BIO
Born on 17 December 1897 in Płock; son of the bank clerk Antoni Broniewski and Zofia, née Lubowidzka. From 1906, he was a pupil at the Polish Educational Society Secondary School (later the Polish Secondary School) in Płock, with the exception of several months in 1912 when he attended the Polish-language Emilian Konopczyński Men's Secondary School in Warsaw. He was a member of the conspiratorial Zarzewie Organisation of Independent Youth and co-founder of the first Scout group in Płock in 1911. He was involved in the activities of paramilitary groups from 1913 using the codename Orlik then and in subsequent years. He was co-editor in 1914/15 of the youth independence magazine "Młodzi Idą" (of which two issues appeared), which was produced on a copy machine. He made his debut there in 1914 with the poems Na szczyt (To the peak), Triolety jesienne (Autumn triolets), Dziś (Today) and Już dość (Enough already; the poems appeared in issue no. 1 under the by-line Orl). He published further poems and articles in both issues, using the pseudonyms H. Dembowski, Jan Czamara and Orl. He abandoned his schooling while in his seventh year in 1915 and joined the Polish Legions alongside a group of youths from Płock. After completing sub-officers school in Noworadomsko (later Radomsko), he was a soldier in the 4th Infantry Regiment, taking part in battles including those at Jasktów, near Lublin. He was interned from July to December 1917 in the camp in Szczypiorno having refused to swear allegiance to either the Austrian or German Kaiser. While at the camp, he was a delegate to the Soldiers' Council and head of his block's court. After being released, he completed his advanced secondary education as an extramural student through an Examination Commission of the Ministry of Religious Affairs and Public Education. He subsequently enrolled at the Faculty of Philosophy of the University of Warsaw (UW). He was active in the Polish Military Organization (POW). In autumn 1918, he was aide-de-camp to the commander of Warsaw's Śródmieście district. At the end of that year, he joined the army and fought on the Ukrainian front, then in the Polish-Soviet War (including the Battle of Bialystok) as a second lieutenant of the 1st Infantry Regiment of the Legions. He was awarded the War Order of Virtuti Militari in 1920 and the Cross of Valour on four occasions in 1921. Between 1918 and 1922, he kept a diary that included poems and excerpts of prose, as well as several translations of poems by Alexander Blok, the Russian poet. In October 1921, he transferred to the army reserve with the rank of captain. He then continued his studies at university until 1924, without completing his degree. He joined Życie (Life) Independent Union of Socialist Youth, but was expelled for disciplinary reasons in 1927. In 1922, he spent several months working for the Riflemen's Association as a travelling inspector. He was increasingly associated with the revolutionary left. Although he never formally joined the Communist Party, he was involved in many of its activities. He collaborated with the People's University (an adult education institution), while from 1923 he was editor-in-chief of one of its periodicals, Jednodniówka Akademicka. In December 1923, he was appointed editorial secretary of the cultural periodical "Nowa Kultura", where he made his debut in 1924 (no. 2) as a translator with a Polish version of Vladimir Mayakovsky's poem "Worker poet" (in Polish as Poeta robotnik). He published short reviews and translations from Russian literature (using the by-line: b) in the same magazine. From 1924, he collaborated with the literary weekly "Wiadomości Literackie", serving as its secretary between 1925 and 1936 and contributing numerous poems, reviews and articles. In 1926, he married the teacher, later children's author, and journalist Janina Kunig. They divorced in 1937. He was involved in editing the periodicals "Dźwignia" (1927-28) and "Miesięcznik Literacki" (from 1929). In 1931, he and the entire team at "Miesięcznik Literacki" were arrested and held for two months in Warsaw's Central Prison. In subsequent years, he was involved in anti-fascist activities, collaborating with magazines associated with the united front of communist and socialist parties in Poland, while in 1936 he was involved in the Congress of Cultural Workers in Lwów (now