BIO
Urodzony 6 czerwca 1922 we Lwowie; syn Adama Broszkiewicza, zawodowego oficera, i Ireny z Piotrowskich. Uczęszczał od 1934 do Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie oraz do średniej szkoły muzycznej we Lwowie. W 1936 został członkiem Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Po wybuchu wojny i włączeniu Lwowa do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich ukończył w 1940 szkołę średnią i wstąpił do Akademii Muzycznej. Podczas okupacji niemieckiej przebywał nadal we Lwowie. Brał udział w konspiracyjnych wieczorach literackich i koncertach. W tym czasie rozpoczął twórczość literacką. W 1944 przeniósł się do Krakowa. W tymże roku ożenił się z Ewą Łomnicką. Przez pewien czas kontynuował studia muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. W 1945-47 pracował jako korektor w tygodniku „Odrodzenie”, w piśmie tym debiutował w 1945 opowiadaniem pt. Monika (nr 18), ogłaszał tu także recenzje z teatrów krakowskich. Rozpoczął też współpracę jako krytyk muzyczny, teatralny i publicysta z innymi czasopismami m. in.: „Dziennikiem Polskim” (1945-46; w 1946 stała rubryka Koncerty krakowskie), „Teatrem” (1945-47), „Ruchem Muzycznym” (w 1947-49 współredaktor). W 1945 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (później Związek Literatów Polskich; ZLP). W 1948 przeniósł się do Warszawy, gdzie redagował czasopismo „Muzyka” (do 1951). W 1949-51 kierował Teatrem Lalek „Arlekin” w Łodzi. W 1950-51 prowadził w radiu stały felieton tygodniowy o tematyce kulturalnej; w latach późniejszych współpracował z radiem jako autor słuchowisk radiowych. Utwory prozatorskie, a także artykuły i recenzje ogłaszał m. in. w „Nowej Kulturze” (1950-63) oraz w „Przeglądzie Kulturalnym”, którego członkiem redakcji był w 1953-63 (tu m. in. w 1954-55 cykl artykułów muzycznych Po koncercie). W 1953-54 redagował wkładkę literacko-artystyczną „Sztandaru Młodych” pt. „Przedpole”. W 1952 odbył podróż do Helsinek, z której wrażenia ogłaszał w prasie codziennej. W latach pięćdziesiątych zaczął pisać też utwory dramatyczne. W 1953 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). W 1957-58 był wiceprezesem Zarządu Głównego ZLP. W 1959 powrócił do Krakowa. Do 1971 zajmował stanowisko kierownika literackiego Teatru Ludowego w Nowej Hucie; publikował artykuły w programach tego teatru. W 1960 otrzymał nagrodę m. Nowa Huta za upowszechnianie kultury, a w 1961 nagrodę Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie. W 1960 prowadził w „Gazecie Krakowskiej” stałą rubrykę Uwaga objazd. W latach sześćdziesiątych zaczął pisać powieści fantastyczno-naukowe dla młodzieży. Działał w krakowskim Oddziale ZLP (od 1973 członek zarządu, od 1975 wiceprezes). W 1975 został członkiem Komitetu Krakowskiego PZPR i członkiem prezydium klubu „Kuźnica”. Otrzymał m. in. nagrody Prezesa Rady Ministrów: w 1974 za twórczość dla dzieci i młodzieży i w 1979 Nagrodę I stopnia oraz w 1984 Nagrodą m. Krakowa. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1954) i Krzyżem Komandorskim (1975) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 4 października 1993 w Krakowie.
Twórczość
1. Oczekiwanie. [Powieść]. Powst. pierwszej redakcji 1943. Wyd. Warszawa: Wiedza 1948, 295 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1949; wyd. 2 [!] Warszawa: Czytelnik 1957; wyd. 4 przejrzane i poprawione Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972; wyd. 5 Warszawa: Czytelnik 1978.
Nagrody
2. Obcy ludzie. [Powieść]. Warszawa: Wiedza 1948, 263 s. Wyd. 2 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975.
