Print

BIO

Urodzony 27 października 1916 w Łodzi; syn Henryka Brandysa, bankowca i kupca, i Eugenii z domu Landau; młodszy brat pisarza Mariana Brandysa. Uczęszczał do Gimnazjum im. M. Reja w Warszawie, gdzie w 1934 zdał maturę. Debiutował w 1933 recenzją dramatu Gabrieli Zapolskiej Carewicz (wystawionego w Teatrze im. G. Zapolskiej w Warszawie) opublikowaną w „Kuźni Młodych” (nr 7); w piśmie tym prowadził następnie w 1933-34 dział Z teatru. Od 1934 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, w 1939 uzyskał magisterium. Należał (od 1934) do Legionu Młodych, a w 1936-38 do Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej, pełniąc przez pewien czas funkcję kierownika sekcji uniwersyteckiej w Zarządzie Warszawskim. Publikował artykuły m. in. we lwowskich „Sygnałach” (1934) oraz w pismach lewicy akademickiej „Walka Młodych”, „Młodzi Idą” i „Akademik Socjalista” (1938). W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie, utrzymując się z handlu. W tym czasie rozpoczął twórczość prozatorską, pisząc powieść Urodziny (1940-42). Po upadku powstania warszawskiego mieszkał we wsi Emilin w Grójeckiem, gdzie ożenił się z Marią Zenowicz, tłumaczką. Po zakończeniu wojny przeniósł się do Krakowa i nawiązał współpracę z tygodnikami „Odrodzenie” (1945-49) i „Przekrój” (1945-49) oraz z miesięcznikiem „Twórczość”, w których ogłaszał opowiadania, fragmenty prozy, artykuły i recenzje literackie. W 1945 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich, ZLP; w 1950 był członkiem Zarządu Głównego, w 1954-56 pełnił funkcję wiceprezesa). W 1946 przeprowadził się do Łodzi. Należał do zespołu redakcyjnego „Kuźnicy”; kierował działem prozy oraz publikował tu w 1946-49 wiele artykułów i recenzji. Ogłaszał też utwory prozą w „Głosie Robotniczym” (1946-56). Od 1946 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej (PPR; od 1949 członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, PZPR). W 1949 powrócił do Warszawy. Od 1950 do stycznia 1960 wchodził w skład redakcji „Nowej Kultury”, gdzie ogłaszał też artykuły i recenzje literackie oraz utwory prozą. W tym czasie drukował też na łamach „Sztandaru Młodych” (1952-56) i „Życia Literackiego” (1953-54, 1962-64). W 1952-56 wchodził w skład Rady Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych (od 1953 Stowarzyszenie Autorów „ZAiKS”). W 1954 był delegatem ZLP na II Zjazd PZPR. W tymże roku został przewodniczącym Stołecznego Komitetu Frontu Narodowego. Od 1954 był członkiem Polskiego PEN Clubu, a w 1955 wszedł w skład jego zarządu. Po 1956 wiele podróżował, m.in. w 1966 wygłaszał odczyty na uniwersytetach Stanów Zjednoczonych, a w 1970-71 przebywał w Paryżu, prowadząc w katedrze estetyki literackiej na Sorbonie dwa cykle wykładów: o literaturze krajów słowiańskich oraz Dzieło literackie a jego epoka. Współpracował wówczas blisko z francuskim miesięcznikiem Jean-Paul Sartre'a „Les Temps Modernes”. W 1966 wystąpił z PZPR w proteście przeciw usunięciu z partii Leszka Kołakowskiego. W styczniu 1976 podpisał Memoriał 101 protestując przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Od stycznia 1977 do grudnia 1981 był członkiem kolegium redakcyjnego wydawanego poza cenzurą kwartalnika literackiego „Zapis”. W początkach grudnia 1981 wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Następnie przebywał w Paryżu, gdzie miał co tydzień audycje w języku polskim w Radio France Internationale. W 1982 otrzymał nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku. Na przełomie sierpnia i września 1982 ponownie wyjechał do USA, zaproszony przez Columbia University w Nowym Jorku jako writer-in-residence, m. in. z zadaniem wygłoszenia cyklu odczytów o literaturze polskiej. W 1983 na stałe wyjechał z Polski i podjął współpracę z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa; w tymże roku wygłaszał także cykliczne audycje w Radio France Internationale. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Cykl Notatki z lektur i życia publikował w „Rzeczpospolitej” (1999), a następnie w „Gazecie Wyborczej” (1999-2000). W 2000 za całokształt twórczości literackiej otrzymał nagrodę Polskiego PEN Clubu im. J. Parandowskiego. Odznaczony m. in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1952), Orderem Sztandaru Pracy II klasy (1955), Orderem Sztuk Pięknych i Literatury, przyznanym przez ministra kultury Francji (1993). Zmarł 11 marca 2000 w Paryżu; pochowany tamże na Cmentarzu Père-Lachaise.

Twórczość

1. Urodziny. Powieść. Powst. 1940-1942. Druk fragmentów: „Dziennik Polski” 1945 nr 285; „Świat Młodych” 1948 nr 55.

2. Drewniany koń. Powieść. Powst. 1943-1945. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1946, 230 s. Wyd. 2 przejrzane tamże 1958.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

3. Miasto niepokonane. Opowieść o Warszawie. Warszawa: Książka 1946, 287 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1947, wyd. 3 1948, wyd. 4 1948; wyd. 5 Warszawa: Książka i Wiedza 1949, wyd. 6 tamże 1951; wyd. 7 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, tamże: [wyd. 8] 1957, [wyd. 9] 1960, wyd. 9 [!] 1962, wyd. 10 1964, wyd. 11 1964, wyd. 12 1972, wyd. 13 1974.

Nagrody

Nagroda Literacka m. Warszawy w 1948.

Przekłady

angielski

[Przeł.] C. Wieniewska [ok. 1948].

bułgarski

Nepokorenijat grad. [Przeł.] V. Genovska. Sofija 1948.

czeski

Mǎsto nepokořené. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1948, wyd. nast. 1972.

francuski

[Przeł.] Rastoul [ok. 1948].

serbsko-chorwacki

Neporeni grad. [Przeł.] S. Jelenjev. Beograd 1947.

4. Między wojnami. [Cykl powieściowy]. Warszawa: Czytelnik 1948-1951.

Nagrody

Cykl nagrodzony Państwową Nagrodą Literacką II stopnia w 1950.

Przekłady

rosyjski

Meždu vojnami. [Przeł.] V. Rakovskaja. Moskva 1957.

[Cz. 1.] Samson. 1948, 226 s. Wyd. 2 wspólnie z cz. 2 pt. Samson; Antygona tamże 1949. Zob. też poz. ↑. Por. poz. ↑.

Przekłady

bułgarski

Samson. [Przeł.] D. Ikonomov. Sofija 1962.

czeski

Samson. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1950.

hiszpański

Szimszu. [Przeł.] M. Wolanski. Buenos Aires 1958.

łotewski

Samson Stasti. [Przeł.] J. Laganovskis. W: K. Brandys: Samson. Rïgā 1965.

serbsko-chorwacki

wyd. łącznie z przekł cz. 2 Antygona pt. Samson; Antigona. [Przeł.] l M. Koziolkowski. Rijeka 1961.

słowacki

Samson. [Przeł.] J. Bansky. Bratislava 1950.

szwedzki

Simson. [Przeł.] G. Jacobsson. Stockholm 1957.

włoski

Sansone. [Przeł.] F. Wars. W: K. Brandys: La difesa della „Grenada” e altri racconti. Milano 1961.
Sansone [Przeł.:] F. Frova, G. Tomassucci. Roma 1987.

[Cz. 2.] Antygona. 1948, 246 s. Wyd. 2 wspólnie z cz. 1 pt. Samson; Antygona tamże 1949. Zob. też poz. ↑.

Przekłady

bułgarski

Antigona. [Przeł.] D. Ikonomov. Sofija 1963.

czeski

Prihody Xavera Śarleje. [Przeł.] l H. Teigovä. Praha 1950.

serbsko-chorwacki

wyd. łącznie z przekł cz. 1 pt. Samson; Antigona. [Przeł.] l M. Koziolkowski. Rijeka 1961.

słowacki

Antigona. [Przeł.] M. V. Dittrich. Bratislava 1950.

[Cz. 3.] Troja, miasto otwarte. 1949, 257 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1949, wyd. [3] 1950.

Przekłady

czeski

Pařiž mǎsto otevřené. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1951.

słowacki

Troja otvorene mesto. [Przeł.] M. V. Dittrich. Bratislava 1952.

Adaptacje

telewizyjne

Telewizja Polska 1960.

[Cz. 4.] Człowiek nie umiera. 1951, 436 s. Wyd. 2 tamże 1952.