Lviv, Ukraine). From 1938, he was in a relationship with the actress Maria Zarębińska (after her first husband: Kornacka). She died in 1947. In 1938/39, he was technical editor of the periodical "Czarno na białem". In 1939, he was awarded the prize of the Polish Writers' Trade Union (ZZLP). Following the outbreak of World War II, he volunteered for the army. Searching for his unit, he covered the route Warsaw-Lublin-Lwów-Tarnopol (today: Ternopil, Ukraine) by bike and on 12 September he was allocated to an auxiliary unit of the 28th Infantry Division in Zbaraż (today Zbarazh, Ukraine). However, he did not manage to take part in active combat. At the time of the Soviet invasion on 17 September 1939, he was in Lwów. During the Soviet occupation, he wrote for the Polish-language daily newspaper "Czerwony Sztandar", which was published by the Soviet authorities. He was arrested on 24 January 1940 and was held until August 1941 in prisons in Zamarstynów (Zamarstyniv) in Lwów, Lubianka in Moscow and in Saratov, where was sentenced in absentia to five years deportation to Kazakhstan. He was released in August 1941 following an intervention from Wanda Wasilewska after the signing of the Sikorski-Mayski agreement. He spent a short period working at the Polish embassy in Kuybyshev (today Samara) and then until March 1942 in the editorial office of the periodical "Polska". In April 1942, he joined the Polish Armed forces in the USSR and was assigned to the 6th Infantry Division. He served as a captain in the military academy in Shahrisabz (Uzbekistan) before becoming commander of the 8th Company of the 16th Regiment. In August, he and his division were evacuated to the Middle East. In February 1943, he was went on long-term leave and secured employment at the Polish Information Centre in Jerusalem. He was technical editor and contributor to the periodical "W drodze" until June 1945. He also published poems there. Following a short period in London, he returned to Poland in November 1945. He initially settled in Lodz before moving to Warsaw. He remained active as a poet and translator of Russian literature. He married Wanda Burawska, née Szpitrejn, in 1948. In 1953, he and his daughter Joanna (Anka) Broniewska-Kozicka, began working on a script for a film based on an epic poem, Wisła (Vistula), that had been commissioned specially for the project, which was never completed following the tragic death of his daughter. During this period, he produced the volume of poetry Anka (1956). In 1958, he joined the Polish PEN Club. He twice received the State Prize, 1st class, in 1950 and 1955. He also received the PEN Club prize in recognition of his work as a translator in 1961. He received the Order of the Standard of Labour, 1st class, in 1949 and the Commander's Cross with Star of the Order of Polonia Restituta in 1950. He died on 10 February 1962 in Warsaw, where he is buried in the Avenue of the Distinguished at the city's Powązki Military Cemetery. He had one daughter from his marriage to Janina Kunig: Joanna (married name Kozicka; 1929-1954).
Twórczość
1. Stanęła naga... Powieść nieskończona. Wydanie krytyczne. Oprac. z rękopisu, wstęp i komentarz: W. Bojda. [Opowiadania, proza poetycka, reportaże, fragmenty dramatu]. Powst. 1918-1962. Wyd. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2012, 451 s.
2. Pamiętnik. 1918-1922. Wybór i przedsłowie: W. Broniewska. Oprac. z rękopisu, wstęp i komentarz: F. Lichodziejewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1984, 351 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1987; wyd. krytyczne, pełne pt. Pamiętnik. Oprac. z rękopisu, wstęp i komentarz: M. Tramer. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2013, 549 s.
Adaptacje
telewizyjne
3. Trzy salwy. Biuletyn poetycki. [Autorzy:] W. Broniewski, S. R. Stande, W. Wandurski. Warszawa: [Nakład autorów] 1925, 47 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, wyd. 3 tamże 1967.
Adaptacje
telewizyjne
4. Wiatraki. [Wiersze]. Warszawa: Wacław Czarski i S-ka 1925, 41 s. Przedruk zob. poz.↑ ↑, ↑ (t. 1).
5. Dymy nad miastem. [Wiersze]. Warszawa: Książka 1927, 63 s. Przedruk zob. poz.↑ ↑, ↑ (t. 2).
6. Komuna Paryska. Poemat. Warszawa: Książka 1929, [16] k. Wyd. nast.: tamże 1947; Warszawa: Książka i Wiedza 1950; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1971. Przedruk zob. poz. ↑↑, ↑, ↑(t. 2).
