BIO

Urodzony 19 września 1927 w Łodzi; syn Mieczysława Gicgiera, urzędnika, i Zofii ze Starnowskich. Do szkół uczęszczał w Łodzi. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Łodzi, pracując od 1942 w fabryce włókienniczej F. Ber i s-ka. Pabianice. Po wojnie kontynuował naukę i w 1947 uzyskał świadectwo dojrzałości w Liceum Ogólnokształcącym im. S. Żeromskiego. Równocześnie w 1946-47 pracował jako urzędnik w Centralnym Zarządzie Przemysłu Włókienniczego w Łodzi. Debiutował w 1945 wierszem pt. Świt, opublikowanym w miesięczniku „Świetlica” (nr 10); za właściwy debiut uważał wiersze wydrukowane w 1948 w antologii młodych poetów łódzkich Różnie idąc. W 1947 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim, które z powodu złego stanu zdrowia przerwał w 1949. W czasie studiów aktywnie uczestniczył w pracach Związku Młodzieży Demokratycznej. W 1950 brał udział w organizowaniu Koła Młodych Pisarzy w Łodzi, następnie był przewodniczącym Koła, a kiedy został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP) — jego opiekunem. Rozwijając twórczość literacką publikował wiersze, fraszki, satyry, opowiadania, reportaże i przekłady, m.in. w czasopismach: „Dziennik Łódzki” (od 1946; tu m.in. cykle w 1993 Dzielnice Łodzi, a w 1995 Opowieści o dawnych poetach Łodzi), „Głos Robotniczy” (1950-66), „Po prostu” (1950-56), „Szpilki” (od 1951), „Życie Literackie” (od 1954; tu także cykl Opowiastki współczesne), „Kaktus” (1957-60), „Karuzela” (1957-58, od 1968), „Odgłosy” (od 1958; tu m.in. cykl , „Tygodnik Kulturalny” (od 1964). W 1953-68 pracował w Rozgłośni Łódzkiej Polskiego Radia jako redaktor. W tym czasie był autorem wielu reportaży, słuchowisk, audycji poetyckich i satyrycznych oraz cykli audycji radiowych (także jako współautor), m.in. Studio nad Łódką, Pegaz pod gazem, Podróże bliższe i dalsze, Szkice do portretów. W 1962 został członkiem zarządu Oddziału Łódzkiego ZLP. Za twórczość literacką otrzymał liczne nagrody, m.in. nagrodę Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu (1962), nagrodę Zarządu Głównego Związku Zawodowego Metalowców (1963), nagrodę Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi (1964) i Oddziału Łódzkiego ZLP (1964). W 1968-74 mieszkał w Białymstoku, gdzie kierował redakcją literacką miejscowej rozgłośni Polskiego Radia i sprawował patronat nad Oddziałem Białostockim Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy. Był też członkiem Zarządu Białostockiego Towarzystwa Kultury. W tym czasie publikował liczne utwory w „Kontrastach” (Białystok) i w „Życiu Literackim”, a w następnych latach w „Poezji”. W 1975 powrócił do Łodzi. W tymże roku został wybrany na sekretarza zarządu Oddziału Łódzkiego ZLP. W 1975-82 pracował jako redaktor, a później komentator w Rozgłośni Łódzkiej Polskiego Radia. Publikował utwory m.in. nadal w „Odgłosach”, „Tygodniku Kulturalnym”, „Życiu Literackim” oraz w „Literaturze” (1974-79) i „Miesięczniku Literackim” (1976-89). Był członkiem Stronnictwa Demokratycznego (SD) i Klubu Pisarzy im. B. Prusa przy SD. W 1981-82 należał do Grupy Poetów Jasień. W 1987 wchodził w skład Rady Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Narodowej miasta Łodzi. Był laureatem wielu nagród, m.in. nagrody I stopnia Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za całokształt twórczości literackiej oraz pracy dziennikarskiej w Polskim Radiu (1981), nagrody województwa sieradzkiego za całokształt twórczości (1985), nagrody literackiej miasta Łodzi (1990). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1964), Krzyżem Kawalerskim (1981) i Krzyżem Oficerskim (1989) Orderu Odrodzenia Polski, Honorową Odznaką Województwa Łódzkiego (1971), Honorową Odznaką Komitetu do spraw Radia i Telewizji (1972), odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1975). Zmarł 4 maja 2005 w Łodzi; pochowany tamże na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej.