Wydanie osobne fragmentu: Akcja w Kaleniu. Warszawa: Zarząd Główny Związku Młodzieży Polskiej, Iskry 1952, 14 s.

Przekłady

czeski

Človǎk ne umírá. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1953.

niemiecki

Der Mensch stribt nicht. [Przeł.] K. Harrer. Berlin 1955.

rosyjski

Čelovek ne umieraet. [Przeł.] V. Rakovskaâ . Moskva 1958.

Adaptacje

radiowe

Polskie Radio 1952.

Wydania łączne t. 1-4. Warszawa: Zarząd Główny Związku Młodzieży Polskiej, Iskry: wyd. 3 1953, wyd. 4 1953, wyd. 5 1955.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

5. Obywatele. [Powieść]. „Twórczość” 1953 z. 1-4, 9-11. Wyd. osobne Warszawa: Czytelnik 1954, 445 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1955 [właśc. 1954], wyd. 3 1955; wyd. 1 [!] Wilnius: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej 1955.

Nagrody

Powieść nagrodzona Państwową Nagrodą Literacką II stopnia w 1955.

Przekłady

białoruski

Gramadzjane. [Przeł.:] J. Misko, M. Tatur. Minsk 1958.

bułgarski

Graždani. [Przeł.] D. Ikonomov. Sofija 1955.

chiński

Kung-min. [Przeł.] Ling Siang. Szanghai 1959.

czeski

Občané. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1954.

estoński

Olevikumälestusi. [Przeł.] A. Kurtna. Tallin 1957.

hiszpański

Ciudadanos. [Przeł.] E.G. de Adin. Buenos Aires 1958, wyd. nast. La Havana 1963.

rosyjski

Graždane. [Przeł.] M. Abkina. Moskva 1955.

ukraiński

Gromadjany [Przeł.:] V. Strutynskij, L. Franko. Kyïv 1956.

węgierski

Honpolgárok. [Przeł.] I. Dembinszky. Budapest 1956.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

6. Sprawiedliwi ludzie. Sztuka w 3 aktach 7 odsłonach. Prapremiera: teatralna: Warszawa, Teatr Kameralny 1953; telewizyjna: Telewizja Polska 1954. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1953, 94 s. Wyd. nast. tamże w oprac. inscenizacyjno-reżyserskim A. Bardiniego. Z uwagami inscenizacyjnymi W. Szczerbińskiej-Puchara. Wyd. 1 [!] 1954.

Przekłady

rosyjski

Spravedlivye ljudi. 1905 god. [Przeł.:] N. T. Beljaeva, Ch. N. Chersonskij. Moskva 1955.

7. [Uwagi pisarza o sytuacji literatury]. Powst. 1954.

Referat na VI Walnym Zjeździe Delegatów Związku Literatów Polskich w czerwcu 1954 w Warszawie.

Przekłady

francuski

Reflexions d'un ecrivain sur la situation de la litterature. [B.m.w. 1955?].

niemiecki

Bemerkungen eines Schriftstellers uber die Situation in der Literatur. [B.m.w. 1955?].

rosyjski

Zametki pisatelja o položenii v literature. [B.m.w. 1955?].

8. Obrona „Grenady”. [Opowiadanie]. Powst. 1955. Druk „Twórczość” 1956 nr 1 s. 9-33. Przedruk w poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.

Przekłady

duński

Granada. [Przeł.] K. Hornelund Wyd. łącznie z przekł. Matka królów [poz. ↑] pt. Lucja Król; Granada. [Przeł.:] K. Hornelund, N. Eskul-Jensen. København 1960.

francuski

La défense de Grenada. [Przekł.] V. Achéres. Wyd. łącznie z przekł. Matka królów [poz. ↑] pt. La mère des rois; Suivi de La défense de „Grenade”. Paris 1958.

hebrajski

Hagana al Granada. [Przeł.] B. Tene. Merhavya 1963.

niemiecki

Die Verteidigung des Granadas. [Przeł.] W. Bronska-Pampuch. Wyd. łącznie z przekł. Matka królów [poz. ↑] pt. Die Verteidigung des Granada; Die Mutter der Könige. Köln 1959, wyd. oddzielnie Frankfurt am Main 1966.

włoski

La difesa della „Grenada”. W: K. Brandys: La difesa della „Grenada”. [Przeł.] F. Wars. Milano 1961, wyd. 2 tamże 1980.

Adaptacje

telewizyjne

Doktor Faul. Inscenizacja: J. Gruza. Telewizja Polska 1956.

9. Czerwona czapeczka. Wspomnienia z teraźniejszości. [Opowiadania]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 320 s. Wyd. 2 tamże 1957. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.

Zawartość

Niedźwiedź; Ręka Pilawca (Pamięci towarzyszy poległych w walce o władzę ludową); Pan z laską; Hotel Rzymski; Korso maniaków. – Z bocznej szuflady: Historia warszawska; Osiem listów do autora; Z pamiętnika narciarza; Żeberka. – W poszukiwaniu tematów: Czerwona czapeczka; Nim będzie zapomniany; Obrona „Grenady” [poz. ↑].

Przekłady

czeski

opowiadania „Czerwona czapeczka”: Host do domu. [Przeł.] H. Teigová. Brno 1957.

Adaptacje

teatralne

opowiadania Ręka Pilawca: Ślepy miecz. Jednoaktówka na podstawie opowiadania Kazimierza Brandysa: A. Naborowska. Wyd. łącznie z: A. Liives: Jeśli jest miłość [...]. Warszawa 1956, 56 s. [wkładka do nr 5 miesięcznika „Kultura i Ty”].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

10. Matka Królów. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1957, 201 s. Wyd. 2 Sosnowiec: Offmax 1991.

Przekłady

angielski

Sons and comrades. [Przeł.] D. J. Welsh. London, New York 1961.

duński

Lucja Król en moder. [Przeł.] N. Eskul-Jensen. Wyd. łącznie z przekł. Matka królów [poz. ↑] pt. Lucja Król; Granada. [Przeł.] K. Hornelund, N. Eskul-Jensen. København 1960.

francuski

La mère des Rois. [Przeł.] V. Achères. Wyd. łącznie z przekł. Obrona „Grenady” [poz. ↑] pt. La mère des rois; Suivi de La défense de „Grenade”. Paris 1958.

hebrajski

Em ha-Krolim. [Przeł.] Z. Arad. Merhavya 1963.

hiszpański

Madre de Royes. [Przeł.] S. Pitol. Mexico 1968.

macedoński

Majkata na Krulevci. [Przeł.] P. Nakovski. Skopje 1963.

niemiecki

Die Mutter der Könige. [Przeł.] W. Bronska-Pampuch. Wyd. łącznie z przekł. Obrona „Grenady” [poz. ↑] pt. Die Verteidigung des Granada; Die Mutter der Könige. Köln 1959.

serbsko-chorwacki

Majka brace Krulj. [Przeł.] M. Dragović. Beograd 1962.

słoweński

Lucija Kralj. [Przeł.] U. Kraigher. Lubljana 1960.

węgierski

A Król fiuk anyja. W: K. Brandys: Romantika. [Przeł.:] M. Baba, J. Elbert, J. Foti, R. Gimes, B. Muranyi. Budapest 1968.

włoski

La madre dei re. [Przeł.] L. Tulli. Milano 1959, wyd. nast. tamże 1962, 1977, 1979, 1987.

Adaptacje

filmowe

Scenariusz: J. Zaorski. Ekranizacja 1982 [film rozpowszechniany od 1987].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

11. Listy do pani Z. Wspomnienia z teraźniejszości. Cz. 1-3 [Cykl szkiców literackich]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958-1962.

Cykl drukowany uprzednio w „Nowej Kulturze” w 1957 i 1958.

Nagrody

Za wydanie włoskie cykl otrzymał w 1964 nagrodę literacką Isola d'Elba.

Przekłady

angielski

Letters to Mrs. Z. [Przeł.] M. Edelson. Highland Park, Illinois 1987.

bułgarski

Pisma do gospoza Z. 1957-1961. [Przeł.] M. Metadiev. Varna 1966, wyd. 2 tamże 1980.

czeski

Dopisy pani Z. 1957-1961. [Przeł.] V. Dvořáčková. Praha 1967.

francuski

[Cz. 1-2]: Lettres a Madame Z. [Przeł.] A. Posner. Paris 1961.

hiszpański

[Cz. 1-2]: Cartas a la señora Z. [Przeł.] S. Pitol. Xalapa 1966.

niemiecki

Briefe an Frau Z. [Przeł.] C. Rymarowicz. Berlin 1965, wyd. nast.: Frankfurt am Main 1966; Berlin 1974, tamże 1981.

serbsko-chorwacki

Pisma gosopid Z. [Przeł.] R. Dokić. Novi Sad 1965.

słowacki

Listy pani Z. Výber. [Przeł.] P. Wincer. Bratislava 1965.

węgierski

Levelek Z. Szezonyhoz. [Przeł.] R. Gimes. Budapest 1966.

włoski

Lettere alla signora Z. e altri racconti. [Przeł.] F. Wars. Milano 1964, wyd. nast. tamże 1980.