Przekłady
czeski
słowacki
Adaptacje
telewizyjne
Wydanie osobne fragmentów: Komuna Paryska. Fragmenty poematu. Drzeworyty: M. Sopoćko. Londyn: Oficyna Stanisława Gliwy 1975, 18 s.
7. Troska i pieśń. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1932, 61 s. Wyd. nast.: [Łódź:] Książka 1945; wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1950; Warszawa: Czytelnik 1967. Przedruk zob. poz. ↑↑ , ↑, ↑ (t. 2).
Wydanie osobne poematu Ballada o Placu Teatralnym. Warszawa: Typografia Warszawskie Muzeum Historii miasta stołecznego Warszawy 1977, [8] k.
Wydanie osobne wiersza Elegia o śmierci Ludwika Waryńskiego. [Współwyd. z:] L. Waryński: Mazur kajdaniarski. Warszawa: Iskry 1982, 15 + 15 s. Wyd. nast. tamże 1982.
Wydanie osobne wiersza Troska i pieśń. Z komentarzem Z. Siatkowskiego. Jaworzno: Miejska Biblioteka Publiczna 2002, [8] s.
8. Wybór poezji. 1923-1931. Moskwa: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej 1932, 82 s.
Przekłady
rosyjski
9. Krzyk ostateczny. [Wiersze]. Warszawa: Wydawnictwo J. Mortkowicza 1938, 43 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wiedza 1946, tamże 1948; Warszawa: Książka i Wiedza 1950. Przedruk zob. poz.↑ ↑, ↑, ↑ (t. 2).
10. Popiel i Piast. [Wiersz dla dzieci]. Powst. 1938. Wyd. osobne Łódź : Wydawnictwo Łódzkie 1984 , [16] s.
11. Co mi tam troski. [Wiersz]. „Wiadomości Polskie” 1942 nr 37 s. 1. Wyd. osobne [B. m.:] Wieści 1944, [4] s.
12. Bagnet na broń. Poezje 1939-1943. Jerozolima: W drodze 1943, 51 s. Wyd. nast.: Londyn: Kolin 1943; Warszawa 1944; Kraków: Książka 1946, tamże 1948; Warszawa: Książka i Wiedza 1949. Przedruk zob. poz.↑ ↑, ↑ (t. 2).
Wyd. osobne w wyborze: Bagnet na broń. Warszawa: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1984, 12 s.
13. Tułacza armia. [Wiersz]. „Orzeł. Biały” 1943 nr 21 s. 7. Wyd. osobne [B.m.:] 1944, [4] s.
14. Wybór poezji. 1925-1944. Jerozolima: W drodze 1944, 129 s.
15. Drzewo rozpaczające. [Wiersze]. Jerozolima: W drodze 1945, 94 s. Wyd. nast.: Londyn: Światowy Związek Polaków z Zagranicy 1945; Kraków: Książka 1946, tamże 1948; Warszawa: Książka i Wiedza 1950. Przedruk zob. poz.↑ ↑, ↑ (t. 2).
16. Wiersze wybrane. Łódź: Wydawnictwo Propagandy Głównego Zarządu Polityczno-Wychowawczego Wojska Polskiego 1946, 29 s.
17. Wiersze warszawskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1948, 90 s. Wyd. nast.: wyd. uzupełnione tamże 1952; wyd. [zmienione] Warszawa: Czytelnik 1964, tamże 1972; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986.
18. Wiersze zebrane. Warszawa: Wiedza 1948, 287 s. Wyd. nast.: wyd. zmienione Warszawa: Książka i Wiedza 1949, tamże 1952; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, tamże 1956.
Zawartość
19. Okop i barykada. [Wybór wierszy]. Warszawa: Wydawnictwo „Prasa Wojskowa” 1949, 45 s.
20. Słowo o Stalinie. [Poemat]. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 17 s. Wyd. nast. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 16 k. Przedruk zob. poz. ↑ (od 1952) ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑(t. 3).