Works

1. Pierwsza podróż. Wiersze. [Łódź]: Koło Młodych przy Oddziale Łódzkim Związku Literatów Polskich 1952, 42 s., powielone.

2. Garść ziemi. Wiersze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1957, 58 s.

3. Wyjmij mnie z czasu. [Wiersze]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1961, 46 s.

4. Moje boje. [Wiersze satyryczne]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1963, 87 s.

5. Gorzkie wody. [Opowiadania i miniatury literackie]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1967, 156 s.

Zawartość

Strefa pamięci: Pierwsze wakacje; Sen; Liść lipowy; Wielka Sobota; Spadek; Zbliżenie; Z oddalenia; Las; Powrót; Córka sąsiadki; Człowiek pod płachtą; Rozrachunek; Mieczonosze; Wysiedleńcy; Oczy; Gorzkie wody; Narożna kamienica; Kobieta w hallu; Dziewczyna z kolonii letnich; Aktorka, Młynarzówna; Węzły; Dzień na wczasach; Dziennik szpitalny; Zaduszki; Rozmowa; Wyprawa w przeszłość; Droga przez las; Gonitwa; Karmicielka; Śmierć łabędzia; Balowy epizod; Dziewiąta głowy nie zaprząta; Dwie godziny lata. — Ze szkicownika: Szkice czorsztyńskie. (Powitanie. Kładka. Przewodnik. Kobieta w ogrodzie. Dunajec. Młoda para. Na odjezdnym); Zwyczaj; Zagajnik; Szałas; Gęś – kaleka; Mewa; Motyl; Patron; Sokół; Zabawa; Kogut; Pogorzelisko; Huśtawka; Telegram imieninowy; Pierścionek; Filozofia drugoklasisty; Pochód; Kartka brakarza; Zdarzenie; Łubin; Po latach; Gorycz; Wieczór majowy; Ognisko; Dwa perony; Zazdrość; Starzec; Winowajca; Tancerka; Równowaga; Sobowtóry; Podstęp; Kasztan; Odjazd; Chwila; Przemijanie.

6. Na trasie Łódź-Warszawa. Program satyryczny. [Współautor:] H. Jakóbczyk. Telewizja Polska (Łódź) 1967.

7. Zaczęło się od legendy. [Reportaże]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1968, 198 s.

Nagrody

Reportaże: W Trybunalskim Grodzie, Skarb sulejowski, Królewski bruk Inowłodza uzyskały nagrodę w konkursie literackim „Przez X wieków Polski” zorganizowanym przez Komitet Ogólnopolskiego Konkursu Turystyczno-Krajoznawczego i Związek Literatów Polskich w 1967.

Zawartość

Pierwsza bitwa; Kruszyńska legenda; Na Chełmskiej Górze; Waśnie sąsiedzkie; Zaczęło się od legendy; O pokutujących duchach, diabłach i tanecznicach; Duet małżeński; Reportaż bez bohatera; Dobry pan z Kutna; Młodzież z miasta Satelity; Tam, gdzie Łodzi nadano prawa miejskie; Kronikarze Tomaszowa; W trybunalskim Grodzie; Skarb sulejowski; Strachy na zamku w Uniejowie; Młoda pani z Bronowa; Królewski bruk Inowłodza; Śladami poety; Gdy nic ziemskiego po mnie nie zostanie.

8. Zimowy owoc. [Wiersze]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1968, 46 s.

9. Szkiełko i oko. [Fraszki]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1971, 109 s.

Zawartość

Cykle: Prosto w oczy; Przez szkiełko; Oko-liczności; Perskie oko; Pod okiem amora; Oko-lice; Oczko w głowie; W oka mgnieniu.

10. Ziemia białostocka i inne wiersze. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1971, 52 s.

11. Pamięć genetyczna. [Wiersze]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1977, 128 s.

Zawartość

Cykle: Pamięć genetyczna; Wspólnota [proza poetycka].

