BIO

Urodzony 28 kwietnia 1918 w Aleksandrowsku nad Dnieprem; syn Józefa Borsukiewicza, inżyniera kolejowego, i Marii z Kulągowskich. W 1919 powrócił wraz z rodzicami do Polski i osiadł na stałe w Poznaniu, gdzie uczęszczał najpierw do Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego, a później do Gimnazjum im. I. Paderewskiego. Należał do Związku Harcerstwa Polskiego. Od 1935 publikował opowiadania satyryczno-humorystyczne w piśmie „Ilustracja Polska” (debiut: Pierwsza czwórka, nr 51). Pierwszy utwór poetycki pt. Na molo wieczorem ogłosił w 1938 w „Kurierze Literacko-Naukowym” (nr 26); w piśmie tym, a także w poznańskiej „Kulturze” oraz „Tęczy” zamieścił w 1939 kilka wierszy. Powołany do wojska ukończył w maju 1939 Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy przy 57 Pułku 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu w stopniu plutonowego podchorążego. W pułku tym walczył w czasie kampanii wrześniowej pod Kutnem i pod Łowiczem, a po rozbiciu 14 Dywizji brał udział w obronie Warszawy. Po upadku Warszawy odbył podróż do Zakopanego, a stamtąd na nartach przez Tatry przedostał się na Węgry, gdzie spędził kilka miesięcy w obozie w Mád. W marcu 1940, przez Jugosławię, dotarł do Francji. Skierowany na kurs aspirantów w obozie Coëtquidan przeszedł następnie do 8 Pułku Piechoty jako szef kompanii karabinów maszynowych. Po klęsce Francji przedostał się do Tuluzy. Odkomenderowany do konsularnej komisji wojskowej udał się na początku sierpnia do Casablanki, aby zająć się ewakuacją osób wojskowych z terenów afrykańskich. Po wykonaniu zadania przybył w listopadzie 1940 z jednym z transportów do Wielkiej Brytanii i został skierowany do 4 Brygady Kadrowej Strzelców w Szkocji dowodzonej przez płk. Stanisława Sosabowskiego. W marcu 1941 przeszedł kurs spadochronowy i został instruktorem spadochronowym w ośrodku szkoleniowym w Ringway koło Manchesteru. Kontynuował twórczość literacką, publikując wiersze m. in. w „Myśli Polskiej” i „Poradniku dla Pracowników Świetlic Żołnierskich”. Na wiosnę 1942 został awansowany na podporucznika. Zginął w czasie wykonywania skoku ćwiczebnego (z powodu nie otwarcia się spadochronu) 21 sierpnia 1942 na zrzutowisku w Ringway; pochowany w Manchesterze. Pośmiertnie odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Twórczość

1. Kontrasty. [Wiersze]. Londyn: Nakład przyjaciół [Drukarnia] F. Mildner 1941 [właśc. 1942], 45 s. Wyd. nast. oprac. i posłowiem opatrzyła J. Rużyłło-Stasiakowa. Słowo wstępne: J. Rogoziński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 90 s.

Zawartość

Cykle: Wigilie; Akwarele; Kontrasty. – W wyd. z 1981 nadto: Addenda.

2. Powrót. (Utwory zebrane). Londyn: Związek Polskich Spadochroniarzy 1987, 119 s.

Zawartość

Słowo wstępne; Próba życiorysu; B. T. Łaszewski: Twórczość literacka. – I: Kontrasty – Wiersze drukowane: [Cykle:] Wigilie; Akwarele; Kontrasty; Addenda. – II: Boże uspokój ziemię – Utwory odnalezione: Utwory wierszem; Wiersze spod kamieni; Utwory prozą. – Wspomnienia i opinie: A. Pilch, M. Giergielewicz, J. Pietrkiewicz, J. Rużyłło-Stasiakowa.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (M. Jentys).

Ogólne

Artykuły

[J. Rembieliński] J. R.: Śp. Stefan Borsukiewicz. Sprawa”, Londyn 1942 nr 17.
M. Giergielewicz: Zagubiony poeta. Kultura,” Paryż 1963 nr 12.
J. Z. Raschke: Wspomnienie o śp. Stefanie Borsukiewiczu. Spadochron”, Londyn 1970 nr 1.
A. Tauber-Ziółkowski: Przypominamy poetę – zderzenie z ziemią. Oficyna Poetów,” Londyn 1975 nr 3.
E. Romiszewski: Nareszcie Borsukiewicz w Polsce” „Spadochron”, Londyn 1982 nr 1.
T. S. Roy: Kto odnalazł zaginionego poetę. Orzeł Biały”, Londyn 1982 nr 1365.
J. Pasterski: Pójdę szukać pomiętych godzin. O wierszach Stefana Borsukiewicza. Fraza 1994 nr 7.
G. Sowiński: Żołnierz-poeta z „Marcinka. Głos Wielkopolski 1994 nr 86.
A. Rydz: Huculszczyzna w poezji Stefana Andrzeja Borsukiewicza (1918-1942). W: Śladami człowieka książkowego. Poznań 1997.

Kontrasty

A. Bogusławski: Poezje Borsukiewicza. Wiadomości Polskie”, Londyn 1942 nr 28.
J. Pietrkiewicz: Wiersze śp. Stefana Borsukiewicza. Myśl Polska”, Londyn 1942 nr 30.
J. Pasterski: Zapomniany debiut. O „Kontrastach” Stefana Borsukiewicza. W: W stronę współczesności. Rzeszów 1996.