Wydanie osobne fragmentów w opracowaniu muzycznym: Słowo o Stalinie. Kantata. [Muzyka:] A. Gradstein. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1951, 34 s. Wyd. nast. tamże: 1952, 1953.
21. [Wiersze]. Warszawa: Związek Literatów Polskich 1950, 15 s.
22. Wybór poezji. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 224 s.
23. Dla małych dzieci. [Wiersze]. [Warszawa:] Czytelnik 1951, 45 s. Wyd. nast. pt. Dla dzieci: tamże: 1955, wyd. [zmienione] 1960, 1962, 1965, 1969, 1974, 1976; Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1983; [wyd. 10] Wrocław: Siedmioróg 1996; Warszawa: PWW [Philip Wilson Warsaw] 1998. Kolorowy Świat Lektur; Poznań: Zysk i S-ka 2010, tamże 2011.
24. Nadzieja. Poezje. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 128 s. Przedruk zob. poz. ↑ [od 1955], ↑ (t. 3).
Przekłady
rosyjski
Wydanie osobne poematu Mazowsze: Warszawa: Książka i Wiedza 1981, 36 s.
25. Wiersze wybrane. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 96 s.
26. Mazowsze i inne wiersze. Warszawa: Książka i Wiedza 1952, 52 s.
27. Młodym do lotu. Wybór wierszy. Wybrał i posłowiem opatrzył G. Lasota. Warszawa: Książka i Wiedza 1952, 148 s.
28. Wiersze wybrane. Wilnius: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej 1952, 60 s.
Zawartość
29. Będzie radość i będzie śpiew. [Wybór wierszy]. Warszawa: Czytelnik 1953, 81 s.
30. Wisła. (Fragmenty). [Poemat]. „Nowa Kultura” 1953 nr 51/52 s. 1, 3. Wyd. osobne Toruń: Towarzystwo Bibliofilów im. J. Lelewela 1974, [19] k. Wyd. nast. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1982, 32 s. Przedruk zob. poz. ↑↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑ (t. 3).
31. Poezje wybrane. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 158 s.
32. Anka. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 47 s. Wyd. nast. tamże 1959, 1960. Przedruk zob. poz. ↑ (z 1956), ↑, ↑ (t. 3).
33. Wiersze. Oprac. wyboru: F. Lichodziejewska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1956, 166 s.
34. Poezje. [Wybór]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 135 s. Wyd. 2 [zmienione] tamże 1962.
35. Poezje. [Wybór]. Warszawa: Iskry 1959, 190 s.
36. Żywioły. Kantata. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, [4] s. Przedruk. zob. poz.↑ (t. 3).
37. Wiersze. Paryż: Instytut Literacki 1962, 52 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
38. Wiersze i poematy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 473 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1963, wyd. 3 1964, wyd. 4 1966, wyd. 5 1967, wyd. 6 1968, wyd. 7 1970, wyd. 8 1970, wyd. 9 1972, wyd. 10 1973, wyd. 11 1974, wyd. 12 1977, wyd. 13 1978, wyd. 14 1980; wyd. zmienione, ze wstępem T. Bujnickiego Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, tamże: wyd. 2 uzupełnione 1981, wyd. 3 uzupełnione 1984, wyd. 4 1987.
Zawartość
39. Podobizny autografów Władysława Broniewskiego; Troska i pieśń; Komuna Paryska. Oprac. i wstępem opatrzyła F. Lichodziejewska. Warszawa: Muzeum Adama Mickiewicza 1963, XIX s., 179 k. Zob. poz.↑, ↑.
40. Wiersz mój odniosę ludziom. Wieczór poezji Władysława Broniewskiego. Oprac.: R. Hanin i L. Pasternak. Warszawa: Iskry 1963, 147 s.
Zawartość
41. [Wybór poezji]. Warszawa: Czytelnik 1963, 143 s. Wyd. 2 tamże 1967.
