewiczów. W 1963-67 uczęszczał do V Liceum Ogólnokształcącego im. A. Witkowskiego w Krakowie. W 1964-68 był członkiem Związku Młodzieży Socjalistycznej. Od 1967 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). Debiutował w 1969 recenzją tomu poetyckiego Teresy Ferenc pt. Zalążnia, ogłoszoną na łamach „Poglądów” (nr 2), a jako poeta wierszem Dziadek, opublikowanym w „Głosie Młodzieży” (nr 6); w piśmie tym, a także w „Studencie” i „Poezji”, drukował do 1973 wiersze i artykuły literackie. Od 1969 był członkiem Koła Młodych przy Oddziale Krakowskim Związku Literatów Polskich (ZLP). Od jesieni 1969 do 1970 związany był z grupą poetycką Tylicz. W 1971 ożenił się z Ewą Lach, autorką powieści dla młodzieży. W tym czasie podejmował też różne prace zarobkowe, m.in. był korektorem w „Echu Krakowa”. W 1973 uzyskał stopień magistra filologii polskiej i rozpoczął pracę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych jako nauczyciel i wychowawca w bursie tejże szkoły. W 1978-81 odbywał równocześnie studia doktoranckie w Instytucie Psychologii UJ. Od 1980 był członkiem ZLP (do rozwiązania Związku w 1983). Brał udział w licznych konkursach i turniejach poetyckich. Wiersze oraz recenzje literackie publikował w pismach „Student” (1978-80), „Literatura” (1980-81), „Nowy Wyraz” (1980-81), „Nowe Książki” (1981-83). Utwory poetyckie ogłaszał także w wydawanych poza cenzurą czasopismach „Wiadomości Krakowskie” (1981) i „Arka” (1984). W 1983 na podstawie rozprawy Wybrane zagadnienia psychologii metafory we współczesnej poezji polskiej w świetle teorii i badań eksperymentalnych, napisanej pod kierunkiem prof. Włodzimierza Szewczuka, uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych i w 1983-86 pracował jako adiunkt w Instytucie Psychologii UJ. W 1986 wyjechał do Francji, pracował w redakcji wydawanego w Paryżu pisma „Kontakt”; w piśmie tym ogłaszał też artykuły i recenzje literackie (1987; podpisany pseudonimem Jerzy Dronowicz). W 1987 przeniósł się do Stanów Zjednoczonych; zamieszkał w Birmingham (Alabama), pracował w drukarni. Wiersze, recenzje i szkice literackie nadsyłał stamtąd do czasopism krajowych, m.in. do „Dekady Literackiej” (1992-2004, z przerwami), „Nowych Książek” (1998-2005, z przerwami), „Kresów” (1998, 2001), „Kwartalnika Artystycznego” (1998-2005), „Toposu” (1999-2005), „Twórczości” (1999, 2002, 2004), „Czasu Kultury” (2000-05). Współpracował też z wydawanym w Toronto „Listem Oceanicznym” (1997-2000), a także z nowojorskim „Nowym Dziennikiem” i jego dodatkiem literacko-społecznym, „Przeglądem Polskim” (2000-06). W 1999 otrzymał doroczną nagrodę „Listu Oceanicznego” w Toronto za publicystykę kulturalną. Od 2004 wykładał psychologię na Wydziale Nauki o Rodzinie w Krakowskiej Wyższej Szkole im. A. Frycza Modrzewskiego. Okresowo mieszka w Krakowie.

Twórczość

1. Obustronne milczenie. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 51 s.

2. Gorzko. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1979, 92 s.

Nagrody

Nagroda im. A. Bursy oraz nagroda im. S. Piętaka w 1980.

3. Szkoła winowajców. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 72 s.

4. Rozstrój. [Wiersze]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1984, 67 s.

5. Ballady, sielanki, elegie. Kraków: Miniatura 1994, 136 s.

6. Wiersze wybrane. Kraków: Baran i Suszczyński 1997, 64 s.

7. Sąsiad marnotrawny. [Wiersze]. Kraków: Baran i Suszczyński 1998, 64 s.

8. Wpadanie. [Wiersze]. Kraków: Baran i Suszczyński 1999, 83 s.

9. Nocna straż. [Wiersze]. Warszawa: Nowy Świat 2001, 63 s.

10. Odrywanie Ameryki. [Wiersze]. Kraków: Baran i Suszczyński 2001, 63 s.

11. Prawo pobytu. [Wiersze]. Wstęp: A. Rybczyński. Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie; Berlin: Mordellus Press 2002, [20] s.

