BIO

Urodzony 17 listopada 1938 w Krakowie; syn Alfonsa Busza i Cecylii z Tarnawskich; siostrzeniec pisarza Wita Tarnawskiego. W czasie II wojny światowej przebywał z rodziną głównie w obozach polskich w Palestynie. W listopadzie 1947 przybył do Anglii. Szkołę średnią ukończył w angielskim internacie St. Joseph's College w Londynie. Następnie studiował anglistykę na University of London w 1959 uzyskał tytuł Bachelor of Arts, a w 1963 Master of Arts (magisterium). W 1958-62 był członkiem zespołu redakcyjnego wydawanego w Londynie miesięcznika „Kontynenty-Nowy Merkuriusz”, z którym współpracował z przerwami do 1965. Na jego łamach debiutował w 1959 jako krytyk literacki recenzją książki Jerzego Pietrkiewicza pt. Future to let (nr 2) oraz jako poeta wierszem pt. Znaki na wodzie (nr 5). Był też członkiem powstałej wokół pisma poetyckiej Grupy Kontynenty; jego utwory znalazły się później w antologiach tego ugrupowania: Ryby na piasku (wyd. Londyn 1965) oraz Opisanie z pamięci (wyd. Warszawa 1965). W prasie krajowej debiutował w 1960 w miesięczniku „Odra” (nr 11) wierszami Feniks i Odeszły ode mnie domy.... W latach następnych publikował wiersze (także w języku angielskim) i recenzje literackie w prasie emigracyjnej, m.in. w „Wiadomościach” (Londyn, w 1960-73, z przerwami), a także w czasopismach krajowych, m.in. „Więzi” (1960-61, 1966), „Współczesności” (1960, 1964-65) i „Odrze” (1964-65, 1968). W 1962 otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. W 1965 zamieszkał w Kanadzie, gdzie wykładał współczesną literaturę oraz prowadził zajęcia z zakresu komparatystyki na wydziale anglistyki University of British Columbia w Vancouver. W pracy badawczej zajmował się głównie pisarstwem Josepha Conrada. Równocześnie kontynuował twórczość poetycką, publikując wiersze na łamach m.in. wydawanych w Nowym Jorku pism „Odnowa”, „Tematy”, londyńskiej „Oficyny Poetów” (1968-70) oraz paryskiej „Kultury” (1975); publikował także w czasopismach krajowych, m.in. w „Życiu Literackim”, „Poezji”, „Tygodniku Powszechnym” (1974-75), „Akcencie” (1987) i „Frazie” (2004). Ogłaszał też liczne tłumaczenia poezji polskiej na język angielski (większość wspólnie z zaprzyjaźnionym Bogdanem Czaykowskim) w wydawanych w Londynie czasopismach „Index on Censorship” (Londyn, 1977-79), „Expression” i „Modern Poetry in Translation” oraz w amerykańskich „Mundus Artium” (Athens, Ohio), „Durak” (Nowy Jork), „Mr. Cogito” (Oregon) i kanadyjskim „Prism International” (Vancouver). Za całokształt twórczości otrzymał nagrodę Fundacji W. i N. Turzańskich w Toronto za 2005. Mieszka w Kanadzie.

Twórczość

1. Znaki wodne. Poezje. Paryż: Instytut Literacki 1969, 64 s.

2. Astrologer in the underground. [Wiersze]. [T.] 1-2. [Przeł.:] J. Boraks, M. Bullock. Athens, Ohio: University of Ohio Press 1970, 1087 s.

Zawartość

Zawiera wiersze w języku polskim i ich przekłady na angielski.

3. Glosy i refrakcje. [Wiersze]. Berlin: Mordellus Press; Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy 2001, 33 s.

Niektóre utwory powstałe w języku angielskim przełożył na język polski B. Czaykowski.

4. Obrazy z życia Laquedema = Scenes from the life of Laquedem. [Wiersze]. Przeł. z angielskiego B. Czaykowski. Berlin: Mordellus Press; Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy 2003, 28 s.