12. Człowiek na peronie. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1979, 154 s.

Zawartość

Zawiera mikropowieść Człowiek na peronie, cykl opowiadań Strefa pamięci [poz. ], — oraz: Zawsze o zmierzchu; Ryby najlepiej biorą z rana; Jeden dzień grudnia; Miejsce.

13. O człowieku, któremu wystarczał ogarek. [Reportaże i szkice]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1979, 243 s.

Zawartość

Kronikarz z Hajnówki; Kapitan; Niepisany testament; Dwa życiorysy; Saga rodu Lutosławskich; Rodem z Jeżowa; Konopnicka nad Czarną Hańczą; Współczesny Anteusz [o M. Konopnickiej]; Rzecz o dumaku Kajce; O człowieku, któremu wystarczał ogarek; Lekarz i astronom; Rody siemiatyckie; Ksiądz Krzysztof, pan Kazimierz i inni panowie; Tajemnica pałacowego popiersia; Zaproszenie do Supraśla; Odyseje Marii Dąbrowskiej; Sprawa Jadwigi Szumskiej; Samoklęski [m.in. o J. Weyssenhoffie]. Motyw białowieski [m.in. o E. Orzeszkowej i o J. Ejsmondzie].

14. Zwierciadełka. Fraszki szkolne, harcerskie, sportowe. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979, 39 s.

15. Satyry, fraszki, aforyzmy. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 201 s.

16. Przypowieść o podróży. Wiersze wybrane. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1983, 229 s.

17. Pod okiem amora. Fraszki i aforyzmy miłosne. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1986, 56 s.

18. Wąwóz Belzebuba. Opowiastki współczesne. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1986, 180 s.

Felietony drukowany uprzednio na łamach Życia Literackiego pt. Opowiastki współczesne.

Zawartość

Wehikuł czasu; Parasolniki; Akweny ciszy; Działkowiec; Wypadek uliczny; Wzorzec; Traktat o samochodzie; W interesie potomków i naszym; Porady praktyczne; Hobbista; Spór w bibliotece; Kandydat; Lokalizacja; Wąwóz Belzebuba; Powrót z wycieczki; Winda; Opady; Zanim popłyną lata; Wesoły literat; Praca społeczna; Jak reagować na krytykę; Talenty; Aparat; Mężczyzna bez walizki; Każdy chce żyć; Publiczne potępienie; Pokłosie wakacji; Tropiciel; Heblarka-wyrówniarka; Fatamorgana; Żywe kamienie; Trzynasta gęś; Ich dwoje; Stowarzyszenie; Jak zostałem zablokowany; Podłączenia; Mąż opatrznościowy; Dzień przestępny; Jak wycofać się z inicjatywy; Dyskutanci; Komisarz pleneru; Zaginiony; Punkt wyjścia; Kolega; Rodzina; Szkice do portretów; Antyracjonaliści; Dialog plejstoceński; Beton; Kolporter; Meandry; Trzy przypadki; Metamorfoza; Dobre rady; Podanie ręki; Muza; Ciekawostki ze świata; Dzielnica pokazowa; Nieproszony gość; Podstęp; Nagroda; Trzy opowiastki; Żarliwiec; Ostatnie słowo; Atawizmy; Glosy personalne; Moralista; Trzeba komuś wierzyć!; Reputacja; Wernisaż; Trzeci zastępca; Awans nogi; Krewniacy; Psychoterapia; Dwa bieguny.

19. Pasjonaci. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1987, 281 s.

Zawartość

Sagi łódzkie: Trzy pasje doktora; Żywot nieosobliwy; Pamiętnik pani Marii; Ten, który sprzedał Retkinię; Sprawę przesądził ślubny welon; Śladami antenatów; On jeden starczy na łódzką sagę; Dwa rozdziały życia; Kamień mądrości. – Sagi ościenne: Przybrana matka; Żołnierskie drogi; Rodzina z lilijką w herbie; Ciocia Żenia; Kiedy przeżywa się kryzys; Dom przy Parkowej; W cieniu legendy Reymontowskiej; Kochany panie Leonie. – Zamiast posłowia.