Wydanie bibliofilskie; 30 numerowanych egzemplarzy.

12. Weterani wojny trojańskiej. [Wiersze]. Przedmowa: J. Kornhauser. Kraków: Baran i Suszczyński 2002, 223 s.

13. Pisarze i kopiści. Z notatnika recenzenta. [Szkice]. Kraków: Inter Esse 2003, 174 s.

14. Pożegnanie z uproszczeniami. Recenzje i szkice. Kraków: Arcana; Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie 2003, 194 s.

15. Tu ciało tam dusza. [Wiersze]. Kraków: Inter Esse 2004, 79 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988, 1991, 2004, 2005.

Autor o sobie

J. Gizella: Po co piszę? Kwartalnik Artystyczny 2000 nr 3.

Ogólne

Artykuły

S. Stabro: Życie na brudno. W tegoż: Poeta odrzucony. Kraków 1989.
K. Lisowski: Głos z Alabamy. Nowe Książki 1994 nr 11.
H. Zaworska: Nasz statek pijany. Twórczość 1997 nr 12.
J. Drzewucki: Dajmy na to, Gizella. Twórczość 2003 nr 10.
J. Kornhauser: Bilet w obie strony. W tegoż: Poezja i codzienność. Kraków 2003.
A. Paliwoda: Nie mamić sielankami. Uwagi o poezji Jerzego Gizelli. Fraza 2003 nr 1/2, przedruk w: Poezja polska na obczyźnie. T. 2. Rzeszów 2005.
R. Kołodziej: Między Ameryką a Polską. O twórczości emigracyjnej Jerzego Gizelli. „Nowy Dziennikdod. Przegląd Polski”, Nowy Jork 2005 nr z 28 X.

Gorzko

J. Kornhauser: Waciak — łopata i czysta. W tegoż: Światło wewnętrzne. Wrocław 1984.

Szkoła winowajców

M. Pęczak: Jak zdać egzamin dojrzałości. Literatura 1981 nr 22.

Rozstrój

K. Pieńkosz: Przy okrągłym stole. Literatura 1985 nr 3.
K. Karwowski: Chłostanie obyczajów. Tak i Nie 1986 nr 15.
B. Maj: Sielanka jak zły sen. Twórczość 1986 nr 1.

Wiersze wybrane [1997]

P. Łuszczykiewicz: Antysielanki. Nowe Książki 1997 nr 11.
J. Drzewucki: I tu źle, i tam niedobrze. Twórczość 1999 nr 5 [dot. też: Sąsiad marnotrawny].

Sąsiad marnotrawny

W. Kawiński: Wisła, Sekwana, Missisipi. Akant 1998 nr 7.
M. Kisiel: Satyricon a la polonaise. Nowe Książki 1998 nr 11.
J. Drzewucki: I tu źle, i tam niedobrze. Twórczość 1999 nr 5 [dot. też: Wiersze wybrane].

Wpadanie

J. Kornhauser: Podglądanie. Tygodnik Powszechny 1999 nr 29.
W. Ligęza: Poeta — człowiek podrzędny. Nowe Książki 1999 nr 12.
L. Szaruga: Obywatel świata. Topos 1999 nr 1.
J. Drzewucki: Z Alabamy na Berdyczów. Twórczość 2001 nr 2.

Nocna straż

D. Jarząbek. Topos 2002 nr 6.
R. Kołodziej: Granat pamięci — szczerość. Fraza 2002 nr 3.
W. Ligęza: Szczerość to moja ojczyzna... Nowe Książki 2002 nr 5.
A. Sulikowski: Iść za „Nocną strażą. Twórczość 2003 nr 7/8.

Odrywanie Ameryki

P. Śliwiński: Tam mnie szukajcie. Nowe Książki 2001 nr 7.

Weterani wojny trojańskiej

P. Michałowski: Emigrant song. Pogranicza 2003 nr 2.
A. Nasiłowska: Dał nam przykład nosorożec... Nowe Książki 2003 nr 9.

Pisarze i kopiści

W. Chmielewski: Spojrzenie zza oceanu. Nowe Książki 2004 nr 4 [dot. też: Pożegnanie z uproszczeniami].
M. Kusiba: Kraina niedojrzałości. Goniec”, Toronto 2004 nr 3.

Pożegnanie z uproszczeniami

W. Chmielewski: Spojrzenie zza oceanu. Nowe Książki 2004 nr 4 [dot. też: Pisarze i kopiści].

Tu ciało tam dusza

K. Lisowski: Obowiązek / niewygoda pamięci. Nowe Książki 2005 nr 5.