Urodzony 31 grudnia 1903 w Siekierzyńcach koło Ostroga na Wołyniu w środowisku ziemiańskim; syn Stanisława Brezy i Marii z Żółkiewskich. W 1918 zamieszkał wraz z rodziną w Lublinie (tu uczył się w Szkole Lubelskiej), a następnie w Poznaniu, gdzie w 1924 ukończył Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego. W tym czasie zaczął pisać utwory poetyckie, nagrodzone w 1925 w konkursie polonistycznym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1926 wyjechał do Belgii i wstąpił do zakonu o.o. Benedyktynów w St. André–lez-Bruges; po półtorarocznym nowicjacie nie został jednak przyjęty do zakonu. W 1928 rozpoczął studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. W tymże roku opublikował pierwsze recenzje i artykuły w „Głosie Prawdy”. W 1929 wyjechał do Londynu, gdzie do 1930 pełnił funkcję sekretarza Wydziału Prasowego, a później attaché Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej; tu także kontynuował i ukończył studia filozoficzne na podstawie rozprawy pt. O pojęciu przeświadczenia („belief”) w teorii poznania Davida Hume'a. W tym czasie odbył kilka podróży do Francji, Irlandii, Holandii, Włoch, Austrii, Niemiec, Czechosłowacji i Rumunii. W 1932 zrezygnował ze służby dyplomatycznej i powróciwszy do kraju, zamieszkał w Warszawie. Rozpoczął stałą współpracę z radiem; ogłaszał na antenie (do 1939) recenzje teatralne i literackie. Jako prozaik debiutował w 1933 nowelą Rycerze króla Nartusa, opublikowaną w „Kurierze Porannym” (nr 29). W 1933-37 pracował w tymże dzienniku jako redaktor działu kulturalnego, prowadził też stały felieton teatralny (1934), a następnie filmowy (1935-36). Recenzje literackie, teatralne i filmowe, a także eseje, felietony, reportaże, i sprawozdania sądowe oraz wiersze satyryczne, humoreski, nowele i opowiadania publikował w wielu czasopismach. W 1937 ożenił się z Zofią Nycz. Od 1937 był sekretarzem, a następnie kierownikiem warszawskiego Młodego Teatru. W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie i brał udział w konspiracyjnej pracy kulturalnej. Po wojnie był w 1945-46 kierownikiem literackim Starego Teatru w Krakowie. W 1945 został członkiem Zarządu Głównego Związku Zawodowego Literatów Polskich. Artykuły, recenzje i eseje zamieszczał m.in.w pismach „Front Teatralny” (1945) i „Kuźnica” (1945-47). W 1945-46 należał do komitetu redakcyjnego miesięcznika „Teatr”. W 1946-48 był redaktorem działu teatralnego w tygodniku „Odrodzenie”; w piśmie tym publikował w 1945-50 (m. in. w 1945-48 stałe sprawozdania teatralne, a w 1947 cykl pt. Notatnik szwajcarski). W 1955-59 był attaché kulturalnym Ambasady Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL) w Rzymie, a w 1960-65 przebywał we Francji, gdzie pełnił funkcję radcy do spraw kulturalnych Ambasady PRL w Paryżu. Za twórczość literacką otrzymał Nagrodę Państwową I stopnia (1968). Odznaczony m. in. Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1964). Zmarł 19 maja 1970 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Twórczość

1. Adam Grywałd. Powieść. Warszawa: F. Hoesick 1936, 328 s. Wyd. nast.: wyd. 2 ze wstępem H. Berezy. Warszawa: Czytelnik 1958, tamże wyd. 2 [!] 1977 (Dzieła).

See Studies

2. Biała laska. Powieść. Powst. 1939 [inf. autora]. Fragm. pt. Za niewidomym. „Ateneum” 1939 nr 2 s. 253-263. Wyd. pt. Zawiść. Posłowie: M. Sprusiński. Warszawa: Czytelnik 1973, 541 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1977 (Dzieła).

Przekłady

czeski

Závist. [Przeł.] J.Vlášek. Praha 1976.

niemiecki

Eifersucht . [Przeł.] C. Rymarowicz. Berlin 1979.

słowacki

Závist'. [Przeł.] M. Wlachovská. Bratislava 1982.

See Studies

3. Zamach. Sztuka w 3 aktach. [Współautor:] S. Dygat. Prapremiera: Poznań, Teatr Polski 1945. Druk aktu I: „Odrodzenie” 1946 nr 4 s. 1-3.