42. Nad Mazowsza równiną otwartą. Wiersze. Fotografie: H. Hermanowicz. Wstęp: S. R. Dobrowolski. Oprac. graficzne: H. Białoskórski. Warszawa: Arkady 1964, 110 s. Wyd. 2 tamże 1971.
Przekłady
rosyjski
43. Władysław Broniewski. [Album fotograficzno-poetycki]. Oprac. i przedmową opatrzył G. Lasota. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa” 1964, 159 k.
44. Poezje wybrane. Wybór i wstęp: J.Z. Jakubowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1967, 34 s.
45. Ręka umarłej. [Autorzy:] W. Broniewski, M. Zarębińska-Broniewska. [Przedmowa:] S. Szmaglewska. Warszawa: Książka i Wiedza 1971, 126 s.
Zawartość
46. Dwa wiersze do matki. Z podobiznami autografów. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Przyjaciół Książki 1972, [6] s.
47. Mój los. [Wybór wierszy]. Warszawa: Ruch 1972, [12] k.
48. Trzy wiersze o Płocku. Płock: Towarzystwo Naukowe Płockie 1972, [7] k.
49. Nike. Wiersze rewolucyjne. Wybór i przedmowa: J. Putrament. Warszawa: Książka i Wiedza 1973, 175 s.
50. Proletariat. Fragmenty dramatu, konspekty, szkice scenariusza, notatki. „Dialog” 1975 nr 7 s. 5-25. Por. poz. ↑.
51. Listopady. [Wybór wierszy]. Wyboru dokonał B. Drozdowski. Warszawa: Iskry 1978, 126 s.
52. Pokłon Rewolucji. [Wybór wierszy]. Przedmowa: J. Putrament. Warszawa: Książka i Wiedza 1978, 77 s.
53. Mój Broniewski. Wybór i wstęp: T. Miłkowski. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1979, 61 s.
55. Wiersze. Warszawa: Archiwum* 1979, 30 s.
56. Przyjaciele dzieciństwa. [Wiersze dla dzieci]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1986, 61 s.
57. Temu światu ja się nie poddam. [Wybór wierszy]. Wybór i posłowie: M. Baranowska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1986, 81 s.
58. Wiersz wam daję... [Wybór wierszy]. Wstęp: S.R. Dobrowolski. Płock: Liceum im. W. Jagiełły [1986], 57 s.
59. Poezje. Wybrała i wstępem opatrzyła M. Józefacka. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1988, 39 s.
60. Poezje wybrane. Wybór i wstęp: M. Piechal. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza [1989], 170 s.
61. Władysław Broniewski nie znany. Wybór i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: Wamex 1992, 56 s.
Zawartość
62. Jakiego nie znacie... Posłowie: P. Kuncewicz. Wybór: T. Kwiatkowski. Warszawa: Wydawnictwo S.R. 1993, 112 s.
63. Wiersze. Wybór i posłowie: W. Smaszcz. Białystok: Łuk 1993, 392 s.
64. Liryczny okultysta. [Wiersze]. Oprac. graficzne: J. Veit. Warszawa: Interart 1994, 109 s. Biblioteka Poezji – Interart.
65. Poezje 1923-1961. Wybrał, oprac. i szkicem o Poecie poprzedził W. Woroszylski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995, 556 s.
66. Erotyki. Wstęp: R. Przybylski, E. Dunaj-Kozakow. Wybór, oprac. i nota biograficzna: J. Kwiek-Osiowska. Kraków: Sponsor 1997, 192 s.
67. Kochałbym cię. [Wiersze]. Wybór i posłowie: W. Smaszcz. Płock: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. W. Broniewskiego 1997, 106 s. Wyd. 2 tamże 1998.
68. Poezje zebrane. Wydanie krytyczne. Oprac.: F. Lichodziejewska. T. 1-4. Płock: Towarzystwo Naukowe Płockie; Toruń: Algo 1997, 531 + 744 + 498 + 619 s.
