BROŻEK Ludwik

Urodzony 25 sierpnia 1907 w Karwinie; syn Franciszka Brożka, górnika, i Florentyny z Iwanów. Po śmierci rodziców (matki w 1910, ojca w 1918) opiekował się nim starszy brat Karol. Po ukończeniu szkoły ludowej w Karwinie przez trzy lata uczył się w Polskim Gimnazjum Realnym w Orłowej; w 1922 przeniósł się do Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego w Cieszynie i tu uzyskał maturę w 1927. Równocześnie pracował społecznie w bibliotece Macierzy Szkolnej przy porządkowaniu księgozbioru J.I. Kraszewskiego. Przez rok odbywał studia teologiczne na Uniwersytecie Jagielońskim. Następnie od 1928 studiował w Państwowym Pedagogium w Krakowie, które ukończył w 1930. Należał do związku śląskiej młodzieży akademickiej „Znicz” i był przez pewien czas sekretarzem koła krakowskiego. W 1930/31 rozpoczął pracę jako polonista w szkolnictwie powszechnym, najpierw w Skoczowie, a od 1931/32 do 1935 w Cieszynie. Pracę publicystyczną rozpoczął w 1929 artykułem polemicznym Kilka uwag z powodu artykułu J. Przybyły „Twórczość literacka młodego Śląska”, zamieszczonym w „Głosie Ziemi Cieszyńskiej”. Publikował też na łamach „Gwiazdki Cieszyńskiej”. Za namową i poparciem Gustawa Morcinka zgłosił swój akces do powstałego w 1929 Koła Literatów na Śląsku. W 1930 ogłosił swą pierwszą pracę o charakterze badawczym: O bibliografii cieszyńskiej i rzeczach pokrewnych w piśmie „Zaranie Śląskie” (z.1). Od 1930-39 był sekretarzem redakcji, a w 1935-1938 redaktorem odpowiedzialnym „Zarania Śląskiego”. Publikował też w „Rocznikach Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, „Powstańcu Śląskim”, „Kuźnicy” i „Fantanie”. Jednocześnie w 1935-39 pracował jako adiunkt w Bibliotece Sejmowej w Katowicach, przemianowanej potem na Bibliotekę Śląską. Od 1 kwietnia 1939 do wybuchu wojny był kustoszem Muzeum Miejskiego w Cieszynie. Okres okupacji spędził w Karwinie i Cieszynie, pracując jako robotnik budowlany i transportowy. Po wojnie powrócił do pracy w Muzeum Miejskim; od 1960 był też kustoszem Oddziału Zabytkowego Biblioteki Śląskiej w Cieszynie. Należał do komitetu redakcyjnego tygodnika „Głos Ziemi Cieszyńskiej” (1956-57), a w 1957-66 do rady redakcyjnej kwartalnika „Zaranie Śląskie”. Współpracował z prasą śląską, publikował m. in. w „Zaraniu Śląskim”, „Głosie Ziemi Cieszyńskiej”, „Kwartalniku Opolskim” i „Pamiętniku Cieszyńskim”, a także z prasą polonijną na Zaolziu m. in. „Zwrotem” z czeskiego Cieszyna (tu pod pseudonimem Jan Kurzelowski) i „Kalendarzem Śląskim” z Ostravy. Był czynnym członkiem licznych towarzystw naukowych m.in. Polskiego Towarzystwa Historycznego, Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Opracował wiele artykułów biograficznych o wybitnych Ślązakach dla Polskiego słownika biograficznego oraz pracy zbiorowej Pisarze śląscy XIX i XX wieku (wyd. 1963). W 1969 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie pracy Folklor cieszyński i jego odbicie w kulturze i literaturze regionu cieszyńskiego. Zagadnienia wybrane (promotor prof. Bogdan Zakrzewski). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1957), Złotą Odznaką Zasłużonego w rozwoju województwa katowickiego, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 7 czerwca 1976 w Cieszynie; pochowany tamże na Cmentarzu Komunalnym.