See Studies

4. Mury Jerycha. Powieść. [Warszawa:] Czytelnik 1946, 334 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1947, wyd. 3 1949, wyd. 4 1961, wyd. 5 1971, [wyd. 6] 1979 (Dzieła), [wyd. 7] 1988.

Stanowi cz. 1 cyklu; cz. 2 zob. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda literacka „Odrodzenia” (1946).

Przekłady

niemiecki

Die Mauren von Jerycho. [Przeł.] R. Buschmann. Berlin 1973.

rosyjski

Steny Ierichona. [Przeł.] A. Ermonskij. Moskva 1984, wyd. nast. wspólnie z poz. ↑ pt. Steny Ierichona; Labirint. Moskva 1985.

See Studies

5. Niebo i ziemia. [Powieść]. T. 1-2. Warszawa: Czytelnik 1949-1950, 319 + 328 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1961, wyd. 3 1972, [wyd. 4] 1980 (Dzieła).

Stanowi cz. 2 cyklu; cz. 1 zob. poz. ↑.

Przekłady

niemiecki

Himmel und Erde. [Przeł.] R. Buschmann. Berlin 1980.

See Studies

6. Uczta Baltazara. Powieść. „Świat” 1951 nr 1-23, 1952 nr 1-6. Wyd. osobne Warszawa: Czytelnik 1952, 398 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1953, wyd. 3 1954, wyd. 4 1955, wyd. 5 1968, [wyd. 6] 1982 (Dzieła). Por. poz. ↑.

Nagrody

Państwowa Nagroda Literacka II stopnia (1952).

Przekłady

bułgarski

Piràt na Valtasar. [Przeł.] A. Gančeva-Zografova. Sofija 1954.

czeski

Hody Balsazarovy. [Przeł.] E. Sojka. Praha 1972.

gruziński

Baltazaris nadimi. [Przeł.] T. Svani. Tbilisi 1984.

hebrajski

Mišteh Ḃelšaʾṣar. [Przeł.] I. Hiyršḃerg. Tel-Aviv 1955.

niemiecki

Das Gastmahl des Balthasar. [Przeł.] E. Laccorn. Berlin 1955.

rosyjski

Baltazarov pir. [Przeł.] N. Podol'skaja. Wyd. łączne z przekł. Urząd [poz. ↑] pt. Baltazarov pir; Labirint. Moskva 1976.

słowacki

Bàltazarova hostina. [Przeł.] J. Sedlák. Bratislava 1956.

Adaptacje

filmowe

Scenariusz: T. Breza, S. Zarzycki. Ekranizacja 1954.

See Studies

7. Jokkmokk. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1952 nr 5 s. 109-142, nr 6 s. 71-94. Wyd. osobne Warszawa: Czytelnik 1953, 122 s., wyd. nast. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978.

8. S/S Mężny. Scenariusz filmowy. Powst. ok. 1952.

Nagrody

III nagroda w konkursie zamkniętym na scenariusz (1952).

9. Uczta Baltazara. Scenopis. Warszawa 1953, 197 s. powielone Por. poz. ↑.

10. Złota łódka. [Powieść]. Cz.1. „Twórczość” 1954 nr 10 s. 11-74, nr 11 s. 7-70.

See Studies

11. W potrzasku. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1955, 241 s.

12. Notatnik literacki. Szkice, wrażenia teatralne, wspomnienia. 1939-1954. Warszawa: Czytelnik 1956, 712 s.

Zawartość

Układ w działach: Kartki z pamiętnika; Trzy składniki; Przedwojenne okruchy; Teatry krakowskie; Notatnik paryski; Dwa debiuty; Notatnik szwajcarski; Portrety francuskie; Notatnik kopenhaski; Oczekiwania i wróżby; Teatry warszawskie; Różne stare kłopoty; O kolegach i o sobie; Pokój i prawo; Notatnik radziecki; Szkoła pisania; Notatnik pekiński.

13. Spiżowa brama. Notatnik rzymski. Warszawa: Czytelnik 1960, 571 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1960, wyd. 3 1961, wyd. 4 1962, wyd. 5 1964, wyd. 6 1964, wyd. 7 1966, wyd. 8 1968, wyd. 9 1973, wyd. 10 1976 (Dzieła), [wyd. 11] 1980, wyd. 12 1985 (Dzieła); [wyd. 13] Warszawa: Książka i Wiedza 1995, 420 s.