Tekst w języku polskim i angielskim.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Conrad. Polish literary background and some illustrations of the influence of the Polish literature on his work. Antemurale”, Rzym 1966 s. 109-225.
Rhetoric and ideology in Conrad's „Under Western Eyes. W: Joseph Conrad. A commemoration. Paper from the 1974 International conference on Conrad. London 1977 s. 105-118.
The rhetoric of Conrad's non-fictional political discourse. Annales de la Faculté des Lettres et Sciences Humaines de Nice 1978 nr 34 s. 160-170.
O refrakcji znaczeniowej w przekładzie poetyckim. „Pamiętnik Literacki”, Londyn 1983 nr 7 s. 21-29.
Cultural dislocation and its effect on poetry. Canadian Literature”, Vancouver 1987 (April) Supplement 1 s. 62-75.
Reading Conrad's „Poland Revisited. „Cross Currents,” Ann Arbor [T.] 6: 1987 s. 159-171.
Conrad's tale of two cities. L'Epoque Conradienne”, Lomoges 1993 [nr] 19 s. 107-117.
Conrad's rhetoric of affirmation and the moderns. Stanford Humanities Review”, Stanford 2000 [nr] 1 s. 142-165.
Conrad and Polish history. Con-teksty”, Gdańsk 2003 nr 4/5 s. 7-24.
Conrad's European Axis: Between Flaubert and Dostoevsky. W: Europa Conrada. Opole 2005 s. 11-20.
The Rover: Conrad's „Nostos. W: The Ugo Mursia Lectures. Second series. Papers from the International Conrad Conference, University of Pisa, September 16th-18th 2004. Pisa 2005 s. 31-41.

Przekłady

Zob. też Prace redakcyjne poz. .

1. M. Białoszewski: The revolution of things. Selected poems. [Wstęp i przekł.:] A. Busza, B. Czaykowski. Washington: The Charioteer Press 1974, XII, 36 s.
2. Gathering time. Five modern Polish elegies. [Przekł.:] A. Busza i B. Czaykowski. Mission, B.C.: C. and J. Elsted at Barbarian Press 1983, 63 s.

Zawartość

Zawiera angielskie przekłady poematów M. Białoszewskiego, J. Iwaszkiewicza, M. Jastruna, Cz. Miłosza i K. Wierzyńskiego.

Prace redakcyjne

1. Modern Poetry in Translation. London 1975 nr 23/24. [Oprac.] B. Czaykowski, A. Busza, B. Czerniawski.
Numer pisma poświęcony poezji polskiej; tu także m.in. przekłady A. Buszy.
2. J. Conrad: The rover. [Powieść]. [Wyd.:] A. Busza i J.H. Stape. [Wstęp:] A. Busza. Oxford, New York: Oxford University Press 1992, XLI, 308 s.
3. J. Conrad: Notes on life and letters. [Wyd.:] J.H. Stape przy współpracy A. Buszy. Cambridge: Cambridge University Press 2002, 447 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2004, 2005.

Wywiady

Wyznania płaza. Z Andrzejem Buszą rozm. A. Niewiadomski. W: Londyn – Toronto – Vancouver. Rozmowy z pisarzami emigracyjnymi. Lublin 1993.

Słowniki i bibliografie

• [Nota biograficzna]. „Pamiętnik Literacki”, Londyn 1980 t. III.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (M. Jentys).

Ogólne

Artykuły

J. J. Lipski: Londyńscy poeci. Twórczość 1966 nr 3 [dot. Grupy Kontynenty].
Andrzej Busza. Wiadomości”, Londyn 1973 nr 31.
M. Sprusiński: Astrologia i „owoc żywota. Twórczość 1975 nr 8.
M. Danilewicz-Zielińska: Szkice o literaturze emigracyjnej. Paryż 1978, passim.
J. Pasterski: Żagle słoty oprawne w słońce. O wierszach Andrzeja Buszy. W: Poetycki krąg „Kontynentów. Rzeszów 1997.
J. Sikora: Londyńska grupa literacka „Merkuriusza” i „Kontynentów. Olecko 2000, passim.
B. Tarnowska: Andrzej Busza – „Poeta między światami. W: V Sympozjum Biografistyki Polonijnej. Lublin 2000.
J. Pasterski: Dar siedmiorakiej goryczy. Nowe wiersze Andrzeja Buszy. „Fraza 2001 nr 3 [dot. twórczości w języku angielskim].
E. Zyman: Et in Arcadia ego. Fraza 2002 nr 3.
B. Tarnowska: Et in Arcadia ego. Obraz i słowo w najnowszej poezji Andrzeja Buszy; Bezdomność i wykorzenienie. O motywie Ahaswera w poezji Andrzeja Buszy. W tejże: Między światami. Problematyka bilingwizmu w literaturze. Dwujęzyczna twórczość poetów grupy „Kontynenty”. Olsztyn 2004.
J. Pasterski: Szlakiem szalbierzy drwali lemingów...” O poezji Bogdana Czaykowskiego, Andrzeja Buszy i Floriana Śmieji. W: Epoka przemian. Rzeszów 2005.
Poezja polska na obczyźnie. T. 1-2. Rzeszów 2005, passim.

Astrologer in the underground

T. Baranowska: Muzykalność i precyzja. Twórczość 1972 nr 7.

Glosy i refrakcje

J. Pasterski: Ścieżka, cedr i inne znaki. Fraza 2001 nr 4.