Adaptacje

teatralne

Wystawienie: Szczecin, Teatr „13 Muz” 1968.

radiowe

Polskie Radio 1972.

telewizyjne

Telewizja Polska 1961.
Scenariusz: J. Markuszewski. Telewizja Polska 1973.

[Cz. 1:]. 1958, 145 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 z podtytułem: 1957-1958. 1960, wyd. 4 [!] 1962. Przedruk w poz. ↑.

[Cz. 2:] z podtytułem: 1959-1960. 1960, 181 s. Wyd. 2 tamże 1962.

[Cz. 3:] z podtytułem: 1961. 1962, 166 s.

Wyd. łączne tamże: wyd. 1 1963, 350 s., wyd. 2 1964, wyd. 3 1965, wyd. 4 1968, wyd. 5 1973; [wyd. 6] z podtytułem (1957-1961). Londyn: Aneks 1993; wyd. uzupełnione i przejrzane przez autora Warszawa: Prószyński i S-ka 1999.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

12. Sobie i państwu. [Opowiadanie]. Powst. lipiec 1959. Druk w poz. 15, 20, 24, 32.

Przekłady

słowacki

Sebe i vam. W: K. Brandys: Ako byt' milovaná. [Przeł.] J. Hvišč. Bratislava 1965.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z opowiadaniem „Bardzo starzy oboje” [poz. ↑] pt. Sobie i państwu: J. Markuszewski, A. Jarecki. Wystawienie: Warszawa, Teatr Satyryków STS 1971.

13. Wspomnienia z teraźniejszości. [Szkice literackie i opowiadania]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 619 s.

Zawartość

I. [Szkice i recenzje literackie:] Przyjaciele z „Kuźni Młodych”; Książka sędziego Soplicy [dot.: S. Pigoń „Zarys nowszej literatury ludowej”]; Powieść o gromadzie [J. Gałaja]; Niezwykły dziennik [J. Greena]; Opowiadania behaviaurysty [A. Sandauera]; Jak miejsce, w którym się jest... [dot. Z. Nałkowskiej]; Próba rehabilitacji: Heinrich Boll; Ten sam powód [dot.: E. Vittorini]; Tydzień z prześwitami [dot. A. Rudnickiego]; PEN Londyn 1956; Notatki do Sartre'a. – II. [Opowiadania z tomu poz. ↑ oraz:] Z brulionów. – III. Listy do pani Z. [1957-1958; poz. 10]. – IV. [Szkice:] Weryfikacja dżokerów; Kilka nowych okoliczności; Ankieta przed podróżą.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

14. Wywiad z Ballmeyerem. [Opowiadanie]. Powst. kwiecień 1959. Przedruk w poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑. Wyd. osobne: Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1999, 48 s.

Przekłady

czeski

Interview s Ballmeyerem. W: K. Brandys: Hotel Rim. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1961.

niemiecki

Interview mit Ballmeyer. W: K. Brandys: Die Kunst geliebt zu werden und andere Erzählungen. [Przeł.:] H. Bereska, K. Kelm, J. Janke, H. Loose, C. Rymarowicz. Berlin 1968.

słowacki

Rozhovor s Ballmeyerom. W: K. Brandys: Ako byt' milovaná. [Przeł.] J. Hvišč. Bratislava 1965.

węgierski

Interju Ballmeyer tabornokkal. W: K. Brandys: Romantika. [Przeł.:] M. Baba, J. Elbert, J. Foti, R. Gimes, B. Muranyi. Budapest 1968.

włoski

Intervista con Ballmeyer. W: K. Brandys: La difesa delle „Grenada” e altri racconti. [Przeł.] F. Wars. Milano 1961.

Adaptacje

teatralne

Wystawienie: Kraków, Teatr Kameralny 1965.

radiowe

Polskie Radio 1962.

telewizyjne

Telewizja Polska 1962.

15. Jak być kochaną. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1960 nr 10 s. 7-28. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑. Por. poz. ↑.

Przekłady

esperanto

Kiel esti amata? [Przeł.] J. Grum. Varsovio 1964 [właśc.] 1965.

niemiecki

Die Kunst geliebt zu werden. W: K. Brandys: Die Kunst geliebt zu werden und andere Erzählungen. [Przeł.:] H. Bereska, K. Kelm, J. Janke, H. Loose, C. Rymarowicz. Berlin 1968.
Die Kunst geliebt zu werden. W: K. Brandys: Die sehr alten beiden. [Przeł.:] K. Kelm, C. Rymarowicz, J. Janke, H. Loose. Leipzig 1971, wyd. nast.: 1976.

rosyjski

Kak byt' ljubimoj. [Przeł.] Z. Shatalova. Moskva 1965.

słowacki

Ako byt' milovaná. W: K. Brandys: Ako byt' milovaná. [Przeł.] J. Hvišč. Bratislava 1965.

węgierski

Ofoliatol Felicjaig. W: K. Brandys: Romantika. [Przeł.:] M. Baba, J. Elbert, J. Foti, R. Gimes, B. Muranyi. Budapest 1968.

włoski

L'Arte di farsi amare. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1990.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

16. Romantyczność. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1960, 210 s. Wyd. 2 tamże 1962. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.

Zawartość

Zawiera poz. 12, 13, 14 oraz: Romantyczność.

Przekłady

słowacki

Romantika. W: K. Brandys: Ako byt' milovaná. [Przeł.] J. Hvišč. Bratislava 1965.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

17. Samson. Scenariusz filmowy: K. Brandys i A. Wajda wg powieści K. Brandysa. Ekranizacja 1961. Por. poz. ↑.

18. Inkarno. Komedia kryminalna [w 7 scenach]. „Dialog” 1962 nr 7 s. 5-35. Prapremiera: Lublin, Teatr im. J. Osterwy 1963. Por. poz. ↑, ↑.

Przekłady

czeski

Inkarno. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1963.

słowacki

Inkarno. [Przeł.] J. Mrazik. Bratislava 1972.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja i reżyseria: Z. Kopalko. Polskie Radio 1972.

19. Samson; Antygona. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1962, 462 s. Wyd. 2 tamże 1966.

Jest to nowa redakcja cyklu „Między wojnami” [poz. ↑]. Tekst „Antygony” został rozszerzony o pamiętnik paryski Juliana Szarleja, będący dotychczas częścią powieści „Troja, miasto otwarte”.

20. Jak być kochaną. Scenariusz filmowy Kazimierza Brandysa na podstawie własnego opowiadania. Ekranizacja 1963. Por. poz. ↑.

Przekłady

rosyjski

Kak byt' ljubumoj. Kinoscenarij. [Przeł.] Z. Satalova. Moskva 1965.

21. Opowiadania 1954-1960. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 393 s.

Zawartość

Zawiera z tomu poz. ↑: Niedźwiedź; Ręka Pilawca; Hotel Rzymski; Żeberka; W poszukiwaniu tematów; Czerwona czapeczka; Nim będzie zapomniany – oraz poz. 7, 15.

22. Sposób bycia. [Powieść]. „Twórczość” 1963 nr 10 s. 6-37, nr 11 s. 5-40. Wyd. osobne Warszawa: Czytelnik 1963, 163 s. Por. poz. ↑.

Książka wybrana w plebiscycie miesięcznika „Na Antenie” (Monachium) na najlepszą książkę roku 1965 wydaną w kraju.

Przekłady

czeski

Zpusob existence. [Przeł.] H. Stachová. Praha 1965.

francuski

Façon d'etre. [Przeł.] A. Kosko. Paris 1968.

niemiecki

Die Art zu leben. [Przeł.] W. Tiel. Frankfurt am Main 1970, wyd. nast. tamże 1990.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja: Z. Hübner, J. Nowak. Wystawienie: Kraków, Teatr Kameralny 1964.

Wyd. nast. łącznie z poz. ↑ pt.: Sposób bycia; Bardzo starzy oboje. Warszawa: Czytelnik 1965, 249 s. Wyd. 2 tamże 1977.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

23. Bardzo starzy oboje. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1964 nr 9 s. 8-40. Wyd. osobne łącznie z poz. ↑ pt. Sposób bycia; Bardzo starzy oboje. Warszawa: Czytelnik 1965, 249 s. Wyd. 2 tamże 1977. Przedruk w poz. ↑, ↑, ↑. Por. poz. ↑.

