BRUMER Wiktor

Urodzony 1 marca 1894 w Krakowie; syn Jakuba Hermana Brummera, właściciela zakładu krawieckiego, i Bronisławy z Rothirschów. Do szkół uczęszczał w Krakowie. Debiutował w 1912 poematem dramatycznym pt. Taniec Salomy wystawionym w Krakowie przez Szkołę Dramatyczną Kazimierza Gabryelskiego, a jako krytyk w 1913 szkicem teoretycznym w formie dialogu pt. Granice indywidualności reżysera i aktora, opublikowanym w „Teatrze” (z. 1, 2). W 1913/14 studiował historię literatury i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po wybuchu I wojny światowej zaciągnął się do Legionów i został żołnierzem Drugiej Brygady, a następnie służył w Wojsku Polskim w stopniu kapitana (odznaczony Krzyżem Walecznych). Po wojnie przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Wojskowym Instytucie Naukowo-Wydawniczym, a później jako kustosz w Archiwum Wojskowym (do 1939). Był dziennikarzem pism wojskowych: redagował „Wiarusa” (1918-21; artykuły podpisane Brummer), pełnił funkcję sekretarza w „Bellonie” (1919-21), współorganizował „Żołnierza Polskiego” (1921-24). Wespół z Arturem Oppmanem i Marianem Porwitem redagował Biblioteczkę Żołnierza Polskiego (1925-1938). Równocześnie zajmował się krytyką literacką i teatralną. Współpracował z „Życiem Teatru” (1920 redaktor; 1923-27 współredaktor ze Stanisławem Miłaszewskim), w którym ogłaszał m. in. najświeższe wyniki polskich i zagranicznych badań teatralnych, interesował się szczególnie niemieckim kręgiem językowym. Prowadził dział recenzji teatralnych w „Tygodniu Polskim” (1920, 1922-23), „Przeglądzie Współczesnym” (1923 cykl recenzji Z teatrów warszawskich) i w „Dniu Polskim” (1924-34), redagował serię Biblioteka Dramatyczna. Zainicjował utworzenie Polskiego Instytutu Teatrologicznego (1925), a następnie kierował nim do 1927. Należał do Związku Artystów Scen Polskich, był członkiem (od 1926), a potem przewodniczącym (od 1927) powołanej przy tym związku Sekcji Pedagogicznej, należał do Polskiego PEN Clubu. We wrześniu 1927 wraz z Wilamem Horzycą zorganizował Teatr Praski, w którym pracował jako kierownik literacki i dyrektor do lutego 1928, a potem powrócił do działalności krytycznej i naukowej. Był profesorem Wyższej Szkoły Dziennikarskiej. Ogłaszał sprawozdania teatralne w „Gazecie Porannej” (1928-30) i w „Przeglądzie Wieczornym” (1929-30), współpracował z „Kurierem Porannym” (1929-34; m. in. w 1931-34 cykl artykułów Przed i za kurtyną), publikował m. in. w „Literaturze i Sztuce” (1929) i w „Scenie Polskiej” (1937-38; tu m. in. recenzje z niemieckiej literatury teatrologicznej). Interesował się filmem, badał jego związki ze sztuką teatru. Popularyzował literaturę naukową na ten temat m. in. na łamach „Wiadomości Filmowych” (stały recenzent w 1937-38). Po wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 przedostał się do Rumunii i przebywał w obozie dla internowanych oficerów; zorganizował tu (wraz z Ottonem Laskowskim) wydawanie „Wiarusa na Obczyźnie”. Następnie dotarł do Francji, gdzie wstąpił do 3 Dywizji Piechoty. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii był oficerem oświatowym w I Korpusie w Szkocji. Przyczynił się do zorganizowania „Poradnika dla Pracowników Świetlic Żołnierskich” w Perth. Ogłosił kilka artykułów w „Polsce Walczącej” (1940-41 podpisany: Wiktor Bronarski, W.B.). Zmarł nagle 21 listopada 1941 w East Moncrieff; pochowany na Wellshil Cemetery w Perth.