BRAHMER Mieczysław

Urodzony 26 stycznia 1899 w Krakowie w środowisku inteligencji; syn Józefa Brahmera i Marii z Sobestów. W 1917 ukończył Gimnazjum im. J. Sobieskiego w Krakowie, a następnie podjął studia w zakresie polonistyki i romanistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). W 1918-1920 służył w Batalionie Akademickim, po czym kontynuował studia. Od 1920 był asystentem na UJ. W 1921 uzyskał magisterium. W 1921/22 studiował na Sorbonie, w Collège de France i w École des Hautes Études w Paryżu, a po powrocie do kraju był od 1923 asystentem w Katedrze Filologii Romańskiej UJ. Debiutował w 1922 artykułem wstępnym pt. O kontakt naukowy z Zachodem, opublikowanym w krakowskim „Czasie” (z 22 II); w piśmie tym ogłaszał następnie recenzje literackie. W 1922-35 pracował w „Przeglądzie Współczesnym”, początkowo jako sekretarz redakcji, później zastępca redaktora naczelnego; ogłaszał tu liczne artykuły, m.in. w rubrykach: Obcy o Polsce i Polacy za granicą. W 1923 prowadził też w „Przeglądzie Wieczornym” rubrykę pt. Przez czarną szybkę (nr 143-164, pod pseudonimem Interim). W 1925 uzyskał doktorat na podstawie pracy pt. Petrarkizm w poezji polskiej XVI wieku. W 1928 ożenił się z Anną Passowicz. W tymże roku wyjechał na studia do Paryża, a następnie do Włoch (1930). W 1930 habilitował się na podstawie pracy Włochy w literaturze francuskiej okresu romantycznego. W 1931 uzyskał stopień docenta na UJ i w tym samym roku wyjechał do Włoch, gdzie do 1936 wykładał język i literaturę polską na Uniwersytecie w Rzymie. W 1932 rozpoczął współpracę z redakcją Rocznika Literackiego (dział: Literatura włoska). W 1936 został członkiem Akademii Papieskiej. W grudniu tego samego roku mianowany został profesorem historii literatury włoskiej na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Od 1934 był współpracownikiem Komisji Historii Literatury Polskiej Akademii Umiejętności (PAU), a od 1938 członkiem – korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Podczas okupacji niemieckiej mieszkał kolejno w Dębicy i Robczycach, pracując najpierw w ogrodnictwie, a następnie w szkole zawodowej. Równocześnie uczestniczył w tajnym nauczaniu. W 1944 przeniósł się do Krakowa, gdzie prowadził wykłady z literatur romańskich na tajnych kompletach UJ. Po zakończeniu wojny kontynuował do 1949 wykłady na UJ jako profesor kontraktowy literatury porównawczej i romańskiej. W 1945-46 wykładał także na Uniwersytecie Poznańskim oraz w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. Równocześnie w 1946 rozpoczął organizowanie romanistyki na UW. W tym samym roku powołany został do PAU w Krakowie. W 1947 otrzymał nominację na profesora zwyczajnego UW, gdzie pozostał, kierując Katedrą (później Instytutem) Filologii Romańskiej do przejścia na emeryturę w 1970. W 1948 został sekretarzem I Wydziału Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i redaktorem jego wydawnictw (do 1952). W 1949-57 wykładał też w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Od 1951 był wiceprezesem Association Internationale de la Litterature Comparée. W 1958 został członkiem Komitetu Doradczego Associazione per gli Studi di Lingua e Letteratura Italiana, w 1961-64 był wiceprezesem tego stowarzyszenia. Od 1952 przewodniczył Komitetowi Neofilologicznemu Polskiej Akademii Nauk (PAN; od 1960 Sekcji Neofilologicznej) i od 1954 był redaktorem naczelnym „Kwartalnika Neofilologicznego”. Był też członkiem Sekretariatu Wydziału I PAN. W 1953 otrzymał Nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego za działalność naukową i dydaktyczną. W 1954-63 pełnił funkcję przewodniczącego Zespołu Rzeczoznawców Neofilologów Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. W 1957-67 kierował Zakładem Neofilologii PAN. W 1958 został członkiem-korespondentem, a w 1964 członkiem rzeczywistym PAN. W 1957-77 był prezesem Towarzystwa Przyjaciół Książki i wiceprezesem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Włoskiej. Od 1956 zasiadał w Radzie Naczelnej Międzynarodowego Stowarzyszenia Italianistów. W 1958-61 był członkiem, a w 1961-64 wiceprezesem Międzynarodowego Stowarzyszenia Komparatystów. Od 1964 wchodził w skład Padewskiej Akademii Nauk, zaś od 1966 w Radzie Międzynarodowego Stowarzyszenia do Spraw Studiów nad Językiem i Literaturą Francuską. W 1979 został członkiem Akademii Historii i Literatury Polskiej i Słowiańskiej w Bolonii. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Universita di Napoli. W 1981 otrzymał nagrodę Towarzystwa Kultury Europejskiej (SEC). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1954) i Krzyżem Komandorskim (1964) Orderu Odrodzenia Polski, włoskim Krzyżem Komandorskim „Ordine al Merito dello Repubblica Italiana” i Złotym Medalem „Relazioni culturali con l'Estero” oraz orderem francuskim Croix de la Légion d’Honneur (1966). Zmarł 31 sierpnia 1984 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.