Przekłady

niemiecki

Die sehr alten Beiden. W: K. Brandys: Die sehr alten beiden. [Przeł.] K. Kelm, C. Rymarowicz, J. Janke, H. Loose. Leipzig 1971, wyd. nast.: 1976.

słowacki

Vel'mi stasi obaja... (Hra). [Przekł. i adaptacja teatralna] J. Vdovjak. Bratislava 1969.

węgierski

EIjart az ido felettiik. W: K. Brandys: Romantika. [Przeł.:] M. Baba, J. Elbert, J. Foti, R. Gimes, B. Muranyi. Budapest 1968.

Adaptacje

teatralne

łącznie z adaptacją opowiadania „Wywiad z Ballmeyerem”. Wystawienie: Kraków, Teatr Kameralny 1965.
Adaptacja: B. Gierszanin. Wystawienie: Szczecin, Teatr „Krypta” 1965.
łącznie z adaptacją poz. ↑ pt. „Sobie i państwu” : Adaptacja: J. Markuszewski, A. Jarecki. Wystawienie: Warszawa, Teatr Satyryków STS 1971.

radiowe

Adaptacja i reżyseria: J. Markuszewski. Polskie Radio 1972.

filmowe

Film telewizyjny. Scenariusz i reżyseria: J. Szutkowski. Telewizja Polska 1980.

24. Dżoker. Wspomnienia z teraźniejszości. [Szkice literackie]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 245 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1967, wyd. 3 1969, wyd. 4 1991.

Przekłady

niemiecki

Joker. [Przeł.] W. Tiel. Frankfurt am Main 1968.

słowacki

Zolik. [Przeł.] M. Andras. Bratislava 1968.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

25. Obrona „Grenady” i inne opowiadania. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 472 s.

Zawartość

Zawiera z tomu poz. ↑: Niedźwiedź; Hotel Rzymski; Nim będzie zapomniany; – poz. 7, 15, 22; – oraz: Inkarno [por. poz. ↑].

26. Sposób bycia. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Markuszewski Ekranizacja 1966. Por. poz. ↑.

27. Bardzo starzy oboje. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Markuszewski. Ekranizacja 1967. Por. poz. ↑.

28. [Dialogi w:] Lalka. Scenariusz filmowy na podstawie powieści Bolesława Prusa: W. Has. Ekranizacja 1968.

29. Rynek. Wspomnienia z teraźniejszości. [Szkice literackie]. Warszawa: Czytelnik 1968, 242 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1972; wyd. 3 Warszawa: Most 1994.

Przekłady

niemiecki

Der Markplatz. [Przeł.] K. Staemmler. Frankfurt an Main 1971.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

30. Jak być kochaną i inne opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1970, 330 s. Wyd. nast.: [wyd. 2] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1994; pt. Jak być kochaną. Warszawa: Prószyński i S-ka 1999.

Zawartość

Zawiera z tomu poz. ↑: Niedźwiedź; Ręka Pilawca; Pan z laską; Hotel Rzymski; Korso maniaków; Z bocznej szuflady; Czerwona czapeczka; – poz. ↑, ↑, ↑; – nadto: Inkarno.

31. Mała księga. [Wspomnienia]. Warszawa: Czytelnik 1970, 177 s. Wyd. 2 tamże 1975.

Przekłady

niemiecki

Kleines Buch. [Przeł.] H. Bereska. Berlin 1972.

rumuński

Carticica. [Przeł.] M. Mitu. Bucureşti 1976.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

32. Wariacje pocztowe. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1972, 231 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1975; wyd. Londyn: Aneks 1989; [wyd. 4] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1994; Warszawa: Czytelnik 2000; z posłowiem A.Z. Makowieckiego Poznań: Świat Książki 2005.

Powieść wybrana w plebiscycie Radia Wolna Europa na najlepszą książkę roku 1972 wydaną w kraju.

Przekłady

niemiecki

Variationen in Briefen. [Przeł.] R. Buschmann. Berlin 1975, wyd. nast.: Stuttgart 1976; Darmstadt 1988.

włoski

Variazioni postali. [Przeł.:] L. Ryba, M. Martini. Roma 1988.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

33. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1973, 283 s.

Zawartość

Zawiera z tomu poz. ↑: Niedźwiedź: Hotel Rzymski; – oraz: poz. 7,15, 22.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

34. W te dni przedostatnie. Scenariusz filmowy dla Telewizji Polskiej. Powst. 1973. Druk. zob. poz. ↑.

35. Pomysł. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974, 122 s.

Utwór wybrany w plebiscycie Radia Wolna Europa na najlepszą książkę roku 1974 wydaną w kraju.

Przekłady

francuski

Le Troisimme Henri. Roman. [Przeł.] J-Y. Erhel. [Paris] 1995.

niemiecki

Der Einfall. [Przeł.] H. Bereska. Berlin 1990.

włoski

L'idea. [Przeł.] V. Constantini. Roma 1978.

36. Nierzeczywistość. [I]. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1975 nr 12 s. 16-60, 1976 nr 1 s. 8-43.

37. Nowele filmowe: Inkarno; Piękne uśmiechy dnia; Maestro; W te dni przedostatnie... Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1975, 257 s.

38. Nierzeczywistość. [II]. [Powieść]. [Warszawa:] Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1977, 122 k. Wyd. nast.: Paryż: Instytut Literacki 1978; wyd. 3 [!] Toruń: Spółdzielnia Wydawnicza TON*, Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1981; [B.m.w.*] 1981; Chotomów: Verba 1989.

Powieść powstała później niż utwór opublikowany pod tym samym tytułem w „Twórczości” [zob. poz. ↑] i tylko marginesowo nawiązuje do niektórych wątków pierwszej „Nierzeczywistości”.

Przekłady

angielski

A question of reality. [Przeł.] J. Barzun. New Jork 1980, wyd. nast. London 1981.

francuski

En Pologne c'est-á-dire nulle part... [Przeł.] A. Lach. Paris 1978.

hiszpański

En Polonia, es decir en ninguna parte. [Przeł.] M. Hofman. Buenos Aires 1983.

serbsko-chorwacki

Nestvarnost. [Przeł.] P. Vujičić. Beograd 1986.

szwedzki

I Polen, dvs inqanstans... [Przeł.] M. Teeman. Stockholm 1979.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

39. Miesiące. [Cykl zapisków eseistycznych o współczesności] 1978-1987.

Nagrody

Nagroda literacka im. I. Silone w 1988 za wydanie włoskie cz. 1-3.

[Cz. 1]. 1978-1979. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* [1980], 174 s. Wyd. inne: Paryż: Instytut Literacki 1981, 252 s.

Nagrody

Utwór otrzymał przyznawaną przez tygodnik londyński „Wiadomości” nagrodę im. M. Grydzewskiego za najlepszą książkę roku 1981 wydaną na emigracji przez pisarza polskiego.

Przekłady

angielski

wyd. łącznie z przekł. cz. 2 pt. A Warsaw diary 1978-1981. [Przeł.] R. Lourie. New York 1983wyd. nast.: London 1984; New York 1984, tamże 1985.

duński

wyd. łącznie z przekł. cz. 2 i częściowo 3 pt. Måneder. Warszawa dagbog 1978-1983. [Przeł.:] W. Dahnhard, J. Katz. København 1987.

francuski

wyd. łącznie z przekł. cz. 2 pt. Carnets de Varsovie 1978-1981. [Przeł.] T. Douchy. Paris 1985.

niemiecki

wyd. łącznie z przekł. cz. 2 pt. Warschauer Tagebuch. Die Monate davor 1978-1981. [Przeł.] F. Griese. Frankfurt am Main 1984, wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1990; Frankfurt am Main 1996,.

serbsko-chorwacki

wyd. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Varšavske beležnice (1978-1984). [Przeł.] P. Vujičić. Beograd 1988.

szwedzki

Manaderna I. [Przeł.] M. Teeman. Stockholm 1985, wyd. nast. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Månaderna II. Stockholm 1988.

włoski

wyd. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Mesi. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1984.

[Cz. 2]. 1980-1981. Paryż: Instytut Literacki 1982, 223 s. Wyd. nast.: tamże wyd. 2 1985; Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1987.