Nagrody

Nagroda „Argumentów” i Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli (1960) oraz Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (1962).

Przekłady

bułgarski

Bronzovata vrata. [Przeł.] D. Ikonomov. Sofija 1971.

chorwacki

Bronzana vrata. [Przeł.] P. Vujičić. Subotica, Beograd 1970.

czeski

Bronzová bráma. [Przeł.] A. Mǎšt'an. Praha 1963.

francuski

La porte de bronze. [Przeł.] P. Cazin. Paris 1962.

hiszpański

La puerta de bronce. [Przeł.] A. Guibourg. Buenos Aires 1967.

litewski

Bronziniai vartai. [Przeł.] T. Vendova. Vilnius 1963.

niderlandzki

De bronzen deur. [Przeł.] L. Stembord. Arnhem 1963.

niemiecki

Das cherne Tor. [Przeł.] P. Lachmann. Neuwied am Rhein 1962.

Das Bronzetor. [Przeł.] H. Bereska. Berlin 1965, wyd. nast. tamże: 1967, 1976, 1988.

rosyjski

Bronzovye vrata. [Przeł.:] E. Gessen, L. Golemba, J. Mirskoj. Moskva 1964.

słowacki

Bronzová brána. [Przeł.] R. Turňa. Bratislava 1962.

szwedzki

Bronsporten. [Przeł.] B. Lovén. Halmstad 1964.

węgierski

A bronzkapu. [Przeł.] P.E. Mach. Budapest 1961, wyd. nast. tamże 1977.

włoski

La porte di bronzo. [Przeł.] V. Petrelli. Milano 1962.

See Studies

14. Urząd. Powieść. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 307 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1961, wyd. 3 1961, wyd. 4 1963, wyd. 5 1964, wyd. 6 1964, wyd. 7 1967, wyd. 8 1971, wyd. 9 1973 wyd. 10 1974, wyd. 11 1976, wyd. 12 1977, [wyd.13] 1978, wyd. 13 [!] 1980, wyd. 14 1984.

Nagrody

Nagroda „Przeglądu Kulturalnego” (1960).

Przekłady

bułgarski

Labirint. [Przeł.] O. Todorov. Sofija 1977.

chorwacki

Misija. [Przeł.] Z. Malić. Zagreb 1964.

czeski

Uřad. [Przeł.] V. Zapletalová. Praha 1964.

[Przeł.] J. Simonides. Praha 1973.

duński

Audiens i Rom. [Przeł.] G. Sørby. København 1963.

estoński

Labürint. [Przeł.] R. Karemäe. [Tallin] 1964.

francuski

La démarche. [Przeł.] P. Cazin. Paris 1963.

litewski

Šventosios rotos tribunalas. [Przeł.] P. Juodelis. Vilnius 1964.

łotewski

Iestade. [Przeł.] J. Laganovskis. Rīgā 1978.

niemiecki

Audienz in Rom. [Przeł.] C. Rymarowicz. Berlin 1962, wyd. nast. tamże: 1966, 1967, 1979, 1991.

rosyjski

Labirint. [Przeł.] Û. Mirskaâ. Moskva 1963, wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1976; wyd. łącznie z Mury Jerycha [poz. ↑] pt. Steny Ierichona; Labirint. Moskva 1985.

słowacki

Urad. [Przeł.] M. Andráš. Bratislava 1969.

ukraiński

Labirynt. [Przeł.] M. Martynûk. Kiïv 1963.

węgierski

A hivatal. [Przeł.] B. Muranyi. Budapest 1967.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja: W. Krzemiński. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1964.

telewizyjne

Adaptacja: K. Nastulanka. Telewizja Polska 1963. Druk „Teatr Polskiej Telewizji” 1968 nr 5 s. 5-87.

See Studies

15. Listy hawańskie. [Wrażenia z pobytu na Kubie]. Warszawa: Czytelnik 1961, 215 s.

Przekłady

węgierski

Havannai levelek. [Przeł.] P.E. Mach. [Budapest] 1963.

16. Nelly. O kolegach i o sobie. [Wspomnienia i eseje]. Warszawa: Czytelnik 1970, 437 s. Wyd. nast. tamże : wyd. 2 1972, wyd. 3 1983 (Dzieła).