20. Gałązki czyli Fraszki wierszem i prozą. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1988, 78 s.

21. Mój drugi dom. [Wiersze]. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1989, 89 s.

22. Fraszka dopowie przysłowie. (Fraszki i aforyzmy). Zgierz: Pro Deo et Arte 1990, 43 s.

23. Absurdałki czyli Limeryki krajoznawcze, człekoznawcze i zwierzoznawcze. [Wiersze]. Kraków: Miniatura 1991, 45 s.

24. Nocny na Łódź Kaliską. [Wiersze]. [Łódź: Art] 1991, 37 s.

25. Herbarium. [Wiersze]. Łódź: Res Polona 1992, 29 s.

26. Wcielenia. Wiersze. Katowice: Księgarnia św. Jacka 1993, 119 s.

27. Bajka o sumie i sieradzkim Sieradku. [Bajka dla dzieci]. Sieradz: Towarzystwo Przyjaciół Sieradza 1994, [28] s.

28. Wędrując z mikrofonem. Dzielnice Łodzi. Łódź: Oficyna Bibliofilów 1994, 135 s.

Cykl pt.Dzielnice Łodzi” drukowany w 1993 na łamach „Dziennika Łódzkiego”.

29. Opowieści o dawnych poetach Łodzi. Łódź: W. Grochowalski 1995, 147 s.

14 szkiców drukowanych uprzednio na łamach „Dziennika Łódzkiego”.

30. O księciu Gedyminie, hetmanie Branickim i dwóch brodaczach. [Bajka dla dzieci]. Białystok: Nauczycielski Klub Literacki 1996, 20 s.

31. Pierwsza bitwa i inne reportaże sieradzkie. Poddębice: Poddębickie Towarzystwo Regionalne 1996, 105 s.

32. Z różnych stron. [Miniatury literackie]. Łódź: Oficyna Bibliofilów 1997, 95 s.

33. Mała rzecz a grzeszy. Fraszki, limeryki, aforyzmy. Łódź: Literatura 1998, 117 s.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Ostatnia noc. Polskie Radio 1979.
Człowiek na peronie. Polskie Radio 1982.

Scenariusze filmów lalkowych

Koty i kociaki. Scenariusz: T. Gicgier, T. Wilkosz. Ekranizacja 1964.
Uciekinierka. Ekranizacja 1965.
Mecz. Ekranizacja 1966.

Prace redakcyjne

1. R. Orlewski: Zakole. Wiersze wybrane z lat 1958-1988. Przedmowa i oprac. red.: T. Gicgier. Piotrków Trybunalski: Wojewódzki Fundusz Rozwoju Kultury 1989, 100 s.
2. Z. Konicki: Dziwy nad łódką. Łódź w baśni, legendzie, anegdocie. Przedmowa i oprac. red.: T. Gicgier. Zgierz: Pro Deo et Arte 1992, 166 s.
3. Trudno nie pisać satyry. Antologia. Wybór i oprac.: J. Czarny i T. Gicgier. Łódź: Res Polona 1993, 367 s.

Analyses and reviews

Ankieta dla IBL PAN 1966, 1973, 1988, 2004.

Wywiady

Wierny muzom. Rozm. R. Poradowski. Głos Poranny 1994 nr 24.

Słowniki i bibliografie

J.H. Wiśniewski: Słownik pisarzy łódzkich. Odgłosy 1975 nr 1.
Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (B. Winklowa).

Ogólne

Artykuły

J. Koprowski: Wiersze i proza. Kontrasty”, Białystok 1969 nr 3.
P. Łuszczykiewicz: Poetycka odyseja Tadeusza Gicgiera. Odgłosy 1985 nr 16.

Gorzkie wody

S. Lichański: W poszukiwaniu nowego lądu. Odgłosy 1967 nr 20.
K. Nowicki: W pogodnym nastroju. Życie Literackie 1967 nr 51.

Zimowy owoc

L. Sokół: Owoc dojrzałej rozwagi. Poezja 1969 nr 4.

Szkiełko i oko

Z. Skibiński: O kunszcie fraszkopisarskim. Odgłosy 1971 nr 27.

Pamięć genetyczna

W. Pusz: Pióro na sierpniowym wietrze. Odgłosy 1977 nr 46.