Przekłady

angielski

wyd. łącznie z przekł. cz. 1 pt. A Warsaw diary 1978-1981. [Przeł.] R. Lourie. New York 1983, wyd. nast.: London 1984; New York 1984, tamże 1985,.

duński

wyd. łącznie z cz. 1 i częściowo 3 pt. Måneder. Warszawa dagbog 1978-1983. [Przeł.:] W. Dahnhard, J. Katz. København 1987.

francuski

wyd. łącznie z przekł. cz. 1 pt. Carnets de Varsovie 1978-1981. [Przeł.] T. Douchy. Paris 1985.

niemiecki

wyd. łącznie z przekł. cz. 1 pt. Warschauer Tagebuch. Die Monate davor 1978-1981. [Przeł.] F. Griese. Frankfurt am Main 1984, wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1990; Frankfurt am Main 1996.

serbsko-chorwacki

wyd. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Varšavske beležnice (1978-1984). [Przeł.] P. Vujičić. Beograd 1988.

szwedzki

Manaderna I. [Przeł.] M. Teeman. Stockholm 1985, wyd. nast. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Månaderna II. Stockholm 1988.

włoski

wyd. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Mesi. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1984.

[Cz. 3]. 1982-1984. Paryż: Instytut Literacki 1984, 252 s. Wyd. inne: Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1988.

Przekłady

angielski

New York – Paris 1982-1984. [Przeł.] B. Krzywicka-Herburt. New York 1988.

duński

wyd. częściowe łącznie z przekł. cz. 1-2 pt. Måneder. Warszawa dagbog 1978-1983. [Przeł.:] W. Dahnhard, J. Katz. København 1987.

francuski

Carnets Paris-New York-Paris. 1982-1984. [Przeł.] T. Douchy. Paris 1987.

serbsko-chorwacki

wyd. łącznie z przekł. cz. 1-2 pt. Varšavske beležnice (1978-1984). [Przeł.] P. Vujičić. Beograd 1988.

szwedzki

wyd. łącznie z przekł. cz. 1-2 pt. Månaderna II. [Przeł.] E. Teeman. Stockholm 1988.

włoski

wyd. łącznie z przekł. poz. ↑, ↑ pt. Mesi. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1984.

[Cz. 4]. 1985-1987. Paryż: Instytut Literacki 1987, 191 s.

Przekłady

francuski

Carnets: 1985-1987. [Przeł.] T. Douchy. Paris 1990.

Wyd. łączne całości: [cz. 1 wyd. 3, cz. 2 wyd. 4] 1978-1981; [cz. 3 wyd. 3, cz. 4 wyd. 2] 1982-1987. Warszawa: Iskry 1997, 1998, 510 + 469 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

40. Spokojne lata pod zaborem. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1978 nr 3 s. 7-40.

Przekłady

niemiecki

Ruhige Jahre unter der Besatzung. [Przeł.] M. Kurecka. Berlin 1979.

41. Rondo. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1982, 372 s. Wyd. nast. z podtytułem: Miłość, teatr, wojna. Chotomów: Verba 1991.

Nagrody

Nagroda literacka Prato-Europa w 1986 za wydanie włoskie.

Przekłady

angielski

Rondo. [Przeł.] J. Anders. New York 1989.

francuski

Rondo. [Przeł.] J.-Y. Erhel. [Paris] 1989.

niderlandzki

Rondo. [Przeł.] K. Lesman. Amsterdam 1991.

niemiecki

Rondo. [Przeł.] O. Kühl. Darmstadt 1988, wyd. nast. Darmstadt 1990.

serbsko-chorwacki

Rondo. [Przeł.] P. Vujičić. Beograd 1997.

węgierski

Rondó. [Przeł.] L. Phlfalvi. Pecs 2002.

włoski

Rondó. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1986, wyd. nast.: Roma 1990, tamże 2001.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

42. Spokojne lata. Scenariusz filmowy. [Współautor:] A. Kotkowski. Ekranizacja 1982.

43. Sztuka konwersacji. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Polski 1988. Wyd. Londyn: Aneks 1990, 139 s. [Wyd. 2] Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2000.

Przekłady

serbsko-chorwacki

Umetnost konverzacije. [Przeł.] L. Rosic. Beograd 1998.

włoski

L'arte della conversazione. [Przeł.] R. Belletti. Roma 1995.

Adaptacje

telewizyjne

Reżyseria: A. Łapicki. Telewizja Polska 1991.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

44. Pernambuco. [Opowiadanie]. „Zeszyty Literackie”, Paryż 1989 nr 28 s. 12-34.

Adaptacje

telewizyjne

Pani King. Adaptacja: J. Markuszewski. Telewizja Polska 1991.

45. Charaktery i pisma. [Szkice literackie]. Londyn: Aneks 1991, 153 s.

Zawartość

Hotel d'Alsace [dot. O. Wilde'a]; Ulica Vaneau [dot. A. Gide'a]; Człekozwierz z Fontenay [dot. P. Léautauda].

Przekłady

francuski

Hôtel d'Alsace et autres adresses. [Przeł.] J. Y. Erhel. Paris 1992.

serbsko-chorwacki

Karakteri i spisi. [Przeł.] B. Rajčić. Beograd 1998.

węgierski

Jelleme es trhsok. [Przeł.:] K. Kortvelyessy, Z. Mihalyi. Budapest 1995.

włoski

Hotel d'Alsace e altri due indirizzi. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1992, wyd. nast. tamże 1993.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

46. Zapamiętane. [Szkice wspomnieniowe]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 205 s.

Tu tekst w formie quasi-wywiadu z autorem pt. Zamiast posłowia podpisanym pseudonimem Ryszard Bezmianik, stanowiącym anagram imienia i nazwiska K. Brandysa.

Przekłady

francuski

De memoire... [Przeł.] J.-Y. Erhel. Paris 2003.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

47. Przygody Robinsona. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1999, 143 s.

Przekłady

włoski

Le avventure di Robinson. [Przeł.] R. Belletti. Roma 2000.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

48. Co nie jest prawdą. Notatki z lektur i życia. Warszawa: W.A.B. 2003, 155 s.

Drukowane wcześniej w „Rzeczpospolitej” i „Gazecie Wyborczej”.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

Wybory utworów literackich w przekładach

chiński

• Zai xin de daolu shang. [Przeł.] Han Shi Zhong Deng. Shanghai 1956.

czeski

• Hotel Rim. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1961.

francuski

• L'art d'etre aimee at autres nouvelles. [Przeł.:] Ch. Potocki, G. Meretik. [Paris] 1993.

łotewski

• Samson. [Przeł.] J. Laganovskis. Rïgā 1965.

niemiecki

• Die Kunst geliebt zu werden und andere Erzählungen. [Przeł.:] H. Bereska, K. Kelm, J. Janke, H. Loose, C. Rymarowicz. Berlin 1968.
• Die sehr alten beiden. [Przeł.:] K. Kelm, C. Rymarowicz, J. Janke, H. Loose. Leipzig 1971, wyd. nast.: 1976.

słowacki

• Velmi stari obaja. [Przeł.] J. Vdovjak. Bratislava 1969.

węgierski

• Romantika. [Przeł.:] M. Baba, J. Elbert, J. Foti, R. Gimes, B. Muranyi. Budapest 1968.

włoski

• La difesa delle „Grenada” e altri racconti. [Przeł.] F. Wars. Milano 1961.
• L'arte di farsi amare. [Przeł.] G. Tomassucci. Roma 1990.

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1956, 1976, 1991.

Wywiady

• Dialog z Opatrznością czy przygoda ze światem (Rozmowa z Kazimierzem Brandysem). W: K. Nastulanka: Sami o sobie. Warszawa 1975.
• Nigdy nie rozstałem się z nadzieją. [Rozm.] J.S. Pasierb. [Rozm. z 1975]. W: J.S. Pasierb: Zgubiona drachma. Warszawa 2006.
• J. Garliński: Korespondencyjny wywiad z Kazimierzem Brandysem (laureatem nagrody „Wiadomości”). „Pamiętnik Literacki”,” Londyn 1983 t. 6.
• Nikt nie wie wszystkiego. [Rozm.] Z.W. Fronczek. „Wokanda” 1990 nr 1.
• Brak mi Polski z „górnych wyobrażeń”. [Rozm.] T. Lubelski. „Kino” 1992 nr 6.
• Kto chce, może mnie naśladować. [Rozm.] W. Kamiński. W: W. Kamiński: Lekcja polskiego. Warszawa 1993.
• Obcowanie z przeszłością; Dwie tradycje do wyboru; Siwowłose anioły. [Rozm.] E. Sawicka. W: E. Sawicka: Przystanek Europa. Warszawa 1996.
• Przypadek, któremu na imię Opatrzność. [Rozm.] S. Bereś. Powst. 1999. „Rzeczpospolita” 2000 nr 66.
• Jestem z zaboru francuskiego. [Rozm.] G. Łącka. W: G. Łącka: Salon literacki. Warszawa 2000.
• Między historią i naturą, czyli każdy ma swojego anioła. [Rozm.] S. Bereś. W: S. Bereś: Historia literatury polskiej w rozmowach. XX-XXI wiek. Warszawa 2002.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
• [J. Tabęcki] jt: Kazimierz Brandys. W: Twórcy polskiego filmu. Leksykon. Warszawa 1986.
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (J. Jackl).