3. Opowieść olimpijska. Warszawa: Wiedza 1948, 178 s. Wyd. 2 przejrzane Warszawa: Nasza Księgarnia 1957.
4. Kształt miłości. [Powieść o F. Chopinie]. 1950-1951.
Nagrody
Przekłady
bułgarski
czeski
niemiecki
rosyjski
rumuński
słowacki
węgierski
Cz. 1. „Odrodzenie” 1949 nr 25-48. Wyd. osobne [Warszawa:] Czytelnik 1950, 192 s.
Cz. 2. Warszawa: Czytelnik 1951, 205 s.
Wyd. łączne całości jako wyd. 2 Warszawa: Czytelnik 1952, 398 s., wyd. nast.: tamże: wyd. 3 1953, wyd. 4 uzupełnione 1955, wyd. 5 1957, wyd. 6 1960, wyd. 7 1965, wyd. 8 1967, [wyd. 9] 1972, wyd. 10 1976; [wyd. 11] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982.
Wyd. fragmentów łącznie z fragm. poz. ↑ pt. Opowieść o Chopinie. Fragmenty. [Wybór i oprac.:] N. Ch. Ivanowa. Moskva: Wydawnictwo Literatur w Językach Obcych 1954, 66 s.
5. Opowieść o Chopinie. [Warszawa:] Czytelnik 1950, 160 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1956, wyd. 3 1960, wyd. 4 1963, wyd. 5 1966.
Przekłady
niemiecki
ukraiński
Wyd. fragmentów łącznie z fragm. Kształt miłości [poz. ↑] pt. Opowieść o Chopinie. Fragmenty. [Wybór i oprac.:] N.Ch. Ivanowa. Moskva: Wydawnictwo Literatur w Językach Obcych 1954, 66 s. .
6. Felietony z anteny. Zebrała do druku Dż. Połtorzycka. [Warszawa:] Biuro Wydawnicze Polskiego Radia 1951, 136 s.
7. Bancroftowie. Sztuka w 4 aktach. [Współautor:] G. Gottesman. Prapremiera: Poznań, Teatr Polski 1952. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1953, 83 s.
8. Jacek Kula. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 413 s. Wyd. 2 t. 1-2 tamże 1953.
9. Jak dwa Michały czas zatrzymały. [Sztuka lalkowa]. [Współautor: H. Ryl] Frant. Prapremiera: Łódź, Teatr Lalek „Arlekin” 1952.
10. Powrót do Jasnej Polany. [Opowiadanie]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, 63 s. Wyd. 2 tamże 1955.
11. Emil! Emil! Warszawa: Nasza Księgarnia 1954, 47 s.
12. Mikołaj Kopernik. Komentarz do filmu popularno-naukowego. [Współautor:] J. Nasfeter. Scenariusz: J. Nasfeter, S. Nowak. Ekranizacja 1954.
13. Zaczyna się dzień. Sztuka w 3 aktach z prologiem i epilogiem (9 obrazów). [Współautor:] S. Gottesman. „Twórczość” 1954 nr 2 s. 121-182. Wyd. osobne Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 171 s.
14. Kartki z notesu. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1955, 159 s.
Zawartość
15. Obywatel Walc. [Utwór sceniczny]. [Współautorka scenariusza:] S. Stanisławska. Prapremiera: Warszawa, Teatr Estrada 1956.
16. Spotkania z muzyką. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 284 s.
17. Imiona władzy. Sztuka w 3 jednoaktówkach. „Dialog” 1957 nr 7 s. 5-43. Prapremiera: teatralna: Warszawa, Teatr Domu Wojska Polskiego 1957; telewizyjna: Telewizja Polska 1984. Przedruk w: Antologia dramatu. T. 1. Warszawa 1976 s. 279-337 oraz zob. poz. ↑, ↑.
Przekłady
czeski
francuski
hiszpański
niemiecki
serbsko-chorwacki
włoski
18. Posąg. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1957.
19. Próba odpowiedzi. [Artykuł przedwyborczy]. Warszawa: Książka i Wiedza 1957, 47 s.
20. Jonasz i błazen. Farsa w 3 aktach. Prapremiera: Zielona Góra, Teatr Ziemi Lubuskiej 1958. Druk zob. poz. ↑, ↑.
Przekłady
czeski
słowacki
21. Pożegnanie z katechizmem. [Szkic publicystyczny]. Warszawa: Iskry 1958, 39 s. Wyd. 2 tamże 1961.
22. Biały niedźwiedź. Nowela filmowa. [Współautor:] R. Azderball. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1959, 83 s.