Zawartość

Od autora. – Kartki z pamiętnika: Jak zostałem człowiekem pióra; Hłanio; Żywność; Żółwie wycieczki; Próby na nic [m. in. o J. Zawieyskim]; Krakowskie początki [dot. 1945 roku]; Pierwsze dni; Mała podróż w wielkiej sprawie; Kurtyna w górę [o życiu teatr. Krakowa w 1945]. – Wśród Francuzów: Rozważania o eseju; Portret Balzaca; France się zgłasza; Alain Fournier; Podróż do kresu światłości [o P. Valéry]. – Podróże dyplomatyczne: Kłopoty opiekuna; Spotkanie z Salvatorem Quasimodo; Nasz Kazinek [P. Cazin]; Nelly. – Kącik Melpomeny: Proces o jaskółki; Wielki różdżkarz; Fetowanie Solskiego; „Owcze źródło” [Lope de Vegi]. – Wśród swoich, starsi i młodsi: Wspomnienie o Karolu [Kuryluku]; Teofil podpala niebo [„Niebo w płomieniach” Parandowskiego]; Formacja Boya; Mitologia u Kadena-Bandrowskiego; Jak pojawili się Witold i Bruno [W. Gombrowicz, B. Schulz]; Epoka tułaczy [o A. Rudnickim]; O Jerzym Zawieyskim wspomnienie; Literatura w miniaturze [o M. Żuławskim]; Niespodzianki Stanisława Dygata. – Kącik własny: Psychologia debiutu; Rozważania autora o „Uczcie Baltazara”; Wstęp do francuskiego „Urzędu”; Rozmowy z Jarosławem [Iwaszkiewiczem].

See Studies

17. Dzieła. Warszawa: Czytelnik 1976-1985.

Zawartość

Zawiera poz. 1, 2, 3, 5, 6, 13, 16.

See Studies

Prace redakcyjne

1. Z. Nałkowska: Widzenie bliskie i dalekie. Komitet red.: T. Breza, B. Kuczyński, W. Mach, J. Zawieyski. Warszawa: Czytelnik 1957, 516 s.

See Studies

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1951.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.

• „Rocznik Literacki 1970” wyd. 1972 (J. Chudek).

• E. Dąbek-Derda: Tadeusz Breza. W: Słownik polskich krytyków teatralnych. Warszawa 1994.

• A. Śliwińska: Tadeusz Breza. Bibliografia. Opole: Wojewódzka Biblioteka Publiczna 1995, 27 s.

• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (W. Maciąg).

Ogólne

Książki

• T. Drewnowski: Breza. Warszawa: Agencja Autorska 1969, 57 s.

• J. Bełkot: Rozpad i trwanie. O prozie Tadeusza Brezy. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 302 s.

• M. Dąbrowski: Tadeusz Breza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1982, 213 s.

Artykuły

• G. Ratajska: Recenzje literackie Tadeusza Brezy na łamach „Kuriera Porannego” w latach 1933-1937. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Koszalinie. Instytut Nauk Społecznych” 1988 nr 7.

• M. Dąbrowski: Tadeusz Breza. W: Literatur Polens 1944 bis 1985. Berlin 1990.

• W. Leopold: O drodze pisarskiej Tadeusza Brezy. W: Szkice o literaturze współczesnej. Warszawa 1954.

• W. Maciąg: Droga pisarska Tadeusza Brezy. „Pamiętnik Literacki” 1964 nr 4; przedruk w: Z problemów XX wieku. T. 3. Warszawa 1965 oraz w tegoż: Nasz chleb powszedni. Kraków 1966.

• Z. Greń: Doświadczenia: Breza. W tegoż: Książka nienapisana. Kraków 1966.

• Û. L. Bulachovskaâ: Iz sposterežen' nad pisljavojennoju tvorčistju T. Brezy. „Slov'jans'ke Literaturoznavstvo i Folk'lorystyka”, Kijów 1967 nr 3.

• A. Lam: Za Spiżową Bramą. W tegoż: Wyobraźnia ujarzmiona. Kraków 1967.

• T. Drewnowski: Wyrok zagłady na Jerycho [dot.: Mury Jerycha]; Purpurowe i czarne [dot.: Spiżowa brama]; Zaklęty krąg [dot.: Urząd]; Więcej takich klerków. W tegoż: Krytyka i giełda. Warszawa 1969.

• W. Natanson: O Tadeuszu Brezie. W tegoż: Moje przygody literackie. Poznań 1972, Hierarchie i sylwety. Warszawa 1985.