Ogólne

Książki

• J. Ziomek: Kazimierz Brandys. Warszawa: Wiedza Powszechna 1964 s. 203.
• History: another text. Essays on the fiction of Kazimierz Brandys, Danilo Kiš, György Konrád and Christa Wolf. Ann Arbor: University Of Michigan 1988, 133 s.
• W. Maciąg: Kazimierz Brandys. [Przeł. z polskiego] Ch. Cenkalska. Warsaw: Author's Agency 1990, 47 s.
• A. Czyżak: Kazimierz Brandys. Poznań: Rebis 1998, 127 s.
• „Wariacje pocztowe” Kazimierza Brandysa. Pod red. I. Iwasiów i J. Madejskiego. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 1999, 265 s. [zawartość: E. Kuźma: Interpretacje interpretacyj, interpretacyj... Współczesna teoria interpretacji; J. Smulski: „Wariacje pocztowe” Kazimierza Brandysa. Kilka uwag historyka literatury; L. Szaruga: „Wariacje pocztowe”: Powrót do Polski? Socjoliteracki kontekst utworu; D. Śnieżko: Małpa a sprawa polska. Interpretacja mitograficzna; P. Michałowski: Naruszone tajemnice korespondencji. Zapis konkretyzacji fenomenologicznej (Ingardenowskiej); J. Brejdak: Wariacje temporalne. Interpretacja egzystencjalna; A. Sulikowski: Katolicyzm w „Wariacjach pocztowych”. Sacrum w badaniach literackich; A. Skrendo: Pismo i taniec. Lektura dekonstrukcjonistyczna; G. Ritz: „Wariacje pocztowe” – nie zamknięty rozdział polskiej literatury lat siedemdziesiątych? „Gender Studies” w czytaniu literatury. [Przeł.] A. Kopacki; I. Iwasiów: Męska saga. Lektura feministyczna; J. Madejski: Opowiedzieć historię. Nowy historyzm w interpretacji literatury].
• M. Wołk: Tekst w dwóch kontekstach. Narracja pierwszoosobowa w powieściach Kazimierza Brandysa. Toruń: Towarzystwo Naukowe; Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1999, 210 s.

Artykuły

• A. Wasilewski: Laboratorium nowej treści. „Twórczość” 1948 nr 11.
• H. M. Dąbrowolska: Obrona człowieka na tle twórczości Kazimierza Brandysa. „Kurier Polski” 1949 nr 147.
• A. Sandauer: Niebezpieczeństwa wulgaryzacji. „Odrodzenie” 1949 nr 38; przedruk w tegoż: Moje odchylenia. Kraków 1956.
• J. Jasieńczyk: Komunista z nieprzymuszonej woli. „Orzeł Biały”, Londyn 1954 nr 18.
• L. Flaszen: O trudnym kunszcie womitowania. „Życie Literackie” 1955 nr 44.
• A. Sandauer: Przeciw literaturze oportunistycznej. W tegoż: Moje odchylenia. Kraków 1956.
• P. Hertz: Zwrot ku historii czyli nowoczesność. W tegoż: Domena polska. Warszawa 1961.
• W. Maciąg: Kazimierz Brandys. W tegoż: 16 pytań. Kraków 1961.
• R. Matuszewski: O twórczości Kazimierza Brandysa. „Polonistyka” 1961 nr 2.
• J. Łukasiewicz: Schemat i rzeczywistość. W tegoż: Szmaciarze i bohaterowie. Kraków 1963.
• Z. Kubikowski: Trzy przygody Kazimierza Brandysa. W tegoż: Bezpieczne, małe mity. Wrocław 1965.
• A. Wilkoń: Kazimierz Brandys. W: Autorzy naszych lektur. Wrocław 1965.
• Z. Greń: Doświadczenia: Brandys. W tegoż: Książka nienapisana. Kraków 1966.
• J. Kelera: Summa Kazimierza Brandysa. W tegoż: Kpiarze i moraliści. Kraków 1966.
• A. Lisiecka: Za co kochamy Kazimierza Brandysa?. W tejże: Prognoza pogody. Warszawa 1966.
• J. Niecikowski: O pisarstwie Kazimierza Brandysa. „Współczesność” 1967 nr 19.
• W. Sadkowski: Sposób – i cel pisania. W tegoż: Penetracje i komentarze. Warszawa 1967.
• H. Woitas: Konstrukcja monologu wewnętrznego w krótkich utworach narracyjnych Kazimierza Brandysa. (Wybrane zagadnienia). „Acta Universitatis Wratislawiensis” 1967.
• A. Jackiewicz: Dentystka i urzędnik. W tegoż: Niebezpieczne związki literatury i filmu. Warszawa 1971.
• H. Ivaničkova: Eseizacja prozy w twórczości Kazimierza Brandysa i Dominika Tatarki. W: Związki i paralele literatur polskiej i słowackiej. Wrocław 1972.
• M. Orski: Koturn i śmiech historii. „Opole” 1972 nr 2.
• M. Orski: Wobec historii. W tegoż: Zmowa obojętnych i inne szkice. Wrocław 1973.
• W. P. Wiedina: Sytuacja i charakter. „Pamiętnik Literacki” 1973 nr 2.
• R. Zimand: Rynek. „Teksty” 1973 nr 4.
• W. Maciąg: Kazimierz Brandys. W tegoż: Literatura Polski Ludowej 1944-1964. Warszawa 1974.
• K. Kamińska: Przemiany prozy Kazimierza Brandysa (Szkic krytyczny). „Studia i Materiały. Zeszyt Naukowy. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Zielonej Górze” 1976 nr 5. „Nauki Filologiczne” nr 2.
• E. Rudnicka-Fira: Czasownik w tekście. Opowiadania Kazimierza Brandysa w ujęciu statystycznym. „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” 1976 nr 133.
• H. Bereza: Zmiana. W tegoż: Taki układ. Warszawa 1981, przedruk w tegoż: Sposób myślenia T. 1. O prozie polskiej. Warszawa 1989.
• M. Broński: Nić czarna: Kazimierz Brandys. W tegoż: Teksty i preteksty. Paryż 1981.
• J. Błoński: Autoportret żydowski. „Tygodnik Powszechny” 1982 nr 51.
• Cz. P. Dutka: Heroizm bierności w rozrachunkowej prozie Kazimierza Brandysa. „Odra” 1983 nr 2, przedruk w tegoż: Mit i gest. Zielona Góra 1986 oraz w tegoż: Słowo peryferyjne. Zielona Góra 1999.
• S. Stabryła: Hellada i Roma w Polsce Ludowej. Kraków 1983, passim.
• M. Orski: Realna krucha tkanka „nierzeczywistości”. „Odra” 1984 nr 10; przedruk w tegoż: Kontestator wśród narodowych znaków. Wrocław 1989.
• T. Burek: Niepewna miara rzeczy: człowiek. (Fragment o pisarstwie Brandysa młodszego). W: Problemy wiedzy o kulturze. Wrocław 1986.
• B. Kazimierczyk: Brandys, czyli sztuka konwersacji. „Odrodzenie” 1989 nr 44.
• S. Kisielewski: Dziecinność Zachodu, czyli tryumf Brandysa. W tegoż: Lata pozłacane, lata szare. Kraków 1989.
• R. Węgrzyniak: Stary grat. „Twórczość” 1989 nr 12.
• A. Wołek: Kazimierz Brandys – twórca niepokorny. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1989 nr 195.
• S. Wysłouch: Od socjologii do etyki. O twórczości Kazimierza Brandysa. „Pamiętnik Literacki” 1989 z. 3.
• R. Grübel: Aksjologia przestrzeni w powieści Kazimierza Brandysa. W: Czas i przestrzeń w prozie polskiej XIX i XX wieku. Toruń 1990.
• G. Ritz: Kazimierz Brandys (1916). W tegoż: Die polnische Prosa 1956-1976. Bern 1990.
• J. Jastrzębski: Ryzyko pisania i sztuka konwersacji. „Odra” 1992 nr 10.
• W. Maciąg: Mundus vult decipi. Kazimierz Brandys. W tegoż: Nasz wiek XX. Wrocław 1992.
• H. Zaworska: „Konwersuję więc jestem”. Kazimierz Brandys. W tejże: Wczoraj i dzisiaj. Poznań 1992.
• J.I.J. van der Meer: Lustra i symetria w późnej twórczości Kazimierza Brandysa. [Przeł.] J. Zach-Błońska. „Ruch Literacki” 1994 nr 3/4.
• J. Prokop: „Nim będzie zapomniany” – Brandys o Miłoszu. W tegoż: Wyobraźnia pod nadzorem. Kraków 1994.
• J. Smulski: „Przymus literatury socrealistycznej” u progu „odwilży”; „Topór z wazeliny”? (O „Obronie «Grenady»” Kazimierza Brandysa). W tegoż: Pękanie lodów. Toruń 1995.
• Z. Jarosiński: Świadectwa Kazimierza Brandysa. W: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Kontynuacje. Warszawa 1996.
• W. Schlott: Die polnische Irrealitat. W tegoż: Von der Darstellung des Holocaust zur „klienen Apokalypse”. Frankfurt am Main 1996.
• J. Smulski: „Odwilżowe w formie, stalinowskie w treści”. (O opowiadaniu Kazimierza Brandysa „Nim będzie zapomniany”); M. Wołk: Gatunkowość „Dżokera” i „Rynku” Kazimierza Brandysa. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska” 1996 z. 47.
• J. Smulski: Odwilż, Putrament i Brandys (glosa do przypisu). „Teksty Drugie” 1996 nr 1.
• J. Zychowicz: Pisarz umarłej klasy. „Wiadomości Kulturalne” 1996 nr 45.
• M. Brzóstowicz: W stronę egzystencjalizmu: proza Kazimierza Brandysa. W: Śladami człowieka książkowego. Poznań 1997, przedruk w tejże: Wizerunek rodziny w polskiej prozie współczesnej. Poznań 1998.
• A. Czyżak: Kazimierza Brandysa ewolucje wierności. W tejże: Życiorysy polskie 1944-1989. Poznań 1997.
• B. Kaniewska: Jak się Kazimierz Brandys z historią zmagał. O „Wariacjach pocztowych”. W: Interpretacje aksjologiczne. Lublin 1997.
• M. Wołk: Tekstowe wykładniki stylizacji dziennikowej w „autopowieściach” Kazimierza Brandysa – perspektywa odbioru. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska” 1997 z. 49.
• J. Jarzębski: Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej. Kraków 1998, passim.
• H. Zaworska: Granice szczerości [dot.: Miesiące. Cz. 1-2: ]; Wyobraźnia pamięci [dot.:: Zapamiętane]. W tejże: Szczerość aż do bólu. Warszawa 1998.
• W. Karpiński: Pożegnanie Kazimierza Brandysa. „Zeszyty Literackie”, Paryż 2000 nr 3.
• J. Rostropowicz-Clark: Kazimierz Brandys. 1916-2000; E. Sawicka: Pożegnanie świadka naszych czasów. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork dod. „Przegląd Polski” 2000 nr z 24 III.
• A. Tuszyńska: Kazimierz Brandys (1916-2000). „Archiwum Emigracji” 2000 z. 3.
• M. Wołk: „Byłem swój i obcy”. Po śmierci Kazimierza Brandysa (1916-2000). „Tygodnik Powszechny” 2000 nr 18.
• L. Wyrzykowska: O początkach drogi pisarskiej Kazimierza Brandysa. „Ruch Literacki” 2000 nr 6.
• T. Zielichowski-Wojniłłowicz: Wizje Nowego Jorku – Kazimierz Brandys. „Twórczość” 2000 nr 4.
• S. Murzański: Między kompromisem a zdradą. Kraków 2002, passim.
• J. Pyszny: Boje na łamach. Pisarze i literatura w prasie polskiej lat pięćdziesiątych XX wieku. Wrocław 2002, passim.
• M. Reich-Ranicki: Kazimierz Brandys. Die Legende vom heroischen Opportunismus. W tegoż: Erst leben, dann spielen. Gottingen 2002.
• J. Smulski: Kazimierz Brandys wobec „sprawy Miłosza”. (Wokół opowiadania „Nim będzie zapomniany”). W tegoż: Od Szczecina do... Października. Toruń 2002.
• A. Chomiuk: „Przepisywanie” historii. „Apokryfy polskie” Hanny Malewskiej i Kazimierza Brandysa. W: Dwudziestowieczność. Warszawa 2004.
• M. Wołk: Pisarz z zaboru francuskiego. „Przegląd Polityczny” 2004 nr 64.
• A. Czyżak: Kazimierza Brandysa paryska monotonna codzienność. W: Pisarz na emigracji. Warszawa [2005].
• A. Bikont, J. Szczęsna: Ocalony przez Armię Czerwoną, czyli Kazimierz Brandys jest za; Kazimierz Brandys: co do mnie, wierzę w reinkarnację. W tychże: Lawina i kamienie. Warszawa 2006.
• M. Chojnowski: Historia jako beletrystyka czasu. Kazimierza Brandysa zmagania z przeszłością. W: Pisarze polsko-żydowscy XX wieku. Warszawa 2006.
• M. Delaperière: Kazimierz Brandys, czyli „trzy razy ja”. W tejże: Pod znakiem antynomii. Kraków 2006.
• A. Fołtyniak: „Inteligencka żydopolskość” wobec pamięci Zagłady. Wątki żydowskie w twórczości Kazimierza Brandysa. „Pamiętnik Literacki” 2006 z. 4.