Zawartość
69. Po co żyjemy. [Wiersze]. Wstęp: M. Cisło. Warszawa: Prószyński i S-ka 1998, 71 s.
70. Wołam wołaniem wiatru. Liryki. Wyboru dokonał B. Drozdowski. Warszawa: Książka i Wiedza 1998, 206 s.
71. Liryki najpiękniejsze. Wybór: A. Madyda. Toruń: Algo 1999, 90 s.
72. Wierszem przez życie. Poezje. Wybór i wstęp: M. Urbanek. Warszawa: Wydawnictwo Iskry 2011, 117 s.
Inne formy wydań
73. Wykrzywiam się na ten wszechświat. Wybór i posłowie: D. Suski. Wrocław: Biuro Literackie 2011, 60 s. 44. Poezja Polska od Nowa, 2.
74. Wybór wierszy. Wstęp i oprac.: T. Bujnicki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Ossolineum, 2014, CLI, [1], 681 s. Biblioteka Narodowa, I; nr 322. Tamże dodruk 2016.
Inne formy wydań
75. Publicystyka. Oprac., wstęp i komentarze: M. Tramer. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2015, 480, [7] s.
Inne formy wydań
76. Wiosno, Warszawo, córeczko. Wybór i wstęp: J. Podsiadło. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2018, 204 s. Poeci 2.
Inne formy wydań
77. „Nie to!„ Dokąd?. Wiersze. Całość ułożył i wstępem opatrzył, fotografie wykonał A. Nowakowski. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas” 2019, 115 s. Poezje.
Inne formy wydań
78. Broniewski wiecznie żywy. [Wybór wierszy]. [Redakcja i wybór wierszy: M. Mańkowska, J. Michalska]. Płock: Płockie Stowarzyszenie Twórców Kultury 2022, 92 s.
79. Poezje zebrane. 1-2. Warszawa: Czytelnik 2022, 654 s. + 702 s.
Listy
Inne formy wydań
Wybory utworów literackich w przekładach
białoruski
bułgarski
czeski
estoński
hiszpański
jidysz
mołdawski
mongolski
niemiecki
rosyjski
rumuński
słowacki
ukraiński
węgierski
wietnamski
Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych
albański
angielski
baszkirski
białoruski
bułgarski
chiński
chorwacki
czeski
czuwaski
duński
francuski
grecki
hiszpański
kannada
litewski
łotewski
macedoński
mongolski
niemiecki
rosyjski
rumuński
serbski
słoweński
szwedzki
tadżycki
ukraiński
węgierski
włoski
Montaże utworów
teatralne
telewizyjne
Przekłady
Inne formy wydań
Adaptacje
teatralne
Inne formy wydań
Wyd. zmienione w 1 voluminie: Przeł.: W. Broniewski (t. 1) i M. Leśniewska (t. 2 [zachowane fragmenty powieści, dotąd nie tłumaczone). Oprac: B. Galster. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1998, CLII, 458 s. Biblioteka Narodowa II, 101. Wyd. nast. tamże: 2008, CL XXV, 518 s. Biblioteka Narodowa II, 101, toż 2009.
Zawartość
Zawartość
Zawartość
Adaptacje
teatralne
Cz. I. Siostry. Warszawa: Wydawnictwo J. Przeworskiego 1935, 385 + 452 s. Wyd. nast.: [Warszawa:] Czytelnik 1946, tamże 1949.
Cz. II. Rok osiemnasty. Warszawa: Wydawnictwo J. Przeworskiego 1935, 385 + 452 s. Wyd. nast.: [Warszawa:] Czytelnik 1946, tamże 1949.
Cz. III. Pochmurny ranek. Przeł.: W. Broniewski i W. Rogowicz. Warszawa: Czytelnik 1949, 494 s.
Wydanie łączne całości cz. 1-3. Warszawa: Czytelnik 1952; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954; Warszawa: Czytelnik 1957, tamże: 1962, 1965, 1967, 1971, 1974, 1977; Warszawa: Książka i Wiedza 1983, tamże 1984; Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej Współpraca 1985.
Wydanie osobne fragmentów pt. Obrona Carycyna. (Fragmenty powieści "Chleb". Warszawa: Wydawnictwo Prasa Wojskowa 1950, 104 s.