• J. Pieszczachowicz: Psychologia i polityka. W: Prozaicy dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa 1972.

• Z. Kubikowski: Tadeusz Breza. W: Autorzy naszych lektur. Wrocław 1973.

• J. Pieszczachowicz: Między niebem a ziemią. (Edukacja paradoksalna Tadeusza Brezy). „Literatura” 1986 nr 6.

• E. Dąbek-Derda: Rozmowy teatralne Tadeusza Brezy. W: Krytycy teatralni XX wieku. Wrocław 1992.

• K. Jakowska: Międzywojenna powieść perswazyjna. Warszawa 1992, passim.

• M. Dąbrowski: Tadeusz Breza: powieść analityczna. W tegoż: Polska awangarda prozatorska. Warszawa 1995.

• T. Drewnowski: Próba scalenia. Warszawa 1997, passim.

• G. Ritz: Inexpressible Desire and Narrative Poetics. Homosexuality in Iwaszkiewicz, Breza, Mach and Gombrowicz. W: Gender and sexuality in ethical context. Bergen 2005.

• T. Drewnowski: Paradoks o Brezie. W tegoż: Porachunki z XX wiekiem. Kraków 2006.

• M. Szpakowska: Breza: krytyk – amator. W tejże: Teatr i bruk. Warszawa 2006.

Adam Grywałd

• S. Napierski: Wstrząsający debiut. „Droga” 1936 nr 10.

• L. Fryde: Sprawa Grywałda. „Pion” 1937 nr 1, przedruk w tegoż: Wybór pism krytycznych. Warszawa 1966.

• R. Zengel: Powieść literacka Tadeusza Brezy. „Twórczość” 1959 nr 1, przedruk w tegoż: Mit przygody i inne szkice literackie. Warszawa 1970.

• A. Łaszowski: Tajemnice krwi. O debiucie Tadeusza Brezy. Cz. 1-3. „Kierunki” 1986 nr 37-39.

• J. Domagalski: Proustowskie skłonności Adama Grywałda. „Studia i Materiały Filologii Polskiej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Zielona Góra” 1995 z. 8.

• J. Tomkowski: Jak pojawili się Adam i Józio. W: Maski współczesności. Warszawa 2001 [dot. też: W. Gombrowicz: Ferdydurke].

Go back to position

Biała laska

• M. Marcjan: Z zagadnień konstrukcji bohatera w „Zawiści” Tadeusza Brezy. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria” 1981 nr 2 [dot. wyd. z 1972 pt. Zawiść].

Go back to position

Mury Jerycha

• G. Herling-Grudziński: Trąba jerychońska. „Wiadomości”, Londyn 1947 nr 12, przedruk w tegoż: Wyjścia z milczenia. Warszawa 1993.

• K. Wyka: Powieść o polityce. W tegoż: Pogranicze powieści. Kraków 1948.

• M. Kierczyńska: Dyskusja nad oceną „Murów Jerycha”. W tejże: Spór o realizm. Warszawa 1951.

• Z. Lichniak: Prolog w trzech aktach. W tegoż: Obrachunki ze współczesnością. Warszawa 1955 [dot. też: Niebo i ziemia].

• M. Głowiński: Panorama czasu odeszłego. „Twórczość” 1962 nr 8, przedruk pt. Panorama powieściowa w tegoż: Porządek, chaos, znaczenie. Warszawa 1968 [dot. też: Niebo i ziemia].

• J. Ziomek: Powieść polityczna – powieść o polityce. „Pamiętnik Literacki” 1964 nr 4, przedruk w: Z problemów literatury polskiej XX wieku. T. 3. Warszawa 1965 [dot. też: Niebo i ziemia].

• W. Tomasik: Czas w dylogii Tadeusza Brezy („Mury Jerycha” i „Niebo i ziemia”). Kilka uwag. W: Czas i przestrzeń w prozie polskiej XIX i XX wieku. Toruń 1990.

• S. Gawliński: Porachunki z przedwrześniową Polską. W tegoż: Polityczne obowiązki. Odmiany powojennej prozy politycznej w latach 1945-1975. Kraków 1993.

• M. Gębka-Wolak: O składni „Murów Jerycha” Tadeusza Brezy. W: Światy przedstawione. Toruń 2006.

Go back to position

Niebo i ziemia

• Z. Lichniak: Prolog w trzech aktach. W tegoż: Obrachunki ze współczesnością. Warszawa 1955 [dot. też: Mury Jerycha].