Drewniany koń

• G. Herling-Grudziński: Zabawa w „drewnianego konia”. W tegoż: Wyjścia z milczenia. Warszawa 1993.
• H. Zaworska: Polak na drewnianym koniu. W tejże: Lustra Polaków. Łódź 1994.
Go back to position Wróć do pozycji

Między wojnami

• R. Matuszewski: Dzieje lat walki. W tegoż: Szkice krytyczne. Wwa 1954, przedr. w: Szkice o literaturze współczesnej. Wwa 1954.
• Z. Lichniak: „Między wojnami” Brandysa. W tegoż: Obrachunek ze współczesnością. Warszawa 1955.
• H. Vogler: Saga rodu Szarlejów. W tegoż: Z notatek przemytnika. Warszawa 1957.
• A. Lam: Hipnoza. W tegoż: Wyobraźnia ujarzmiona. Kraków 1966.
• P. Czapliński: Śmierć totalitarna. W tegoż: Mikrologi ze śmiercią. Poznań 2001, przedruk w tegoż: Presja i ekspresja. Szczecin 2002 [dot. cz. 4 pt. Człowiek nie umiera].
Go back to position Wróć do pozycji

Obywatele

• A. Lam: Preparat czyli książka do czytania. W tegoż: Pamiętnik krytyczny. Kraków 1970.
• M. Głowiński: Powieść na miarę naszych czasów. („Obywatele” Kazimierza Brandysa). W tegoż: Rytuał i demagogia. Warszawa 1992.
• S. Melkowski: Prawdy i kłamstwa socrealistów na przykładzie powieści Kazimierza Brandysa „Obywatele”. „Metafora” 2000/2001 nr 44/46.
• J. Trzcińska: Rastignac w krainie czarów. O mowie przedmiotów w powieści Kazimierza Brandysa „Obywatele”. „Ruch Literacki” 2001 z. 5, przedruk w tejże: Mowa rzeczy. Kraków 2006.
Go back to position Wróć do pozycji

Czerwona czapeczka

• J. Kwiatkowski. „Twórczość” 1956 nr 7.
• S. Lem. „Życie Literackie” 1956 nr 6.
Go back to position Wróć do pozycji

Matka Królów

• A. Bukowska: Drogi i manowce powieści politycznej 1957-1967. „Miesięcznik Literacki” 1968 nr 7.
• S. Gawliński: O „Matce Królów” po latach. „Kultura Niezależna” 1990 nr 57.
• M. Stala: Jakiej powieści nie napisał Kazimierz Brandys? W tegoż: Granice literatury. T. 1. Warszawa 1991.
• G. Herling-Grudziński: Spowiedź dziecięcia stalinizmu. W tegoż: Wyjścia z milczenia. Warszawa 1993.
• S. Gawliński: O „Matce Królów” Kazimierza Brandysa. W tegoż: Pisma i postawy. Kraków 2002.
Go back to position Wróć do pozycji

Listy do pani Z.