23. Między poniedziałkiem a sobotą. Sztuka telewizyjna. Powst. 1959.
Przekłady
niemiecki
24. Dziejowa rola Pigwy. Komedia w 3 aktach z prologiem i epilogiem. Prapremiera: Nowa Huta, Teatr Ludowy 1960. Druk „Dialog” 1960 nr 8 s. 5-38. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.
25. Głupiec i inni. Tragifarsa. Prapremiera: Katowice, Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1960. Druk zob. poz. ↑, ↑.
Przekłady
czeski
niemiecki
Adaptacje
radiowe
26. Karczma pod czarnym wąsem. Komedia sensacyjna z czasów insurekcji kościuszkowskiej w 3 aktach z prologiem i epilogiem. Oprac. inscenizacyjno-reżyserskie: S. Burczyk. Warszawa: Zakład Wydawniczy Centralnej Poradni Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1960, 66 s. Prapremiera: Kraków, Teatr Groteska 1963.
Nagrody
27. Wielka, większa i największa. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1960, 324 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1961, wyd. 3 1962, wyd. 4 1964, wyd. 5 1966, wyd. 6 1968, wyd. 7 1970, wyd. 8 1972, wyd. 9 1973, wyd. 10 1975, wyd. 11 1978, wyd. 12 1981, wyd. 13 1981, wyd. 14 1984, wyd. 13 [!] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1986; Warszawa: Nasza Księgarnia 1986, tamże 1988; [wyd. 18] Wrocław: Siedmioróg 1994, tamże 1997; Kraków: Zielona Sowa 2004. Por. poz. ↑, ↑.
Przekłady
czeski
estoński
rosyjski
serbsko-chorwacki
słowacki
ukraiński
Adaptacje
teatralne
radiowe
28. Bar Wszystkich Świętych. Komedia dydaktyczna w 2 aktach. Prapremiera: Nowa Huta, Teatr Ludowy 1961. Druk zob. poz. ↑, ↑.
Przekłady
węgierski
29. Dwie przygody Lemuela Gulliwera. (Sztuka w 2 aktach). „Dialog” 1961 nr 8 s. 26-45. Prapremiera: Kraków, „Teatr 38” 1963. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.
Wystawienia następne
Przekłady
czeski
estoński
niemiecki
30. Skandal w Hellbergu. (Sztuka w 3 aktach). „Dialog” 1961 nr 11 s. 5-37. Prapremiera: teatralna: Kraków, Teatr Stary im. H. Modrzejewskiej 1961; telewizyjna: Telewizja Polska 1969. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.
Nagrody
Przekłady
czeski
litewski
niemiecki
rosyjski
31. Ci z dziesiątego tysiąca. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1962, 230 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1864, wyd. 3 1966, wyd. 4 1969, wyd. 5 1973, wyd. 6 1982; [wyd. 7] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989.
Przekłady
bułgarski
czeski
niemiecki
rosyjski
słowacki
ukraiński
32. Niepokój przed podróżą. Komedia w 3 aktach. Prapremiera: teatralna: Warszawa, Teatr Rozmaitości 1962; telewizyjna: Telewizja Polska 1967. Druk w oprac. inscenizacyjnym J. Nowackiego. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1963, 69 s.
Nagrody
33. Sześć sztuk scenicznych. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962, 278 s.
Zawartość
34. Koniec Księgi VI. (Sztuka w 2 aktach). „Dialog” 1963 nr 12 s. 5-37. Prapremiera: Warszawa, Teatr Kameralny 1964. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.
Przekłady
bułgarski
czeski
niemiecki
rosyjski
słowacki
35. Wielka, większa i największa. Scenariusz filmowy. [Współautorka:] A. Sokołowska. Ekranizacja 1963. Por. poz. ↑.
36. Wielka, większa i największa. Widowisko telewizyjne. Telewizja Polska 1963. Por. poz. ↑.
37. Gry i zabawy. Widowisko telewizyjne. Telewizja Polska 1964.
38. Oko Centaura. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1964, 251 s.
Przekłady
niemiecki
39. Powrót inżyniera Walczaka. Sztuka w 3 aktach. Warszawa: COPIA [ok. 1964].
40. Przychodzę opowiedzieć. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1964. Druk „Dialog” 1964 nr 4 s. 28-68. Przedruk zob. poz. ↑.
Przekłady
rosyjski
41. Ta wieś Mogiła. (Komedia telewizyjna). Telewizja Polska 1964. Druk w: Teatr szklanego ekranu. Warszawa 1970 s. 17-56. Przedruk zob. poz. ↑.
Nagrody
42. Wilczy bilet. [Dialogi do filmu]. Scenariusz: L. Krasucki, R. Pietruski. Ekranizacja 1964.
43. Wesele na osiedlu. (Komedia współczesna) Prapremiera: Nowa Huta, Teatr Ludowy 1965. Druk „Dialog” 1965 nr 5 s. 5-29. Przedruk zob. poz. ↑.
44. Zejście z cokołu. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Wrocław, Teatr Polski 1965.
45. Długi deszczowy tydzień. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1966, 321 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1971, wyd. 3 1977, [wyd. 4] 1983, [wyd. 5] 1986, wyd. 6 1991; [wyd. 7] Warszawa: Świat Książki 1997; Warszawa: Philip Wilson 1999.
Przekłady
rosyjski
słowacki
ukraiński
węgierski
Adaptacje
teatralne
telewizyjne
46. Piąty syn pani Nyabe. Sztuka telewizyjna. Powst. 1966.
Adaptacje
radiowe
47. Kluska, Kefir i Tutejszy. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1967, 321 s. Wyd. 2 Warszawa: Czytelnik 1973.
48. Pięć komedii różnych. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1967, 269 s.
Zawartość
49. Przepis ze starej kroniki. (Libretto operowe). „Dialog” 1968 nr 12 s. 5-26. Prapremiera: Telewizja Polska 1972.
Przekłady
estoński
50. Dziesięć rozdziałów. [Powieść. Cz. 1-2]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1970-1971.
Nagrody
[Cz. 1] Długo i szczęśliwie. 1970, 411 s.
Przekłady
bułgarski
czeski
litewski
łotewski
rosyjski
słowacki
Adaptacje
radiowe
Cz. 2. Nie cudzołóż, nie kradnij. 1971, 434 s.
Wyd. łączne tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1980.
51. Mój księżycowy pech. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1970, 246 s. Wyd. 2 tamże 1975.
Przekłady
niemiecki
słowacki
52. Doktor Mikołaj. Widowisko o Koperniku. Telewizja Polska 1972. Por. poz. ↑, ↑,.
53. Kopernik. Scenariusz filmowy. [Współautor:] Z. Skowroński. Ekranizacja 1972. Por. poz. ↑, ↑.
Adaptacje
telewizyjne
54. Mister Di. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1972, 221 s. Wyd. 2 tamże 1978.
Adaptacje
radiowe
55. Samotny podróżny. [Powieść o M. Koperniku]. Warszawa: Iskry 1973, 265 s. Por. poz. ↑, ↑.
56. Utwory sceniczne. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 408 s.
Zawartość
57. Doktor Twardowski. [Powieść]. Cz. [1]-2. Warszawa: Czytelnik 1977, 1979, 304 + 419 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1981; wyd. 3 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1987.
Przekłady
bułgarski
czeski
58. Mały seans spirytystyczny. [Miniatury literackie]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1979, 179 s.
Przekłady
węgierski
59. Bracia Koszmarek, magister i ja. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1980, 314 s. Wyd. 2 Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1984.
60. Kapitan. Widowisko dla młodzieży. Telewizja Polska 1986.
61. Schody. Sztuka w 2 aktach. „Pismo Literacko-Artystyczne” 1986 nr 8 s. 4-70.
Adaptacje
Scenopis scenariusza: J. Broszkiewicz, M. Kaniewska. [Cz. 1-2]. Warszawa: [Zespół Realizatorów Filmowych „Start”] 1962-1963, 333 k.
Prace redakcyjne
[T. 1]. 1955-1956, 1956, 417 s.
[T. 3]. 1958-1959, 1959, 399 s.
[T. 4]. 1960-1962, 1962, 539 s.
[T. 5]. 1962-1963, 1965, 365 s.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1953, 1964, 1966, 1976.