• M. Głowiński: Panorama czasu odeszłego. „Twórczość” 1962 nr 8, przedruk pt. Panorama powieściowa w tegoż: Porządek, chaos, znaczenie. Warszawa 1968 [dot. też: Mury Jerycha].

• J. Ziomek: Powieść polityczna – powieść o polityce. „Pamiętnik Literacki” 1964 nr 4, przedruk w: Z problemów literatury polskiej XX wieku. T. 3. Warszawa 1965 [dot. też: Mury Jerycha].

• W. Tomasik: Czas w dylogii Tadeusza Brezy („Mury Jerycha” i „Niebo i ziemia”). Kilka uwag. W: Czas i przestrzeń w prozie polskiej XIX i XX wieku. Toruń 1990.

Go back to position

Uczta Baltazara

• Z. Lichniak: Eksperyment Tadeusza Brezy. W tegoż: Obrachunki ze współczesnością. Warszawa 1955.

Go back to position

Złota łódka

• J. Szydłowska: Morfologia przestrzeni Ziem Odzyskanych w nieukończonej powieści czasów stalinowskich. „Media, Kultura, Komunikacja Społeczna” 2005 nr 1.

Go back to position

Spiżowa brama

• T. M. Jaroszewski: Al di là del fiume! „Nowe Drogi” 1961 nr 1.

• A. M. Lewicki: Uwagi o języku bestsellera 1960 roku. „Poradnik Językowy” 1961 nr 3.

• [J. Stempowski] P. Hostowiec: Spiżowa brama i parafialne wrota. „Kultura”, Paryż 1961 nr 3, przedruk w: Polska krytyka literacka. T. 2. Warszawa 1988.

• J. Trzynadlowski: Szkic ogólnej teorii publicystyki (na przykładzie „Spiżowej bramy” Tadeusza Brezy). „Zeszyty Prasoznawcze” 1961 nr 1/2.

• A. Kijowski: Kwadratury koła. W tegoż: Arcydzieła nieznane. Kraków 1964.

• J. Górski: „Spiżowa brama”. W tegoż: Dylematy i tradycje. Kraków 1969.

• M. Marcjan: Autobiograficzna strategia Tadeusza Brezy w świetle genologicznej struktury „Spiżowej bramy”. W: Biografia – geografia – kultura literacka. Wrocław 1975.

• I. V. Tichomirova: „Bronzovyje vrata” T. Brezy v nekotoryje osobennosti žanra èsse v sovremennoj pol'skoj literature. „Vestnik Moskovskovo Universiteta” S. 9: 1978 nr 3.

• K. Lubczyński: Rzymski sezon po latach. „Dziś” 1997 nr 9 [dot. też: Urząd].

• Z. Stala: Tezeusz – racjonalista, czyli Tadeusz Breza w labiryntach Watykanu. W: Człowiek w drodze. T. 2. Bydgoszcz 2000 [dot. też: Urząd].

Go back to position

Urząd

• M. Nadolska: Składnia przytoczenia w „Urzędzie” Tadeusza Brezy. „Roczniki Humanistyczne” 1966 nr 4.

• T. Drewnowski: „Urząd” Tadeusza Brezy. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1967, 119 s.

• H. Wróbel: O składni „Urzędu” Tadeusza Brezy. „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” 1981 nr 459.

• M Marcjan: Kompozycja a interpretacja. Wokół „Urzędu” Tadeusza Brezy. „Przegląd Humanistyczny” 1984 nr 7/8.

• T. Brajerski: Uwagi o „praesens historicum”. „Sectio FF. Philologiae” 1990 t. 6 (1988) [dot. też: A. Fiedler: Gorąca wieś Ambinanitelo].

• K. Lubczyński: Rzymski sezon po latach. „Dziś” 1997 nr 9 [dot. też: Spiżowa brama].

• Z. Stala: Tezeusz – racjonalista, czyli Tadeusz Breza w labiryntach Watykanu. W: Człowiek w drodze. T. 2. Bydgoszcz 2000 [dot. też: Spiżowa brama].

Go back to position

Nelly

• H. Zaworska: W poszukiwaniu autorytetów. W tejże: Spotkania. Warszawa 1973.

• W. Żukrowski: Jeszcze jedna rozmowa. W tegoż: W głębi zwierciadła. Warszawa 1973, Rozmowy o książkach. Warszawa 1989.

Go back to position