• S. Żółkiewski: Poligon nowej literatury. W tegoż: Przepowiednie i wspomnienia. Warszawa 1963.
• S. Szczęsny: „Listy do Pani Z.” Kazimierza Brandysa. W: Rytmy prozy, czyli jak czytać polską prozę współczesną. Warszawa 2000.
Go back to position Wróć do pozycji

Wspomnienia z teraźniejszości

• W. Maciąg: Teraźniejszość Kazimierza Brandysa. W tegoż: Opinie i wróżby. Kraków 1963.
Go back to position Wróć do pozycji

Jak być kochaną

• A. Okopień-Sławińska: Sztuka monologu wewnętrznego. W: Nowela, opowiadanie, gawęda. Warszawa 1974.
• A. Marzec: Funkcja monologu wewnętrznego. (Kazimierza Brandysa „Jak być kochaną?”). W tejże: Od Schulza do Myśliwskiego. Łódź 1994.
Go back to position Wróć do pozycji

Romantyczność

• A. Lisiecka: Romantyczność czyli historyzm. W tejże: W krainie czarów. Warszawa 1961.
• H. Bereza: Rozwaga. W tegoż: Sztuka czytania. Warszawa 1966.
Go back to position Wróć do pozycji

Sposób bycia

• A. Wasilewski: Piła i skecz. W tegoż: Cywilizacja i literatura. Kraków 1969.
• Z. Pędziński: Rozbiór człowieka. W tegoż: Z notatnika szeregowego recenzenta. Poznań 1971.
Go back to position Wróć do pozycji

Dżoker

• M. Wołk: Gatunkowość „Dżokera” i „Rynku” Kazimierza Brandysa. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska”1996 z. 47.
• A. Mencwel: Jak być kochanym. W tegoż: Sprawa sensu. Warszawa 1971.
• B. Owczarek: „Dżoker” Kazimierza Brandysa. Kreacja i substytucja. W tegoż: Poetyka powieści niefabularnej. Warszawa 1999.
Go back to position Wróć do pozycji

Rynek

• M. Wołk: Gatunkowość „Dżokera” i „Rynku” Kazimierza Brandysa. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska” 1996 z. 47.
• M. Sprusiński: Zaproszenie do krainy udawancji. W tegoż: Między prawdą a zmyśleniem. Kraków 1978.
Go back to position Wróć do pozycji

Mała księga

• H. Zaworska: Epoka wspominania. W tejże: Spotkania. Warszawa 1973.
• A. Lisiecka: Zamiast recenzji. W tejże: Przewodnik po literaturze krajowej. Londyn 1975.
Go back to position Wróć do pozycji

Wariacje pocztowe

• K. Keltberg: Problemy archaizacji stylu. (Na marginesie „Wariacji pocztowych” Kazimierza Brandysa). W: Opuscula Polono-Slavica. Wrocław 1979.
• H. Kurczab: Problemy odbioru „Wariacji pocztowych” Kazimierza Brandysa. „Prace Humanistyczne Towarzystwa Naukowego w Rzeszowie” 1986 nr 27.
• E. Kasperski: Utrata twarzy. Reminiscencja z „Wariacji pocztowych” Kazimierza Brandysa. „Bez Dogmatu” 1994 nr 7/8.
• M. Wołk: Tema con variazioni. „Twórczość” 1995 nr 9.
• L. Burska: Gesty i historie sekretne. O „Wariacjach pocztowych” Kazimierza Brandysa; M. Wołk: „Wariacje pocztowe” Kazimierza Brandysa wobec tradycji powieści epistolarnej. W: Stare i nowe w literaturze najnowszej. Bydgoszcz 1996.
• R. Dźwigoł: Dialogowość w powieści epistolarnej Kazimierza Brandysa „Wariacje pocztowe”. „Język Polski” 1996 z. 2/3.
• A. Chomiuk: Wariantywność jako idea fabularności. „Wariacje pocztowe” Kazimierza Brandysa. W: Fabularność i dekonstrukcja. Lublin 1998.
• A. Horubała: Wariacje niewolników. W tegoż: Marzenie o chuliganie. Warszawa 1999.
• L. Szaruga: „Wariacje pocztowe”. Powrót do Polski? W tegoż: Historia, państwo, literatura. Szczecin 1999.
• J. Jordan. „Res Publica Nowa” 2001 nr 4.
• T. Błażejewski: Fragment o „Wariacjach pocztowych”. W tegoż: Historiozofia retoryczna. Łódź 2002.
• B. Kaniewska, A. Legeżyńska, P. Śliwiński: Historia prywatna. „Wariacje pocztowe” Kazimierza Brandysa. W tychże: Literatura polska XX wieku. Poznań 2005.
• A.Z. Makowiecki: „Wariacje pocztowe” Kazimierza Brandysa na tle poetyki pastiszu. W: Światy przedstawione. Kraków 2006.
Go back to position Wróć do pozycji

Nierzeczywistość

• T. Burek: Szkoda tego pomysłu. W tegoż: Żadnych marzeń. [Londyn] 1987, wyd. nast. przejrzane Warszawa: Oficyna Wydawnicza Pokolenie* 1989.
• L. Neuger: Gry z fabułami. W tegoż: Pomysły do interpretacji. Kraków 1997 [dot. też: Miesiące].
• K. Kłosiński: Rzeczywistość i władza. Mimesis w polskiej powieści politycznej. „Nierzeczywistość”. W tegoż: Eros, dekonstrukcja, polityka. Katowice 2000.
Go back to position Wróć do pozycji

Miesiące

• M. Zaleski: O „Miesiącach” Kazimierza Brandysa. W: Literatura źle obecna. (Rekonesans). Londyn 1984, przedruk w tegoż: Mądremu biada. Paryż 1990.
• J. Katz-Hewetson: Miesiące – lata. „Puls,” Londyn 1987 nr 35 [dot. cz. 4].
• J. Kandziora: Retoryka „Miesięcy” Kazimierza Brandysa. „Pamiętnik Literacki” 1989 z. 4.
• A. Nasalska: „Warschauer Tagebuch” Kazimierza Brandysa. „Akcent” 1990 nr 4 [dot. przekładu niemieckiego].
• D. Krzywicka: Mężczyzna z przeszłością: o „Miesiącach” Kazimierza Brandysa. W tejże: Penetracje. Kraków 1993.
• W. Odojewski: Drugi tom „Miesięcy”. W tegoż: Raptularz krytyczny. Lublin 1994.
• J. Kornhauser: Nowym światem. W tegoż: Międzyepoka. Kraków 1995 [dot. cz. 3].
• L. Neuger: Gry z fabułami. W tegoż: Pomysły do interpretacji. Kraków 1997 [dot. też: Nierzeczywistość].
• A. Bagłajewski: Życie i forma. „Twórczość” 1998 nr 12 [dot. cz. 1-4].
• A. Ostowicz: Jak pisać o PRL-u. „Topos” 1998 nr 4 [dot. cz. 1].
• H. Zaworska: Granice szczerości. W tejże: Szczerość aż do bólu. Warszawa 1998 [dot. cz. 1-2 oraz Zapamiętane].
Go back to position Wróć do pozycji

Rondo

• L. Bugajski: Gorzki koniec życia fikcją. W tegoż: Pozy prozy. Warszawa 1986.
• J. Pyszny: „Rondo” Kazimierza Brandysa. „Litteraria” 1989 t. 21.
• A. Biała: „Rondo” Kazimierza Brandysa, czyli w labiryncie XX wieku. W tejże: W kręgu polskich mitów literackich XX wieku. Piotrków Trybunalski 2000.
Go back to position Wróć do pozycji

Sztuka konwersacji

• J. Katz-Hewetson: Sztuka konwersacji czyli rozmowy Polaków. „Zeszyty Literackie”, Paryż 1991 nr 34.
Go back to position Wróć do pozycji

Charaktery i pisma

• T. Sobeczko. „Więź” 1992 nr 6.
• H. Zaworska: Niewolnicy wolności. „Literatura” 1992 nr 1.
• D. Krzywicka: Wolność w klatce norm: „Charaktery i pisma” Kazimierza Brandysa. W tejże: Penetracje. Kraków 1993.
Go back to position Wróć do pozycji

Zapamiętane

• W. Bonowicz: Zapisane, zapamiętane. Nowa książka Kazimierza Brandysa. „Tygodnik Powszechny” 1995 nr 31.
• H. Koszałka: Zacieranie granic. „Arcana” 1995 nr 6.
• J. Olejniczak: Dobrze zapamiętane. „FA-art” 1995 nr 3.
• M. Orski: Między życiem a literaturą. „Przegląd Powszechny” 1996 nr 2.
• A. Ostowicz. „Topos” 1996 nr 1.
• H. Zaworska: Wyobraźnia pamięci. W tejże: Szczerość aż do bólu. Warszawa 1998 [dot. też: Miesiące. Cz. 1-2]].
Go back to position Wróć do pozycji

Przygody Robinsona

• A. Czachowska: Bezludna wyspa wspomnień i teraźniejszości. „Res Publica Nowa” 1999 nr 7/8.
• A. Biała: Między „baśnią zimową” a „bajką dla dorosłych”. W: Szkice o literaturze XIX i XX wieku. Kielce 2000.
• M. Wieczorek: Przypadki Robinsona na szpitalnej wyspie. „Twórczość” 2000 nr 1.
Go back to position Wróć do pozycji

Co nie jest prawdą

• J. Madejski: „To są anegdotki”… „Pogranicza” 2003 nr 6.
• M. Orski: Historia i fikcja. „Przegląd Powszechny” 2003 nr 12.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO